Fimmtudaginn 27. mars 2014.
Nr. 820/2013.	Ákæruvaldið (Daði Kristjánsson saksóknari) gegn Mikael Má Pálssyni (Björgvin Jónsson hrl.)

 

Akstur undir áhrifum ávana- og fíkniefna. Ökuréttarsvipting.

M var sakfelldur fyrir að hafa í sex skipti ekið bifreið sviptur ökurétti og óhæfur til að stjórna henni örugglega vegna áhrifa ávana- og fíkniefna. Með brotunum rauf M skilyrði reynslulausnar og var honum gert að afplána eftirstöðvar fyrri refsingar. Þá átti M langan sakaferil að baki. M var gert að sæta fangelsi í tvö ár og upptöku fíkniefna auk þess sem áréttuð var ævilöng ökuréttarsvipting hans.

 

Dómur Hæstaréttar

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari.

Ríkissaksóknari skaut málinu til Hæstaréttar 19. desember 2013 í samræmi við yfirlýsingu ákærða um áfrýjun. Af hálfu ákæruvaldsins er þess krafist að hinn áfrýjaði dómur verði staðfestur.

Ákærði krefst þess að refsing verði milduð.

Ákærði á að baki samfelldan sakaferil allt frá árinu 2002 fyrir ýmis brot gegn almennum hegningarlögum nr. 19/1940, lögum um ávana- og fíkniefni nr. 65/1974 og umferðarlögum nr. 50/1987. Með dómi 17. maí 2002 var ákærði dæmdur í sex  mánaða skilorðbundið fangelsi fyrir rán, rangar sakargiftir, ölvunarakstur og akstur sviptur ökurétti. Hinn 29. apríl 2003 hlaut hann átta mánaða skilorðsbundinn fangelsisdóm fyrir þjófnað og fíkniefnalagabrot, en sá dómur var hegningarauki við fyrrnefndan dóm. Hann var 30. desember 2003 dæmdur í níu mánaða fangelsi, þar af átta mánuði skilorðsbundið í þrjú ár, fyrir fíkniefnalagabrot og var dómurinn frá 29. apríl 2003 þá tekinn upp og dæmdur með því máli. Ákærði hlaut 18 mánaða fangelsisdóm 3. febrúar 2004 fyrir rán, þjófnað og fíkniefnalagabrot auk þess sem hann var sakfelldur fyrir ölvunarakstur og akstur án ökuréttar og sviptur ökurétti í tvö ár frá 25. febrúar 2004. Með dómi 7. apríl 2004 var ákærði dæmdur í 30 daga fangelsi fyrir rangar sakargiftir og akstur sviptur ökurétti og var sá dómur hegningarauki við dómana frá 17. maí 2002, 29. apríl 2003, 30. desember 2003 og 3. febrúar 2004. Ákærði var 13. maí 2004 dæmdur í fjögurra mánaða fangelsi fyrir fíkniefnalagabrot og 16. september sama ár í tveggja mánaða fangelsi fyrir umferðarlagabrot, þar á meðal akstur án ökuréttinda. Þá var ákærði 13. júní 2006  dæmdur í fjögurra ára fangelsi meðal annars fyrir stórfellt fíkniefnalagabrot og að aka bifreið án þess að hafa öðlast ökuréttindi. Ákærði var 14. maí 2007 dæmdur í fjögurra mánaða fangelsi, þar af tvo mánuði skilorðsbundið í þrjú ár, fyrir fíkniefnalagabrot. Þá var hann 5. mars 2010  dæmdur í 15 mánaða fangelsi fyrir ýmis brot, þar á meðal akstur undir áhrifum fíkniefna. Með dómi 31. janúar 2011 var ákærði dæmdur í tveggja mánaða fangelsi, meðal annars fyrir akstur undir áhrifum fíkniefna og án ökuréttinda og var sá dómur hegningarauki við dóminn frá 5. mars 2010. Með dómi 16. febrúar 2012 var ákærði dæmdur í fimm mánaða fangelsi fyrir ölvunarakstur, akstur undir áhrifum fíkniefna og án ökuréttar. Þá var hann sviptur ökurétti í fimm ár frá 20. febrúar 2012. Að lokum gekkst ákærði 16. maí 2012 undir greiðslu 60.000 króna sektar með sektargerð lögreglustjóra fyrir að aka sviptur ökurétti og 3. apríl 2013 gekkst hann undir greiðslu 120.000 króna sektar með sektargerð lögreglustjóra fyrir sams konar brot. Ákærða var 8. júní 2012 veitt reynslulausn í tvö ár á eftirstöðvum 220 daga refsingar. Eftir uppkvaðningu hins áfrýjaða dóms hlaut hann dóm 17. janúar 2014 fyrir akstur undir áhrifum fíkniefna og sviptur ökurétti.

Ákærði, sem er vanaafbrotamaður, hefur með þeim brotum, sem í ákæru greinir, rofið skilyrði fyrrgreindrar reynslulausnar. Ber því að taka upp 220 daga eftirstöðvar refsingarinnar, sem honum var veitt reynslulausn á, sbr. 1. mgr. 65. gr. laga nr. 49/2005 um fullnustu refsinga, og ákveða refsingu í einu lagi fyrir brot þau, sem nú er dæmt um og með hliðsjón af þeirri fangelsisrefsingu sem óafplánuð er samkvæmt reglum 60. gr. almennra hegningarlaga. Við ákvörðun refsingar verður litið til þess að ákærði á langan sakaferil að baki. Hann ók undir áhrifum sterkra fíkniefna og í blóði hans mældist hátt gildi þeirra. Þá sýndi hann einbeittan brotavilja og hélt áfram brotum eftir að honum var birt ákæra í máli þessu. Horfir framangreint til refsiþyngingar, sbr. 6. og 8. tölulið 1. mgr. 70. gr. almennra hegningarlaga. Að öllu framangreindu virtu og með hliðsjón af 77. gr. og 78. gr. sömu laga er refsing ákærða ákveðin fangelsi í tvö ár.

Ákvæði hins áfrýjaða dóms um ökuréttarsviptingu, upptöku og sakarkostnað verða staðfest.

Ákærði verður dæmdur til að greiða allan áfrýjunarkostnað málsins, þar með talin málsvarnarlaun verjanda síns fyrir Hæstarétti, sem ákveðin verða að meðtöldum virðisaukaskatti eins og í dómsorði greinir.

Dómsorð:

Ákærði, Mikael Már Pálsson, sæti fangelsi í tvö ár, en að öðru leyti skal héraðsdómur vera óraskaður.

Ákærði greiði allan áfrýjunarkostnað málsins, 341.421 krónu, þar með talin málsvarnarlaun skipaðs verjanda síns fyrir Hæstarétti, Björgvins Jónssonar hæstaréttarlögmanns, 313.750 krónur.

 

 

Dómur Héraðsdóms Reykjaness :

Mál þetta, sem þingfest var 10. október sl. og dómtekið samdægurs, er höfðað með ákæru lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu, dagsettri 17. september 2013, á hendur Mikael Má Pálssyni, kt. [...], dvalarstaður: [...],

„fyrir eftirtalin umferðar-, fíkniefna- og lögreglulagabrot framin árið 2013, með því að hafa:

1. Miðvikudaginn 27. febrúar ekið bifreiðinni [...] sviptur ökurétti og óhæfur til að stjórna henni örugglega vegna áhrifa ávana- og fíkniefna (í blóði mældist amfetamín 85 ng/ml og kókaín 20 ng/ml) norður Vatnsendaveg og inn Breiðahvarf í Kópavogi, þar sem lögregla stöðvaði aksturinn.

M. 007-2013-009703

 

Telst brot þetta varða við 1., sbr. 2. mgr. 45. gr. a. og 1. mgr. 48. gr., allt sbr. 1. mgr. 100. gr. umferðarlaga nr. 50/1987 með áorðnum breytingum.

 

2. Mánudaginn 15. apríl ekið bifreiðinni [...] sviptur ökurétti og óhæfur til að stjórna henni örugglega vegna áhrifa ávana- og fíkniefna (í blóði mældist amfetamín 315 ng/ml og kókaín 155 ng/ml) norður Lækjargötu að Öldugötu í Hafnarfirði, þar sem lögregla stöðvaði aksturinn og að hafa í umrætt sinn haft í vörslum sínum 0,05 g af kókaíni sem lögregla fann við leit í bifreiðinni.

M: 007-2013-18544

 

Telst brot þetta varða við 1. mgr. 48. gr. og 1., sbr. 2. mgr. 45. gr. a, allt sbr. 1. mgr. 100. gr. umferðarlaga nr. 50/1987 með áorðnum breytingum og 2. gr., sbr. 5. og 6. gr., laga um ávana- og fíkniefni nr. 65/1974, sbr. lög nr. 13/1985 og lög nr. 68/2001, og 2. gr., sbr. 14. gr., reglugerðar um ávana- og fíkniefni og önnur eftirlitsskyld efni nr. 233/2001, sbr. reglugerð nr. 848/2002.

 

3. Þriðjudaginn 16. apríl ekið bifreiðinni [...] sviptur ökurétti og óhæfur til að stjórna henni örugglega vegna áhrifa ávana- og fíkniefna (í blóði mældist amfetamín 305 ng/ml og kókaín 65 ng/ml) vestur Suðurbraut í Hafnarfirði og inn á bifreiðastæði við leikskólann Smáralund, þar sem lögregla stöðvaði aksturinn og í umrætt sinn ekki hlýtt fyrirmælum lögreglu um að staðnæmast heldur hlaupið burt og á sama tíma haft í vörslum sínum 29,79 g af amfetamíni.

M: 007-2013-018972

 

Telst brot þetta varða við 1., sbr. 2. mgr. 45. gr. a. og 1. mgr. 48. gr., allt sbr. 1. mgr. 100. gr. umferðarlaga nr. 50/1987 með áorðnum breytingum, 19. gr. lögreglulaga nr. 90/1996 og 2. gr., sbr. 5. og 6. gr., laga um ávana- og fíkniefni nr. 65/1974, sbr. lög nr. 13/1985 og lög nr. 68/2001, og 2. gr., sbr. 1. mgr. 14. gr., reglugerðar um ávana- og fíkniefni og önnur eftirlitsskyld efni nr. 233/2001, sbr. reglugerð nr. 848/2002.

 

4. Þriðjudaginn 23. apríl ekið bifreiðinni [...] sviptur ökurétti og óhæfur til að stjórna henni örugglega vegna áhrifa ávana- og fíkniefna (í blóði mældist amfetamín 235 ng/ml, kókaín 30 ng/ml og MDMA 345 ng/ml) suður Kársnesbraut í Kópavogi, þar sem lögregla stöðvaði aksturinn til móts við Kársnesbraut nr. 108.

M: 007-2013-020421

 

Telst brot þetta varða við 1., sbr. 2. mgr. 45. gr. a. og 1. mgr. 48. gr., allt sbr. 1. mgr. 100. gr. umferðarlaga nr. 50/1987 með áorðnum breytingum.

 

5. Föstudaginn 10. maí ekið bifreiðinni [...] sviptur ökurétti og óhæfur til að stjórna henni örugglega vegna áhrifa ávana- og fíkniefna (í blóði mældist amfetamín 60 ng/ml og kókaín 145 ng/ml) um Hringbraut í Reykjavík við BSÍ, þar sem lögregla stöðvaði aksturinn. M: 007-2013-023830

Telst brot þetta varða við 1., sbr. 2. mgr. 45. gr. a. og 1. mgr. 48. gr., allt sbr. 1. mgr. 100. gr. umferðarlaga nr. 50/1987 með áorðnum breytingum.

 

6. Sunnudaginn 4. ágúst ekið bifreiðinni [...] sviptur ökurétti og óhæfur til að stjórna henni örugglega vegna áhrifa ávana- og fíkniefna (í blóði mældist amfetamín 200 ng/ml, kókaín 145 ng/ml og tetrahýdrókannabínól 2,7 ng/ml) austur Vesturlandsveg, inn Álafossveg, þaðan inn á Helgafellsveg og loks norður Ásaveg í Mosfellsbæ þar sem lögregla stöðvaði aksturinn og að hafa ekið bifreiðinni í umrætt sinn á röngum vegarhelmingi, of hratt miðað við aðstæður og án þess að fylgja leiðbeiningum lögreglu um umferð.

M: 007-2013-040353

 

Telst brot þetta varða við 1., sbr. 2. mgr. 45. gr. a., 1. mgr. 48. gr., 1. mgr. 14. gr., 3. mgr. 5. gr., 1. mgr. og a-lið 2. mgr. 36. gr., allt sbr. 1. mgr. 100. gr. umferðarlaga nr. 50/1987 með áorðnum breytingum.

Þess er krafist að ákærði verði dæmdur til refsingar og til greiðslu alls sakarkostnaðar og til að sæta sviptingu ökuréttar skv. 101. og 102. gr. laga nr. 50/1987, sbr. 25. og 26. gr. laga nr. 44/1993, sbr. 18. gr. laga nr. 66/2006.  Þá er krafist upptöku á 29,79 g af amfetamíni og 0,05 g af kókaíni, sem hald var lagt á,  samkvæmt 6. mgr. 5. gr. laga nr. 65/1974 og 2. mgr. 14. gr. reglugerðar nr. 233/2001.“

Ákærði kom fyrir dóminn og játaði greiðlega sök. Farið var með málið samkvæmt ákvæðum 164. gr. laga nr. 88/2008 og var það tekið til dóms án frekari sönnunarfærslu er sækjanda og verjanda hafði verið gefinn kostur á að tjá sig um lagaatriði og ákvörðun refsingar. Ákærði krafðist vægustu refsingar. Er játning ákærða í samræmi við önnur gögn málsins og verður hann sakfelldur fyrir brot sín en þau eru í ákæru rétt fært til refsiákvæða. Ákærði hefur með háttsemi sinni unnið sér til refsingar.

Samkvæmt sakavottorði, sem liggur frammi í málinu, á ákærði nokkuð langan brotaferil að baki frá árinu 2002. Af þeim brotum hefur ákærða sex sinnum verið gerð refsing fyrir ölvunar- eða fíkniefnaakstur. Þá hefur ákærða einnig sex sinnum verið gerð refsing fyrir að aka sviptur ökurétti. Hafa öll þessi brot ítrekunaráhrif við ákvörðun refsingar nú en taka verður tillit til þess að í sumum tilvikum eru dómar hegningarauki við fyrri dóma.

                Samkvæmt dómaframkvæmd hefur refsing fyrir hvert ítrekað brot gegn 45. og 45. gr. a umferðarlaga, umfram fyrstu ítrekun, varðað þrjátíu daga fangelsi og brot gegn 1. mgr. 48. gr. umferðarlaga, að aka sviptur ökurétti, ítrekað í annað sinn, varðað þrjátíu daga refsingu. Hafa refsingar við ítrekanir eftir það þyngst sem nemur þrjátíu daga fangelsi. Ákærða var gerð refsing fyrir hraðakstur og að aka sviptur ökurétti með dómi 3. apríl 2013. Með því broti rauk ákærði reynslulausn á 220 dögum sem honum var veitt 8. júní 2012 til tveggja ára. Með broti samkvæmt 1. lið ákærunnar rauf ákærði aftur sömu reynslulausn og með öllum brotum sem lýst er í ákærunni eftir það. Ákærða var veitt reynslulausn þann 15. ágúst 2005 vegna nokkurra dóma á 260 dögum í tvö ár. Ákærði rauf þá reynslulausn 27. febrúar 2009 og var sú reynslulausn dæmd upp. Með hliðsjón af ofansögðu og sakarferli ákærða ber að dæma reynslulausn, er ákærða var veitt þann 8. júní 2012 upp, með vísan til af 65. gr. laga 49/2005, sbr. 60. gr., sbr. 77. gr. laga nr. 19/1940. Þá verður ákærða gerð refsing samkvæmt 1. ákærulið samkvæmt 78. gr. laga nr. 19/1940.

Er refsing ákærða nú ákveðin, fangelsi í tvö og hálft ár. Ekki eru skilyrði til að skilorðsbinda refsinguna. Þá ber að árétta ævilanga ökuréttarsviptingu ákærða. Þá skal ákærði sæta upptöku á fíkniefnum eins og segir í dómsorði.

Ákærði greiði allan sakarkostnað, sem er samkvæmt yfirliti 976.648 krónur, og þóknun verjanda síns, Guðmundar St. Ragnarssonar hrl., 116.087 krónur að meðtöldum virðisaukaskatti.

Ástríður Grímsdóttir héraðsdómari kveður upp dóm þennan.

D ó m s o r ð :

Ákærði, Mikael Már Pálsson, kt. 230980-4549, sæti fangelsi í tvö og hálft ár.

Áréttuð er ævilöng ökuréttarsvipting ákærða.

Ákærði sæti upptöku á 29,79 g af amfetamíni og 0,05g af kókaíni.

Ákærði greiði allan sakarkostnað, 1.092.735 krónur, þar með talda þóknun skipaðs verjanda síns, Guðmundar St. Ragnarssonar hrl. 116.087 krónur að meðtöldum virðisaukaskatti.