Miðvikudaginn 25. maí 2005.
Nr. 215/2005.	Lögreglustjórinn í Reykjavík (Egill Stephensen saksóknari) gegn X (enginn)

 

Kærumál. Gæsluvarðhald. D-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991.    

Úrskurður héraðsdóms um að X skyldi sæta áfram gæsluvarðhaldi á grundvelli d. liðar 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála var staðfestur.

 

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Gunnlaugur Claessen, Jón Steinar Gunnlaugsson og Ólafur Börkur Þorvaldsson.

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20. maí 2005, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 23. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 20. maí 2005, þar sem varnaraðila var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 1. júlí 2005 kl. 16. Kæruheimild er í 1. mgr. 142. gr. laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála. Skilja verður kæru varnaraðila svo að hann krefjist þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi.

Sóknaraðili krefst þess að úrskurður héraðsdómara verði staðfestur.

Varnaraðili hefur setið í gæsluvarðhaldi á grundvelli d. liðar 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 frá 23. apríl 2005. Þessi lagaheimild er eðli máls samkvæmt háð því að hvorki verði óhæfilegur dráttur á rannsókn né ákvörðun um ákæru og mál síðan rekið með viðhlítandi hraða. Í hinum kærða úrskurði er lýst atferli varnaraðila fram til þess að hann sætti gæsluvarðhaldi. Í niðurstöðum geðrannsóknar kemur fram það álit geðlæknis að varnaraðili sé veikur á geði og ennþá hættulegur öðrum. Með vísan til þessa verður hinn kærði úrskurður staðfestur.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

 

 

Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 20. maí 2005.

Ár 2005, föstudaginn, er á dómþingi sem háð er í Dómhúsinu við Lækjartorg af Ingveldi Einarsdóttur héraðsdómara kveðinn upp svo­felldur úrskurður.

        Lögreglustjórinn í Reykjavík leggur fram kröfu þess efnis að X, kt. [...], Reykjavík, verði með vísan til d-liðar 1. mgr. 103. gr. laga um meðferð opinberra mála nr. 19/991 gert að sæta áframhaldandi gæsluvarðhaldi þar til máli hans er lokið en þó ekki lengur en til föstudagsins 1. júlí 2005 kl. 16:00.

Í greinargerð lögreglu kemur fram að undanfarin tvö ár hafi kærði af og til áreitt B og fjölskyldu hans sem búsett sé í Danmörku. Hafi kærði m.a. haft í hótunum við þau í tölvupósti og símaskilaboðum en jafnframt hafi komið fram í þessum sendingum að kærði hafi í hyggju að vinna A prófessor mein. Þá hafi kærði jafnframt sent A og konu hans tölvupóst og hringt á heimili þeirra og haft í hótunum við þau. Lögreglan hafi nokkrum sinnum haft samband við A og tjáð honum að lögreglan hafi áhyggjur af velferð hans vegna hótana kærða.

Mánudaginn 18. apríl sl.,  kom kærði á lögreglustöð til að leggja fram kæru á hendur A vegna óljósra sakargifta. Í kjölfar þessarar komu kærða á lögreglustöð hafði lögreglan enn samband við A í því skyni að vara hann við kærða. Dagana 19. og 20. apríl sl. tilkynnti Aað kærði hafi hringt í hann og haft í hótunum við hann. Gerði lögreglan ráðstafanir til að hafa eftirlit með heimili A. Þann 22. apríl barst lögreglu tilkynning um að kærði hafi setið fyrir A fyrir utan heimili hans og ráðist á hann. A hafi borið að hann hafi verið að koma heim til sín þegar kærði réðist á hann með hnefahöggum og haft í hótunum við hann ef hann færi ekki að vilja kærða. A hlaut mikla áverka í andliti og rifbeinsbrotnaði af völdum árásarinnar.  Í kröfugerð lögreglu kemur fram að A sé opinber starfsmaður og hafi ekki átt nein samskipti við kærða utan starfs síns. Kærði hafi viðurkennt að hafa ráðist á A fyrir utan heimili hans og að hafa hótað honum frekari líkamsmeiðingum.  

Þann 21. apríl sl. framsendi B lögreglu tölvupóst sem honum hafði borist frá kærða. Í pósti þessum segir m.a. svo: “Núna verður A laminn og laminn og laminn aftur þangað til hann játar … Í vinnunni, heima hjá sér eða á ættarmóti skiptir engu A verður barinn þangað til hann játar punktur. Kveikt í heima hjá honum, kveikt í bílnum hans eða eitthvað annað verra. Og B þegar málið er frágengið þá sleppur þú ekki lifandi útúr evrópu”. Að kvöldi 22. apríl sl. framsendi B lögreglu annan tölvupóst sem honum hafði borist frá kærða. Af pósti þessum sé ljóst að hann hafi verið skrifaður eftir að kærði réðist á A. Í tölvupósti þessum segir m.a.: “Well nú hefur karlinn smá frest til að hugsa málið afþví að ég er so sanngjarn og so byrja lætin f alvöru aftur og aftur og aftur þar til A litli sér ljósið”.

Með úrskurði héraðsdóms þann 23. apríl sl. hafi kærða verið gert að sæta gæsluvarðhaldi til dagsins í dag og jafnframt hafi honum verið gert að sæta geðrannsókn. Hæstiréttur staðfesti úrskurð héraðsdóms með dómi þann 26. apríl sl.

Í kröfugerð lögreglustjórans kemur fram að rannsókn málsins sé langt komin en að henni lokinni verði málið sent ríkissaksóknara til ákærumeðferðar, sbr. 3. mgr. 27. gr. laga um meðferð opinberra mála.

Í kröfugerð lögreglu segir að rannsóknargögn málsins beri með sér að kærði muni ekki láta af hótunum sínum í garð A ef hann haldi frelsi sínu. Þá þyki einsýnt að kærði muni ekki láta við það sitja að hafa í hótunum við A eins og alvarleg árás hans á A þann 22. apríl sl. sýni best. Gögn málsins beri með sér að kærði færðist mjög í aukana síðustu dagana fyrir handtöku hans. Ber því að mati lögreglu brýna nauðsyn til þess að kærði sæti áfram gæsluvarðhaldi til að vernda A og eiginkonu hans og jafnframt B og fjölskyldu hans fyrir árásum kærða.

Í kröfugerð lögreglu kemur fram að Tómas Zoëga, geðlæknir, hafi nú lokið við geðrannsókn á kærða. Samkvæmt skýrslu hans, dags. í dag, kemur fram að kærði er haldinn alvarlegri hugvilluröskun (delusional disorder) og að það sé mat geðlæknisins að kærði sé enn hættulegur öðrum.

Lögreglan í Reykjavík rannsakar nú ætluð brot kærða XII, XXIII. og XXV. kafla almennra hegningarlaga nr. 19/1940 sem varðað geta fangelsisrefsingu ef sök telst sönnuð. Krafa um gæsluvarðhald byggist d-lið 1. mgr. 103. gr. laga um meðferð opinberra mála nr. 19/1991. Með vísan til framanritaðs og framlagðra gagna krefst lögregla þess að krafan verði tekin til greina eins og hún er fram sett.                                        

Samkvæmt gögnum málsins er kærði undir rökstuddum grun um að hafa framið verknað sem fangelsisrefsing er lögð við. Þegar litið er til gagna málsins, meðal annars framangreindrar geðrannsóknar Tómasar Zoega geðlæknis frá 20. maí 2005, verður að telja nauðsynlegt að verja tilgreinda einstaklinga fyrir árásum kærða, en kærði hefur haft í alvarlegum hótunum við þessa einstaklinga, setið fyrir A, sem er opinber starfsmaður fyrir utan heimili hans og beitt hann þar ofbeldi. Í framangreindri geðrannsókn kemur m.a. fram að í þriðja viðtali geðlæknisins við kærða, hafi kærði sagt: ,,Þegar hið sanna kemur í ljós mun ég aftur fara af stað gegn A.“

Þegar framangreint er virt og litið er til gagna málsins er ekki fallist á að úrræði skv. 110. gr. a. laga nr. 19/1991 veiti viðkomandi einstaklingum nægilega vernd gegn kærða, eins og verjandi kærða hefur haldið fram. Eru að mati dómsins uppfyllt skilyrði d-liðar 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 til að halda kærða áfram í gæsluvarðhaldi. Ber því að taka kröfu lögreglustjóra um gæsluvarðhald yfir kærða til greina eins og hún er fram sett og nánar greinir í úrskurðarorði.

Ingveldur Einarsdóttir héraðsdómari kvað upp úrskurðinn.

Úrskurðarorð:

Kærði, X, skal sæta áframhaldandi gæsluvarðhaldi þar til máli hans er lokið en þó eigi lengur en til föstudagsins 1. júlí 2005 kl. 16.00.