Hæstiréttur íslands

Mál nr. 175/2013


Lykilorð

  • Kærumál
  • Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008


                                              

Mánudaginn 18. mars 2013.

Nr. 175/2013.

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu

(Jón H.B. Snorrason saksóknari)

gegn

X

(Sveinn Andri Sveinsson hrl.)

Kærumál. Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.

Úrskurður héraðsdóms um að X skyldi áfram sæta gæsluvarðhaldi, á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, var staðfestur.

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Greta Baldursdóttir og Helgi I. Jónsson og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari.  

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 14. mars 2013, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 14. mars 2013, þar sem varnaraðila var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til fimmtudagsins 28. mars 2013 klukkan 16 og einangrun meðan á því stendur. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að gæsluvarðhaldi verði markaður skemmri tími og að honum verði ekki gert að sæta einangrun.

Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.

Svo sem greinir í hinum kærða úrskurði er varnaraðili undir rökstuddum grun um að hafa framið brot sem varðað getur að lögum 12 ára fangelsi. Er því fullnægt skilyrði 3. málsliðar 2. mgr. 98. gr. laga nr. 88/2008 til að varnaraðila verði gert að sæta einangrun í gæsluvarðhaldi lengur en fjórar vikur. Að þessu gættu en að öðru leyti með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

Úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 14. mars 2013.

                Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur krafist þess fyrir í dag fyrir Héraðsdómi Reykjaness með vísan til a. liðar 1. mgr. 95 gr., b. liðar 1. mgr. 99. gr. og 3. ml. 2. mgr.  98. gr. laga um meðferð sakamála nr. 88/2008 að X, kt. [...], skuli áfram sæta gæsluvarðhaldi allt til fimmtudagsins 28. mars 2013, kl. 16:00.  Þá er þess krafist að honum verði gert að sæta einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinu stendur.

Kærði mótmælir kröfunni. Hann krefst þess að gæsluvarðhaldinu verði hafnað en til vara að því verði markaður skemmri tími en krafist er. Þá er þess krafist að einangrun verði aflétt.

                Krafan er reist á því að kærði sé undir grun um brot gegn lögum nr. 173. gr. a almennra hegningarlaga nr. nr. 19/1940.

                Í kröfu lögreglustjórans segir m.a. að ávana- og fíkniefnadeild lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu hafi nú til rannsóknar stórfelldan innflutning fíkniefna frá Kaupmannahöfn. Um sé að ræða tæp 20 kíló af amfetamíni og tæpa 2 lítra af amfetamínvökva, sem flutt hafi verið hingað til lands með pósti, en lögregla hafi lagt hald á sendingarnar 21. og 24. janúar sl.  

                Í þágu rannsóknar málsins hafi lögregla handtekið og yfirheyrt átta sakborninga, þ.m.t. kærða X og sæti nú alls sex einstaklingar gæsluvarðhaldi.

                Lögregla hafi undir höndum myndbandsupptökur þar sem sjá megi meðkærðu, A, B og C, póstleggja þann 18. janúar sl. þær sendingar er innihéldu umrædd 20 kíló af amfetamíni. Lögregla bíði hins vegar enn myndbandsupptaka úr pósthúsi þar sem amfetamínvökvinn hafi verið póstlagður þann 22. janúar sl.

Mánudaginn 28. janúar sl. hafi meðkærði, D, sótt eina sendingu í póstafgreiðslu við Stórhöfða í Reykjavík.  Lögregla hafi fylgst með því hvar hann afhendi sendinguna ofangreindum C, við Domino´s við Stórhöfða 17. Lögregla hafi fylgst með hvar C gekk með póstsendinguna áleiðis að Elliðaám, þar sem hann losaði sig við hana og hafi hann verið handtekinn strax í kjölfarið.  Þá hafi lögregla einnig fylgst með því hvar meðkærði C hélt sig í námunda við pósthúsið og virtist fylgjast með afhendingu pakkans.

Í skýrslutöku hjá lögreglu hafi meðkærði A greint frá því að hann hafi verið fenginn af kærða X til að fara til Kaupmannahafnar og koma umræddum sendingum í póst.  Hann hafi átt að fá átta hundruð þúsund krónur fyrir verkið.  Hann hafi ekki komið að pökkun efnanna í kassana.  Hann hafi hins vegar verslað potta og vínhaldara, sem efnin voru sett í, ásamt kærða X.

Lögregla hafi undir höndum upplýsingar um að A og kærði X hafi ferðast saman til Kaupmannahafnar þann 14. janúar og dvalið þar saman á hóteli.  Þá hafi lögregla undir höndum ljósmynd úr öryggismyndavélkerfi verslunar er ofangreindir pottar voru keyptir, þar sem sjá megi kærða A og X saman.

Kærði X hafi verið handtekinn 11. febrúar sl. grunaður um aðild að málinu og hann úrskurðaður til að sæta gæsluvarðhaldi til 21. febrúar sl. á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008, sbr. dóm Hæstaréttar Íslands nr. 101/2013.  Hafi gæsluvarðhaldinu verið framlengt til dagsins í dag með dómi Hæstaréttar nr. 150/2013.

Í yfirheyrslum hjá lögreglu hafi kærði A viðurkennt að hafa farið út til Kaupmannahafnar í umrætt sinn.  Hann hafi gert það að beiðni meðkærða A.  Hans hlutverk hafi einungis verið að aðstoða A.  A hafi sagt honum að þetta ætti að vera tvö til þrjú kíló af amfetamíni og að A væri með skothelda leið í gegnum tollinn. Sé þessi framburður kærða X í algerri mótsögn við framburð meðkærða A.  Þá liggi og fyrir í málinu framburður bróður kærða, þ.e. meðkærða B, um að kærði X sé aðalmaður og eigandi efnanna.

Í framburði X komi fram að ónafngreindur þriðji aðili hafi afhent honum fíkniefnin úti í Danmörku. Við skýrslutökur hjá lögreglu hafi meðkærði B borið um að hann hafi fengið peninga frá X til að greiða fyrir farmiða og uppihald út í Danmörku. Við skýrslutöku hjá lögreglu í gær hafi B sagt að þessir peningar hafi komið frá öðrum aðila, sem sé vinur X, en B kjósi að nafngreina ekki þann aðila. Tekin hafi verið skýrsla af X í kjölfarið í gær og hafi hann neitað því í fyrstu að þriðji aðili hefði afhent B peninga. Síðar í skýrslunni hafi X játað það að peningarnir hefðu komið frá aðila að nafni E, kallaður [...]. X kvað þá B, A og E hafa hist upp í Skalla í Árbæ og að þar hefði verið rætt um að E myndi láta B fá peninga fyrir ferðinni, um 800 þúsund eða eina milljón. X kvað þá B og A hafa boðið E aðstoð við þennan hlut, þ.e. að koma þessum fíkniefnum til landsins.

Um sé að ræða mjög umfangsmikið og stórt fíkniefnamál sem hafi að hluta til verið unnið í samstarfi við lögregluna í Danmörku. Í ljósi ofangreinds framburðar sé ljóst að taka þurfi frekari skýrslur af kærðu, þá þurfi að kanna með aðild annarra aðila að málinu, frekari yfirheyrslur og að afla enn frekari gagna. Það sé því nauðsynlegt að lögregla fái frekara svigrúm til að ná utan um rannsókn málsins. Þá gæti ennþá mikils ósamræmis í framburði kærða og annarra sakborninga. Enn eigi eftir að afla frekari gagna, vinna úr þeim og bera sjálfstætt undir aðila málsins.

Það sé mat lögreglustjóra að lagaskilyrðum rannsóknargæslu sé fullnægt í máli þessu enda sé kærði X nú undir rökstuddum grun um aðild að stórfelldum innflutningi fíkniefna hingað til lands, þannig að varði við 173. gr. a. almennra hegningarlaga nr. 19/1940.  Þá er rannsókn málsins hvergi nærri lokið hvað varðar þátt kærða og því afar brýnt að honum verði gert að sæta gæsluvarðhaldi, þannig að hann fái ekki tækifæri til að  torvelda rannsóknina, s.s. með því að koma undan munum, hafa áhrif á aðra samseka eða vitni. 

Með vísan til framangreinds, framlagðra gagna og a. liðar 1. mgr. 95. gr. og b. liðar 1. mgr. 99. gr. og a. liður 1. mgr. 95. gr., b. liður 1. mgr. 99. gr. og 3. ml. 2. mgr. 98. gr. laga um meðferð sakamála nr. 88/2008 sé þess krafist að krafan nái fram að ganga.

                Kærði var handtekinn 11. febrúar sl. og úrskurðaður í gæsluvarðhald í framhaldi af því. Rökstuddur grunur er kominn fram um að kærði hafi gerst sekur um háttsemi sem fangelsisrefsing er lögð við. Ljóst þykir að lögregla þurfi frekara svigrúm til þess að ná utan um rannsóknina og tryggja rannsóknarhagsmuni málsins, enda er málið mjög umfangsmikið. Verður því að telja brýnt að kærði sæti áfram gæsluvarðhaldi þannig að hann fái ekki tækifæri til að torvelda rannsókn málsins með því að hafa áhrif á aðra samseka eða vitni. Með vísan til a. liðar 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála er því fallist á kröfu lögreglustjórans um gæsluvarðhald eins og hún er fram sett og nánar greinir í úrskurðarorði. Jafnframt er fallist á þá kröfu lögreglustjóra  að kærði sæti einangrun meðan á gæsluvarðhaldinu stendur.

                Finnbogi H. Alexandersson héraðsdómari kveður upp úrskurð þennan.

Úrskurðarorð:

Kærði, X, skal sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til fimmtudagsins 28. mars 2013, kl. 16:00. 

Kærði skal sæta einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinu stendur.