Hæstiréttur íslands

Mál nr. 568/2008


Lykilorð

  • Kærumál
  • Gæsluvarðhald
  • Útlendingur


                                     

Miðvikudaginn 22. október 2008.

Nr. 568/2008.

Lögreglustjórinn á Suðurnesjum

(Alda Hrönn Jóhannsdóttir, fulltrúi)

gegn

X

(Björgvin Jónsson hrl.)

 

Kærumál. Gæsluvarðhald. Útlendingar.

Úrskurður héraðsdóms um að X skyldi sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli 7. mgr. 29. gr. laga nr. 96/2002 um útlendinga, svo sem þeim var breytt með 18. gr. laga nr. 86/2008, var staðfestur.

  

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson, Hjördís Hákonardóttir og Jón Steinar Gunnlaugsson.

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 16. október 2008, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 20. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 16. október 2008, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til miðvikudagsins 22. október 2008 kl. 16. Kæruheimild er í 1. mgr. 142. gr. laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála. Varnaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi.

Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.

Telja verður að gögn máls bendi nægilega til þess að varnaraðili hafi gefið misvísandi upplýsingar um vegabréf í sinni eigu og er með þeirri athugasemd en að öðru leyti með vísan til forsendna staðfestur hinn kærði úrskurður.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

 

Úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 16. október 2008.

Með beiðni lögreglustjórans á Suðurnesjum, dagsettri 15. október sl., er þess krafist að X fd. 9. febrúar 1989, frá Kosovo-Albaníu, verði með úrskurði Héraðsdóms Reykjaness gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til miðvikudagsins 22. október 2008 kl. 16:00.

Í greinargerð lögreglustjórans segir að kærði kom á lögreglustöðina við Hverfisgötu, Reykjavík þann 9. október sl. og óskaði eftir hælisvist á Íslandi. Hafi hann sagst vera Albani og framvísað skilríki útgefnu af Sameinuðu þjóðunum. Hann hefði sagst hafa komið til Íslands laugardaginn 4. október 2008 og hefði frá þeim tíma er hann kom til landsins verið á skemmtistöðum að skemmta sér og orðið drukkinn. Hann hefði farið heim með stúlku og glatað ferðapappírum sínum, þ.á m. vegabréfinu. Hann hefði verið að vafra um á internetinu og þá tekið eftir Íslandi og viljað leita sér að vinnu hér þar sem hann var atvinnulaus. Hefði hann vonast til að geta spilað fótbolta hér á landi. Kemur fram hjá lögreglu að mál hans hafi hlotið hefðbundna meðferð og kærði verið sendur á Fit-hostel í Reykjanesbæ, dvalarstað hælisleitenda. Hafi lögreglan grun um að það skilríki sem kærði framvísaði við lögregluna á höfuðborgarsvæðinu kunni að vera af öðrum manni en kærða.

Þá kemur fram að útlendingur, sem kveðst heita A, fd. 15.01.1981, hafi komið til landsins þann 10. október sl. og hafi hann haft meðferðis miða á farangri sínum sem bar með sér að hann hefði komið frá Frankfurt með flugi nr. FI-521, kl. 15:40 þann dag. Hafi hann farið óáreittur inn í landið og svo komið á lögreglustöðina í Keflavík sama dag kl. 17:45 og óskað eftir hælisvist á Íslandi. Hefði mál hans fengið venjubundna afgreiðslu hjá lögreglu í hælismálum og hann fluttur á gistiheimilið Fit-hostel í Reykjanesbæ. Í frumskýrslu lögreglu kemur fram að hann hafi ferðast frá Kósóvó til Þessalóniku í Grikklandi og frá Grikklandi til Frankfurt í Þýskalandi og þaðan til Íslands. Hefði hann framvísað skilríkjum, ökuskírteini og nafnskírteini, útgefnum af Sameinuðu þjóðunum en hefði sagst hafa losað sig við vegabréf sitt á leið sinni til landsins.

Jafnframt hefði annar útlendingur, sem kveðst heita B, komið frá Kaupmannahöfn með flugi nr. FI-205, 11. október sl. kl. 15:35. Við vegabréfaeftirlit við landganginn hefði B framvísað vegabréfi, útgefnu af Sameinuðu þjóðunum sem stílað var á annan mann. Í fyrstu hefði B haflið því fram að hann væri eigandi vegabréfsins en síðar viðurkennt að hann hefði tekið vegabréfið ófrjálsri hendi frá bróður sínum. Hefði hann í kjölfarið beðið um hæli hér á landi.

Við rannsókn lögreglu á ferðaleiðum B hefði komið í ljós að hann hafði einnig, eins og A, ferðast frá Þessalóniku til Brussel, þaðan til Kaupmannahafnar og til Íslands. Hafi ferð B frá Þessalóniku borið upp á sama dag og A ferðaðist þaðan og hafi brottför þeirra verið með aðeins 15 mínútna millibili. Í ljósi þess hefðu vaknað grunsemdir um að þeir B og A tengdust en áður hefði B greint frá því að hann þekkti engan á Íslandi. Þá hefði B neitað að hafa ferðast til Grikklands og með flugi til Brussel og sagt afrifu af þeirri flugleið hafa verið í jakkavasa bróður síns sem hann hefði tekið ófrjálsri hendi.

Í ljósi þessara nýju upplýsinga hefðu lögreglumenn farið að Fit-hosteli og hitt fyrir A og óskað eftir því að fá að leita í farangri hans en grunur hefði vaknað um að hann hefði komið undan gögnum áður en hann óskaði eftir hæli á lögreglustöðinni. Hefði A heimilað leitina og hefði verið lagt hald á Sony Ericsson farsíma sem hafði að geyma mikið safn mynda. Við skoðun myndanna megi sjá margar myndir af A og einnig B ásamt fjölda annars fólks. Þá hefði það vakið sérstaka athygli lögreglu að á sumum myndanna var A þungvopnaður. Í síma hans hefðu jafnframt fundist myndbrot sem sýni tvo menn í íslenskri fjöru en annar þeirra sé kærði og hinn hælisleitandi hér á landi frá Kósóvó líkt og þaðan sem A og B segjast vera. Þá hafi lögreglan grun um að ein mynd í síma A sé af X í herdeild Frelsishers Kósóvó.

Af þeim myndum sem fundust í síma A telji lögregla rökstuddan grun leika á því að kærði og þeir B og A tengist og kunni allir að tengjast Frelsisher Kosovo, UCK, og gefi lögreglu og Útlendingastofnun vísvitandi rangar upplýsingar um hvaðan þeir koma, hverjir þeir séu, tengsl þeirra á milli og hvaða erindi þeir eiga hingað til lands. Með vísan til greinargerðar greiningardeildar Ríkislögreglustjóra um Frelsisher Kosovo, UCK, telji lögreglan að kærði ásamt þeim B og A kunni að vera hættulegir og því sé nauðsynlegt að þeir sæti gæsluvarðhaldi á meðan mál þeirra eru á frumstigi rannsóknar. Meðal þess sem rannsaka þurfi sé aðdragandi ferða kærðu til landsins, tilgang dvalar þeirra hér á landi og tengsl kærðu innbyrðis og við hugsanlega vitorðsmenn á Íslandi og/eða erlendis, þar með talið aðra hælisleitendur frá sama svæði. Telji lögreglan að ætluð háttsemi kærða kunni að varða við ákvæði 146. gr. og 157. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 auk ákvæði laga nr. 96/2002 um útlendinga, einkum 29., 53. og 57. gr. þeirra laga. Lögregla telji að ætla megi að kærði kunni að torvelda rannsókn málsins og hafa áhrif á samseka gangi hann laus.

Með vísan til alls framangreinds, gagna málsins, rannsóknarhagsmuna, a- og b-liðar 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19, 1991 um meðferð opinberra mála, 7. mgr. 29. gr. útlendingalaga nr. 96/2002, sbr. lög nr. 86/2008 telji lögreglustjóri brýna rannsóknarhagsmuni standa til þess að kærða verði gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til miðvikudagsins 22. október 2008 kl. 16:00.

                Kærði hefur mótmælt framkominni gæsluvarðhaldskröfu og krefst þess aðallega að henni verði hafnað en til vara að henni verði markaður skemmri tími.

Samkvæmt því sem að framan er rakið og gögnum málsins er ljóst að kærði hefur gefið lögreglu misvísandi svör um vegabréf í sinni eigu og ekki viljað upplýsa lögreglu að öllu leyti um það hver hann er. Í frumskýrlsu lögreglu er því lýst að kærði hafi sagst hafa glatað vegabréfi sínu eftir komu til landsins en í skýrslu, sem tekin var af honum hjá lögreglu í gær, kvaðst hann aldrei hafa fengið útgefið vegabréf. Þá benda gögn málsins til þess að samskipti hans við ætlaða samlanda hans hafi verið að einhverju leyti önnur en kærði hefur gefið upp.

Þegar litið er til framangreinds og rannsóknargagna málsins er ljóst að rannsókn lögreglu á máli kærða er ekki lokið en hann er undir rökstuddum grun um að gefa rangar upplýsingar um það hver hann er. Samkvæmt 7. mgr. 29. gr. laga nr. 96/2002 um útlendinga, sbr. lög nr. 86/2008, eru því fyrir hendi skilyrði til gæsluvarðhalds yfir kærða. Verður krafa lögreglustjóra því tekin til greina eins og hún er fram sett og nánar greinir í úrskurðarorði.

Arnfríður Einarsdóttir héraðsdómari kveður upp úrskurð þennan.

Úrskurðarorð

Kærði, X, skal sæta gæsluvarðhaldi allt til miðvikudagsins 22. október 2008 kl. 16:00.