Miðvikudaginn 7. júní 2006.
Nr. 296/2006.	Lögreglustjórinn í Reykjavík (Egill Stephensen saksóknari) gegn X (Bjarni Hauksson hdl.)

 

Kærumál. Gæsluvarðhald. 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. Úrskurður héraðsdóms felldur úr gildi.

 

Fallist var á kröfu L um að X yrði gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi á grundvelli  2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála.

 

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson, Hjördís Hákonardóttir og Jón Steinar Gunnlaugsson. 

Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 2. júní 2006, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum sama dag. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 2. júní 2006, þar sem hafnað var kröfu sóknaraðila um gæsluvarðhald yfir varnaraðila. Kæruheimild er í 1. mgr. 142. gr. laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála. Sóknaraðili krefst þess að varnaraðila verði gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 allt til föstudagsins 14. júlí 2006 kl. 16.

Varnaraðili krefst aðallega staðfestingar hins kærða úrskurðar, en til vara að gæsluvarðhaldi verði markaður skemmri tími en krafist er.

Eins og greinir í hinum kærða úrskurði hefur varnaraðili viðurkennt aðild sína að innflutningi fíkniefna með því að hafa að beiðni vitorðsmanns síns flutt inn bifreið sem hlaðin var fíkniefnum. Hefur hann viðurkennt að hafa farið í tvær utanlandsferðir vegna innflutnings á fíkniefnum og greint frá samskiptum sínum við vitorðsmenn erlendis. Hann kveðst þó ekki hafa vitað fyrr en við lok síðari ferðarinnar að um innflutning á sterkari fíkniefnum en kannabis hafi verið að ræða. Hann hefur viðurkennt að hafa fengið umrædda bifreið afgreidda úr tolli, eftir að hann fékk þessa vitneskju, gegn sérstakri greiðslu. Er fallist á að fyrir hendi sé sterkur grunur um að varnaraðili hafi framið brot, sem að lögum getur varðað allt að 12 ára fangelsi samkvæmt 173. gr. a. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 með áorðnum breytingum. Um er að ræða skipulagða starfsemi sem lýtur að innflutningi á miklu magni fíkniefna og er brotið þess eðlis að telja verður gæsluvarðhald nauðsynlegt með tilliti til almannahagsmuna. Því er fullnægt skilyrðum 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 til gæsluvarðhalds yfir varnaraðila.

Af hálfu varnaraðila er því einnig haldið fram að vegna slæmrar líkamlegrar heilsu muni hann ekki þola gæsluvarðhaldsvist. Til þess er að líta að samkvæmt 77. gr. laga nr. 49/2005 um fullnustu refsinga, sbr. 22. gr. laganna, skal gæsluvarðhaldsfangi njóta viðeigandi heilbrigðisþjónustu. Að þessu gættu verður fallist á kröfu sóknaraðila eins og nánar greinir í dómsorði.

Dómsorð:

Varnaraðili, X, skal sæta gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 14. júlí 2006 kl. 16.

                                                                                                                 

 

Úrskurður  Héraðsdóms Reykjavíkur 2. júní 2006.

             Ár, föstudaginn, er á dómþingi sem háð er í Dómhúsinu við Lækjartorg af Eggerti Óskarssyni, héraðsdómara, kveðinn upp svofelldur úrskurður.

             Lögreglustjórinn í Reykjavík hefur lagt fram kröfu þess efnis að X, kt. [...], sæti áfram gæsluvarðhaldi, , þó eigi lengur en til föstudagsins 14. júlí 2006, kl. 16:00.

             Í greinargerð lögreglunnar segir að ávana- og fíkniefnadeild rannsaki meint stórfellt fíkniefnabrot.  Lagt hafi verið hald á 15.227,90 g af amfetamíni og 10.283,05 g af hassi sem falin hafi verið í bifreið sem flutt hafi verið til landsins frá [...] í Hollandi.  Fíkniefnin hafi fundist við leit tollgæslu þann 3. apríl sl.  Bifreiðin hafi verið flutt inn á nafni kærða.  Lögregla hafi haft eftirlit með bifreiðinni frá því fíkniefnin fundust og hafi hljóðupptökubúnaði og gerviefnum verið komið fyrir í bifreiðinni og símar grunaðra hlustaðir.  Bifreiðin hafi verið tollafgreidd og sótt nokkrum dögum síðar og flutt á bifreiðastæði við heimili nefnds kærða.  Z, Æ of Þ hafi sótt bifreiðina á umrætt bifreiðastæði að kvöldi 13. apríl sl.  Hafi þeir flutt bifreiðina í verkstæðishúsnæði við [...] en þeir hafi verið handteknir skömmu síðar.  Aðkoma á vettvangi og hljóðritað samtal við bifreiðina í húsnæðinu bendi eindregið til þess að umræddir þremenningar hafi verið að móttaka efnin með því að fjarlægja þau úr bifreiðinni. 

             Kærði hafi viðurkennt aðild að innflutningi fíkniefna með því að hafa, að beiðni meints vitorðsmanns, Ö, flutt inn bifreið á sínu nafni sem átti að vera hlaðin kannabisefnum.  Kærði hafi lýst nánar meintri aðkomu sinni að málinu og greint frá tveimur utanlandsferðum í því sambandi og samskiptum hans við vitorðsmenn erlendis og flutningi bifreiðarinnar í vöruafgreiðslu Eimskip í Rotterdam.  Kærði kvaðst hafa verið í góðri trú að einungis kannabisefni yrðu falin í bifreiðinni en honum hafi hins vegar verið greint frá því undir lok síðari ferðarinnar, í Belgíu, að eitthvað meira yrði í bifreiðinni.  Kærði kvaðst hafa gert athugasemd vegna þessa við nefndan Ö þegar heim var komið en Ö hafi gert lítið úr þessu og sagt honum að hann fengi aukalega greitt fyrir þetta.  Þegar kærði hafi verið búinn að fá tilkynningu um að bifreiðin væri komin til landsins þá hafi hann sett sig í samband við einn af vitorðsmönnunum erlendis og í framhaldinu hafi Ö afhent honum peninga í reiðufé til að fá bifreiðina afgreidda úr tolli og kærði í framhaldinu fengið bifreiðina afgreidda og skráða.  Kærði kvaðst ekki hafa séð fíkniefnin sem voru í bifreiðinni, hann hafi ekki komið að pökkun þeirra í bifreiðinni né hafi hann lagt til fjármuni til kaupa á fíkniefnunum.  Sé nánar vísað til framburðarskýrslna kærða frá 25. og 27. apríl sl., skýrslu fyrir héraðsdómi þann 26. s.m. og og framburðarskýrslu frá 10. f.m.

             Kærði þyki vera undir sterkum rökstuddum grun um aðild að stórfelldu fíkniefnabroti.  Kærði hafi sætt gæsluvarðhaldi frá 14. apríl sl., nú síðast með dómi Hæstaréttar Íslands í máli nr. 277/2006, sbr. úrskurð Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. 275/2006, þar sem rannsóknarhagsmunir hafi verið lagðir til grundvallar.  Rannsókn málsins sé ekki lokið en unnið sé að frekari gagnaöflun og gagnaúrvinnslu.  Kærði þyki hafa átt beina aðild að brotinu að því er varði flutning fíkniefnanna til landsins og um sé að ræða mjög mikið magn sterkra og hættulegra fíkniefna.  Nær öruggt þyki að fíkniefnin hafi átt að fara í sölu og dreifingu til ótiltekins fjölda manna hér á landi.  Hið meinta brot kærða þyki þannig mjög alvarlegt.  Með tilliti til hagsmuna almennings þyki þannig nauðsynlegt að kærði sæti áfram gæsluvarðhaldi á meðan mál hans sé til meðferðar en telja verði og reikna megi með að ef sakborningur, sem orðið hafi uppvís að jafn alvarlegu broti og kærði, gangi laus áður en máli ljúki með dómi þá valdi það hneykslun í samfélaginu og særi réttarvitund almennings. Staða kærða í málinu þyki sambærileg stöðu annarra sakborninga sem sætt hafa gæsluvarðhaldi á grundvelli almannahagsmuna í öðrum svipuðum málum, sbr. mál Hæstaréttar nr.: 154/2006, 368/2005, 93/2005, 488/2004, 269/2004, 417/2000 og 471/1999, þar sem sakborningum hafi verið gert að sæta gæsluvarðhaldi fram að dómi þegar legið hafi fyrir sterkur rökstuddur grunur um beina aðild að innflutningi á miklu magni fíkniefna í ágóðaskyni.  Sé ekki ástæða til að ætla að refsimat og réttarvitund almennings í slíkum málum hafi breyst frá því téðir dómar voru uppkveðnir, að skilyrðum 2. mgr. 103. gr. laga um meðferð opinberra mála nr. 19/1991 sé ekki fullnægt í því máli sem hér um ræðir. 

             Sakarefnið sé talið geta varðað við 173. gr. a. almennra hegningarlaga nr. 19/1940, sbr. 1. gr. laga nr. 64/1974 og 1. gr. laga nr. 32/2001.  Um heimild til gæsluvarðhalds sé vísað til 2. mgr. 103. gr. laga um meðferð opinberra mála nr. 19/1991.

Kærði hefur sætt gæsluvarðhaldi frá 14. apríl sl. vegna rannsóknarhagsmuna. Hann hefur viðurkennt aðild sína að innflutningi fíkniefna með því að hafa að beiðni meints vitorðsmanns, Ö, flutt inn bifreið sem átti að vera hlaðin kannabisefnum. Er því fallist á að fyrir hendi sé rökstuddur grunur um að kærði eigi aðild að fíkniefnabroti sem varðað getur fangelsisrefsingu samkvæmt 173. gr. a. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 með áorðnum breytingum. Aðild kærða að málinu  takmarkast við innflutning þeirrar bifreiðar sem fíkniefnin voru flutt í til landsins. Ekkert bendir til þess samkvæmt rannsóknargögnum að um frekari hlutdeild kærða í brotinu hafi verið að ræða. Verður ekki talið að hlutur kærða í brotinu sé slíkur að áframhaldandi gæsluvarðhald yfir honum teljist nauðsynlegt með tilliti til almannahagsmuna. Eru því ekki næg efni til að verða við kröfu lögreglustjórans í Reykjavík um áframhaldandi gæsluvarðhald á grundvelli 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. Er kröfunni hafnað. Eggert Óskarsson  héraðsdómara kvað upp úrskurðinn.

Úrskurðarorð:

             Kröfu lögreglustjórans í Reykjavík um það að kærða, X, kt. [...], verði gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi til föstudagsins 14. júlí 2006, kl. 16:00, er hafnað.