Hæstiréttur íslands
Mál nr. 276/2017
Lykilorð
- Kærumál
- Gæsluvarðhald
- Gæsluvarðhald. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
Reifun
Dómur Hæstaréttar
Mál þetta dæma Helgi I. Jónsson hæstaréttardómari og Ingibjörg Benediktsdóttir og Ingveldur Einarsdóttir settir hæstaréttardómarar.
Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 4. maí 2017, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 4. maí 2017, þar sem varnaraðila var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 26. maí 2017 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að gæsluvarðhaldinu verði markaður skemmri tími.
Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.
Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur.
Dómsorð:
Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur fimmtudaginn 4. maí 2017
Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur krafist þess að Héraðsdómur Reykjavíkur úrskurði að kærða, X, kt. [...], verði gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 26. maí nk. kl 16:00.
Í greinargerð lögreglu kemur fram að embætti lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu rannsaki nú tilraun til manndráps eða eftir atvikum alvarlega líkamsárás X, hér eftir kærði, gegn A, hér eftir brotaþoli, utan við [...] í [...] aðfaranótt sunnudagsins 5. mars sl.
Samkvæmt frumskýrslu málsins þá barst lögreglu tilkynning laust eftir miðnætti þann 5 mars sl. um aðila sem gengi berserksgang á bifreiðarstæðinu við söluturninn [...]. Í tilkynningu hafi komið fram að aðilinn hefði m.a. sparkað í bifreið sem þar væri. Skömmu seinna hafi önnur tilkynning borist þess efnis að aðilinn væri hugsanlega vopnaður hníf. Þegar lögregla hafi komið á vettvang hafi hún hitt fyrir kærða sem hafi verið handtekinn á vettvangi. Hann hafi neitað að hafa sparkað í bifreiðina en hafi kannast við að hafa verið með umrædda bifreið í láni hjá vinkonu sinni. Þá hafi kærði kannast við að skömmu áður hefði komið maður á bílastæðið sem hefði ráðist á hann en sá aðili væri farinn. Kærði hafi verið í annarlegu ástandi og greinilega undir áhrifum áfengis eða fíkniefna. Þegar lögreglan hafi rætt við kærða á vettvangi hafi eigandi umræddrar bifreiðar komið, kona að nafni B, og gefið sig á tal við lögreglu. Hafi hún sagt lögreglu að skömmu áður, á bílastæðinu, hefði kærði stungið brotaþola í höfuðið og hefði vitnið séð það gerast.
Í skýrslutöku hjá lögreglu þann 6 mars sl. hafi B sagt að brotaþoli hefði verið að aðstoða hana við að fá bifreið sína hjá kærða en hann hefði fengið bifreiðina að láni hjá henni tveimur dögum áður en síðan neitað að skila henni til baka. Hafi kærði síðan mælt sér mót við vitnið við [...] um miðnætti þann 5 mars sl. en vitnið ekki þorað að fara þangað ein til að ræða við kærða og brotaþoli boðist til að koma með vitninu. Kærði hafi á vettvangi verið beðinn um að skila vitninu lyklunum en þá hafi hann reiðst og ráðist á brotaþola. Þeir hafi síðan tekist á. Kærði hafi síðan skyndilega dregið upp hníf sem hann hafi verið með og stungið brotaþola í höfuðið. Vitnið hafi í framhaldi sagst hafa náð lyklunum úr bifreiðinni og eftir það farið með brotaþola inn í húsnæði skammt frá. Framburður brotaþola sé til samræmis við framburð vitnisins. Brotaþoli hafi lýst því að hann hefði verið beðinn um að koma með vitninu að [...] til að hitta kærða sem hafi verið með bíl vitnisins í leyfisleysi. Hafi kærði komið en neitað að afhenda eigandanum lykla bifreiðarinnar. Brotaþoli hafi sagst hafa verið rólegur en kærði hafi hinsvegar verið mjög æstur. Hafi kærði ætt út úr bifreiðinni og ráðist á brotaþola. Þeir hafi tekist á en síðan hafi kærði tekið upp hníf og stungið brotaþola í höfðið. Í framhaldi hafi blóð byrjað að spýtast úr höfðinu á brotaþola. Brotaþoli hafi komið sér í burtu og síðan hringt í vinkonu sína og fengið hana til að skutla sér á slysadeild. Brotaþoli hafi verið inntur eftir því hver hefði komið með hnífinn á vettvang og hafi brotaþoli sagt að það hefði verið kærði sem hefði verið með hnífinn.
Í greinargerð lögreglu kemur einnig fram að við komu á slysadeild hafi brotaþoli reynst vera með alvarlega stunguáverka á höfði og slagæðarblæðingu úr höfuðleðri. Samkvæmt bráðabirgðaáverkavottorði hafi tölvusneiðmynd sýnt áverka á höfuðkúpu sem virðist ná í gegnum fulla þykkt höfuðkúpunnar. Við nánari skoðun hafi síðan komið í ljós að áverkinn náði í gegnum beinþykktina en ekkert inn fyrir kúpuna sjálfa. Það hafi verið mat vakthafandi læknis á heila- og taugadeild LSH að ef eggvopnið hefði gengið inn í heilavefinn hefði ekki verið að sökum að spyrja og áverkinn getað leitt til mikils varanlegs tjóns og jafnvel dauða. Kærði hafi neitað sök. Hann kannist við að hafa mælt sér mót við B fyrir utan [...]. Með henni hafi einnig komið brotaþoli sem hafi að sögn kærða ráðist á sig vopnaður hnífi. Þeir hafi lent í átökum og þar sem kærði hafi verið að reyna að koma í veg fyrir að brotaþoli myndi stinga sig með hnífnum hefði hnífurinn farið í höfuð brotaþola í átökunum. Í framhaldi hafi brotaþoli farið af vettvangi og tekið hnífinn með sér.
Þann 8. mars sl. hafi vitnið B óskað eftir því að fá að gefa skýrslu á ný vegna málsins. Fram hafi komið hjá vitninu að hún héldi sig við fyrri framburð sinn nema að því leyti að hún vildi taka fram að brotaþoli hefði komið með hnífinn á vettvang. Hafi brotaþoli verið með hnífinn í vasanum. Í átökunum við kærða hafi hnífurinn hinsvegar dottið úr vasa brotaþola og kærði tekið hann upp í framhaldi og stungið brotaþola í hausinn með hnífnum. Eftir að hafa stungið brotaþola hafi kærði hent hnífnum í burtu.
Rannsókn málsins sé á lokastigi og verði málið sent Héraðssaksóknara á næstu dögum til þóknanlegrar meðferðar. Kærða hafi með úrskurði Héraðsdóms Reykjavíkur nr. 66/2017 verið gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli rannsóknarhagsmuna frá mánudaginn 5. mars sl. til 10 mars sl. sem staðfest hafi verið með dómi Hæstaréttar nr. 150/2016. Í framhaldi hafi kærða verið gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli almannahagsmuna, nú síðast með úrskurði Héraðsdóms Reykjavíkur frá 6 apríl sl. sem staðfestur hafi verið með dómi Hæstaréttar nr. 226/2017.
Kærði liggi nú undir sterkum grun um brot gegn 211. gr. sbr. 20 gr. hegningarlaga eða til vara gegn 2. mgr. 218. gr. sömu laga, sem geti varðað allt að 16 ára fangelsi, með því að hafa ráðist á brotaþola með hnífi og stungið hann í höfuðið. Sé ljóst að beiting vopnsins og staðsetning áverkans sé lífshættuleg og hafi kærða mátt vera það ljóst. Þá sé rétt að geta þess að fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur sé nú rekið sakamál á hendur kærða þar sem honum sé gefið að sök annars vegar líkamsárás sem heimfærð sé undir 1. mgr. 218 gr. gr. hegningarlaga og hinsvegar brot gegn valdstjórninni. Með hliðsjón af framangreindu og með tilliti til almannahagsmuna er það mat lögreglustjóra að brot kærða sé þess eðlis að nauðsynlegt sé að tryggja að hann gangi ekki laus meðan mál hans sé til meðferðar. Sakarefni málsins sé talið varða við 211. gr. sbr. 20. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 en til vara við 2. mgr. 218. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940, en brot gegn ákvæðunum geti varðað fangelsi allt að 16 árum ef sök sannist. Um heimild til gæsluvarðhalds sé vísað til 2. mgr. 95. gr. laga um meðferð sakamála nr. 88/2008.
Niðurstaða
Í ljósi rannsóknargagna og að teknu tilliti til dóms Hæstaréttar Íslands í máli nr. 226/2017 er á það fallist að kærði sé undir sterkum grun um tilraun til manndráps eða stórfellda líkamsárás, sbr. 211. gr., sbr. 20. gr. almennra hegningarlaga, eða 2. mgr. 218. gr. sömu laga. Brot gegn 211. gr. almennra hegningarlaga getur varðað fangelsi ekki skemur en í fimm ár eða ævilangt. Þá getur brot gegn 2. mgr. 218. gr. sömu laga varðað allt að 16 ára fangelsi. Skilyrði 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008, um að sterkur grunur leiki á að sakborningur hafi framið afbrot sem varðað getur 10 ára fangelsi, er því fyrir hendi. Með vísan til eðli brotsins og fyrrgreinds dóms Hæstaréttar Íslands er einnig á það fallist að varðhald sé nauðsynlegt með tilliti til almannahagsmuna. Því verður fallist á kröfu sóknaraðila um að kærði sæti gæsluvarðahaldi á grundvelli heimildar í 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 eins og í úrskurðarorði greinir, en ekki er efni til að marka gæsluvarðhaldinu skemmri tíma.
Ásmundur Helgason héraðsdómari kveður upp úrskurð þennan.
Ú R S K U R Ð A R O R Ð
Kærði, X, kt. [...], skal sæta gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 26. maí nk. kl 16:00.