Þriðjudaginn 3. maí 2011.
Nr. 261/2011.	Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu (Jón H.B. Snorrason saksóknari) gegn X (Sveinn Andri Sveinsson hrl.)

Kærumál. Gæsluvarðhald. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.

Úrskurður héraðsdóms um að X skyldi gert að sæta gæsluvarðhaldi, á grundvelli 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, var staðfestur.

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Jón Steinar Gunnlaugsson, Páll Hreinsson og Viðar Már Matthíasson.

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 29. apríl 2011, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 2. maí sama ár. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 29. apríl 2011, þar sem varnaraðila var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 27. maí 2011 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi en til vara að gæsluvarðhaldinu verði markaður skemmri tími.

Sóknaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði staðfestur.

Fallist er á með sóknaraðila að sterkur grunur sé um að varnaraðili hafi með skömmu millibili gerst sekur um tvö kynferðisbrot sem varði allt að 16 ára fangelsi. Þegar litið er til þess og eðlis hinna ætluðu brota verður fallist á með sóknaraðila að uppfyllt sé skilyrði 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um að framlenging á gæsluvarðhaldi hans sé nauðsynlegt með tilliti til almannahagsmuna. Með þessum athugasemdum en að öðru leyti með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

                                                                 

Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 29, apríl 2011.

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur krafist þess að Héraðsdómur Reykjavíkur úrskurði að X, kt. [...], verði gert að sæta gæsluvarðhaldi, allt til föstudagsins  27. maí  2011,  kl. 16:00.

Í greinargerð lögreglu kemur fram að upphaf máls þessa megi rekja til útkalls lögreglu á neyðarmóttöku slysadeildar vegna þolanda, A, kt. [...], sem þar hafi verið í skoðun vegna meintrar nauðgunar. Samkvæmt frásögn brotaþola hafi tveir menn nauðgað henni síðastliðna nótt 22. apríl. Samkvæmt frásögn brotaþola hafi hún verið að skemmta sér ásamt meðkærða Y, sem hún hafi þekkt fyrir m.a. vegna vensla við hann og vinkonu hennar B. Hafi þau verið í miðbæ Reykjavíkur og farið á nokkra skemmtistaði. Síðan hafi þau farið heim til brotaþola að [...] í Reykjavík og spjallað saman. Hafi B fljótlega farið að sofa en hin haldið áfram að spjalla. Skömmu síðar hafi kærði X boðað komu sína að [...], en brotaþoli hafi þekkt hann fyrir en kærði Y ekki. X hafi farið inn í herbergi ásamt brotaþolanum en hún hafi haft kynferðislegan áhuga á honum. Hann hafi hins vegar skipað kærða Y að koma til þeirra inn í herbergið og lagt til að þau færu saman í „þreesome.“ Undir þetta hafi A og kærði Y þó hvorug tekið. X hafi hins vegar gengið hreint til verks og þvingaði brotaþola með ofbeldi til munnmaka og stjórnað því sem fram hafi farið með því að skipa Y að hafa kynmök við brotaþola.  Samkvæmt frásögn brotaþola hafi kærði X neytt hana til munnmaka og hafi kærði Y jafnframt haft samfarir við brotaþola. Samkvæmt frásögn brotaþola hafi hún verið afar hrædd við X og hafi tekið þá ákvörðun að berjast ekki á móti til að hljóta ekki skaða af. Hafi hann verið afar harkalegur við hana, rifið í hár hennar, klipið hana og stjórnað hreyfingum hennar. Eftir um hálftíma hafi kærði X hætt kynmökunum og gengið út úr herberginu en skipað kærða Y að halda áfram að eiga kynmök við brotaþola. Beri kærða Y og A saman um að fljótlega eftir að X hafi farið fram hafi þau hætt. Eftir þetta hafi kærði X reiðst heiftarlega og gert athugasemdir við það sem fram hafi farið í svefnherberginu þrátt fyrir að hann hafi átt frumkvæðið að því. Hafi hann m.a. haft frammi hótanir við brotaþola um að berja hana og kærða Y. X hafi farið af heimili brotaþola milli klukkan 06:00 og 07:00, en meðkærði Y hafi yfirgefið vettvang aðeins síðar. Ber brotaþola og kærða Y saman um að Y hafi sýnt mikla iðrun og að hann hafi verið hjá henni áfram að hennar beiðni,  þar sem hún hafi óttast mjög að X myndi koma aftur. Næsta morgun hafi brotaþoli greint B, sem hafi verið sofandi í öðru herbergi, frá atvikum svo og fleiri vitnum. Þá hafi hún í framhaldinu farið á slysa- og bráðadeild Landsspítala til skoðunar. Fram hafi komið að kærðu hefðu ekki fengið sáðlát.

Kærði X hafi verið handtekinn hinn 23. apríl og kannist hann við að hafa verið á heimili brotaþola aðfaranótt 22. apríl og  haft samfarir og munnmök við brotaþola ásamt meðkærða Y.  Kvaðst kærði hafa haft frumkvæði að þessu en kvað kærða Y og A hafa verið samstíga í því sem fram fór. Hann kannast við að vera „skapmikill maður“ og hafi hann upplifað A sem „hóru“ og „druslu“ vegna framkomu hennar. Framburður hans sé á annan veg um það sem gerðist í svefnherberginu en kærða Y og A.

Samkvæmt skýrslu sem tekin hafi verið af kærða Y hafi hann viðurkennt samfarir og munnmök við brotaþola en kvað það sem fram hafi farið hafa verið gegn sínum vilja. Hafi hann í fyrstu talið að brotaþoli væri samþykk því sem fram fór, eða látið til leiðast, en þegar kærði X hafi einnig tekið þátt hafi það greinilega breyst. Hann kvaðst hafa upplifað X sem ógnandi persónu en allt hans fas hafi verið slíkt þó hann hafi ekki beitt sig ofbeldi heldur aðeins gefið honum fyrirskipanir. Hann kvað kærða hafa verið ógnandi og mjög harkalegan gegn brotaþola m.a. annars klipið í brjóst brotaþola, rifið í hár hennar og stjórnað hennar hreyfingum í einu og öllu, m.a. stjórnað því er hún hafði munnmök við sig. Kvaðst hann ekki hafa talið sig hafa möguleika til þess að andmæla kærða, en kærði Y sé bæði lág- og grannvaxinn.

Brotaþola og kærða Y beri saman um atburðarrásina í veigamiklum atriðum, m.a. um það hvernig kærði X hafi stjórnað kynmökunum í einu og öllu og að þeim hafi staðið ógn af honum. Þá beri þeim saman um að kærði hafi státað sig af ofbeldisverkum sínum í almennu tali þeirra fyrir atburðinn.

Til rannsóknar hjá lögreglu sé önnur kæra á hendur X fyrir nauðgun. Hún hafi verið lögð fram. 18. apríl sl. af C sem sé 17 ára gömul. Hafi hún greint frá því að kærði hefði brotið gegn henni aðfaranótt 27. mars sl. á dvalarstað sínum í Reykjavík. Hafi þau áður verið í samskiptum á Facebook en ákveðið að hittast umrædda nótt og hafi kærði sótt hana. Hafi C lýst því að hún hafi viljað hafa við hann samræði og hafi það haft eðlilegan aðdraganda. Skyndilega hafi kærði byrjað að vera ógnandi í hegðun og beita hana ofbeldi og stjórna öllum hennar hreyfingum. Hafi hann m.a. þvingað hana til munnmaka, endaþarmsmaka, rifið í hár hennar, bitið hana, slegið hana utanundir og klipið fast í brjóst hennar. Þá hafi hann sagt hana vera sína „eign“ og gripið þéttingsfast um háls hennar og hótað því að brjóta háls hennar ef hún hefði samræði við fyrrverandi kærasta sinn. C hafi leitað á neyðarmóttöku en samkvæmt upplýsingum þaðan hafi hún borið áverka, m.a á brjóstum og í hársverði. Þá hafi hún greint vinkonu frá því sem hafi gerst.

Kærði hafi sagt kynferðismökin við C hafa verið með hennar samþykki. Hafi hann kannast við að hafa verið „smá harkalegur“ en hún hafi vitað hvað hann hafi viljað, enda hafi hann sagt við hana að hann væri „ekki góður strákur og enginn trúboðagaur.“

Kynferðisbrotamálin hvort um sig varði allt að 16 ára fangelsi. Um sé að ræða gróf brot þar sem kærði beiti yfirburðastöðu sinni og ógnandi tilburðum og hafi samræði við brotaþola gegn vilja þeirra með ofbeldi og ólögmætri nauðung, sbr. 1. mgr. 194. gr. almennra hegningarlaga. Líkindi séu með málunum tveimur, sérstaklega þegar litið sé til aðferða kærða við að koma fram vilja sínum á þann hátt sem honum þóknist og að hann virði að vettugi kynfrelsi brotaþolanna. Í báðum tilvikum sé um að ræða stutt kynni og að hann hafi ekki áður haft samræði við þær. Þá hafi þær báðar reynt að mótmæla honum í upphafi en hætt því af ótta við hann.

Framburður brotaþolanna hvors um sig þyki trúverðugur en engin tengsl séu á milli þeirra. Í fyrra málinu fái framburður brotaþola styrka stoð af framburði annars gerandans. Þyki lýsing hans á aðstæðum samræmast í öllum atriðum því sem brotaþoli hafi lýst. Brotaþoli hafi borið á sama veg um það sem gerst hafi í svefnherberginu umrætt sinn, hjá lögreglu og hjá neyðarmóttöku. Marblettir samræmist lýsingu hennar á því hvernig X hafi klipið og gripið í hana. Þessu til viðbótar séu til staðar óbein sönnunargögn.

Framburður brotaþola í seinna málinu hafi verið borinn undir kærða eins og áður sé rakið og hafi hann kannast við að hafa „nartað í eyra og háls“ og „gripið í hár.“ Brotaþoli hafi farið á neyðarmóttöku en þar hafi komið fram að áverkar séu á líkama hennar. Hafi framburður hennar verið á sama veg frá upphafi. Til viðbótar séu til staðar óbein sönnunargögn.

Að mati lögreglu sé fram kominn sterkur grunur um að kærði hafi framið brot sem varði allt að 16 ára fangelsisrefsingu eins og rakið hafi verið. Rannsókn fyrra málsins sé í fullum gangi og miði vel áfram. Teknar hafi verið skýrslur af kærða Y og hafi hann verið laus úr gæsluvarðhaldi í gær. Þá hafi verið teknar skýrslur af ákærða og helstu vitnum. Rannsókn seinna málsins sé einnig langt á veg komin. Sé stefnt að því að ljúka rannsókn þeirra beggja innan mánaðar. Þá þyki almannahagsmunir krefjast þess, vegna eðlis brotanna, að kærði gangi ekki laus.

Ætluð brot teljist varða við 1. mgr.  194. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Með vísan til framangreinds, framlagðra gagna og 2. mgr. 95. gr. laga nr.  88/2008, um meðferð sakamála, sé þess krafist að krafan nái fram að ganga.

Samkvæmt framansögðu liggja fyrir tvær kærur á hendur kærða fyrir nauðgun með fjögurra daga millibili. Fyrir liggur, samkvæmt framburði beggja brotaþola, að kærði hafi með ógnandi framkomu og miklu ofbeldi neytt þær til kynmaka.  Í báðum málunum verður af gögnum ráðið að um mjög svipað ofbeldismynstur hafi verið að ræða af hálfu kærða.  Í öðru málinu liggur fyrir framburður meðkærða sem styður að verulegu leyti framburð brotaþola í því máli.  Báðir brotaþolar báru áverka eftir umrædda atburði, eins og framlögð vottorð staðfesta.  Að þessu virtu er fallist á það með lögreglustjóra að fram sé kominn sterkur grunur um að kærði hafi framið brot sem varða allt að 16 ára fangelsisrefsingu, og eru þess eðlis að gæsluvarðhald yfir honum sé nauðsynlegt með tilliti til almannahagsmuna, samkvæmt 2. mgr. 95. gr. laga um meðferð sakamála nr. 88/2008.  Verður því fallist á kröfu Lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu eins og hún er fram sett og nánar greinir í úrskurðarorði.

Hervör Þorvaldsdóttir héraðsdómari kvað upp úrskurðinn.

Ú R S K U R Ð A R O R Ð :

Kærði, X, kt. [...], skal sæta gæsluvarðhaldi, allt til föstudagsins  27. maí  2011,  kl. 16:00.