Fimmtudaginn 5. nóvember 2009.
Nr. 37/2009.	Húsfélagið Hringbraut 2c Grétar Guðnason Jóhanna M. Sveinsdóttir Ingigerður Karlsdóttir Njáll Haraldsson Þorsteinn Hálfdánarson og Ásta Sigurðardóttir (Ásdís J. Rafnar hrl.) gegn Benedikt Steingrímssyni (Ingvar Sveinbjörnsson hrl.  Guðmundur Ómar  Hafsteinsson hdl.) og gagnsök

 

Fasteign. Galli. Skaðabætur.

 

F ehf. byggði fjöleignarhúsið að H á árunum 2000 til 2001. Húsasmíðameistarinn B var byggingarstjóri hússins og hafði ábyrgðartryggingu vegna þess starfs. Haustið 2000 festu G o.fl. kaup á íbúðum í húsinu. Töldu þau síðar fasteignina vera gallaða og kröfðust skaðabóta í samræmi við matsgerðir dómkvaddra manna sem lagt höfðu mat á annmarka í fasteigninni. Með dómi Hæstaréttar í máli nr. 318/2007 var málinu vísað aftur heim í hérað þar sem hver einstakur liður í matsgerðum hefði ekki verið tekinn til sjálfstæðrar skoðunar til að leysa úr því hvort B hefði fellt á sig skaðabótaskyldu við G o.fl. Í dóminum var því slegið föstu að á byggingarstjóra hvíli ekki aðeins að sjá til þess að byggt sé í samræmi við samþykkta uppdrætti, lög og reglugerðir, heldur einnig skylda til að hafa yfirumsjón og eftirlit með byggingarframkvæmdum sem hann stýrir, þar á meðal að iðnmeistarar, sem koma að verkinu fyrir hans atbeina, sinni skyldum sínum og að framkvæmdin sé tæknilega og faglega fullnægjandi. Felli byggingarstjóri á sig skaðabótaábyrgð með saknæmri vanrækslu á þessum skyldum. Þá var talið að reglur fjármunaréttar um áhrif tómlætis á rétt til að hafa uppi kröfu í tengslum við fasteignakaup gætu ekki átt við í tilviki þessu. Með 3. mgr. 51. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 væri byggingarstjóra gert að hafa fullnægjandi ábyrgðartryggingu er gildi að minnsta kosti í fimm ár frá lokum þeirra framkvæmda sem hann stýrði. G o.fl. fengu íbúðir sínar afhentar í apríl 2001. Þau gerðu reka að því að halda fram kröfu vegna annmarka á húseigninni með því að fá dómkvaddan matsmann í september 2003 og höfðuðu síðan mál þetta í apríl 2005. Að því virtu var ekki litið svo á að nokkur hluti krafna þeirra væri niður fallinn vegna tómlætis. Bótaskylda B var því metin í ljósi framangreindra atriða varðandi hvern einstakan lið í fyrirliggjandi matsgerðum, en í málinu bar hann því ekki við að G o.fl., sem stóðu ekki fyrir byggingu hússins að H, væru rangir aðilar til að hafa uppi skaðabótakröfu á hendur sér á þessum grunni. Var B dæmdur bótaábyrgur gagnvart G o.fl.

 

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Árni Kolbeinsson, Garðar Gíslason, Gunnlaugur Claessen, Ingibjörg Benediktsdóttir og Markús Sigurbjörnsson.

Aðaláfrýjendur skutu málinu til Hæstaréttar 22. janúar 2009. Þau krefjast þess að gagnáfrýjandi verði dæmdur til að greiða aðaláfrýjandanum Húsfélaginu Hringbraut 2c 4.680.000 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga nr. 38/2001 um vexti og verðtryggingu af 2.856.000 krónum frá 10. febrúar 2004 til 20. júní 2006, en af 4.680.000 krónum frá þeim degi til greiðsludags. Þá verði gagnáfrýjandi dæmdur til að greiða aðaláfrýjendunum Grétari Guðnasyni og Jóhönnu M. Sveinsdóttur hvoru um sig 629.750 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga nr. 38/2001 af 596.000 krónum frá 10. febrúar 2004 til 20. júní 2006 og af 629.750 krónum frá þeim degi til greiðsludags. Enn verði gagnáfrýjandi dæmdur til að greiða aðaláfrýjendunum Ingigerði Karlsdóttur, Njáli Haraldssyni, Þorsteini Hálfdánarsyni og Ástu Sigurðardóttur hverju um sig 314.875 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga nr. 38/2001 af 298.000 krónum frá 10. febrúar 2004 til 20. júní 2006 og af 314.875 krónum frá þeim degi til greiðsludags. Loks krefjast aðaláfrýjendur málskostnaðar í héraði og fyrir Hæstarétti.

Gagnáfrýjandi áfrýjaði héraðsdómi fyrir sitt leyti 9. mars 2009. Hann krefst aðallega sýknu af kröfum aðaláfrýjenda og málskostnaðar fyrir Hæstarétti, en til vara að þær verði lækkaðar og málskostnaður falli niður á báðum dómstigum.

Aðaláfrýjendur hafa stefnt Sjóvá-Almennum tryggingum hf. til réttargæslu fyrir Hæstarétti.

I

Fjarðarmót ehf. byggði fjöleignarhúsið að Hringbraut 2c í Hafnarfirði á árunum 2000 til 2001. Í húsinu eru fjórar íbúðir og fylgir hverri þeirra bílskúr á jarðhæð hússins. Gagnáfrýjandi, sem vera mun húsasmíðameistari, var byggingarstjóri hússins og hafði ábyrgðartryggingu vegna þess starfs hjá réttargæslustefnda, sbr. 51. gr. skipulags– og byggingarlaga nr. 73/1997. Á þessum tíma var gagnáfrýjandi starfsmaður Fjarðarmóta ehf. og varamaður í stjórn félagsins. Með kaupsamningi 18. september 2000 seldi félagið aðaláfrýjendunum Ingigerði og Njáli eina íbúðina, aðaláfrýjandanum Jóhönnu aðra 19. sama mánaðar, aðaláfrýjandanum Grétari þá þriðju 11. október sama ár, en aðaláfrýjendunum Þorsteini og Ástu þá fjórðu 10. nóvember sama ár. Samkvæmt kaupsamningunum skyldu íbúðirnar afhentar í febrúar og mars 2001, en ekki er ágreiningur um að það hafi verið gert í apríl sama ár. Aðaláfrýjandinn Grétar fékk afsal fyrir sinni íbúð 5. nóvember 2001 og aðaláfrýjandinn Jóhanna 4. júní 2002, en í báðum þessum afsölum var ákvæði þess efnis að íbúðirnar væru seldar í því ástandi, sem þær voru við afhendingu, og sættu kaupendur sig við það. Aðaláfrýjendurnir Þorsteinn og Ásta fengu afsal fyrir sinni íbúð 6. mars 2003 og aðaláfrýjendurnir Ingigerður og Njáll 11. sama mánaðar, en í báðum tilvikum gerðu kaupendur tiltekna fyrirvara um ástand hins selda.

Þann 17. september 2003 var í Héraðsdómi Reykjaness dómkvaddur maður að beiðni aðaláfrýjandans Húsfélagsins Hringbraut 2c til að skoða og leggja mat á nánar tilgreinda annmarka í níu liðum, sem aðaláfrýjandinn taldi vera á fjöleignarhúsinu, ýmist á sameign eða séreign annarra aðaláfrýjenda. Verður síðar gerð grein fyrir einstökum liðum í matsgerð hins dómkvadda manns 10. janúar 2004, en hann taldi að kostnaður af úrbótum næmi samtals 5.240.000 krónum. Þá öfluðu aðaláfrýjendur úttektar Lagnakerfamiðstöðvar Íslands 8. nóvember 2004 á frárennsliskerfi, neysluvatnslögnum, loftræsilögnum og snjóbræðslukerfi hússins og í framhaldi af því áætlunar tæknifræðings á kostnaði við úrbætur á því sem áfátt þótti. Í álitsgerð 9. apríl 2005 taldi hann þann kostnað vera 920.400 krónur.

Aðaláfrýjendur höfðuðu mál þetta með stefnu 12. apríl 2005 til heimtu skaðabóta að fjárhæð 6.160.400 krónur, sem er samtala fjárhæða samkvæmt fyrrnefndri matsgerð og álitsgerð. Kröfu sinni beindu þau að Fjarðarmótum ehf. sem seljanda einstakra íbúða í húsinu ásamt hlutdeild í sameign, Hafnarfjarðarbæ sökum þess að eftirliti byggingarfulltrúa með smíði hússins hefði verið áfátt og vanrækt hafi verið að láta úttekt á henni fara réttilega fram og gagnáfrýjanda vegna starfa hans sem byggingarstjóra hússins. Að auki kröfðust aðaláfrýjendur ógildingar á tilgreindri ákvörðun byggingarfulltrúa og staðfestingu byggingarnefndar á þeirri ákvörðun. Með úrskurði 30. nóvember 2005 var málinu vísað frá héraðsdómi að því er varðaði skaðabótakröfu aðaláfrýjenda á hendur öllum gagnaðilum þeirra, meðal annars sökum þess að ekki hafi verið greint milli hlutar hvers þeirra í heildarfjárhæðinni. Í dómi Hæstaréttar 17. janúar 2006 í máli nr. 538/2005 var þessi úrskurður felldur úr gildi, þar sem aðaláfrýjendur höfðu í kæru sundurliðað kröfu sína og þar með ráðið bót á framangreindum annmarka.

Að beiðni aðaláfrýjenda var 8. febrúar 2006 dómkvaddur maður til að meta hvort gallar væru í sex nánar tilgreindum atriðum á lagnakerfum hússins. Hér á eftir verður vikið að einstökum liðum í matsgerð hans 15. maí 2006, en hann taldi að kostnaður af því að ráða bót á annmörkum sem hann hafi komist að raun um næmi samtals 2.827.000 krónum. Að fenginni þessari matsgerð höfðuðu aðaláfrýjendur framhaldssök í málinu 26. júní 2006. Með dómi Héraðsdóms Reykjaness 28. mars 2007 var krafa aðaláfrýjandans Húsfélagsins Hringbraut 2c tekin til greina gagnvart Fjarðarmótum ehf. að því er varðar annmarka samkvæmt tveimur liðum í matsgerðinni 15. maí 2006 og félaginu gert að greiða aðaláfrýjandanum skaðabætur að fjárhæð 414.000 krónur með dráttarvöxtum frá 28. júní 2006 til greiðsludags og 300.000 krónur í málskostnað. Að öðru leyti þóttu aðaláfrýjendur hafa glatað rétti á hendur félaginu fyrir tómlæti. Hafnarfjarðarbær og gagnáfrýjandi voru sýknaðir af kröfum aðaláfrýjenda. Aðaláfrýjendur undu þessari niðurstöðu um kröfur þeirra á hendur Hafnarfjarðarbæ og Fjarðarmótum ehf., sem felldi sig jafnframt við héraðsdóm og efndi skyldur sínar við aðaláfrýjandann Húsfélagið Hringbraut 2c samkvæmt honum.

Aðaláfrýjendur undu hins vegar ekki niðurstöðu héraðsdóms að því er varðaði gagnáfrýjanda og áfrýjuðu dóminum að því leyti. Í dómi Hæstaréttar 13. mars 2008 í máli nr. 318/2007 var vísað til fyrirmæla skipulags- og byggingarlaga um byggingarstjóra og dómafordæmis um skaðabótaábyrgð þeirra og talið óhjákvæmilegt á þeim grunni að hver einstakur liður í áðurnefndum tveimur matsgerðum yrði tekinn til sjálfstæðrar skoðunar til að leysa úr því hvort gagnáfrýjandi hefði fellt á sig skaðabótaskyldu við aðaláfrýjendur. Með því að héraðsdómur hafi leyst úr kröfum aðaláfrýjenda á hendur gagnáfrýjanda með þeim rökum einum að ekki yrði talið að aðfinnslur, sem matsmenn hafi gert við byggingu hússins, væru þess eðlis að þær féllu undir sakarábyrgð hans yrði að ómerkja dóminn að þessu leyti og vísa málinu heim í hérað til málflutnings og dómsálagningar á ný. Málið var síðan tekið til meðferðar á ný í héraði og hinn áfrýjaði dómur upp kveðinn 8. desember 2008.

II

Með áðurnefndum dómi Hæstaréttar 13. mars 2008 í máli nr. 318/2007 var því slegið föstu að á byggingarstjóra hvíli ekki aðeins að sjá til þess að byggt sé í samræmi við samþykkta uppdrætti, lög og reglugerðir, heldur einnig skylda til að hafa yfirumsjón og eftirlit með byggingarframkvæmdum sem hann stýrir, þar á meðal að iðnmeistarar, sem koma að verkinu fyrir hans atbeina, sinni skyldum sínum og að framkvæmdin sé tæknilega og faglega fullnægjandi, sbr. 3. mgr. 51. gr. skipulags- og byggingarlaga. Felli byggingarstjóri á sig skaðabótaábyrgð með saknæmri vanrækslu á þessum skyldum, sbr. og dóm Hæstaréttar í máli nr. 267/2005, sem birtur er í dómasafni þess árs á bls. 5276. Hér á eftir verður bótaskylda gagnáfrýjanda metin í ljósi þessa varðandi hvern einstakan lið í matsgerðunum tveimur, en í málinu hefur hann ekki borið því við að aðaláfrýjendur, sem stóðu ekki fyrir byggingu hússins að Hringbraut 2c, séu rangir aðilar til að hafa uppi skaðabótakröfu á hendur sér á þessum grunni.

Samkvæmt framansögðu ber byggingarstjóri skaðabótaábyrgð vegna tjóns, sem hlýst af saknæmri vanrækslu hans á lögbundnum skyldum sínum, og geta því ekki átt hér við reglur fjármunaréttar um áhrif tómlætis á rétt til að hafa uppi kröfu í tengslum við fasteignakaup. Með 3. mgr. 51. gr. skipulags- og byggingarlaga er byggingarstjóra gert að hafa fullnægjandi ábyrgðartryggingu er gildi að minnsta kosti í fimm ár frá lokum þeirra framkvæmda sem hann stýrði. Eins og að framan er rakið fengu aðaláfrýjendur afhentar íbúðir sínar að Hringbraut 2c í apríl 2001. Þau gerðu reka að því að halda fram kröfu vegna annmarka á húseigninni með því að fá dómkvaddan matsmann 17. september 2003 og höfðuðu síðan mál þetta í apríl 2005 og framhaldssök í júní 2006. Að því virtu verður ekki litið svo á að nokkur hluti krafna þeirra sé fallinn niður vegna tómlætis.

Fyrsti liður matsgerðar 10. janúar 2004 fjallar um klæðningu og einangrun í stigagangi. Þar er komist að þeirri niðurstöðu að stigagangur sé ekki einangraður og klæddur að utan eins og ráðgert sé í aðaluppdrætti af húsinu, sem samþykktur hafi verið 17. apríl 2000, heldur sé húsið að þessu leyti einangrað að innan og minnki íbúðir í húsinu af þessum sökum sem nemi einangrunarþykktinni. Í matsgerðinni er kostnaður af því að einangra og klæða stigahúsið að utan talinn 1.428.000 krónur og kostnaður við breytingu á eignaskiptasamningi vegna þessa 50.000 krónur. Samkvæmt framburði hönnuðar hússins fyrir héraðsdómi urðu mistök við uppslátt á fyrstu hæð þess, sem ekki hafi orðið uppvíst um fyrr en verið var að steypa aðra hæðina. Fremur en að breyta því, sem þegar hafi verið gert, hafi þá verið gripið til þess ráðs að einangra stigaganginn innan frá. Jafnframt var tekið fram í ódagsettum skilalýsingum, sem kaupendur þriggja íbúða undirrituðu í tengslum við gerð kaupsamninga, að stigahús yrði pússað að utan og einangrað innan frá. Einnig var samþykktum teikningum hússins breytt til samræmis við þetta að ósk hönnuðarins og var sú breyting staðfest af byggingarfulltrúa 4. október 2002. Í skýrslu matsmanns fyrir héraðsdómi kom fram að húsið væri fulleinangrað með núverandi frágangi og engin þörf væri að klæða það að utan með tilliti til einangrunar. Ekki er raunhæft að bregðast við þeim útlitsbreytingum, sem á húsinu urðu vegna þessara mistaka, með þeim aðgerðum, sem matsmanni var falið að meta kostnað af, og geta aðaláfrýjendur ekki talist hafa beðið tjón sem þeim kostnaði nemur. Verður því hafnað kröfu aðaláfrýjandans Húsfélagsins Hringbraut 2c um skaðabætur úr hendi gagnáfrýjanda af þessum sökum, en honum verður á hinn bóginn gert að greiða þeim aðaláfrýjanda 50.000 krónur vegna kostnaðar af gerð nýs eignaskiptasamnings vegna breyttrar stærðar íbúða í húsinu. Sem fyrr segir kom fram í matsgerð að einstakar íbúðir í húsinu hefðu vegna þessara mistaka minnkað sem einangrunarþykktinni nemur. Í öðrum gögnum málsins kemur fram að af þessum sökum skorti tæplega 0,5 m² á að eitt herbergi í hverri íbúð nái þeirri 8 m² lágmarksstærð, sem áskilin er í byggingarreglugerð nr. 441/1998. Um rýrnun á verðmæti einstakra íbúða í húsinu af þessum sökum eru engin gögn í málinu. Aðrir aðaláfrýjendur en Húsfélagið Hringbraut 2c hafa heldur ekki gert kröfur vegna þessa liðar og verða þeim því þegar af þeirri ástæðu ekki dæmdar bætur vegna slíkrar verðrýrnunar.

Annar liður matsgerðarinnar lýtur að því að svonefnt snjófang vanti á þaki hússins. Í matsgerðinni er vísað til þess að í skýringartexta á nánar tilgreindri verkfræðiteikningu komi fram að útfæra skuli „loftun í þakið/þakkant ásamt snjógildru í þakkant skv. teikningu arkitekts og í samráði við arkitekt.“ Tekur matsmaður fram að sérteikningar af þakkanti hafi ekki fundist hjá byggingarfulltrúa, en á teikningum af sams konar þakkanti á húsinu við hliðina, sem teiknað sé af sama hönnuði, sé ekki getið um snjófang. Þá segir í matsgerðinni að á aðaluppdrætti sé halli á þakinu skráður 14^o en samkvæmt málum á teikningu sé hallinn 13,8^o. Loks telur matsmaður að kostnaður við uppsetningu slíks snjófangs sé 147.000 krónur og gerir aðaláfrýjandinn Húsfélagið Hringbraut 2c kröfu um greiðslu þeirrar fjárhæðar. Af framburði hönnuðar hússins fyrir héraðsdómi virðist ljóst að í framangreindum skýringartexta á verkfræðiteikningu sé ekki fjallað um snjófang á þaki þess, heldur frágang á þakkanti sem eigi að koma í veg fyrir að skafi inn um loftunarrör. Í 136.5 gr. byggingarreglugerðar er kveðið á um að setja skuli upp snjógrindur á þök húsa fyrir ofan innganga og yfir gangstétt þar sem þakhalli er meiri en 14^o. Af framansögðu er ljóst að hvorki er skylt samkvæmt byggingarreglugerð að setja snjófang á umrætt þak né verður séð að gert hafi verið ráð fyrir því í teikningum hússins. Verður gagnáfrýjandi því sýknaður af þessum kröfulið.

Þriðji liður sömu matsgerðar snýr að snjóbræðslu í tröppum, bifreiðastæðum og aðkeyrslu hússins. Þar kemur fram að snjóbræðsla virðist að flestu leyti í lagi, en þó sé henni áfátt á svæðum, þar sem halli sé mestur frá inngangi í húsið og niður í átt að bílskúrum. Í matsgerðinni er talið að lagnir á þessu svæði séu of djúpt í jörðu og er kostnaður við úrbætur metinn 108.000 krónur. Þá er tekið þar fram að dæla hafi verið sett á snjóbræðslukerfið, sem ekki sé nauðsynlegt, en veiti þó vissa tryggingu fyrir því að ekki frjósi í kerfinu. Árlegur rekstrarkostnaður af dælunni sé 9.000 krónur. Aðaláfrýjandinn Húsfélagið Hringbraut 2c krefur gagnáfrýjanda á þessum grunni um greiðslu á 117.000 krónum. Þeirri niðurstöðu matsgerðar að snjóbræðslukerfinu sé að hluta áfátt vegna mistaka við lögn þess hefur ekki verið hnekkt. Með viðhlítandi eftirliti gagnáfrýjanda hefði mátt koma í veg fyrir þessi mistök, sem meta verður þannig honum til sakar. Því til samræmis verður gagnáfrýjandi dæmdur til að greiða aðaláfrýjandanum 108.000 krónur. Á hinn bóginn hafa engin haldbær rök verið færð fyrir því að gagnáfrýjanda verði gert að endurgreiða þessum aðaláfrýjanda kostnað af rekstri dælunnar í eitt ár.

Fjórði liður matsgerðarinnar varðar frágang lóðar milli inngangs í húsið og bílastæða framan við bílskúra. Í henni er flái á malbiki á tilteknu svæði talinn of mikill, en samkvæmt mælingum hafi ekki verið farið eftir teikningum að þessu leyti. Kostnaður við lagfæringar á þessu er metinn 600.000 krónur og gerir aðaláfrýjandinn Húsfélagið Hringbraut 2c kröfu um greiðslu þeirrar fjárhæðar. Í skýrslu hönnuðar hússins fyrir héraðsdómi kom fram að vikið hafi verið að þessu leyti frá teikningu að beiðni kaupenda íbúða í húsinu og vísaði hann sérstaklega til símtals við aðaláfrýjandann Þorstein í því sambandi. Þessum framburði vitnisins hefur ekki verið hnekkt og verður gagnáfrýjandi því sýknaður af kröfu samkvæmt þessum lið.

Fimmti liður sömu matsgerðar lýtur að klæðningu á svölum hússins, en fyrir liggur að þar hafi verið notaðar álþynnur til klæðningar á grindum úr galvanhúðuðu járni. Í matsgerðinni er talið að alltaf sé nokkur hætta á tæringu vegna spennumunar þegar galvanhúðað járn sé notað með álklæðningu, en úr því verði bætt með því að taka klæðninguna niður og setja millilegg, til dæmis úr plasti, milli efna og setja síðan klæðninguna aftur á grindina með festingum með fóðringu til að hindra leiðni. Kostnaður af þessu er metinn 312.000 krónur og gerir aðaláfrýjandinn Húsfélagið Hringbraut 2c kröfu um greiðslu þeirrar fjárhæðar. Þótt héraðsdómur hafi við vettvangsgöngu ekki séð skemmdir vegna þessa hefur ekki verið hnekkt þeirri niðurstöðu matsgerðar að þessi frágangur sé til þess fallinn að skapa tæringu. Ber gagnáfrýjandi ábyrgð á því að ekki var fylgt forsvaranlegum vinnubrögðum við þennan frágang og verður krafa samkvæmt þessum lið því tekin til greina.

Sjötti liður matsgerðarinnar snýr að frágangi á tröppum í sameign og svölum íbúða. Í matsgerðinni kemur fram að niðurföll séu á svölum en gólf halli ekki að þeim nema að óverulegu leyti. Niðurfall sé ekki á opnum stigapalli, sem regn nái inn á. Sé þessi frágangur ekki ásættanlegur, en kostnaður af því að bæta úr þessu sé 504.000 krónur. Aðaláfrýjandinn Húsfélagið Hringbraut 2c krefur gagnáfrýjanda af þessu tilefni um 72.000 krónur, aðaláfrýjendurnir Grétar og Jóhanna krefjast hvort um sig 108.000 króna en hver aðaláfrýjendanna Ingigerður, Njáll, Þorsteinn og Ásta krefst 54.000 króna. Því hefur ekki verið hrundið að þessir annmarkar séu á húsinu og að þeir verði raktir til handvammar við smíð þess. Með því að gagnáfrýjandi ber ábyrgð á verkinu að þessu leyti verða framangreindar kröfur teknar til greina.

Sjöundi liður sömu matsgerðar tekur til einangrunar á loftplötu undir þaki hússins. Í matsgerðinni er talið að frágangur einangrunar sé í aðalatriðum viðunandi en þó þurfi að lagfæra hana á nokkrum stöðum og vefja útloftunarrör til að koma í veg fyrir slaga. Kostnaður af því var metinn 50.000 krónur, sem aðaláfrýjandinn Húsfélagið Hringbraut 2c krefur gagnáfrýjanda um. Á sama hátt og segir um næsta lið hér að framan hefur ekki verið hrundið niðurstöðu matsgerðarinnar um að þessi missmíð sé á húsinu. Á henni ber gagnáfrýjandi ábyrgð og verður krafa aðaláfrýjandans um greiðslu fyrrgreindrar fjárhæðar því tekin til greina.

Áttundi liður matsgerðarinnar snýr að frágangi milliveggja í séreignarhlutum hússins. Samkvæmt henni er staðfest að ekki sé steinull í milliveggjunum, en þar er jafnframt vísað til þess að í aðaluppdrætti hússins, sem hafi verið samþykktur 17. apríl 2000, segi meðal annars: „Veggir (eldhindrandi) milli einstakra eininga, aðrir en steyptir veggir eru a.m.k. EI60 eldhindrandi veggir. ... Léttir EI60 veggir, léttir milliveggir á milli einstakra eininga eru uppbyggðir sem hér segir: 35x120 mm blikkgrind fyllt með steinullareinangrun og klæddir beggja vegna með 2x13 mm gifsplötum.“ Á hinn bóginn sé ekki getið um steinull í milliveggjunum í skilalýsingum, en eins og fyrr segir voru ódagsettar skilalýsingar undirritaðar af kaupendum þriggja íbúða. Í matsgerðinni er kostnaður af því að bæta úr þessu talinn nema 1.464.000 krónum. Aðaláfrýjendurnir Grétar og Jóhanna gera hvort um sig kröfu að fjárhæð 366.000 krónur af þessu tilefni, en hver aðaláfrýjendanna Ingigerður, Njáll, Þorsteinn og Ásta krefjast 183.000 króna. Af matsgerðinni er ljóst að frágangur milliveggja er ekki í samræmi við samþykktar teikningar af húsinu, þar sem gert var ráð fyrir að þeir yrðu fylltir með steinull. Ber gagnáfrýjandi sem byggingarstjóri ábyrgð á því að teikningum var ekki fylgt að þessu leyti. Sú lýsing á frágangi veggjanna, sem vitnað er til í matsgerðinni og rakin er að framan, var í verklýsingu sem lá frammi á fasteignasölu, sem hafði milligöngu um sölu íbúða í húsinu. Breytir engu um skaðabótarétt aðaláfrýjenda þótt steinullar sé ekki sérstaklega getið í stuttorðum texta skilalýsingar og verða kröfur þeirra samkvæmt þessum lið því teknar til greina.

Níundi og síðasti liður matsgerðarinnar 10. janúar 2004 varðar einangrun undir plötu fyrstu hæðar hússins. Þar segir að á samþykktum aðaluppdrætti komi fram að neðan á lofti fyrstu hæðar skuli vera 50 mm þéttpressuð steinull. Í stað þeirrar einangrunar hafi á hinn bóginn verið sett neðan á loftplötuna 25 mm herakustik. Í matsgerðinni er talið að kostnaður af því að bæta steinull við þá einangrun nemi 568.000 krónum. Aðaláfrýjendurnir Grétar og Jóhanna gera hvort um sig kröfu að fjárhæð 122.000 krónur af þessu tilefni og hver aðaláfrýjendanna Ingigerður, Njáll, Þorsteinn og Ásta 61.000 krónur, en að auki krefst aðaláfrýjandinn Húsfélagið Hringbraut 2c skaðabóta að fjárhæð 80.000 krónur undir þessum lið vegna húshluta í sameign. Af gögnum málsins er ljóst að við byggingu hússins hefur teikningum ekki verið fylgt að þessu leyti og ber gagnáfrýjandi ábyrgð á tjóni er af því kann að leiða. Héraðsdómur, sem skipaður var sérfróðum meðdómsmönnum, komst á hinn bóginn að þeirri niðurstöðu að einangrun með svokölluðu herakustik væri vandaðri en sú einangrun sem teikningar gerðu ráð fyrir. Samkvæmt því geta aðaláfrýjendur ekki talist hafa orðið fyrir tjóni vegna þessara frávika frá uppdrætti hússins og verður kröfum þeirra að þessu leyti því hafnað.

Fjarðarmót ehf. hefur þegar greitt aðaláfrýjendum kröfur, sem þau höfðu uppi á grundvelli 1., 2. og 6. liðar matsgerðarinnar 15. maí 2006, og eru þeir því ekki til umfjöllunar hér. Þá gera aðaláfrýjendur ekki sérstaka kröfu á grundvelli 5. liðar matsgerðarinnar.

Í þriðja lið matsgerðarinnar frá 15. maí 2006 var komist að þeirri niðurstöðu að hreinsilok vanti á fallpípur í frárennsliskerfi hússins, sem þó sé gert ráð fyrir í skýringartexta á teikningu lagnahönnuðar, en kostnaður af úrbótum á þessu var talinn nema 48.000 krónum. Í framburði matsmannsins fyrir héraðsdómi kom meðal annars fram að vegna bættrar tækni við hreinsun frárennslislagna væru lok af þessum toga nú sjaldan sett upp. Héraðsdómur, sem skipaður var sérfróðum meðdómsmönnum, komst og að þeirri niðurstöðu að slík lok væru óþörf. Ekki hefur því hlotist tjón vegna þessara frávika frá teikningu og verður staðfest niðurstaða héraðsdóms um að hafna kröfu aðaláfrýjandans Húsfélagsins Hringbraut 2c samkvæmt þessum lið.

Um frágang lagna í milliveggjum er rækilega fjallað í 4. lið matsgerðarinnar 15. maí 2006. Þar eru rakin ýmis atriði í lagnakerfi hússins, sem matsmaður telur að séu ekki í samræmi við fyrirmæli hönnuðar, en einkum sé festingu lagna áfátt. Þá séu lagnirnar ekki þar sem þær eiga að vera samkvæmt teikningu. Rennslishljóð í neysluvatnslögnum og frárennslislögnum séu meiri en ásættanlegt geti talist og frá ofnakerfi umfram það sem eðlilegt megi telja. Leggur matsmaður til að gripið verði til margþættra aðgerða til að ráða bót á þessu og metur kostnað við þær. Á grundvelli matsgerðarinnar krefst aðaláfrýjandinn Húsfélagið Hringbraut 2c 1.999.000 króna en aðrir aðaláfrýjendur 33.750 króna vegna hverrar íbúðar. Af matsgerðinni, sem ekki hefur verið hnekkt, er ljóst að í ýmsum greinum hefur verið vikið frá teikningum og að lagnirnar eru fjarri því að vera tæknilega og faglega fullnægjandi, en á því ber gagnáfrýjandi ábyrgð. Verður krafa aðaláfrýjandans Húsfélagsins Hringbraut 2c samkvæmt þessum lið því tekin til greina. Kröfur annarra aðaláfrýjenda lúta að kostnaði við að skipta um blöndunartæki í íbúðum þeirra vegna neysluvatns. Í skýrslu matsmanns fyrir héraðsdómi kom fram að hann hefði ekki kannað sérstaklega gæði þeirra blöndunartækja, sem hann lagði til að skipt yrði út, en undir rekstri málsins fyrir héraðsdómi var því borið við af hálfu Fjarðarmóta ehf. að þessi tæki væru fullnægjandi og voru lögð fram gögn því til stuðnings. Að þessu virtu verður ekki fallist á að þessir aðaláfrýjendur hafi sýnt fram á að frágangi hússins hafi verið ábótavant að þessu leyti og verður kröfum þeirra af því tilefni hafnað.

Samkvæmt öllu framansögðu verður gagnáfrýjandi dæmdur til að greiða aðaláfrýjandanum Húsfélaginu Hringbraut 2c 2.591.000 krónur, aðaláfrýjendunum Grétari og Jóhönnu hvoru um sig 474.000 krónur og hverjum aðaláfrýjendanna Ingigerði, Njáli, Þorsteini og Ástu 237.000 krónur, allt með dráttarvöxtum eins og nánar segir í dómsorði.

Gagnáfrýjandi verður dæmdur til að greiða aðaláfrýjendum málskostnað í héraði og fyrir Hæstarétti sem ákveðinn verður í einu lagi eins og í dómsorði greinir.

Dómsorð:

Gagnáfrýjandi, Benedikt Steingrímsson, greiði aðaláfrýjanda Húsfélaginu Hringbraut 2c 2.591.000 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga nr. 38/2001 um vexti og verðtryggingu af 592.000 krónum frá 10. febrúar 2004 til 20. júní 2006, en af 2.591.000 krónum frá þeim degi til greiðsludags.

Gagnáfrýjandi greiði aðaláfrýjendum Grétari Guðnasyni og Jóhönnu M. Sveinsdóttur hvoru um sig 474.000 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga nr. 38/2001 frá 10. febrúar 2004 til greiðsludags.

Gagnáfrýjandi greiði hverjum aðaláfrýjenda Ingigerði Karlsdóttur, Njáli Haraldssyni, Þorsteini Hálfdánarsyni og Ástu Sigurðardóttur 237.000 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga nr. 38/2001 frá 10. febrúar 2004 til greiðsludags.

Gagnáfrýjandi greiði aðaláfrýjanda Húsfélaginu Hringbraut 2c 700.000 krónur, hvorum aðaláfrýjenda Grétari Guðnasyni og Jóhönnu M. Sveinsdóttur 175.000 krónur og hverjum aðaláfrýjenda Ingigerði Karlsdóttur, Njáli Haraldssyni, Þorsteini Hálfdánarsyni og Ástu Sigurðardóttur 87.500 krónur samtals í málskostnað í héraði og fyrir Hæstarétti.

 

Dómur Héraðsdóms Reykjaness 8. desember 2008.

Mál þetta er höfðað með stefnu sem þingfest var 27. apríl 2005 og með framhaldsstefnu sem þingfest var 28. júní 2006. Málin voru sameinuð 1. nóvember 2006 í eitt mál og það dómtekið 1. mars 2007. Málið var upphaflega höfðað gegn Fjarðarmótum ehf., Benedikt Steingrímssyni, Hafnarfjarðarkaupstað og Sjóvá- Almennum tyggingum  hf. til réttargæslu. Niðurstaða dómsins var að Fjarðarmót ehf. voru dæmd til að greiða stefnendum 414.000 krónur með nánar tilgreindum vöxtum, en aðrir stefndu voru sýknaðir. Stefnendur undu þessari niðurstöð gagnvart stefndu öðrum en stefnda Benedikt Steingrímssyni og var málinu áfrýjað hvað hann varðar. Með dómi Hæstaréttar 13. mars 2008 var dómur héraðsdóms ómerktur að því er varðar úrlausn um kröfu stefnenda á hendur stefnda Benedikt og málinu að því leyti vísað heim í hérað til málflutnings og dómsálagningar að nýju.

Stefnendur eru Húsfélagið Hringbraut 2c, Hafnarfirði, Grétar Guðnason, Jóhanna M. Sveinsdóttir, Ingigerður Karlsdóttir, Njáll Haraldsson, Þorsteinn Hálfdánarson og Ásta Sigurðardóttir, öll til heimilis að Hringbraut 2c, Hafnarfirði. Stefndi er Benedikt Steingrímsson byggingarstjóri, Háabergi 17, Hafnarfirði Til réttargæslu er stefnt Sjóvá-Almennum tryggingum hf.

Endanlegar dómkröfur stefnenda eru svohljóðandi:

„að stefndi Benedikt Steingrímsson  verði dæmdur til að greiða

Húsfélaginu að Hringbraut 2c, Hafnarfirði  kr.  5.514.000.- með dráttarvöxtum skv. 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001 af kr. 2.856.000.- frá 10. febrúar 2004 til stefnubirtingardags aðalsakar, af kr. 3.066.000.- frá þ.d. til 20. júní 2006 og af kr. 5.514.000 frá þ.d. til greiðsludags að frádreginni greiðslu kr. 414.000.- dags. 21. ágúst 2007;

Grétari Guðnasyni,  100% eiganda íbúðar á 1. hæð til vinstri merkt  0101 m.m. kr. 629.750.- með dráttarvöxtum skv. 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001 af kr. 596.000.- frá 10. febrúar 2004 til 20. júní 2006 og  kr. 629.750.- frá þ.d. til greiðsludags;

Jóhönnu M. Sveinsdóttur,  100% eiganda íbúðar á 1. hæð til hægri merkt 0102 m.m. kr. 629.750.- með dráttarvöxtum skv. 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001   af kr. 596.000.- frá 10. febrúar 2004 til 20. júní 2006 og  kr. 629.750.- frá þ.d. til greiðsludags;

Ingigerði Karlsdóttur,  50% eiganda að íbúð á 2. hæð til vinstri merkt 0201 m.m. kr. 314.875.- með dráttarvöxtum skv. 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001  af kr. 298.000.- frá 10. febrúar 2004 til 20. júní 2006 og  kr. 314.875.- frá þ.d. til greiðsludags;

Njáli Haraldssyni,  50% eiganda að íbúð á 2. hæð til vinstri merkt 0201 m.m. kr. 314.875.- með dráttarvöxtum skv. 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001  af kr. 298.000.- frá 10. febrúar 2004 til 20. júní 2006 og  kr. 314.875.- frá þ.d. til greiðsludags;

Þorsteini Hálfdánarsyni, 50% eiganda að íbúð á 2. hæð til hægri merkt 0202 m.m. kr. 314.875.- með dráttarvöxtum skv. 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001  af kr. 298.000.- frá 10. febrúar 2004 til 20. júní 2006 og  kr. 314.875.- frá þ.d. til greiðsludags

og Ástu Sigurðardóttur,  50% eiganda að íbúð á 2. hæð til hægri merkt 0202 m.m. kr. 314.875.- með dráttarvöxtum skv. 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001 af kr. 298.000.- frá 10. febrúar 2004 til 20. júní 2006 og  kr. 314.875.- frá þ.d. til greiðsludags í skaðabætur.

Engar kröfur eru gerðar á hendur réttargæslustefnda og er þess krafist að málskostnaður gagnvart honum verði felldur niður.

Krafist er málskostnaðar að skaðlausu samkvæmt mati dómsins í samræmi við hagsmuni málsins, vinnu málflytjanda og annan kostnað sem stefnendur hafa haft af matsgerðum sem frammi liggja í málinu, að við bættum virðisaukaskatti.

Sérstök athygli er  vakin á því að þar er sett fram breyting að því er varðar kröfu húsfélagsins að Hringbraut 2c, þannig að frá heildarkröfu þess verði dregnar kr. 414.000 vegna greiðslu í samræmi við niðurstöðu héraðsdóms, en greiðslan var innt af hendi hinn 21. ágúst sl. Þá samþykkti stefndi breytingu á dráttarvaxtakröfu stefnenda hinn 4. febrúar 2008, þ.e. að tilvísun í viðeigandi ákvæði laga um vexti og verðtryggingu væri komið inn í kröfugerðina.

Varðandi málskostnaðinn er rétt að upplýsa um að við greiðslu hinn 21. ágúst sl. skv. dómsorði héraðsdóms, greiddi stefndi Fjarðarmót ehf. stefnendum kr. 300.000,- í málskostnað. “

Stefndi Benedikt Steingrímsson krefst aðallega sýknu af kröfum stefnenda og málskostnaðar. Til vara krefst hann lækkunar á kröfum stefnenda og að dráttarvextir verði eingöngu dæmdir frá dómsuppsögudegi og málskostnaður verði þá látinn falla niður. Réttargæslustefndi gerir engar kröfur í málinu.

I.

                Stefnendur eru íbúðareigendur í fjöleignarhúsinu Hringbraut 2c, Hafnarfirði og félagsmenn í húsfélaginu. Húseignin er tveggja hæða fjölbýlishús, alls fjórar íbúðir ásamt kjallara með bílskúrum og geymslum og byggt á árunum 2000-2001. Fjarðarmót ehf. byggði húsið og seldi stefnendum íbúðirnar í húsinu. Stefndi Benedikt Steingrímsson var byggingarstjóri hússins og var starfsábyrgðartrygging hans hjá réttargæslustefnda. Fjarðarmót ehf. seldu stefnendum íbúðirnar með kaupsamningum dagsettum í september og nóvember árið 2000. Samkvæmt kaupsamningi skyldi afhenda íbúðirnar í febrúar til mars 2001 og áttu þær að vera fullbúnar en án gólfefna að innan en sameign og lóð fullfrágengin. Stefnandi Grétar Guðnason fékk útgefið afsal 5. nóvember 2001, Jóhanna M. Sveinsdóttir 4. júní 2002, Ingigerður Karlsdóttir og Njáll Haraldsson 11. mars 2003 og Þorsteinn Hálfdánarson og Ásta Sigurðardóttir 6. mars 2003.

                Stefnendur segja að fljótlega eftir að félagsmenn í húsfélaginu hafi flutt inn í íbúðirnar hafi komið í ljós að mörgu hafi verið ábótavant við frágang bæði í séreign og sameign. Einstaka félagsmenn í húsfélaginu hafa ítrekað gert athugasemdir við seljanda og byggingaraðila hússins.

                Stefnendur kveða byggingarstjóra hússins hafa boðað til lokaúttektar 8. nóvember 2001 og hafi húseigendur ekki verið boðaðir til hennar. Í bréfi Erlendar Árna Hjálmarssonar, byggingarfulltrúa Hafnarfjarðarbæjar, dags. 21. nóvember 2001 geri hann grein fyrir athugasemdum sínum við úttektina í sex liðum: 1.  Að merkingar á lagnagrind vanti og loka á tengigrind. 2. Að einangrun jarðhæðar við útitröppur eigi samkvæmt teikningum að vera að utan en sé að innan. 3.  Að eina sorpgeymslu vanti. 4.  Að frágangur við tengibox á lóð sé óviðunandi. 5.  Að handrið vanti við útitröppur að kjallara. 6.  Spurt hvað sé með mismunandi efni í handriðum. Í lok bréfsins segi að byggingarstjóri skuli lagfæra það sem lagfæra þurfi og boða til nýrrar úttektar að því loknu. Þá segi jafnframt í bréfi byggingarfulltrúans að þar sem flutt sé inn í allar íbúðirnar nái úttektin eingöngu til sameignar en ekki séreignar hússins. Stefnendur kveða að í framhaldi af þessum athugasemdum byggingarfulltrúans hafi aðalhönnuður húseignarinnar, Sigurður Þorvarðarson, breytt aðaluppdrætti af eigninni þannig að útveggir við útitröppu séu einangraðir að innanverðu og utanhúsklæðning felld burtu. Fjarðarmót ehf. hafi síðan lagt þessar breyttu teikningar fyrir byggingarnefnd Hafnarfjarðarbæjar 8. maí 2002 sem byggingarnefnd hafi neitað að samþykkja þar sem samþykki eigenda hússins hafi ekki legið fyrir til þessara breytinga.

                Hinn 16. október 2002 hafi byggingarfulltrúi Hafnarfjarðarbæjar sent byggingarstjóra eignarinnar bréf þar sem byggingarfulltrúinn lýsir því yfir að lokaúttekt samkvæmt 53. gr. byggingareglugerðar nr. 441/1998 hafi farið fram og engar athugasemdir séu gerðar við framkvæmdina. Í bréfinu hafi byggingarfulltrúi ekki gert neina grein fyrir því hvort bætt hafi verið úr þeim ágöllum sem hann hafi áður gert athugasemdir við. Stefnendur segja að þeim hafi ekki verið tilkynnt um lokaúttektina og hafi því ekki átt þess kost að vera viðstödd.

                Þann 23. september 2003 hafi húseignin verið á dagskrá byggingarnefndar Hafnarfjarðarbæjar. Í fundargerð sé sagt að sótt hafi verið um leyfi til að breyta áður samþykktum teikningum. Gerðar hafi verið svokallaðar reyndarteikningar af húsinu og þær samþykktar af byggingarfulltrúa. Stefnendur segja að ekki hafi verið leitað samþykkis húseigenda fyrir þessum breytingum og hafi byggingarnefnd ekki gert neinar athugsemdir við það. Þá hafi húseigendum ekki verið tilkynnt um samþykkt byggingarfulltrúa 2. október 2002 eða afgreiðslu byggingarnefndarinnar 23. september 2003 eða hinn 8. maí 2002.

                Stefnandi Njáll Haraldsson hafi sent skriflega fyrirspurn til byggingarnefndar 30. september 2003 um þessa afgreiðslu nefndarinnar og hafi hann ítrekað fyrirspurn sína 23. október 2003. Hinn 8. desember 2003 hafi byggingarfulltrúi svarað erindi Njáls fyrir hönd byggingarnefndar.

                Með beiðni 10. júlí 2003 hafi stefnendur óskað eftir dómkvaðningu matsmanns til að meta nánar tilgreind atriði varðandi ástand eignarinnar. Dómkvaðning hafi farið fram 17. september 2003 og matsgerð legið fyrir 10. janúar 2004. Í matsgerð hafi matsmaðurinn, Steingrímur Hauksson, byggingartæknifræðingur og múrarameistari, staðfest í fyrsta lagi að stigagangur væri ekki einangraður og klæddur að utan eins og aðalteikningar gerðu ráð fyrir, í öðru lagi væru ekki snjógildrur á þaki, í þriðja lagi að ekki hafi verið farið eftir upphaflegum teikningum við frágang snjóbræðslu í tröppum, bifreiðarstæðum og aðkeyrslu, í fjórða lagi að ekki hafi verið farið eftir teikningum hvað varðar hæðarsetningu á stétt á aðrein milli inngangs og bílskúra, í fimmta lagi að þörf sé á úrbótum til að hindra leiðni og hugsanlega tæringu á klæðningu á svölum uppi, niðri og við inngang, í sjötta lagi að vatnshalla að niðurföllum svala vanti og sama eigi við um stigapall en þar vanti að auki niðurfall og lögn frá því, í sjöunda lagi að lagfæra þurfi einangrun loftplötu á nokkrum stöðum og vefja beri útloftunarrör til að koma í veg fyrir slaga, í áttunda lagi að steinull sé ekki í innveggjum íbúða, í níunda lagi að úrbóta sé þörf hvað varði þykkt á þéttpressaðri steinull neðan í loftplötu fyrstu hæðar. Telur matsmaðurinn að það muni kosta 5.240.000 krónur að bæta úr þessum göllum.

                Þá hafi Lagnakerfismiðstöð Íslands framkvæmt úttekt á lagnakerfi hússins og gert alvarlega athugasemdir í skýrslu sinni 8. nóvember 2004.

                Í bréfi verkefnisstjóra forvarnardeildar slökkviliðs höfuðborgarsvæðis 2. febrúar 2005 segi varðandi brunamál að Hringbraut 2c, Hafnarfirði að ekki hafi farið fram lokaúttekt byggingarfulltrúa. Við eldvarnarskoðun sem fram hafi farið 1. febrúar 2005 hafi komið í ljós að frágangur lagna á milli brunahólfa sé ekki í samræmi við byggingarteikningar en einnig vanti reykskynjara og slökkvitæki í íbúðir. Með bréfi 3. febrúar 2005 hafi húsfélagið farið þess á leit við bæjarstjórn Hafnarfjarðarbæjar og byggingarnefnd bæjarins að framkvæmd yrði lögformleg lokaúttekt á fasteigninni. Erindi þessu hafi verið hafnað með bréfi Bjarka Jóhannessonar byggingarfulltrúa 25. febrúar 2005 með vísan til þess að lokaúttekt hefði þegar farið fram.

                Stefnendur segja að þann 8. febrúar 2006 hafi Hjalti Sigmundsson byggingartæknifræðingur og húsasmíðameistari verið dómkvaddur til að meta nánar tilgreind atriði að Hringbraut 2c, Hafnarfirði. Matsgerð hans hafi legið fyrir í maí 2006. Framhaldssök varði ný atvik sem fyrst hafi orðið ljós við mat hins dómkvadda matsmanns. Efnisleg skilyrði séu fyrir því að auka við kröfugerð stefnenda í málinu vegna tjóns þeirra sem rekja megi til þessara atvika sem í matsgerð greinir. Stefnendur hafi ekki mátt ætla að frágangur hafi verið með þeim hætti sem í matsgerð greini. Opna hafi þurft veggi til að upplýsa um sakir stefndu að þessu leyti. Verulegt rask hafi fylgt opnun veggja og fyrirfram hafi ekki verið ástæða til að ætla annað en að frá lögnum hafi verið gengið með eðlilegum hætti eins og krafist sé í byggingarreglugerð. Staðhæfa stefnendur að gæðafrávik í frágangi lagna og efnisvali í lögnum sé veruleg og áhættan sem því fylgi með tilliti til útbreiðslu elds í öllu húsinu sé veruleg og óforsvaranleg.

                Í matsbeiðni er matsmaður beðinn um að meta í fyrsta lagi hvort frágangur lagna í lagnastokkum og frágangur stokka um lagnir sé í samræmi við forskrift á teikningum lagnahönnuðar og í samræmi við ákvæði byggingarreglugerðar. Niðurstaða matsmanns er að stokkar um fallpípur séu ekki í samræmi við fyrirmæli á teikningum hönnuða. Stokkarnir uppfylli heldur ekki ákvæði byggingarreglugerðar með tilliti til brunaþols. Frágangur á lögnum uppfylli ekki ákvæði byggingarreglugerðar um brunaþol og hljóð. Í öðru lagi var matsmaður beðinn um að meta hvort frágangur og einangrun útloftunarpípa í þakrými sé í samræmi við forskrift á teikningum lagnahönnuðar og byggingarreglugerðar. Niðurstaða matsmanns er sú að frágangur á útloftun frá fallpípum upp úr þaki sé ófullnægjandi og ófullgerður. Ganga þurfi frá þéttingum milli útloftunarpípu og þaktúðu þannig að regn og snjór komist ekki þar á milli. Í þriðja lagi var matsmaður beðinn um að meta hvort hreinsilok vanti á holræsafallpípur í samræmi við forskrift á teikningum lagnahönnuðar. Niðurstaða matsmanns er að hreinsilok vanti á fallpípur þar sem að þær séu fyrirskrifaðar af hönnuði. Í fjórða lagi er matsmaður beðinn um að meta hvort að frágangur lagna í léttum gifsklæddum milliveggjum sé í samræmi við forskrift á teikningum lagnahönnuðar og byggingarreglugerðar. Niðurstaða matsmanns er að frágangur á hitalögnum í gifsklæddum milliveggjum sé í samræmi við teikningar lagnahönnuðar og byggingarreglugerðar að því er varðar varmaeinangrun lagnanna. Festingu lagnanna sé þó áfátt. Matsmaður telur að varmaeinangrun neysluvatnslagna í gifsklæddum milliveggjum sé í samræmi við teikningar lagnahönnuðar og byggingarreglugerðar. Matsmaður telur rennslishljóð frá neysluvatnslögnum meira en ásættanlegt sé og telur ástæðuna of mikinn þrýsting við losunarstað (blöndunartæki) og að blöndunartæki séu ekki nógu góð og ófullnægjandi frágangur á þeim í veggjum. Þá telur matsmaður rennslishljóð frá ofnakerfi meira en eðlilegt geti talist. Matsmaður telur ennfremur að rennslishljóð frá frárennslislögnum, einkum sem tengist salerni, sé meira en ásættanlegt sé og meira en samkvæmt lágmarksviðmiðum byggingarreglugerðar. Rennslishljóðið stafi af ófullnægjandi frágangi fallpípa og frárennslislagna og óheppilegu efnisvali í fallpípu. Í fimmta lagi er matsmaður beðinn um að láta í ljós álit sitt á hvort með að sprauta eða koma fyrir steinull í milliveggjum einstakra íbúða með tilheyrandi vörnum og frágangi megi bæta úr ágöllum með tilliti til hljóðeinangrunar þannig að ásættanlegt sé með tilliti til byggingarreglugerðar og staðla sem um þetta gildi. Niðurstaða matsmanns er að ekki sé unnt að bæta úr göllum á frágangi lagna í léttum milliveggjum með því að sprauta í þá lausri steinull. Það muni auka varmaeinangrun kringum lagnirnar en ekki bæta hljóðeinangrun þar sem mestu máli skipti í því sambandi er að lagnir séu festar rétt og snerti ekki aðra byggingarhluta. Þá muni laus einangrun ekki bæta brunavarnir kringum pípur í hæðarskilum með fullnægjandi hætti. Í sjötta lagi er matsmaður beðinn um að láta í ljós álit sitt á hvort brunavarnir hússins teljist fullnægjandi miðað við þær öryggisreglur sem í gildi séu. Matsmaður telur að milliveggir séu í samræmi við uppdrætti, skilalýsingu og við lágmarkskröfu byggingarreglugerðar. Matsmaður telur að hæðarskil, þ.m.t. plata yfir bílgeymslu hafi nægt brunaþol. Matsmaður telur að frágangur þar sem lagnir, hitalagnir og neysluvatnslagnir gangi í gegnum hæðarskil og í gegnum steypta veggi milli bílgeymslu og hjólageymslu sé ófullnægjandi með tilliti til eldvarna. Þá sé frágangur fallpípa í gegnum hæðaskil ófullnægjandi auk þess sem að efni í fallpípum sé ekki í samræmi við fyrirmæli lagnahönnuðar.

                Niðurstaða matsmanns er að það muni kosta 2.827.000 krónur að bæta úr ofangreindum göllum.

                Stefndi Benedikt Steingrímsson hafi verið byggingastjóri hússins og beri samkvæmt lögum ábyrgð á því að byggt sé í samræmi við samþykkta uppdrætti, lög og reglugerðir. Fram komna galla megi rekja til stórfelldrar vanrækslu byggingarstjóra sem hann beri bótaábyrgð á gagnvart stefnendum. Markmið með löggjöf um byggingarstjóra sé að ávallt sé fyrir hendi einn fagaðili sem sé ábyrgur fyrir því gagnvart eiganda mannvirkis og byggingaryfirvöldum að rétt sé staðið að byggingu mannvirkis.

                Krafa stefnenda á hendur stefnda Benedikt er byggð á ákvæðum laga um ábyrgð hans og skyldur sem byggingarstjóri samkvæmt skipulags og byggingarlögum nr. 73/1997, sérstaklega 51. gr. og byggingarreglugerð nr. 441/1998 með síðari breytingum og hinni almennu sakarreglu skaðabótaréttarins.

II.

                Af hálfu stefnda Benedikts Steingrímssonar er því alfarið mótmælt að hann beri nokkra ábyrgð sem byggingarstjóri á því sem aflaga kann að hafa farið við smíði hússins auk þess sem því sé alfarið mótmælt að stefndi geti borið ábyrgð á því að hugsanlega hafi ekki verið staðið formlega rétt að breytingum á teikningum. Fyrir liggi í málinu að teikningum hafi verið breytt og þær breytingar hafi verið samþykktar af hálfu byggingarfulltrúa. Byggingarstjóri geti ekki að lögum borið ábyrgð á því að samþykktum teikningum sé breytt af byggjanda og þær breytingar samþykktar af hálfu byggingaryfirvalda. Grundvöllur ábyrgðar byggingarstjóra sé sök og hana skorti í málinu. Þegar af þessari ástæðu beri að sýkna byggingarstjóra af þeim kröfulið sem varði breytingu eða frávik frá teikningum.

            Stefndi Benedikt heldur því fram að byggingarstjóri beri ekki faglega ábyrgð á því sem kann að hafa farið úrskeiðis við byggingu hússins. Í skipulags- og byggingarlögum nr. 73/1997, 51. gr., sé skýrt tekið fram að ábyrgð byggingarstjóra taki eingöngu til þess að byggt sé í samræmi við samþykkta uppdrætti, lög og reglugerðir. Ábyrgð byggingarstjóra taki hins vegar ekki til  faglegra mistaka starfsmanna eða verktaka á vegum byggjanda. Komi þetta skýrt fram í 52. gr. skipulags- og byggingalaga þar sem ábyrgð meistara sé skilgreind og tekið fram að hún taki til þess að verk sé unnið í samræmi við viðurkennda verkhætti. Verði á það fallist að byggingarstjóri beri ábyrgð á faglegum þáttum feli það í sér hlutlæga ábyrgð. Vandséð sé að stefnt hafi verið að því með breytingum þeim sem gerðar voru með tilkomu laga nr. 73/1997. Hlutlæg ábyrgð sé undantekningarregla og verði ekki lögð á nema samkvæmt skýrri lagaheimild. Ekkert í greinagerð með lögum nr. 73/1997 styðji það að það hafi verið ætlan löggjafans að leggja á byggingarstjóra hlutlæga ábyrgð á faglegum mistökum við byggingu húss eða mannvirkja.

III.

                Eins og að framan er rakið reistu Fjarðarmót ehf., sem er byggingarfyrirtæki, tveggja hæða fjölbýlishús með fjórum íbúðum að Hringbraut 2c, Hafnarfirði. Stefndi Benedikt var byggingarstjóri hússins en hann er einnig annar eiganda Fjarðarmóta ehf. Teikningar af húsinu voru samþykktar af Hafnarfjarðarbæ í apríl 2000 og í september sama ár var húsið uppsteypt. Stefnendur, kaupendur íbúðanna, skoðuðu húsið í því ástandi áður en þau gengu til kaupsamnings í september. Kynningargögn um húsið lágu frammi á fasteignarsölu á þessum tíma. Í þessum gögnum voru meðal annars samþykktar byggingarnefndarteikningar með byggingarlýsingu en í lýsingunni kemur fram að húsið verði einangrað og klætt að utanverðu. Síðar var ákveðið að heppilegra væri að einangra stigahús að innan og var sú ákvörðun tekin áður en kaupsamningur var undirritaður. Í sérstakri skilalýsingu, sem fylgdi kaupsamningum, var þetta tekið fram en aðilar eru sammála um að seljandi hafi ekki vakið athygli kaupenda sérstaklega á þessari breytingu. Afhending íbúðanna fór fram í apríl 2001.

                Stefnandi Grétar Guðnason fékk afsal 5. nóvember 2001. Hann sagðist hafa gert þá athugasemd við undirritun afsals að stigagangur væri einangraður að innanverðu en ekki utanverðu eins og upphaflegar teikningar gerðu ráð fyrir. Hafi honum þá verið sagt að teikningunum hafi verið breytt vegna þess að þetta væri betri útfærsla. Lét Grétar við það sitja og greiddi eftirstöðvar kaupverðs og fékk útgefið afsal. Stefnda Jóhanna M. Sveinsdóttir tók við afsali 4. júní 2002 án fyrirvara. Með bréfi þann 19. nóvember 2002 kvörtuðu stefnendur Þorsteinn Hálfdánarson og Ásta Sigurðardóttir um ófullnægjandi frágang á sameign og séreign. Var bréfið sent  Fjarðarmótum ehf. og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðarbæjar. Þann 6. mars 2003 undirrituðu stefnendur Þorsteinn og Ásta afsal með fyrirvara og á sama hátt gerðu stefnendur Ingigerður Karlsdóttir og Njáll Haraldsson fyrirvara við undirritun afsals 11. mars 2003.

                Næst gerist það í málinu að óskað er eftir mati dómkvadds matsmanns með beiðni dagsettri 10. júlí 2003 og lá mat fyrir í janúar 2004. Stefna í málinu var birt 23. apríl 2005. Beiðni um viðbótarmat er dagsett 8. febrúar 2006 og lá matsgerð fyrir í maí 2006. Framhaldsstefna var gefin út 20. júní 2006.

                Í stefnu í frumsök segir að fljótlega eftir að félagsmenn í húsfélaginu hafi flutt inn í íbúðir sínar hafi komið í ljós að mjög mörgu hafi verið ábótarvant við frágang bæði í séreignum og sameign. Hliðstæða lýsingu er að finna í matsbeiðni stefnenda 10. júlí 2003. Í greinargerð sinni í frumsök og einnig í framhaldssök tefldu stefndu Fjarðarmót ehf. fram málsástæðu um tómlæti.

                Samkvæmt því sem hér hefur verið rakið liðu tæpir tuttugu mánuðir frá því að íbúðirnar voru afhentar stefnendum uns formleg krafa barst Fjarðarmótum ehf. með bréfi þáverandi lögmanns stefnenda 19. nóvember 2002. Þá liðu tæpir átta mánuðir frá þessari kvörtun þar til matsbeiðni var sett fram 10. júlí 2003. Matsgerð lá fyrir í janúar 2004 en samt liðu fimmtán mánuðir uns stefna var birt 23. apríl 2005. Þá voru rétt fjögur ár frá því að stefnendur fengu íbúðirnar afhentar. Tæp fimm ár voru liðin frá afhendingu er beiðni um viðbótarmat var sett fram.

                Stefnendur beina kröfum sínum þessu máli að byggingarstjóra hússins og eru þær kröfur byggðar á 3. mgr. 51. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 þar sem segir að byggingarstjóri beri ábyrgð á því að byggt sé í samræmi við samþykkta uppdrætti, lög og reglugerðir, sbr. einnig 32. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998.

                Í dómi Hæstaréttar nr. 267/2005 frá 20. desember 2005 er fjallað um forsögu og tilgang þessara ákvæða og kemst meirihluti Hæstaréttar að þeirri niðurstöðu að byggingarstjóri geti orðið skaðabótaskyldur gagnvart eiganda mannvirkis ef hann vanrækir umsjónar- og eftirlitsskyldu sína með saknæmum hætti.

                Verður nú fjallað um einstaka kröfuliði samkvæmt matsgerðum, fyrst matsgerð Steingríms Haukssonar byggingartæknifræðings.

                „1.  Klæðning í stigagangi:

Óskar eftir því að skoðað sé hvort vanti klæðningu og einangrun í stigagang að utan miðað við teikningar eignarinnar. Eiga tröppur að vera lausar frá húsi og einangrun og klæðning á milli (þær eru steyptar við vegg)? Ef svo er hver yrði kostnaðurinn við klæðningu/einangrun og aðrar úrbætur varðandi þennan þátt? Er mögulegt að gera þurfi nýjan eignaskiptasamning vegna alls þessa hafi séreign minnkað vegna þess? Ef svo er hver er kostnaður við gerð eignaskiptasamnings?”

Hér að framan er því lýst að stefnendur, kaupendur íbúðanna, skoðuðu húsið er það var uppsteypt í september 2000. Kynningargögn um húsið lágu frammi á fasteignasölu á þeim tíma. Óumdeilt er að í þessum gögnum voru m.a. samþykktar byggingarnefndarteikningar með byggingarlýsingu en í lýsingunni kemur fram að húsið verði einangrað og klætt að utanverðu. Síðar var ákveðið að heppilegra væri að einangra stigahúsið að innan og var sú ákvörðun tekin áður en kaupsamningar voru undirritaðir. Í sérstakri skilalýsingu, sem fylgdi kaupsamningum, segir m.a.: ,,Jarðhæð og stigahús verður pússað að utan og einangrað innan frá.”

Aðilar eru sammála um að seljandi hafi ekki vakið sérstaka athygli á þessari breytingu, að jarðhæð og stigahús yrðu einangruð að innanverðu. Fyrir liggur að stefnendur rituðu undir þessa skilalýsingu. Dómurinn telur að stefnendur hafi ekki mátt gera sér grein fyrir við undirritun þessarar skilalýsingar að með þessari breytingu var verið að minnka íbúð þeirra sem nemur einangrun stigahúss og jarðhæðar að innanverðu. Afleiðingin var m.a. sú að eitt herbergi í hverri íbúð minnkaði frá því sem teikningar gerðu ráð fyrir og náði ekki lágmarksstærð sem byggingarreglugerð áskilur. Samkvæmt byggingarreglugerð skal lágmarks breidd herbergis vera 240 sm og lágmarks stærð 8 fm. Matsmaður hefur reiknað út að í íbúð 0101 sé umrætt herbergi 2,255 á breidd og 7,53 fm. Í íbúð 0102 sé breidd sambærilegs herbergis 2,260 sm og stærð 7,57 fm. Í íbúð 0201 sé breidd 2,255 sm og stærð 7,51 fm. Í íbúð 0202 sé breidd þessa herbergis 2,255 sm og stærð 7,52 fm. Dómurinn telur að stefndi sé skaðabótaskyldur vegna þessa og verður að dæma skaðabætur að álitum. Þykir rétt að stefndi greiði 300.000 krónur í skaðabætur fyrir hverja íbúð með vöxtum eins og í dómsorði greinir.

,,2. Snjófang/snjógildra:

Vantar snjófang (snjógildru) á þak eignarinnar? Kemur eitthvað fram um snjófang í teikningum eignarinnar? Ef snjófang vantar hver yrði kostnaður við uppsetningu?”

Það er skoðun matsmanns að halli á þaki hússins sé 13,8% en samkvæmt grein 136.5 í byggingarreglugerð er ekki skylda að setja snjógildrur á þök húsa þar sem þakhalli er undir 14 gráður. Eignin telst því ekki gölluð að þessu leyti.

,,3. Snjóbræðsla í tröppum, bifreiðastæðum og aðkeyrslu:

Óskað er eftir því að metið yrði og skoðaður frágangur á snjóbræðslukerfi og virkni þess á tröppum eignarinnar, bifreiðastæðum og aðkeyrslu. Var þar farið eftir upphaflegum teikningum af snjóbræðslukerfi við Hringbraut 2c, Hafnarfirði? Ef svo er ekki hver gæti hugsanleg skýring verið á því? Hver er kostnaður við úrbætur þannig að virkni snjóbræðslukerfisins sé ásættanleg? Hver er kostnaður við rekstur dælu sem byggingaraðili setti upp í febrúar 2003?”

Í áðurnefndri skilalýsingu kemur fram að hitalögn skuli vera í plani fyrir framan bílskúra. Í málinu hefur ekki verið sýnt fram á annað en að snjóbræðslan virki ef viðbótarvatni er dælt inn á kerfið eins og nauðsynlegt er talið og lagt er fyrir af hönnuði. Í vitnaleiðslum kom fram að Ólafur Guðmundsson pípulagningameistari hússins var kallaður til fundar við íbúa hússins þar sem þeir töldu að snjóbræðslukerfið virkaði ekki sem skyldi. Hann kvaðst hafa farið nokkrum sinnum á staðinn og komist að raun um að einhver íbúi hússins hafi alltaf skrúfað fyrir þann krana sem bætir viðbótarvatni inn á kerfið. Þá telur dómurinn að stefnendur hafi mátt verða varir við þennan meinta galla haustið 2001 en kvörtun barst ekki fyrr en með bréfi þáverandi lögmanns stefnenda 19. nóvember 2002. Stefnendur hafa sýnt verulegt tómlæti við gæslu þess réttar sem þeir telja sig eiga í málinu. Hafa þeir með tómlæti sýnu fyrirgert hugsanlegum rétti sínum til skaðabóta hvað þetta atriði varðar.

,,4. Frágangur útgangs/inngangs vegna bratta við enda gangstígs?

Telur matsmaður að um eðlilegan frágang sé að ræða á aðrein milli inngangs og bílskúra? Er um hugsanlega hættu að ræða að vetrarlagi fyrir gesti og gangandi (snjó/hálka)? Ef frágangur telst óviðunandi, hvernig hefði átt að ganga frá aðreininni? Hver yrði kostnaðurinn við úrbætur telji matsmaður frágang óviðunandi?”

Fram kom við aðalmeðferð málsins að er Fjarðarmót ehf. var að ganga frá lóðinni fyrir framan húsið óskuðu stefnendur eftir breytingu á framkvæmdinni með þeim hætti sem nú er. Stefndi verður því ekki skaðabótaskyldur vegna þessa.

,,5. Klæðning á svölum uppi og niðri og við inngang:

Svalir eru klæddar með álþynnum á galvineseraðar grindur. Getur álið tærst með tímanum vegna galvinereskar leiðni? Ef svo er hver yrði ásættanlegri klæðning heldur en ál og hver yrði kostnaðurinn við úrbætur?”

Matsmaður er undir þessum lið matsgerðar beðinn um að meta hvort hugsanlegt sé að álið geti tærst með tímanum. Niðurstaða matsmanns er að hann telur nokkra hættu á því. Við vettvangsgöngu fyrir aðalmeðferð málsins var engan galla að sjá. Ekkert tjón hefur því orðið af þessum sökum og við endurflutning málsins var þess ekki getið að breyting hafi orðið þar á. Skaðabótakrafa verður því ekki reist á þessum grunni.

,,6. Frágangur á tröppum í sameign og á svölum íbúða?

Telur matsmaður frágang á tröppum á sameign og svölum íbúða ásættanlegan miðað við skil byggingaraðila á nýbyggingu? Er eðlilegur halli á svölum og nýtast niðurföll á svölum séreigna? Hvaða úrbætur þarfnast tröppur/svalir vegna alls þessa? Hver yrði kostnaðurinn við úrbætur?”

Stefnendur kvörtuðu ekki vegna þessa meinta galla fyrr en með matsbeiðni 10. júlí 2003 eða 27 mánuðum eftir að þau fengu íbúðir sínar afhentar. Þessi kvörtun telst því allt of seint fram komin og hugsanlegur réttur til skaðabóta glataður vegna tómlætis.

,,7. Einangrun á loftplötum uppi:

Hvernig er frágangi á loftplötu ofan á efstu plötunni undir þaki hússins háttað? Er rétt staðið að frágangi loftplötunnar? Ef frágangi byggingaraðila á loftplötunni er ábótavant, hver yrði kostnaðurinn við úrbætur?”

Kvörtun vegna þessa barst stefnda ekki fyrr en 27 mánuðum eftir afhendingu íbúðarinnar. Stefnendur hafa því með tómlæti sínu fyrirgert rétti sínum til hugsanlegra skaðabóta.

,,8. Milliveggir eru án steinullar:

Er steinull í milliveggjum séreignahússins eins og kemur fram á teikningum? Ef svo er ekki hver yrði kostnaðurinn við úrbætur?”

Matsmaður segir réttilega í matsgerð sinni að í áðurnefndri skilalýsingu, sem fylgdi kaupsamningi og stefnendur undirrituðu, sé ekki áskilið að steinull sé í milliveggjum heldur séu gifsveggir með tvöfaldri gifsklæðningu. Enginn áskilnaður er í byggingarreglugerð um að milliveggir séu með steinull. Matsmaðurinn Hjalti Sigmundsson telur að hljóðleiðni frá lögnum hefði ekki orðið minni enda þótt steinull hefði verið notuð í milliveggi. Samkvæmt þessu telst eignin ekki gölluð að þessu leyti.

,,9. 50 mm þéttpressuð steinull.

Er 50 mm þéttpressuð steinull undir plötu 1. hæðar eins og gert er ráð fyrir í teikningum eignarinnar? Ef hún er ekki til staðar hver yrði kostnaðurinn við að koma henni fyrir?”

Kvörtun vegna þessa barst 10. júlí 2003 og telst of seint fram komin. Samkvæmt teikningum skyldi vera 50 mm þéttpressuð steinull undir plötu 1. hæðar en sett var 25 mm Herakustik í staðinn. Að mati meðdómsmanna er það vandaðri frágangur heldur en að setja steinull.

Verður nú fjallað um meinta galla samkvæmt matsgerð Hjalta Sigmundssonar, dagsett í maí 2006.

1.        Lagnastokkar:

,,Matsmaður meti hvort frágangur lagna í lagnastokkum og frágangur stokka um lagnir er í samræmi við forskrift á teikningum lagnahönnuðar og/eða byggingarreglugerð, ef svo er ekki þá leggi hann mat á kostnað við frágang lagna og endurgerð lagnastokka.”

Með hinum heimvísaða dómi fengu stefnendur tjón sitt bætt samkvæmt þessum lið matsgerðar og hefur uppgjör farið fram.

2.        Útloftunarpípur í þakrými,  þaktúður:

,,Matsmaður meti hvort frágangur og einangrun útloftunarpípa í þakrými er í samræmi við forskrift á teikningum lagnahönnuðar og/eða byggingarreglugerð, ef svo er ekki þá leggi hann mat á kostnað við lagfæringar.”

Stefnendur hafa einnig fengið þennan lið bættan með fyrra dómi, að fjárhæð 45.000 krónur.

3.        Hreinsilok á holræsafallpípum:

,,Matsmaður meti hvort hreinsilok vanti á holræsafallpípur í samræmi við forskrift á teikingum lagnahönnuðar, ef svo er þá leggi hann mat á kostnað við frágang hreinsiloka.”

Í hinum heimvísaða dómi segir um þetta atriði að matsmaður hafi metið þennan lið að fjárhæð 48.000 krónur. Matsmaðurinn sagði hins vegar fyrir dómi að lagst hafi af að setja slíka loka vegna nýrrar tækni við hreinsun fallpípa. Var því talið að þetta frávik frá teikningum væri ekki galli. Mat dómsins er óbreytt að þessu leyti varðandi sök stefnda í þessu máli og verður krafa stefnenda samkvæmt þessum lið ekki tekin til greina.

4.        Frágangur lagna í milliveggjum:

,,Matsmaður meti hvort frágangur lagna í léttum gifsklæddum milliveggjum er í samræmi við forskrift og teikningu lagnahönnuðar og/eða byggingarreglugerð.”

                Matsmaður telur að frágangur á hitalögnum í gifsklæddum milliveggjum sé í samræmi við teikningar lagnahönnuðar og í samræmi við byggingarreglugerð að því er varðar varmaeinangrun. Hins vegar telur matsmaður rennslishljóð frá lögnum meira en ásættanlegt sé og meira en lágmarks viðmið byggingarreglugerðar. Fyrir liggur að stefnendur kvörtuðu ekki vegna þessa fyrr en með framlagningu viðbótarmatsbeiðnar 8. febrúar 2006 eða tæpum 5 árum eftir að íbúðirnar voru afhentar. Dómurinn telur að þessi galli hafi komið í ljós strax eftir að stefnendur fluttu inn í húsið enda kom það fram í skýrslum stefnenda fyrir dómi. Þessi kvörtun er því allt of seint fram komin og hafa stefnendur fyrirgert rétti sínum til skaðabóta vegna tómlætis hvað þennan matslið varðar.

5.        Einangrun milliveggja:

,,Matsmaður láti í ljós álit sitt hvort með því að sprauta og/eða koma fyrir steinull í milliveggi einstaka íbúð með tilheyrandi vörnum, málun og frágangi sbr. matsliður 8 í matsgerð Steingríms Haukssonar, tæknifræðings, dags. í janúar 2005 á dskj. nr. 8 megi bæta úr ágöllum á lögnum m.a. til hljóðeinangrunar o.fl. þannig að ásættanlegt sé m.t.t. byggingarreglugerðar og staðla er um þessi atvik gilda.”

Niðurstaða matsmanns er að ekki sé unnt að minnka hljóðleiðni með þessum hætti og metur hann engan kostnað samkvæmt þessum lið matsgerðar.

1.        Brunavarnir:

,,Matsmaður láti í ljós álit sitt hvort brunavarnir hússins teljist fullnægjandi miðað við þær öryggisreglur sem í gildi eru. Ef talið er að brunavarnirnar séu ófullnægjandi er óskað mats á því hverjar séu helstu afleiðingar þess auk þess sem matsmaður er beðinn að leggja mat á hver sé kostnaður við að koma brunavörnum hússins í það horf sem ráðgert er í samþykktum teikningum að húsinu.”

Með hinum áfrýjaða dómi var fallist á skaðabætur samkvæmt þessum lið. Hefur komið fram að Fjarðarmót ehf. hefur greitt stefnendum samkvæmt þeirri dómsniðurstöðu.

Niðurstaða málsins verður því sú að stefndi verður dæmdur til að greiða stefnanda Grétari Guðnasyni, eiganda íbúðar á 1. hæð til vinstri, 300.000 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001 frá 8. janúar 2009 til greiðsludags, Jóhönnu M Sveinsdóttur, eiganda íbúðar á 1. hæð til hægri, 300.000 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001 frá 8. janúar 2009 til greiðsludags, Ingigerði Karlsdóttur, helmingseiganda að íbúð á 2. hæð til vinstri, 150.000 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001 frá 8. janúar 2009 til greiðsludags, Njáli Haraldssyni, helmingseiganda að íbúð á 2. hæð til vinstri, 150.000 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001 frá 8. janúar 2009 til greiðsludags, Þorsteini Hálfdánarsyni, helmingseiganda að íbúð á 2. hæð til hægri, 150.000 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001 frá 8. janúar 2009 til greiðsludags og Ástu Sigurðardóttur, helmingseiganda að íbúð á 2. hæð til hægri, 150.000 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001 frá 8. janúar 2009 til greiðsludags.

Eftir þessari niðurstöðu þykir rétt að stefndi greiði ofangreindum stefnendum málskostnað að fjárhæð 500.000 krónur að viðbættum virðisaukaskatti sem sundurliðast eins og í dómsorði greinir.

Gunnar Aðalsteinsson héraðsdómari og Ragnar Ingimarsson og Stanley Pálsson verkfræðingar dæma mál þetta.

Dómsorð

                Stefndi, Benedikt Steingrímsson, greiði stefnanda, Grétari Guðnasyni, 300.000 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001 frá 8. janúar 2009 til greiðsludags og 155.625 krónur í málskostnað.

                Stefndi greiði stefnanda, Jóhönnu M. Sveinsdóttur, 300.000 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001 frá 8. janúar 2009 til greiðsludags og 155.625 krónur í málskostnað.

                Stefndi greiði stefnanda, Ingigerði Karlsdóttur, 150.000 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001 frá 8. janúar 2009 til greiðsludags og 77.813 krónur í málskostnað.

                Stefndi greiði stefnanda, Njáli Haraldssyni, 150.000 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001 frá 8. janúar 2009 til greiðsludags og 77.813 krónur í málskostnað.

                Stefndi greiði stefnanda, Þorsteini Hálfdánarsyni, 150.000 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001 frá 8. janúar 2009 til greiðsludags og 77.813 krónur í málskostnað..

Stefndi greiði stefnanda, Ástu Sigurðardóttur, 150.000 krónur með dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001 frá 8. janúar 2009 til greiðsludags og 77.813 krónur í málskostnað.