Þriðjudaginn 24. janúar 2012.
Nr. 57/2012.	Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu (Jón H.B. Snorrason saksóknari) gegn X (Stefán Karl Kristjánsson hdl.)

 

Kærumál. Gæsluvarðhald. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.

Úrskurður héraðsdóms um að X skyldi sæta gæsluvarðhaldi, á grundvelli 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, var staðfestur.

 

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson og Þorgeir Örlygsson og Benedikt Bogason settur hæstaréttardómari.

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20. janúar 2012 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 23. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 20. janúar 2012, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 17. febrúar klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að gæsluvarðhaldi verði markaður skemmri tími. Þá krefst hann þess „að kveðið verði á um skyldu sóknaraðila til að láta framkvæma mat á því hvort að í útveggjum húsnæðis Kleppsspítala sé að finna heilsuspillandi örverur.“

Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.

Í hinum kærða úrskurði kemur fram að samkvæmt mati geðlæknis þurfi varnaraðili ekki að vistast á viðeigandi stofnun eins og heilsu hans sé nú háttað. Að þessu virtu og með hliðsjón af 1. mgr. 100. gr. laga nr. 88/2008 verður úrskurðurinn staðfestur með vísan til forsendna hans.

Krafa varnaraðila á hendur sóknaraðila um að fram fari mat á ofangreindu húsnæði er haldlaus með öllu.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

 

Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur föstudaginn 20. janúar 2012.

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur krafist þess, að Héraðsdómur Reykjavíkur úrskurði, að X, kt. [...], með lögheimili að [...], [...], verði á grundvelli 2. mgr. 95. gr. laga um meðferð sakamála  nr. 88, 2008 gert að sæta áframhaldandi gæsluvarðhaldi allt til 17. febrúar  2012 kl. 16:00.

Í greinargerð lögreglu kemur fram, að laugardaginn 14. janúar kl. 22.28 hafi borist brunaboð til  lögregla vegna húss nr. [...] við [...] í Reykjavík.  Lögreglan hafi komið á vettvang kl. 22.30, og hafi verið staðfest, að eldur væri laus í húsinu.  Fáeinum mínútum seinna hafi slökkvilið höfuðborgarsvæðisins komið á vettvang. Þegar lögregla hafi komið á vettvang, hafi íbúð kærða verið alelda og hafi m.a. verið eldur út um glugga og uppi á þaki hússins, en húsið sé tvíbýlishús. Skömmu síðar hafi kærði verið handtekinn, en hann hafði gefið sig fram við starfsfólk að [...] og hafi hann viðurkennt að hafa kveikt í íbúð sinni.

Húsið, sem um ræðir, sé tvíbýlishús með tveimur samliggjandi íbúðum. Í hinni íbúðinni hafi verið maður innandyra sofandi, sem ekki hafi orðið var við eldinn og mun öryggisvörður frá Securitas hafa vakið hann og komið honum út úr íbúðinni, en svo virðist vera að eldtungurnar hafi náð yfir í hina íbúðina, sem hefði getað skapað mikla hættu vegna elds og reyks fyrir íbúa.  

Kærði hafi viðurkennt að hafa kveikt íbúð sinni og samkvæmt upplýsingum lögreglu virðist hann hafa notað blöð og pappír og borið eld að pappakössum með bókum í.  Samkvæmt framburði kærða, þá kvaðst hann hafa bankað þrisvar á íbúðina við hliðina til athuga, hvort þar væri einhver áður en hann kveikti eld í íbúð sinni. Í kjölfarið hafi hann kveikt eld í íbúð sinni.

Samkvæmt upplýsingum vitna þá hafi kærði einnig kvaðst ætla að kveikja í spítalanum, eftir að hann upplýsti vitnið, starfsmann á [...], um að hann hefði kveikt í íbúð sinni. Kærði hafi ekki gefið neinar haldbærar skýringar á þessari hegðan sinni.

Með úrskurði héraðsdóms Reykjavíkur R-18/2012 frá 15. janúar 2012 hafi kærða verið gert að sæta gæsluvarðhaldi til 20. janúar 2012 og jafnframt því hafi kærða verið gert að sæta geðrannsókn, sbr. úrskurð héraðsdóms Reykjavíkur R-19/2012. Kristófer Þorleifsson, geðlæknir, hafi verið fenginn til að framkvæma geðrannsókn á kærða, en samkvæmt umsögn Ólafs Bjarnasonar, geðlæknis, sem hafi skoðað kærða 15. janúar sl., þá taldi hann að kærða haldinn persónuleikaröskunum, en ekki bráðum sturlunareinkennum. Það hafi verið mat læknisins, að kærði þurfi ekki eins og á stendur vist á viðeigandi stofnun

Með beiðni lögreglustjóra 16. janúar sl. hafi Guðmundur Gunnarsson, yfirverkfræðingur, verið dómkvaddur sem matsmaður, sbr. úrskurð héraðsdóms Reykjavíkur R-21/2012, til að meta almannahættu og aðra hættu og tjón, sem hafi skapast, þegar eldur kviknaði í búðinni að [...] í húsi nr. [...]. Með bráðabirgðamati hans frá 18. janúar sl. taldi Guðmundur, að almannahætta hefði skapast með íkveikjunni og mikil hætta fyrir þann, sem hafi verið sofandi í samliggjandi íbúð að húsi nr. [...] að [...].

 Það sé mat lögreglu, að hér hafi getað stofnast til eldsvoða, sem hefði í för með sér almannahættu með ófyrirsjáanlegum afleiðingum, þar sem annar íbúi hafi verið í húsinu.

Kærði sé undir sterkum grun um sérstaklega alvarlegt brot, sem sé talið geta varðað við 1., sbr. 2. mgr. 164. gr. almennra hegningarlaga nr. 19, 1940, en slíkt brot geti varðað fangelsi allt að 16 árum, ef sök sannast, og eftir atvikum ævilöngu fangelsi. Að mati ákæruvaldsins séu því uppfyllt skilyrði ákvæðis 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88, 2008, þar sem um sterkan grun sé að ræða. Einnig sé það mat ákæruvaldsins, að almannahagsmunir krefjist þess, að maður undir sterkum grun um að hafa gerst sekur um jafn alvarlegt brot og brenna er, og varðar allt að 16 ára fangelsi, sæti gæsluvarðhaldi allt þar til máli hans er lokið hjá lögreglu,  ákæruvaldi og fyrir dómi.

Kærði er undir sterkum grun um alvarlegt brot, sem talið er geta varðað við 1., sbr. 2. mgr. 164. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940, en í ákvæðunum er ekki að finna hámark refsirammans, sem ákvarðast eftir almennum reglum. Kærði hefur viðurkennt að hafa borið eld að pappa í húsnæðinu, sem um ræðir, en telur sig hafa gert allt, sem í sínu valdi hafi staðið til að koma í veg fyrir tjón á mönnum. Þá kveður hann það ekki hafa vakað fyrir sér að valda hættu, heldur frekar að þjóna almannahagsmunum með því að brenna sýkla, sem finna megi í húsnæðinu og veggjum þess, en það var áður nýtt undir holdsveikraspítala. Hefur kærði hvorki gert grein fyrir því, að brýna nauðsyn hafi borið til þeirrar aðgerðar, né að hann hafi haft heimildir til slíkrar sótthreinsunar með íkveikju.

Í bráðabirgðamati Guðmundar Gunnarssonar, byggingaverkfræðings, sem dómkvaddur var til að meta almannahættu vegna íkveikjunnar með úrskurði Héraðsdóms Reykjavíkur 16. janúar sl., kemur fram að telja megi öruggt, að um almannahættu hafi verið að ræða, þegar kærði hafi borið eld að húsnæðinu.

Með vísan til ofangreindra atriða og gagna málsins verður fallist á það með lögreglu, að fyrir hendi sé sterkur grunur um alvarlegt brot kærða, sem varðað geti við 1., sbr. 2. mgr. 164. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Þar sem ekki er sett refsihámark við slíku broti í ákvæðunum, þykja skilyrðum 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 vera fullnægt. Verður því fallist á kröfu lögreglustjórans eins og hún er sett fram og nánar segir í úrskurðarorði.

Hrannar Már S Hafberg settur héraðsdómari kveður upp úrskurð þennan.

Ú R S K U R Ð A R O R Ð

Kærði, X kt. [...], skal sæta áframhaldandi gæsluvarðhaldi allt til 17. febrúar nk. kl. 16:00.