Hæstiréttur íslands

Mál nr. 414/2013


Lykilorð

  • Kærumál
  • Farbann


                                              

Föstudaginn 21. júní 2013.

Nr. 414/2013.

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu

(Jón H.B. Snorrason saksóknari)

gegn

X

(Víðir Smári Petersen hdl.)

Kærumál. Farbann.

X var gert að sæta farbanni á grundvelli b. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, sbr. 1. mgr. 100. gr. sömu laga.

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson, Benedikt Bogason og Helgi I. Jónsson. 

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20. júní 2013 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum sama dag. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 18. júní 2013 þar sem varnaraðila var gert að sæta farbanni til þriðjudagsins 16. júlí 2013 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, til vara að hann haldi frelsi sínu gegn því að hann setji tryggingu, en að því frágengnu að farbanninu verði markaður skemmri tími.

Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.

Varnaraðili hefur sætt farbanni frá 26. mars 2013, en áður hafði hann verið í gæsluvarðhaldi frá 18. sama mánaðar. Í greinargerð sóknaraðila hér fyrir dómi kemur fram að rannsókn málsins sé langt á veg komin en beðið sé endanlegrar niðurstöðu krufningar. Þegar sakborningur sætir skerðingu á ferðafrelsi sínu er brýnt að rannsókn máls sé hraðað eftir föngum. Eins og hér háttar til verður þó ekki fallist á með varnaraðila að óhæfilegur dráttur hafi orðið á rannsókninni. Með þessari athugasemd en að öðru leyti með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 18. júní 2013.

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur krafist þess að Héraðsdómur Reykjavíkur úrskurði að X, kt. [...], verði gert að sæta áframhaldandi farbanni, allt til þriðjudagsins 16. júlí 2013 kl. 16:00.

Í greinargerð lögreglustjóra kemur fram að embætti lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu rannsaki andlát A kt. [...] sem sunnudagskvöldið 17. mars sl. hafi verið flutt meðvitundarlaus af heimili sínu í Reykjavík á Landspítalann við Hringbraut þar sem hún hafi verið úrskurðuð látin laust eftir kl 02:00 aðfaranótt mánudagsins 18. mars sl.

Óskað hafi verið eftir sjúkrabíl að heimili barnsins um kvöldmatarleyti 17. mars sl. vegna veikinda þess. Nágrannar barnsins hafi hringt að beiðni föður þess. Barnið hafi þá verið meðvitundarlaust en andað. Við líkamsskoðun á barninu á Landspítalanum hafi sést marblettir ofarlega á báðum upphandleggjum þess, sérstaklega hægra megin. Tölvusneiðmynd af höfði hafi sýnt útbreidda blæðingu hægra megin undir höfuðkúpubeini sem hafi legið yfir nær öllu hægra heilahvelinu og inn á milli heilahvelanna. Þá hafi æðar í höfði barnsins reynst sprungnar og háræðar rifnar. Stúlkan hafi látist vegna heilablæðingar. Niðurstaða læknis sem hafi skoðað barnið hafi verið sú að útlit blæðingarinnar samræmdist blæðingu af völdum áverka, höggs eða því þegar heili kastast til inni í höfuðkúpu. Þá hafi áverkar á höndum bent til þess að barnið hefði verið beitt ofbeldi.

Vegna framangreinds hafi kærði verið handtekinn og yfirheyrður vegna málsins. Hann hafi neitað að vera valdur að áverkum dóttur sinnar. Hafi hann greint lögreglu frá því að hafa verið einn heima með barnið sem hafi vaknað skömmu eftir að móðir þess hafi farið til vinnu. Barnið hafi grátið og verið óvært en hann hafi reynt að róa það með því að ganga með það um gólf og fara með það út að ganga. Þegar kærði hafði gengið um gólf með barnið eftir að hann kom inn úr göngutúrnum hafi komið frá henni undarleg hljóð og hún orðið máttlaus. Í framhaldinu hafi hann leitað til nágranna sinna og beðið þá að hringja á sjúkrahús.

Samkvæmt upplýsingum lögreglu fór móðir barnsins til vinnu kl. 17:40 og var barnið þá sofandi. Laust fyrir klukkan 19:00 hafi kærði hringt í móður barnsins og sagt henni að eitthvað amaði að barninu.

A var krufin þriðjudaginn 19. mars sl. og bráðabirgðarsamantekt á niðurstöðum krufningarinnar benda til þess að barnið hafi verið beitt ofbeldi með þeim hætti að það hafi verið hrist skömmu fyrir andlát þess. Þetta sjáist á ytri áverkum á handleggjum barnsins og blæðingu í höfði og hjarta þess. Þá beri barnið einnig merki þess að hafa verið beitt ofbeldi áður, en eldri blæðingar og áverkar hafi verið sjáanleg á rifjum og vinstri sköflungi barnsins. Niðurstaða krufningarinnar er sú að barnið hafi látist vegna svokallaðs shaken baby syndrome.

Kærði hafi nú verið yfirheyrður í þrígang og neiti alfarið að vera valdur að áverkum dóttur sinnar en geti ekki gefið skýringar á þeim miklu blæðingum og útvortis áverkum sem hún hafi borið við komu á slysadeild 17. mars sl., en hann hafi verið sá eini sem hafi haft með barnið að gera þar til það missti meðvitund.

Rannsókn málsins sé langt á veg komin en beðið sé endanlegrar niðurstöðu krufningar svo unnt sé að senda málið ríkissaksóknara til þóknanlegrar meðferðar.

Kærði hafi upphaflega verið úrskurðaður í gæsluvarðhald með úrskurði héraðsdóms Reykjavíkur þann 18. mars sl. nr. R-109/2013, sem Hæstiréttur hafi staðfest með dómi réttarins nr. 184/2013. Kærða hafi í framhaldi verið gert að sæta farbanni sem Hæstiréttur hafi m.a. staðfest með dómi réttarins nr. 296/2013.

Kærði liggi samkvæmt framansögðu undir sterkum rökstuddum grun um að vera valdur að dauða dóttur sinnar, A og hafa þar með framið brot gegn 2. mgr. 218. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 sem varði allt að 16 ára fangelsi eða eftir atvikum gegn 215. gr. sem geti varðað fangelsi allt að 6 árum.

Það sé mat lögreglustjóra að brot það sem hér um ræðir sé þess eðlis að nauðsynlegt sé að tryggja nærveru kærða á landinu vegna rannsóknar málsins og mögulegrar málsmeðferðar fyrir dómi. Kærði sé búsettur hér á landi en hann sé breskur ríkisborgari. Hann hafi einungis verið búsettur hér á landi í rúmt ár og sé án atvinnu og húsnæðis. Eftir andlát dóttur sinnar hafi hann lítil tengsl hér á landi þar sem hann hafi fyrst og fremst verið í tengslum við barnsmóður sína og fólk tengt henni. Það sé því mat lögreglustjóra að nauðsynlegt sé að kærði sæti farbanni meðan á meðferð máls þessa stendur.

Að öllu framangreindu virtu og með hliðsjón af því hversu alvarlega háttsemi kærði er sakaður um, telur lögreglustjóri uppfyllt skilyrði til að hann sæti farbanni á grundvelli b. liðar 1. mgr. 95. gr., sbr. 100. gr. laga nr. 88/2008.

Niðurstaða:

Líkt og að framan greinir lést dóttir kærða aðfaranótt 18. mars sl. Var hún í umsjá kærða er hún missti meðvitund og miðað við þær upplýsingar sem fyrir liggja um áverka á henni er kominn fram rökstuddur grunur um að kærði hafi gerst sekur um háttsemi sem fangelsisrefsing er lögð við. Í því efni má einnig styðjast við dóma Hæstaréttar í málum nr. 184/2013 og 296/2013, þar sem skilyrði voru talin til þess að kærði sætti gæsluvarðhaldi og síðan farbanni.

Kærði neitar því að hafa valdið dauða dóttur sinnar. Hann hefur verið búsettur hér á landi, en er breskur ríkisborgari. Sú háttsemi, sem rökstuddur grunur er um, getur varðað margra ára fangelsi. Fallist er á að fullnægt sé skilyrði b-liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um að ætla megi að kærði muni reyna komast úr landi til að koma sér undan málsókn af þessu tilefni. Eru þá jafnframt uppfyllt skilyrði 100. gr. sömu laga til að banna honum brottför af landinu og verður meðferð málsins enn sem komið er ekki talin hafa dregist óhóflega. Ber samkvæmt þessu að taka kröfu lögreglustjórans til greina. Verður kærða því bönnuð brottför af landinu til 16. júlí nk., svo sem nánar greinir í úrskurðarorði.  

Ingibjörg Þorsteinsdóttir héraðsdómari, kveður upp úrskurð þennan

Ú R S K U R Ð A R O R Ð

Kærða, A, kt. [...], er bönnuð brottför af landinu allt til þriðjudagsins 16. júlí 2013 kl. 16:00.