Hæstiréttur íslands
Mál nr. 662/2016
Lykilorð
- Kærumál
- Gæsluvarðhald. C. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
Reifun
Dómur Hæstaréttar.
Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari.
Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 25. september 2016, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 22. september 2016, þar sem varnaraðila var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi þar til dómur gengur í máli hans, en þó eigi lengur en til fimmtudagsins 20. október 2016 klukkan 16. Kæruheimild er í b. lið 2. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að gæsluvarðhaldi verði markaður skemmri tími. Þá krefst hann kærumálskostnaðar.
Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.
Varnaraðila hefur verið gert að sæta gæsluvarðhaldi óslitið frá 2. júní 2016 á grundvelli c. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008, svo sem nánar er rakið í dómi réttarins 30. ágúst 2016 í máli nr. 603/2016. Samkvæmt því verður hinn kærði úrskurður staðfestur.
Kærumálskostnaður verður ekki dæmdur, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008.
Dómsorð:
Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 22. september 2016
Héraðssaksóknari hefur krafist þess að Héraðsdómur Reykjavíkur úrskurði að X, kt. [...], verði gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi þar til dómur fellur í máli hans, þó eigi lengur en til fimmtudagsins 20. október 2016, kl. 16.00.
Í greinargerð héraðssaksóknara kemur fram að með ákæru héraðssaksóknara dagssettri 18. júlí sl. var ákærða, X, gefið að sök ítrekuð brot gegn eiginkonu sinni A og stjúpdætrum sínum B og C og vísast til meðfylgjandi ákæru með lýsingu á þeim brotum sem ákærða eru gefið að sök.
Eins og fram komi í gögnum málsins hafi ákærða með ákvörðun lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu, dags. 7. mars sl., sem staðfest hafi verið með úrskurði héraðsdóms í máli nr. R-86/2016, verið gert að sæta nálgunarbanni og brottvísun af heimili gagnvart A, B og C, þannig að lagt hafi verið bann við því að hann kæmi á eða í námunda við lögheimili sitt og þeirra að [...], á svæði sem afmarkast við 50 metra radíus umhverfis heimilið, mælt frá miðju hússins. Jafnframt hafi verið lagt bann við því að X veitti A, B og C eftirför, nálgaðist þær á almannafæri eða setti sig í samband við þær með öðrum hætti. Úrskurður héraðsdóms hafi verið staðfestur með dómi Hæstaréttar í máli nr. 198/2016.
Ákærða hafi með ákvörðun lögreglustjóra, dags. 4. apríl sl., verið gert að sæta áframhaldandi nálgunarbanni og brottvísun af heimili í kjölfar þess að þær mægður höfðu ítrekað tilkynnt um brot X gegn nálgunarbanninu og lagt fram kæru á hendur honum vegna brotanna. Ákvörðun lögreglustjóra hafi verið staðfest með úrskurði héraðsdóms í máli nr. R-120/2016 og hafi úrskurður héraðsdóms verið staðfestur með dómi Hæstaréttar í máli nr. 258/2016.
Með ákvörðun lögreglustjóra, dags. 2. maí, sl. hafi X aftur verið gert að sæta áframhaldandi nálgunarbanni og brottvísun af heimili í kjölfar ítrekaðra brota hans gegn nálgunarbanninu. Hafi ákvörðunin verið staðfest með úrskurði héraðsdóms í máli nr. R-149/2016. Með ákvörðun lögreglustjóra, dags. 30. maí sl., hafi X enn aftur verið gert að sæta nálgunarbanni og brottvísun af heimili gagnvart þeim B og C og hafi ákvörðunin verið birt fyrir honum kl. 22:45 að kvöldi 30. maí sl. Í framangreindum úrskurðum héraðsdóms og dómum Hæstaréttar séu efnisatriði málanna rakin með nánari hætti og atriði sem fram hafi komið við skýrslutökur af aðilum og vitnum málsins og er einnig vísað til þess til stuðnings kröfu þessari.
Þann 1. júní sl. hafði B samband við lögreglu í miklu uppnámi og kvaðst vera hrædd um líf sitt. Kvaðst hún hafa verið nýkomin í vinnuna og að X væri kominn með enn eitt símanúmerið og væri að brjóta nálgunarbannið með því að senda henni líflátshótanir í smáskilaboðum. Kvað hún hann einnig hafa byrjað að senda henni hótanir um leið og honum var sleppt úr haldi lögreglu daginn áður, eftir að hann hafði verið handtekinn fyrir meint brot gegn nálgunarbanninu. Skömmu síðar hringdi C í lögreglu frá heimili sínu og sagði að X væri að senda henni hótanir frá nýju símanúmeri. Kærði var handtekinn vegna þessa og þann 2. júní sl. var hann úrskurðaður í gæsluvarðhald á grundvelli c. og d. liða 1. mgr. 95. gr laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála með úrskurði héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. R-173/2016. Hæstiréttur staðfesti úrskurð héraðsdóms að því leyti að X skyldi sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli c. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Hæstiréttur staðfesti nú síðast úrskurð héraðsdóms Reykjavíkur um áframhaldandi gæsluvarðhald á grundvelli c-liðar 1. mgr. 95. gr. sakamálalaga, með dómi í máli 603/2016.
Líkt og fram komi í ákæruskjali sé ákærða m.a. gefið að sök að hafa ítrekað brotið gegn nálgunarbanni m.a. með sendingu smáskilaboða sem innihalda grófar hótanir og kynferðislega áreitni í garð stjúpdætra sinna. Aðalmeðferð hafi farið fram í málinu 13. og 14. þ.m. og hafi málið verið dómtekið.
Að mati ákæruvalds séu yfirgnæfandi líkur fyrir því að ákærði muni halda áfram afbrotum gangi hann frjáls ferða sinna. Það er því talið nauðsynlegt að hann sæti gæsluvarðhaldi meðan málum hans sé ólokið. Hann hafi sýnt einbeittan brotavilja og ekki látið af háttsemi sinni þrátt fyrir ítrekuð afskipti lögreglu og fyrirmæli þar um. Þá liggi fyrir að með ákvörðun lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu frá 31. ágúst sl. hafi ákærða verið gert að sæta nálgunarbanni gagnvart A eiginkonu sinni og hafi sú ákvörðun verið staðfest af Héraðsdómi Reykjavíkur þann 5. þ.m. sbr. mál nr. R-284. Jafnframt telji ákæruvaldið ljóst að ákærði muni ekki fá skilorðsbundinn dóm vegna fjölda mála sem um ræðir og alvarleika þeirra.
Með vísan til alls framangreinds, framlagðra gagna og c-liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála sé þess krafist að krafan nái fram að ganga.
Niðurstaða
Með vísan til greinargerðar Héraðssaksóknara, fyrri rannsóknarúrskurða vegna athæfis kærða, ákæru á hendur honum frá 18. júlí sl., sem þingfest var fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur 28. júlí sl., og að virtum rannsóknargögnum málsins liggur fyrir rökstuddur grunur um að ákærði hafi gerst sekur um háttsemi sem fangelsisrefsing liggur við. Í ákæru er honum gefið að sök ítrekuð brot gegn eiginkonu sinni A og stjúpdætrum sínum B og C. Málið var tekið til dóms 13. september sl. að lokinni aðalmeðferð.
Í ljósi sakargifta, alvarleika brotanna og fjölda þeirra þykir ekki sýnt að þau brot sem ákærði er sakaður um muni aðeins hafa í för með sér sektir eða skilorðsbundna fangelsisrefsingu miðað við aðstæður.
Samkvæmt þeim upplýsingum sem fyrir liggja í gögnum málsins hélt ákærði áfram brotum sínum með skilaboðum sem m.a. fólu í sér hótanir eftir að hann hóf að sæta gæsluvarðhaldi sbr. úrskurð dómsins í málinu nr. 271/2016 frá 25. ágúst sl. Við meðferð þess máls var af hálfu Héraðssaksóknara lögð fram upplýsingaskýrsla, þar sem fram kemur að lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu hafi borist þrjú bréf sem ákærði hafi reynt að senda eiginkonu sinni og stjúpdætrum. Fangelsisyfirvöld hafi ekki sent bréfin en framsent þau lögreglu til skoðunar. Með hliðsjón af gögnum málins verður ekki framhjá því litið að ákærði virðist hafa sýnt af sér einbeittan brotavilja. Með hliðsjón af því og afstöðu ákærða sjálfs til þeirra alvarlegu sakarefna sem honum eru gefin að sök má ætla að ákærði muni halda áfram brotum sínum gagnvart þeim mæðgum fari hann frjáls ferða sinna. Það er því mat dómsins að uppfyllt séu skilyrði til að ákærði sæti gæsluvarðhaldi á grundvelli c- liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála þangað til dómur fellur í máli hans en þó ekki lengur en greinir í kröfu Héraðssaksóknara.
Ekki verður fallist á að ástæða sé til að marka gæsluvarðhaldi skemmri tíma en krafist er. Er því fallist á kröfu héraðssaksóknara eins og hún er fram sett og verður ákærða gert að sæta gæsluvarðhaldi áfram eins og nánar greinir í úrskurðarorði.
Þar sem mál gegn ákærða hefur verið dómtekið og verjandi hans lagt þar fram málskostnaðaryfirlit sem innifelur eðli máls samkvæmt ekki tíma vegna meðferðar á kröfu þessari, verður fallist á kröfu til málsvarnarlauna sem eru ákveðin 80.000 krónur, sem greiðast skulu úr ríkissjóði.
Lárentsínus Kristjánsson héraðsdómari, kveður upp úrskurð þennan.
Ú R S K U R Ð A R O R Ð
Ákærði, X, kt. [...], skal áfram sæta gæsluvarðhaldi þar til dómur fellur í máli hans, þó eigi lengur en til fimmtudagsins 20. október 2016, kl. 16.00.
Þóknun verjanda ákærða, Jóns Bjarna Kristjánssonar hdl., 80.000 krónur, skal greidd úr ríkissjóði.