Mánudaginn 23. ágúst 2010.
Nr. 503/2010.	Ákæruvaldið (Kolbrún Benediktsdóttir settur saksóknari) gegn       X (Sveinn Andri Sveinsson hrl.)

Kærumál. Gæsluvarðhald. C. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.

Úrskurður héraðsdóms um að X skyldi gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi, á grundvelli c. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, var staðfestur.

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson og Jón Steinar Gunnlaugsson og Viðar Már Matthíasson settur hæstaréttardómari. 

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 19. ágúst 2010, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Suðurlands 18. ágúst  2010, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi þar til endanlegur dómur gengur í máli hans en þó ekki lengur en til miðvikudagsins 13. október 2010 kl. 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi en til vara að gæsluvarðhaldinu verði markaður skemmri tími.

Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.

Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

Úrskurður Héraðsdóms Suðurlands 18. ágúst 2010.

Ríkissaksóknari hefur gert þá kröfu að X, kt. [...], verði gert að sæta gæsluvarðhaldi þar til endanlegur dómur gengur í máli hans, þó eigi lengur en til miðvikudagsins 13. október 2010 kl. 16:00

Kærði mótmælir kröfunni og krefst þess að henni verði hafnað, en til vara að gæsluvarðhaldinu verði markaður skemmri tími.

Í greinargerð ríkissaksóknara kemur fram að með ákæru dags. 30. mars 2010 hafi kærði verið  ákærður fyrir sérstaklega hættulega líkamsárás, með því að hafa aðfaranótt þriðjudagsins 3. mars 2010, utandyra við [...], slegið A nokkrum sinnum í höfuðið með skiptilykli með þeim afleiðingum að hann hafi hlotið þriggja sm. langan skurð á enni og tvo sjö sm langa skurði á hvirfli. Brotið sé í ákæru talið varða við við 2. mgr. 218. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940, sbr. 11. gr. laga nr. 20/1981.

Með ákæru dags. 9. apríl sl. hafi kærði verið ákærður annars vegar fyrir umboðssvik, með því að hafa fimmtudaginn 28. janúar 2010, misnotað aðstöðu sína og tekið í heimildarleysi kr. 350.000 út af bankareikningi B, kennitala [...], nr. [...] en kærði hafi notað við það debetkort og PIN- númer sem B haði látið hann hafa nokkru áður til notkunar í sína þágu. Kærði hafi tekið féð út af reikningi B og lagt inná bankareikning sinn nr. [...], í fjórum færslum, þremur samtals að fjárhæð kr. 300.000 í gegnum hraðbanka Arion banka við [...] og einni að fjárhæð kr. 50.000 í hraðbanka Byr sparisjóðs, [...]. Í ákæru sé brotið talið varða við 249. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940.

Hins vegar hafi kærði verið ákærður fyrir fjársvik, með því að hafa að morgni miðvikudagsins 5. ágúst 2009, við [...], tekið far með leigubifreið sem ekið hafi verið af C, án þess að eiga fyrir farinu, látið aka sér í [...], þar sem hann hafi yfirgefið bifreiðina með þeim orðum að hann kæmi til baka innan skamms, en  þess í stað farið á brott án þess að greiða fargjald að fjárhæð kr. 7.900 eða gert ráðstafanir til að það yrði greitt. Í ákæru sé þetta brot talið varða við 248. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940.

Með dómi Héraðsdóms Reykjavíkur dags. 27. maí 2010 í máli nr. S-251/2010 hafi kærði verið sakfelldur samkvæmt þessum tveimur ákærum og dæmdur til að sæta fangelsi í 3 ár. Kærði hafi með yfirlýsingu dagsettri 23. júní sl. lýst yfir áfrýjun málsins til Hæstaréttar. Frumgögn málsins hafi borist ríkissaksóknara og verði ágrip málsins sent Hæstarétti á næstu dögum.

Með dómi Héraðsdóms Norðurlands eystra frá 15. maí 2009 í mál nr. S-71/2009 hafi kærði verið dæmdur í 18 mánaða fangelsi og hafi fullnustu 15 mánaða af refsingunni verið frestað skilorðsbundið í 3 ár. Dómfelldi hafi hafið afplánun á óskilorðsbundna hluta refsingarinnar þann 4. mars sl. eftir að hann hafi verið handtekinn vegna líkamsárásarinnar 3. mars 2010. Skilorðsbundni hluti dómsins hafi verið  dæmdur upp í dóminum frá 27. maí. Þriðjudaginn 1. júní sl. hafi kærði lokið þeirri afplánun og með úrskurði Héraðsdóms Reykjavíkur nr. R-226/2010 hafi honum verið gert að sæta gæsluvarðhaldi frá þeim degi og meðan á áfrýjunarfresti stæði í máli hans. Gæsluvarðhald kærða hafi verið framlengt með úrskurði Héraðsdóms Reykjavíkur í máli R-265/2010 sem staðfestur hafi verið með dómi Hæstaréttar í máli nr. 410/2010.

Með vísan til tilvitnaðra lagaákvæða, með hliðsjón af sakaferli kærða, alvarleika sakarefnis og á grundvelli almannahagsmuna þyki nauðsynlegt að kærði sæti gæsluvarðhaldi þar til endanlegur dómur hafi gengið í máli hans.

Eins og sjá megi á meðfylgjandi gögnum hafi dómfelldi ítrekað gerst sekur um afbrot frá árinu 2005.

Til hliðsjónar sé vísað til dóma Hæstaréttar í máli nr. 144/2006 hvað varðar það að gæsluvarðhald komi í kjölfar afplánunar.

Til hliðsjónar megi einnig líta til dóma Hæstaréttar í máli nr. 139/2006 og 418/2005.

Með vísan til framangreinds, framlagðra gagna, og tilvitnaðra lagaákvæða sé þess krafist að framangreind krafa nái fram að ganga.

Kærði telur ekki vera þörf á því að hann sæti gæsluvarðhaldi og telur skilyrði laga ekki vera uppfyllt til þess.  Þá vísar kærði til þess að hann ráðgeri að afturkalla yfirlýsingu sína um áfrýjun dómsins frá 27. maí 2010, en ætti þó eftir að ráðfæra sig nánar við verjanda sinn um það.

Með dómi Héraðsdóms Reykjavíkur 27. maí sl. var kærði sakfelldur fyrir þrjú hegningarlagabrot, þ.e. mjög alvarlega líkamsárás, umboðssvik og fjársvik, en brotin voru framin á tímabilinu frá 5. ágúst 2009 til 3. mars 2010.  Með brotum þessum rauf kærði skilorð dóms Héraðsdóms Norðurlands eystra frá 15. maí 2009, en þar var kærði sakfelldur fyrir sjö brot, þ.e. eitt skjalafalsbrot, eitt umferðarlagabrot, þrjú brot gegn valdstjórninni, hótanir og tilraun til ráns.  Voru brotin framin á tímabilinu frá 5. desember 2007 til 25. júlí 2008.  Kom fram hjá kærða í dómum þessum að hann glímdi við ýmis andleg veikindi og hefði neytt fíkniefna um nokkurra ára skeið.

Með dómi Hæstaréttar í málinu nr. 410/2010 var því slegið föstu að skilyrði c liðar 1. mgr. 95. gr. laga um meðferð sakamála nr. 88/2008 væru uppfyllt í máli kærða.  Þykir ekkert hafa komið fram sem geti breytt því síðan sá dómur var upp kveðinn þann 28. júní sl. og ber því að fallast á það með ákæruvaldinu að skilyrði nefnds c liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 séu uppfyllt í máli kærða.  

Ráðagerð kærða um að afturkalla yfirlýsingu sína um áfrýjun þykir engu breyta, en hún kom fyrst fram við fyrirtöku gæsluvarðhaldskröfunnar í dómi, enda hefur áfrýjunaryfirlýsing kærða ekki verið dregin til baka auk þess sem ákæruvaldið hefur sjálfstæðar heimildir til áfrýjunar án tillits til óska viðkomandi dómfellds manns, sbr. XXXI. kafla laga nr. 88/2008.

Með vísan til þessa og með hliðsjón af 3. mgr. 97. gr. laga nr. 88/2008 verður því fallist á kröfu ríkissaksóknara um að kærði sæti gæsluvarðhaldi.

Í greinargerð ríkissaksóknara greinir að málsgögn í máli kærða verði send Hæstarétti á næstu dögum, en eftir það fá aðilar frest til að skila greinargerðum sínum.  Með hliðsjón af þessu þykja ekki vera efni til að stytta gæsluvarðhaldstímann frá því sem krafist er, en ljóst er að gangi dómur í máli kærða í Hæstarétti fyrir 13. október 2010 þá fellur gæsluvarðhaldið niður, sem og ef fallið verður frá áfrýjun málsins.

Að fenginni þessari niðurstöðu þykir ekki þurfa að taka afstöðu til þess hvort uppfyllt séu skilyrði 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.

Sigurður G. Gíslason héraðsdómari kveður upp úrskurð þennan.

Úrskurðarorð:

Kærði, X, kt. [...], skal sæta gæsluvarðhaldi þar til endanlegur dómur gengur í máli hans, þó eigi lengur en til miðvikudagsins 13. október 2010 kl. 16:00.