Hæstiréttur íslands

Nr. 2025-4

Ákæruvaldið (Margrét Unnur Rögnvaldsdóttir saksóknari)
gegn
Najeb Mohammad Alhaj Husin (Guðbrandur Jóhannesson lögmaður)

Lykilorð

  • Áfrýjunarleyfi
  • Kynferðisbrot
  • Nauðgun
  • Ólögmæt nauðung
  • Kynferðisleg áreitni
  • Börn
  • Sönnun
  • Miskabætur
  • Samþykkt

Ákvörðun Hæstaréttar

1. Samkvæmt 4. mgr. 16. gr. laga nr. 50/2016 um dómstóla standa að ákvörðun þessari hæstaréttardómararnir Sigurður Tómas Magnússon, Ása Ólafsdóttir og Skúli Magnússon.

2. Með beiðni 18. nóvember 2024 leitar Najeb Mohammad Alhaj Husin leyfis Hæstaréttar, á grundvelli 1. mgr., sbr. 4. mgr. 215. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, til að áfrýja dómi Landsréttar 17. október sama ár í máli nr. 899/2023: Ákæruvaldið gegn Najeb Mohammad Alhaj Husin. Leyfisbeiðanda var birtur dómurinn 22. sama mánaðar. Ákæruvaldið leggst gegn beiðninni.

3. Leyfisbeiðandi var ákærður í fyrsta ákærulið fyrir kynferðislega áreitni gegn barni, sbr. 2. mgr. 202. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940, og í öðrum fyrir nauðgun og kynferðisbrot gegn barni, sbr. 1. mgr. 194. gr. og 1. mgr. 202. gr. sömu laga. Í þriðja ákærulið var hann sakaður um vörslur á barnaníðsefni, sbr. 1. mgr. 210. gr. a. laganna.

4. Leyfisbeiðandi var sakfelldur í héraði samkvæmt ákæru að því undanskildu að brot samkvæmt öðrum ákærulið voru einvörðungu færð undir 1. mgr. 202. gr. almennra hegningarlaga. Landsréttur staðfesti sakfellingu ákærða fyrir þá háttsemi sem honum var gefin að sök í fyrsta og þriðja ákærulið og heimfærslu brota til refsiákvæða með vísan til forsendna héraðsdóms. Um annan ákærulið sagði í dómi Landsréttar að leyfisbeiðandi hefði beitt brotaþola ólögmætri nauðung í skilningi 3. málsliðar 1. mgr. 194. gr. almennra hegningarlaga og var hann sakfelldur fyrir brot gegn ákvæðinu. Vegna ungs aldurs brotaþola var hann einnig talinn hafa brotið gegn 1. mgr. 202. gr. sömu laga. Landsréttur tók fram að það leiddi jafnframt af síðarnefnda ákvæðinu að samþykki brotaþola til kynmaka hefði aldrei getað verið fyrir hendi. Háttsemi ákærða samkvæmt öðrum ákærulið hefði því réttilega verið færð til refsiákvæða í ákæru. Refsing ákærða sem var ákveðin þriggja ára og sex mánaða fangelsi í héraði var í Landsrétti ákveðin fimm ára fangelsi.

5. Leyfisbeiðandi byggir á því að skilyrði 4. mgr. 215. gr. laga nr. 88/2008 séu uppfyllt. Hann vísar til þess að meðferð málsins hafi verið stórlega ábótavant og að dómur Landsréttar sé bersýnilega rangur. Þannig hafi niðurstaða málsins byggt á reikulum framburði brotaþola, rangt mat hafi verið lagt á samskipti aðila á samfélagsmiðlinum Snapchat og rannsókn málsins verið verulega ábótavant. Þá byggir leyfisbeiðandi á því að málið lúti að atriði sem ákærði var sýknaður af í héraði en sakfelldur fyrir í Landsrétti. Enn fremur hafi úrslit málsins fordæmisgildi og verulega almenna þýðingu við mat á því hvort barn undir 15 ára aldri geti gefið samþykki fyrir samræði eða öðrum kynferðismökum. Þá vísar leyfisbeiðandi til þess að niðurstaða Landsréttar um að hækka miskabætur um 1,5 milljón króna sé bersýnilega röng og í engu samræmi við dómaframkvæmd.

6. Niðurstaða Landsréttar um sakfellingu leyfisbeiðanda og um önnur atriði að því leyti sem hún byggir á mati á sönnunargildi munnlegs framburðar verður ekki endurskoðuð fyrir Hæstarétti, sbr. 5. mgr. 215. gr. laga nr. 88/2008. Hins vegar verður talið að úrlausn málsins, einkum um heimfærslu háttsemi leyfisbeiðanda samkvæmt öðrum ákærulið til refsiákvæða, kunni að hafa verulega almenna þýðingu í skilningi 4. mgr. 215. gr. laga nr. 88/2008. Beiðni um áfrýjunarleyfi er því samþykkt.