Hæstiréttur íslands

Mál nr. 206/2016

Ákæruvaldið (Hulda María Stefánsdóttir saksóknari)
gegn
Ólafi Inga Gunnarssyni (Sigurður G. Guðjónsson hrl.) og Jóel Maroni Hannessyni (Bjarni Hauksson hrl.)

Lykilorð

  • Rán

Reifun

Ó og J voru sakfelldir fyrir rán með því að hafa farið inn í banka í Reykjavík, vopnaðir eftirlíkingu af skammbyssu og hníf, ógnað þar starfsfólki og viðskiptavinum og haft á brott með sér nánar tilgreinda fjármuni. Var brotið talið varða við 252. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Við ákvörðun refsingar var meðal annars litið til þess að margir hefðu verið í bankanum er ránið var framið, bæði starfsfólk og viðskiptavinir, sem hefðu ekki getað vitað hvort byssan hefði verið raunveruleg eða ekki. Þá hefði brotið verið skipulagt, beinst að mikilvægum hagsmunum, sbr. 1. tl. 1. mgr. 70. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940, og framið í sameiningu, sbr. 2. mgr. sömu lagagreinar. Var refsing Ó og J ákveðin fangelsi í þrjú ár en refsing þess fyrrnefnda ákvörðuð sem hegningarauki við dóm sem hann hafði hlotið í janúar 2016, með vísan til 78. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940.

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Viðar Már Matthíasson og Karl Axelsson og Ingibjörg Benediktsdóttir settur hæstaréttardómari.

Ríkissaksóknari skaut málinu til Hæstaréttar 11. mars 2016 í samræmi við yfirlýsingar ákærðu um áfrýjun. Af hálfu ákæruvaldsins er þess krafist að refsing ákærðu verði þyngd.

Ákærði Ólafur Ingi Gunnarsson krefst þess að refsing hans verði milduð og bundin skilorði.

Ákærði Jóel Maron Hannesson krefst þess að refsing hans verði milduð.

Við ákvörðun refsingar ber sérstaklega að líta til þess að brot þeirra var skipulagt,  þeirra hagsmuna sem brotið varðaði, sbr. 1. tl. 1. mgr. 70. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940, sem og þess að brotið frömdu ákærðu í sameiningu, sbr. 2. mgr. sömu lagagreinar. Að þessu gættu, en að öðru leyti með vísan til forsendna hins áfrýjaða dóms, verður hann staðfestur.

Ákærðu verður gert að greiða allan áfrýjunarkostnað málsins, þar með talin málsvarnarlaun skipaðra verjenda sinna fyrir Hæstarétti, sem ákveðin verða að meðtöldum virðisaukaskatti eins og í dómsorði greinir.

Dómsorð:

Héraðsdómur skal vera óraskaður.

Af áfrýjunarkostnaði málsins greiði ákærðu, Ólafur Ingi Gunnarsson og Jóel Maron Hannesson hvor fyrir sig 622.500 krónur, sem eru málsvarnarlaun verjenda þeirra, hæstaréttarlögmannanna Sigurðar G. Guðjónssonar og Bjarna Haukssonar. Annan áfrýjunarkostnað, 91.406 krónur, greiði ákærðu óskipt.

 

Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur 24. febrúar 2016.

                Mál þetta, sem dómtekið var 18. febrúar síðastliðinn, var höfðað með ákæru lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu, útgefinni 5. febrúar síðastliðinn, á hendur Ólafi Inga Gunnarssyni, kennitala [...], Hjallabraut 15, Hafnarfirði og Jóel Maron Hannessyni, kennitala [...], Ásbrekku 7, Garðabæ, „fyrir rán, með því að hafa í félagi, miðvikudaginn 30. desember 2015, farið inn Landsbankann við Borgartún 33 í Reykjavík, ákærði Ólafur klæddur svartri hettupeysu, með andlitið hulið og vopnaður eftirlíkingu af skammbyssu og ákærði Jóel í hettupeysu, með andlitið hulið og vopnaður hníf, stokkið yfir afgreiðsluborð þar sem voru fyrir 5 starfsmenn bankans og ákærði Ólafur ógnaði gjaldkera bankans A með byssunni m.a. með því að halda byssunni upp við höfuð A meðan hann skipaði henni að opna 3 sjóðsvélar bankans sem ákærði Ólafur tók síðan fjármuni úr, á meðan tók ákærði Jóel peninga sem voru á afgreiðsluborði og setti í poka sem hann hafði meðferðis og ógnaði starfsfólki og viðskiptavinum bankans með hníf sem hann hélt á lofti. Ákærðu höfðu 558.000 íslenskar krónur, 1.080 evrur, 10.000 japönsk jen, 500 danskar krónur og 20 pund á brott með sér af vettvangi.

Telst þetta varða við 252. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940.

Þess er krafist að ákærðu verði dæmdir til refsingar og greiðslu alls sakarkostnaðar.“

                Ákærðu hafa fyrir dómi skýlaust játað að hafa framið brot það sem þeim er gefið að sök í ákærunni og er játning þeirra studd sakargögnum.  Það eru því efni til að leggja dóm á málið samkvæmt 1. mgr. 164. gr. laga um meðferð sakamála nr. 88/2008.  Samkvæmt þessu verða ákærðu sakfelldir fyrir brotið sem er réttilega fært til refsiákvæðis í ákærunni.

                Við þingfestingu tóku ákærðu sér frest til að kynna sér gögn málsins og ákveða afstöðu sína til ákærunnar. Í þinghaldi 10. febrúar játuðu þeir sök og ekki kom fram ósk um að aðalmeðferð færi fram.

                Meðal rannsóknargagna er myndbandsupptaka úr afgreiðslusal bankans sem tekin er af ákærðu fremja ránið. Á henni sést hvernig ákærðu koma hlaupandi inn í bankann klæddir eins og í ákæru greinir. Annar þeirra heldur á byssu en hinn á hníf. Þeir stökkva yfir afgreiðsluborðið og taka þegar til við að leita að peningum. Ákærði Ólafur Ingi, sem var með byssuna, sækir bankastarfsmann og ógnar henni með byssunni og ber hana upp að höfði hennar eins og lýst er í ákæru. Á sama hátt sést ákærði Jóel Maron ógna starfsfólki og viðskiptavinum með hníf eins og lýst er í ákæru. Til undirbúnings ráninu höfðu ákærðu tekið sendibifreið ófrjálsri hendi og komu á henni að bankanum. Þeir skildu bifreiðina eftir í gangi og óku á brott eftir ránið. Þeir földu síðar ránsfenginn og reyndu á annan hátt að dylja slóð sína.

                Lögreglan hóf þegar umfangsmikla eftirgrennslan og var myndum af ræningjunum dreift. Ábendingar bárust um að ákærðu kynnu að hafa verið að verki. Þeir gáfu sig svo fram við lögreglu að tilstuðlan aðstandenda sinna um miðnætti sama dag og ránið var framið. Þá vísuðu þeir á ránsfenginn sem komst til skila.

                Ákærðu hafa verið sakfelldir fyrir rán þar sem þeir notuðu vopn til að ógna fólki. Byssan reyndist síðar vera eftirlíking og haft er eftir starfsmanni bankans, sem í ákæru getur, að hún hafi gert sér grein fyrir að svo var. Hins vegar er til þess að líta að margir aðrir voru í bankanum þegar ránið var framið, bæði starfsfólk og viðskiptavinir. Þeir gátu ekki vitað hvort byssan væri raunveruleg eða ekki. Samkvæmt rannsóknargögnum er byssan 18 cm á lengd og 13 cm há. Við fyrstu sýn á mynd virðist hún vera raunveruleg. Þá er hnífurinn úr stáli, 27 cm langur, þar af er blaðið 15 cm. Aftari hluti bakkans er tenntur.

                Ákærði Ólafur Ingi var dæmdur í 30 daga fangelsi 21. janúar síðastliðinn fyrir umferðarlagabrot og verður honum því nú dæmdur hegningarauki, sbr. 78. gr. almennra hegningarlaga. Ákærði Jóel Maron hefur ekki áður verið dæmdur til refsingar. Við ákvörðun refsingar verður að líta til þess að ákærðu frömdu vopnað rán á óvenju grófan hátt. Í bankanum var nokkur fjöldi fólks, bæði starfsmenn og viðskiptavinir. Ráða má af myndbandsupptöku að þeir gengu óhikað og skipulega til verks og tók ránið stuttan tíma. Ákærðu til málsbóta er að þeir gáfu sig fram eins og lýst var og vísuðu á ránsfenginn. Þá játuðu þeir sök fyrir dómi. Þeir eru ungir að árum og ákærði Jóel Maron er með hreint sakavottorð. Samkvæmt þessu öllu þykir mega ákveða refsingu þeirra, hvors um sig, 3 ára fangelsi. Til frádráttar skal koma gæsluvarðhaldsvist þeirra eins og í dómsorði segir. Ákærðu verða dæmdir til að greiða sakarkostnað óskipt eins og í dómsorði greinir. Enn fremur skulu þeir greiða málsvarnarlaun verjanda sinna sem ákvörðuð eru með virðisaukaskatti í dómsorði, svo og annan kostnað eins og þar greinir.

                Arngrímur Ísberg héraðsdómari kvað upp dóminn.

D ó m s o r ð :

                Ákærði, Ólafur Ingi Gunnarsson, sæti fangelsi í 3 ár en til frádráttar skal koma gæsluvarðhaldsvist frá 31. desember 2015.

                Ákærði, Jóel Maron Hannesson, sæti fangelsi í 3 ár en til frádráttar skal koma gæsluvarðhaldsvist frá 31. desember 2015.

                Ákærðu greiði óskipt 40.000 krónur í sakarkostnað.

                Ákærði Ólafur Ingi greiði málsvarnarþóknun skipaðs verjanda síns, Steinbergs Finnbogasonar hdl., 818.400 krónur og 13.920 krónur í aksturskostnað.

                Ákærði Jóel Maron greiði málsvarnarþóknun skipaðs verjanda síns, Bjarna Haukssonar hrl., 818.400 krónur og 13.920 krónur í aksturskostnað.