Hæstiréttur íslands

Mál nr. 455/2010


Lykilorð

  • Kærumál
  • Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
  • Aðfinnslur


Fimmtudaginn 22. júlí 2010.

Nr. 455/2010.

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu

(Jón H.B. Snorrason saksóknari)

gegn

X

(Sigmundur Hannesson hrl.)

Kærumál. Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008. Aðfinnslur.

Úrskurður héraðsdóms um að X skyldi gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi, á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, var staðfestur.

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson, Hjördís Hákonardóttir og Jón Steinar Gunnlaugsson.

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 16. júlí 2010, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 21. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 16. júlí 2010, þar sem varnaraðila var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi til föstudagsins 6. ágúst 2010 klukkan 16 og sæta einangrun meðan á gæsluvarðhaldi stendur. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, til vara að henni verði gert að sæta farbanni í stað gæsluvarðhalds, en að því frágengnu að gæsluvarðhaldi verði markaður skemmri tími.

Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.

Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur.

Það athugast að varnaraðili kærði úrskurðinn við uppkvaðningu 16. júlí 2010. Gögn málsins bárust Hæstarétti 21. júlí 2010. Er þessi töf á afgreiðslu málsins aðfinnsluverð.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 16. júlí 2010.

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur krafist þess að Héraðsdómur Reykjavíkur úrskurði að X, f. [...], verði gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 6. ágúst 2010 kl. 16.00. Þá er þess krafist að kærðu verði gert að sæta einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinu stendur.

Í greinargerð lögreglustjóra kemur fram að með úrskurði héraðsdóms Reykjavíkur 18. júní og 2. júlí sl. hafi kærðu verið gert að sæta gæsluvarðhaldi í þágu rannsóknar málsins.  Úrskurðurinn hafi verið staðfestur með dómum Hæstaréttar Íslands nr. 393/2010 og 430/2010.

                Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu hafi til rannsóknar stórfellt fíkniefnabrot.  Við tolleftirlit 17. júní sl. hafi tollverðir og lögregla fundið um 20 lítra af amfetamín­vökva í eldsneytistanki  bifreiðarinnar [...] við komuna til Seyðisfjarðar með Norrænu. Samkvæmt áliti lyfjafræðistofnunnar sé unnt að útbúa um 250 kíló af neysluhæfu amfetamíni úr hinum haldlagða vökva.

                Kærða, sem hafi verið ökumaður og eigandi bifreiðarinnar, neiti allri aðild að málinu. Hún hafi skýrt frá því að hún hafi komið hingað til lands ásamt vinkonu sinni og meðkærðu Y og tilgangur ferðarinnar hafi verið að heimsækja Bláa lónið.

                Rannsókn málsins miði vel áfram. En málið hafi m.a. verið unnið með aðstoð þýskra lögregluyfirvalda, sjá nánar réttarbeiðnir, dags. 25. júní sl. og 2. júlí sl. Teknar hafi verið skýrslur af aðilum búsettum í Þýskalandi, jafnframt sem framkvæmdar hafi verið húsleitir þar í landi.

                Við rannsókn málsins hafi kærða X skýrt frá að maður að nafni Z, f. [...], hafi gefið henni umrædda bifreið um miðjan maí sl. Þá hafi hann einnig greitt fyrir ferð hennar og meðkærðu Y hingað til lands.  Um hafi verið að ræða vinargreiða.

                Þá hafi kærða einnig skýrt frá því að hún hafi ekið ofangreindri bifreið, ásamt vinkonu sinni A, frá Þýskalandi til Litháen 5. júní sl.  Þar hafi ofangreindur maður, Z, tekið á móti þeim. Eigi Z að hafa tekið við umræddri bifreið og ferðapappírum kærðu X og Y hingað til lands og skilað tveimur dögum seinna og þá með þeim fyrirmælum að ekki mætti aka bifreiðinni meira en 300 kílómetra án þess að taka eldsneyti.

                Það sé grunur lögreglu að umræddum fíkniefnum hafi verið komið fyrir í bifreiðinni í Litháen og að Z hafi átt aðild að því.

                Umræddur Z hafi hlotið fjögra ára fangelsisrefsingu með dómi Hæstaréttar Íslands 19. október 2006 í máli nr. 420/2006, fyrir að hafa flutt hingað til lands um 2 lítra af amfetamínvökva og brennusteinssýru.

                Lögregla, með aðstoð Europol, hafi unnið hörðum höndum að því að hafa upp á Z í því skyni að handtaka hann og yfirheyra í þágu málsins.  Þá vinni lögregla að því að kanna hugsanleg tengsl Z við aðila hér á landi. Þá liggi og fyrir lögreglu að taka frekari skýrslur af aðilum búsettum í Þýskalandi.

                Kærða sé undir rökstuddum grun um að eiga aðild að innflutningi á gífurlegu magni hættulegra fíkniefna þannig að varði við 173. gr. a. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Þá sé rannsókn málsins á viðkvæmu stigi og því brýnt að krafa lögreglustjóra verði tekin til greina, þannig að kærða fái ekki tækifæri til að  torvelda rannsóknina, s.s. með því að koma undan munum og hafa áhrif á aðra samseka eða vitni. 

                Í málinu liggi fyrir mat Hæstaréttar Íslands um að lagaskilyrðum a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga um meðferð sakamála séu uppfyllt í máli þessu og ekkert nýtt komið fram í málinu sem breytt geti því mati.

                Með úrskurði Héraðsdóms Reykjavíkur nr. 280/2010 hafi meðkærðu Y verið gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi, í einangrun skv. b. lið 1. mgr. 99. gr. og á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. til 30. júlí nk. Með dómi Hæstaréttar 13. júlí sl. nr. 441/2010 hafi úrskurður héraðsdóms verið staðfestur, en einangrun í gæsluvarð­haldinu verið stytt til 20. júlí.  Í dóminum segi:

 „Í 2. mgr. 98. gr. laga nr. 88/2008 eru lagðar takmarkanir á heimild til að úrskurða sakborning til þess að sæta einangrun í gæsluvarðhaldi og lagt bann við að einangrun standi samfleytt lengur en í fjórar vikur nema að uppfylltum tilgreindum skilyrðum.  Þó að þeim skilyrðum sé í sjálfum sér fullnægt í málinu þykir sóknaraðili ekki hafa fært fram fullnægjandi rök fyrir nauðsyn þess að varnaraðili sæti einangrun allan gæsluvarðhaldstímann.“

                Með réttarbeiðnum lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu, dags. í dag, til þýskra og litháískra lögregluyfirvalda hafi verið óskað eftir skýrslutökum af nánar tilgreindum aðilum, sjá nánar meðfylgjandi beiðnir. Ljóst sé að kærða kunni að setja sig í samband við umrædda aðila gangi hún frjáls ferða sinna, það sé því afar brýnt, m.t.t. rannsóknarhagsmuna málsins, að henni verði gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi.

                Það sé mat lögreglustjóra að einsýnt sé að þýsk og litháísk lögregluyfirvöld nái ekki að afgreiða umræddar réttarbeiðnir fyrir 20. júlí nk. Lögregla telji því nauðsynlegt að kærða sæti einangrun allan gæsluvarðhaldstímann eða til 6. ágúst nk.  En sá tími ætti að duga hinum erlendu yfirvöldum til að ljúka umbeðnum beiðnum.  Sömuleiðis eigi lögregla að geta tryggt rannsóknarhagsmuni málsins innan þess tíma.

                Með vísan til framangreinds, framlagðra gagna og a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamálamála sé þess krafist að krafan nái fram að ganga.

Samkvæmt framansögðu er kærða undir rökstuddum grun um að hafa brotið gegn 173. gr. a. almennra hegningarlaga nr. 19/1940, sem varðað getur allt að 12 ára fangelsi. Verður fallist á það með lögreglu að hætta kunni að vera á því að hún muni spilla fyrir rannsókn málsins, s.s. með því að hafa áhrif á samseka eða vitni, verði henni sleppt úr gæslu. Með hliðsjón af því, og fyrirliggjandi upplýsingum um að lögreglustjóri hafi farið fram á það við þýsk og litháísk lögregluyfirvöld að þau taki skýrslur af nánar tilgreindum aðilum þarlendis og að líklegt sé að þeirri vinnu verði vart lokið fyrr en hinn 6. ágúst nk., þykir verða að fallast á kröfu lögreglustjórans í Reykjavík, eins og hún er sett fram, með vísan til a-liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála.

Ásgeir Magnússon héraðsdómari kveður upp úrskurð þennan.

Ú R S K U R Ð A R O R Ð:

Kærða, X, fædd [...], skal sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 6. ágúst nk. kl. 16.00.

Kærða skal sæta einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinu stendur.