Hæstiréttur íslands

Mál nr. 51/2012


Lykilorð

  • Kærumál
  • Gæsluvarðhald. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008


                                                                                               

Mánudaginn 23. janúar 2012.

Nr. 51/2012.

 

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu

(Jón H.B. Snorrason saksóknari)

gegn

X

(Oddgeir Einarsson hdl.)

 

Kærumál. Gæsluvarðhald. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.

Úrskurður héraðsdóms um að X skyldi áfram sæta gæsluvarðhaldi, á grundvelli 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, var staðfestur.

 

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Viðar Már Matthíasson og Jón Steinar Gunnlaugsson og Benedikt Bogason settur hæstaréttardómari.

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 19. janúar 2012 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 20. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 19. janúar 2012, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi áfram allt til fimmtudagsins 16. febrúar 2012 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi en til vara að gæsluvarðhaldi verði markaður skemmri tími.

Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.

Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

 

Úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 19. janúar 2012.

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur í dag krafist þess að Héraðsdómur Reykjaness úrskurði að [X], verði gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til fimmtudagsins 16. febrúar 2012 kl. 16:00. 

Í greinargerð lögreglustjóra segir að aðfaranótt 22. desember sl. hafi lögregla fengið tilkynningu um að fara að [...], í Hafnarfirði vegna slagsmála. Fram hafi komið í tilkynningunni að einn aðili væri meðvitundarlaus. Þegar lögregla hafi farið inn í íbúðina hafi hún séð [Z] liggja meðvitundarlausa á gólfinu við sjónvarpsrýmið. Þegar lögregla hafi athugað lífsmörk hafi [Z] komið til meðvitundar en ekki getað svarað áreiti. Hafi hún verið flutt með sjúkrabifreið á slysadeild til aðhlynningar. Töluvert blóð hafi verið í íbúðinni ásamt hárlokkum úr [Z]. Lögregla hafi rætt við vitnið [T] á vettvangi og hann greint frá því að hann hefði verið í heimsókn hjá [Z]þegar tveir menn og ein kona hefðu ráðist inn í íbúðina. [T] hefði sagt að honum hefði verið ýtt út úr íbúðinni og hann læstur úti. Hann hefði verið fyrir utan í smátíma þegar hann hefði séð árásaraðilana yfirgefa íbúðina og læsa á eftir sér. Hann hefði svo bankað á hurðina og [Z] komið skríðandi alblóðug og opnað fyrir honum. Hafi hann í kjölfarið farið og fengið að hringja í neyðarlínuna hjá nágrönnum þar sem árásaraðilarnir hefðu tekið síma hans. Þá hefði hann skýrt frá því að annar karlmannanna hefði verið lítill, hálf sköllóttur með rauðbirkið hár, en konan með sítt dökkt hár og heiti [Y]. Hann hafi ekki getað lýst þriðja aðilanum þar sem hann hefði verið með eitthvað fyrir andlitinu. Jafnframt hafi hann sagt að fólkið hefði flúið af vettvangi á rauðri bifreið af gerðinni Toyota Corolla Station. Lögregla hefði í kjölfarið farið að [...] í Reykjavík þar sem kærða [Y] sé skráð með lögheimili. Þar hefði verið rauð Toyota Corolla Station bifreið sem kærði [U] sé skráður fyrir. [Y] og [U] hefðu verið handtekin þar.

Þá segir í greinargerð lögreglustjóra að samkvæmt skýrslum sem teknar hafi verið af brotaþola hafi hún verið í íbúð sinni þegar þrír aðilar hefðu ruðst inn í íbúðina. Hafi það verið [Y] og [U]. Þá hafi verið með þeim annar karlmaður sem brotaþoli viti ekki hver sé þar sem hann hafi verið með hulið andlit. Brotaþoli hafi sagt að fólkið hefði ýtt félaga hennar [T] út úr íbúðinni og síðan hefðu þau öll þrjú ráðist á hana. Brotaþoli lýsir atvikum svo að sparkað hafi verið í hana liggjandi, bæði í höfuð og líkama, og hún tekin kverkataki. Hún hafi um stund misst meðvitund vegna barsmíða. Þau hafi lamið hana með plastkylfu, reynt hafi verið að klippa af henni fingurinn með klippum auk þess sem hníf hafi verið beitt og hann m.a. settur að hálsi hennar. Hún hafi einnig verið dregin á hárinu um íbúðina og hár verið rifið af höfði hennar. Þá hafi hún verið beitt grófu kynferðisofbeldi þar sem fingrum hafi verið stungið upp í endaþarm hennar og leggöng og klipið á milli. Enn fremur hafi því verið hótað að skera á milli legganga hennar og endaþarms og hún verið látin borða fíkniefni.

Í læknisvottorði sem liggi fyrir komi fram að „brotaþoli sé lurkum lamin um allan líkamann, bæði á höfði, brjóstkassa, kvið og baki. Hún sé með sjáanlega áverka á andliti og höfði. Hún sé með einhverja skallabletti á þessu svæði. Hún sé aum alls staðar í andliti og upp á höfuðleður. Hún sé með eymsli niður á hálsinn beggja vegna við þreifingu. Yfirborðsmar sé á hægra kjálkabarði og á hálsinum hægra megin. Hún sé með eymsli víðs vegar um líkamann. Hægra megin á baki séu áverkar sem gætu samrýmst því að vera bitfar. Þá sé hún með 2 cm alldjúpan skurð á hægri vísifingri sem samrýmist því að vera eftir klippur“.

Í vottorði neyðarmóttöku vegna kynferðisbrota komi fram að áverkar á endaþarmi og leggöngum samrýmist því að brotaþoli hafi verið beitt því kynferðisofbeldi sem hún hafi lýst.

Þegar brotaþoli hafi verið spurð út í mögulegar ástæður árásarinnar í skýrslutöku hafi hún greint frá því að hafa verið í símasambandi við [X], kvöldið fyrir árásina. Ástæða þess að hún hafi verið í símasambandi við kærða hafi verið sú að hún hafi lent upp á kant við kærðu [Y] sem hún viti að sé í góðu sambandi við kærða. Í samtali þeirra hafi kærði vænt hana um að hóta sér og eða einstaklingum sem hann láti sig varða. Hún hafi ekki áttað sig á því að í því sem hún sagði hafi falist hótanir. Hún hafi því spurt hvort hann tæki því þannig að hún væri að hóta honum, konu hans og börnum. Hann hafi þá ítrekað að hún væri að hóta fjölskyldunni.  Brotaþoli hafi tekið þessu þannig að hann væri að meina að hún hafi verið að hóta félögum í [...]. Brotaþoli hafi einnig sagt að kærði hefði kvöldið fyrir árásina hótað sér símleiðis að félagar í [...] myndu valda henni líkamlegum skaða. Brotaþoli telji ekki vafa á að árásin sem hún hafi orðið fyrir hafi kærði látið framkvæma.

Af símagögnum sem lögregla hafi aflað sjáist að kærði hafi verið í símasamskiptum við brotaþola seint að kvöldi 21. desember sl.

Lögregla hafi undir höndum gögn sem sýni samskipti á milli tveggja annarra sakborninga í málinu hinn 21. desember sl. þar sem fram komi að [...] ætli væntanlega að koma með og hitta brotaþola en hún eigi ekki að vita af því. Telur lögregla ljóst að hér sé verið að tala um kærða en hann sé einnig þekktur sem [...].

Samkvæmt símagögnum sem lögregla hafi aflað hafi kærði verið í miklum símasamskiptum við aðra sakborninga í málinu sem sitji nú í gæsluvarðhaldi bæði fyrir og eftir árásina. Þá hafi hann verið í símasamskiptum um nóttina og stuttu fyrir árásina við [W] sem hafi tekið við grímunni og kylfunni sem grunur sé um að hafi verið notuð í árásinni og lögregla fundið við húsleit hjá honum. [W] hafi borið að kærði hafi hringt í sig þá um nóttina og beðið sig að svara símtali frá kærða [U] þar sem hann væri í vandræðum. Það liggi fyrir að kærði [U] hafi í kjölfarið hringt í [W] og svo farið til hans með umrædda kylfu og grímu sem síðar hafi fundist við húsleit hjá [U].

Í síma [Y] sjáist að hún hafi sent nokkrum félögum sínum SMS-skeyti, í aðdraganda árásarinnar, þar sem hún segi að gefið hefði verið út veiðileyfi“ á [Z].

Það sé ljóst af símagögnum og framburðum sem gefnir hafa verið við rannsókn málsins að [Y] og [U] hafi komið við heima hjá kærða rétt fyrir árásina.

Sakborningar í málinu tengist allir samtökunum [...] eða svokölluðum stuðningsklúbbum samtakanna.

Kærði neiti alfarið aðild að málinu. Hann kannist við að hafa verið í símasambandi við brotaþola vegna deilna hennar og kærðu [Y]. Hann kveðst aldrei hafa hótað henni í þessum símtölum og hann þekki lítið til hennar. Þá kannist hann við samskipti við kærðu [U] og [Y]. Erindi þeirra við sig hafi verið að fá ráðleggingar varðandi mótorhjólið sem brotaþoli hafi átt að hafa tekið frá [Y] og að hann ætlaði að lána þeim bíl.

Lögregla hafi sterkan grun um að kærði eigi aðild að málinu og að hann sé sá sem hafi skipulagt og stýrt atburðarásinni. Skýringar kærða sé ekki trúverðugar og fái ekki staðist í ljósi framburðar annarra og rannsóknargagna almennt. Telur lögregla ljóst að kærði og aðrir sakborningar í málinu hafi átt jafna aðild að málinu og stigskipta þrátt fyrir að hlutverk kærða sé annars eðlis en hinna. Skýr fordæmi séu í dómaframkvæmd um að dómstólar geri ekki greinarmun á brotamönnum sem saman standa að broti, þar sem tilviljun ein virðist ráða hlutverkaskiptingu eða þar sem hver hefur þá stöðu eða vald á eða í hópunum að geta gefið fyrirmæli um sjálfa framkvæmdina eins og háttar til í þessu tilviki.  Megi í þessu sambandi vísa til dóms Hæstaréttar í máli nr. 49/2009, frá 4. júní 2009, í svokölluðu Keilufellsmáli.

Rannsókn málsins sé á lokastigi en [...].

Kærði sé því undir sterkum grun um að hafa í félagi við aðra sakborninga sem í gæsluvarðhaldi sitja framið brot gegn 194. gr., 2. mgr. 218. gr. og 231. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Varði brot gegn 194. gr. og 2. mgr. 218. gr. allt að 16 ára fangelsi. Um sé að ræða mjög fólskulega atlögu þar sem ruðst hafi verið inn á heimili brotaþola og ráðist á hana með sérstaklega hættulegri aðferð, en bareflum, garðklippum og hnífi hafi verið beitt og sparkað í höfuð hennar þar sem hún hafi legið, auk þess sem hún hafi verið beitt grófu kynferðisofbeldi. Sú aðferð sem notuð hafi verið þyki sérlega vítaverð og mildi að ekki hafi farið verr. Þá sé óhætt að segja að árás sem þessi sé til þess fallin að hafa veruleg áhrif á sálarheill manna. Telur lögreglustjóri brot þar sem hér um ræðir vera þess eðlis að gæsluvarðhald sé nauðsynlegt með tilliti til almannahagsmuna. Óforsvaranlegt þyki að kærði gangi laus þegar sterkur grunur leikur á að hann hafi framið svo alvarlegt brot sem honum er gefið að sök. Þykir brotið vera þess eðlis að það stríði gegn réttarvitund almennings að kærði gangi laus meðan mál hans er til meðferðar.

Að öllu framangreindu virtu og með hliðsjón af því hversu alvarlega háttsemi kærði er sakaður um, teljist uppfyllt skilyrði til að hann sæti gæsluvarðhaldi á grundvelli 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008, enda geti brotið varðað að lögum 10 ára fangelsi og sé þess eðlis að telja verði nauðsynlegt með tilliti til almannahagsmuna að kærði sæti gæsluvarðhaldi.

Með vísan til framanritaðs, framlagðra gagna og 2. mgr. 95. gr. um meðferð sakamála nr. 88/2008, er þess krafist að krafan nái fram að ganga.

Kærði hefur sætt gæsluvarðhaldi frá 13. janúar sl. á grundvelli rannsóknarhagsmuna, sbr. dómur Hæstaréttar í máli nr. 41/2012. Rannsókn málsins er á lokastigi, en beðið er eftir gögnum erlendis frá. Samkvæmt rannsóknargögnum sem nú liggja fyrir er kærði undir sterkum grun um aðild að hrottalegri líkamsárás. Meint brot getur varðað allt að 16 ára fangelsi. Verður því að telja nauðsynlegt með tilliti til almannahagsmuna að hann sæti áfram gæsluvarðhaldi, sbr. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008. Er því fallist á kröfu lögreglustjóra, eins og nánar greinir í úrskurðarorði.

Sandra Baldvinsdóttir héraðsdómari kvað upp úrskurðinn.

Ú r s k u r ð a r o r ð:

Kærði, [X], sæti áfram gæsluvarðhaldi allt til fimmtudagsins 16. febrúar 2012 kl. 16:00.