Miðvikudaginn 26. janúar 2011.
Nr. 673/2010.	Rohan Stefan Nandkisore (Hilmar Gunnlaugsson hrl.) gegn Landsbanka Íslands hf. (Herdís Hallmarsdóttir hrl.)

Kærumál. Kröfulýsing. Kröfugerð. Ómerking. Heimvísun.

Kærður var úrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var aðalkröfu R við slit L hf. en varakröfu hans vísað frá dómi. Fyrir Hæstarétti krafðist R aðallega að hinn kærði úrskurður yrði felldur úr gildi og fallist yrði á kröfur hans um að tiltekinn lánssamningur og kaup á hlutdeildarskírteinum væru ógildir löggerningar en til vara að hinn kærði úrskurður yrði ómerktur og málinu heimvísað. Í hinum kærða úrskurði var varakröfu R vísað frá dómi með þeim rökum að um væri að ræða nýjar kröfur og slitastjórn L hf. hefði ekki um þær fjallað eða tekið afstöðu til réttmætis þeirra. Í dómi Hæstaréttar kemur fram að varakröfur R hefðu að sönnu ekki sætt meðferð til jöfnunar ágreinings samkvæmt 2. mgr. 120. gr. laga nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti o. fl. eins og aðalkrafa hans. Hæstiréttur taldi að varakröfur R væru reistar á sama grundvelli og aðalkrafa hans og kæmu fyrst til úrlausnar að henni frágenginni. Voru þær því taldar rúmast innan þeirra marka sem 1. mgr. 177. gr. laga um gjaldþrotaskipti o. fl. heimilar. Taldi Hæstiréttur að héraðsdómara hefði borið að taka efnislega afstöðu til varakrafna R í úrskurði sínum. Þar sem það hafði ekki verið gert var hinn kærði úrskurður ómerktur og málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar.

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Gunnlaugur Claessen, Ólafur Börkur Þorvaldsson og Viðar Már Matthíasson.

Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 1. desember 2010, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 9. sama mánaðar. Frekari gögn bárust Hæstarétti 16. desember 2010. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 19. nóvember 2010, þar sem hafnað var kröfum sóknaraðila við slit varnaraðila. Kæruheimild er í 1. mgr. 179. gr. laga nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti o.fl. Sóknaraðili krefst þess aðallega að Hæstiréttur felli úrskurð héraðsdóms úr gildi og ,,að fallist verði á þá kröfu sóknaraðila að 6.000.000 króna lánssamningur aðila, dagsettur 11. apríl 2007, og kaup í Peningabréfum Landsbankans ISK fyrir andvirði lánssamningsins, séu ógildir löggerningar og því skuli aðilar verða eins settir og samningarnir hefðu ekki verið gerðir, sbr. 109. gr. laga nr. 21/1991.“ Til vara krefst sóknaraðili ómerkingar hins kærða úrskurðar og heimvísunar málsins. Að því frágengnu er þess krafist að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi að því er varðar varakröfur sóknaraðila og lagt fyrir héraðsdómara að taka þær til efnismeðferðar. Í öllum tilvikum er krafist málskostnaðar úr hendi varnaraðila í héraði og kærumálskostnaðar.

Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar.

I

Varakrafa sóknaraðila um ómerkingu hins kærða úrskurðar og heimvísun málsins  verður tekin til úrlausnar á undan öðrum kröfum hans, sbr. 2. mgr. 100. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála, sbr. og 4. mgr. 150. gr. og 166. gr. sömu laga.

Kröfu þessa reisir sóknaraðili í fyrsta lagi á því að hinn kærði úrskurður sé haldinn þeim annmörkum að í honum sé ekki tekin afstaða ,,til málsástæðna sóknaraðila með réttum hætti.“ Í þessu sambandi vísar sóknaraðili til þess sem nánar er gerð grein fyrir í þeim hluta kæru, sem lýtur að rökstuðningi fyrir því að fallist verði á aðalkröfu hans. Hann kveður héraðsdómara hafa misskilið málflutning sinn um form samnings hans og varnaraðila um ráðstöfun lánsins til kaupa á hlutadeildarskírteinum, sem hafi ,,leitt til þess að ekki var tekin eðlileg afstaða til þess hluta viðskiptanna.“ Þá telur sóknaraðili að í hinum kærða úrskurði sé ekki tekin afstaða til málsástæðna, sem hann kveður hafa verið reistar á ákvæðum laga nr. 33/2003 um verðbréfaviðskipti og ,,MiFID tilskipun Evrópusambandsins“.

Þær málsástæður sóknaraðila í héraðsgreinargerð sem leitast er við að rökstyðja með vísun til síðastnefndra reglna, og eldri reglna um hliðstætt efni, eru að þær ,,skilgreini þá hagsmuni sem eigi að vera í forgrunni og þær kröfur sem gerðar eru til ráðgjafar fjármálafyrirtækja.“ Málatilbúnaður sóknaraðila að þessu leyti lýtur að því að starfsmenn varnaraðila hafi ekki sinnt leiðbeiningarskyldu sinni gagnvart honum í aðdraganda þeirra viðskipta sem málið sprettur af og eigi það að renna frekari stoðum undir aðalkröfu hans, svo og varakröfur. Röksemdir sóknaraðila í héraðsgreinargerð hans að þessu leyti eru ófullkomnar og er nægilega skýr afstaða tekin til þeirra í hinum kærða úrskurði.

Aðrar röksemdir sóknaraðila fyrir ómerkingarkröfu hans eru einkum á þann veg að vegna ætlaðs misskilnings héraðsdómara sé afstaða hans til málsástæðna sóknaraðila ekki rétt. Málsástæður þessar varða ekki ómerkingu, heldur koma þær til athugunar þegar leyst er efnislega úr kröfum sóknaraðila.

Þá styður sóknaraðili ómerkingarkröfu sína við þau rök, að héraðsdómari hafi ranglega ekki hleypt að endanlegri kröfugerð hans. Telur sóknaraðili það ekki fá staðist þar sem hin nýja kröfugerð hans hafi ekki raskað grundvelli málsins með nokkrum hætti, heldur hafi fyrri kröfur verið færðar í þann búning að þær hafi byggt ,,með skýrum hætti á tilvísun til ákvæða XVII. kafla laga nr. 21/1991, þ.e. að ef þær væru ekki samþykktar sem krafa á grundvelli 109. gr. laga nr. 21/1991 þá yrði að breyta þeim í krónutölu og byggja þær á ákvæðum 110. til 113. gr. laganna.“

Í hinum kærða úrskurði er varakröfum sóknaraðila vísað frá dómi þar sem um nýjar kröfur væri að ræða, sem slitastjórn hefði ekki fjallað um eða tekið afstöðu til réttmætis þeirra.

II

Eins og fram kemur í hinum kærða úrskurði er aðalkrafa sóknaraðila í héraði sú, að tilgreindir löggerningar verði metnir ,,óskuldbindandi gerningar“. Krafa sóknaraðila er við það miðuð, að fái hann viðurkenningu hennar eigi hann rétt á því að fá afhent tiltekin verðmæti, sem hann kveður vera í vörslum varnaraðila. Telur hann þess vegna rétt að krefjast viðurkenningar á stöðu aðalkröfunnar í kröfuröð í samræmi við 109. gr. laga nr. 21/1991.

Í héraðsgreinargerð sóknaraðila setti hann til viðbótar aðalkröfu sinni, sem að framan greinir, fram þrjár varakröfur, en þeim hafði hann hvorki hreyft í kröfulýsingu sinni né á fundi, sem haldinn var samkvæmt 2. mgr. 120. gr. laga nr. 21/1991, til þess að jafna ágreining málsaðila um kröfuna. Í hinum kærða úrskurði er varakröfum sóknaraðila vísað frá dómi eins og áður greinir með þeim rökum að um sé að ræða nýjar kröfur og slitastjórn varnaraðila hafi ekki um þær fjallað eða tekið afstöðu til réttmætis þeirra. Beri því að vísa þeim frá dómi og er til hliðsjónar vísað til 1. mgr. 111. gr. laga nr. 91/1991.

Þar sem ekki tókst að jafna ágreining málsaðila á fundi, sem haldinn var samkvæmt 2. mgr. 120. gr. laga nr. 21/1991, var ágreiningnum af hálfu slitastjórnar varnaraðila vísað til héraðsdóms. Var það gert í samræmi við síðastnefnt ákvæði og 171. gr. sömu laga. Eftir þingfestingu málsins fyrir héraðsdómi gafst sóknaraðila kostur á að skila greinargerð, sbr. 1. mgr. 177. gr. laganna. Í henni skyldi hann meðal annars láta koma fram ,,til fullnaðar hverjar kröfur hann hafi uppi og á hverju þær eru byggðar.“

 Varakröfur sóknaraðila hafa að sönnu ekki sætt meðferð til jöfnunar ágreinings samkvæmt lögum nr. 21/1991 eins og aðalkrafa hans. Varakröfurnar eru í meginatriðum reistar á sama grundvelli og aðalkrafan, það er að sóknaraðili telur sig ekki bundinn af þeim löggerningum, sem um ræðir, og þess vegna eigi hann rétt á því að hafa uppi til vara peningakröfur á hendur varnaraðila, sem koma eigi til úrlausnar verði aðalkröfu hans hafnað.

Ætla verður sóknaraðila nokkurt svigrúm við að koma að varakröfum í héraðsgreinargerð í málum eins og hér er til úrlausnar. Eins og áður greinir eru varakröfur sóknaraðila reistar á sama grundvelli og aðalkrafa hans og koma fyrst til úrlausnar að henni frágenginni. Er fallist á með sóknaraðila að þær rúmist innan þeirra marka sem 1. mgr. 177. gr. laga nr. 21/1991 heimilar.  Samkvæmt þessu bar héraðsdómara að taka efnislega afstöðu til varakrafna sóknaraðili í úrskurði sínum. Þar sem það var ekki gert verður að ómerkja hinn kærða úrskurð og vísa málinu heim í hérað til löglegrar meðferðar.

Rétt er að ákvörðun málskostnaðar í héraði bíði niðurstöðu héraðsdóms.

Varnaraðili greiði sóknaraðila kærumálskostnað eins og í dómsorði greinir.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er ómerktur og málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar.

Varnaraðili, Landsbanki Íslands hf., greiði sóknaraðila, Rohan Stefan Nandkisore, 150.000 krónur í kærumálskostnað.

Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 19. nóvember 2010.

I

Héraðsdómur Reykjavíkur skipaði varnaraðila slitastjórn 29. apríl 2009. Slitastjórnin gaf út innköllun sem birtist í Lögbirtingablaði 30. apríl 2009 og lauk  kröfulýsingarfresti 30. október sama ár. Sóknaraðili, Rohan Stefan Nandkisore, Lindarbraut 12, Seltjarnarnesi, lýsti kröfu við slit varnaraðila, og var kröfulýsing móttekin 30. október 2009. Kröfunni var lýst með þessum orðum:

„Gerð er sú krafa að lánasamningur dags. 16. apríl 2007 og handveðsetning, dagsett sama dag, á milli kröfuhafa og Landsbanka Íslands, gangi til baka svo aðilar verði eins settir og samningarnir hefðu ekki verið gerðir.“

Um rétthæð kröfunnar var vísað til 109. gr. laga nr. 21/1991.

Varnaraðili hafnaði kröfunni með þeim rökum að ekki fengist séð að sóknaraðili ætti lögvarða kröfu á hendur bankanum. Þar sem ekki tókst að jafna ágreining um kröfuna á fundi aðila 25. janúar sl., ákvað varnaraðili á grundvelli 171. gr. laga nr. 21/1991, um gjaldþrotaskipti o.fl., sbr. og 120. gr. sömu laga, að vísa ágreiningnum til úrlausnar héraðsdóms. Var málið þingfest 31. mars sl.

Samkvæmt greinargerð sóknaraðila gerir hann svofelldar kröfur í málinu:

Aðallega að viðurkennt verði að 6.000.000 króna lánssamningur aðila, dagsettur 11. apríl 2007, og samningur um kaup á hlutdeildarskírteinum í peningabréfum Landsbankans ISK fyrir andvirði lánssamningsins, séu óskuldbindandi gerningar af hálfu sóknaraðila og að sóknaraðili skuli vera eins settur og samningarnir hefðu ekki verið gerðir.

Til vara krefst hann þess að viðurkennt verði að óheimilt hafi verið að tengja höfuðstól 6.000.000 króna lánssamnings aðila, dagsettan 11. apríl 2007, við gengi erlendrar myntar.

Til þrautavara að viðurkennt verði að krafa varnaraðila á hendur sóknaraðila á grundvelli 6.000.000 kóna lánssamnings aðila, dagsettur 11. apríl 2007, skuli takmarkast við andvirði þeirra hlutdeildarskírteina í peningabréfum Landsbankans ISK sem keypt voru fyrir andvirði lánssamningsins og þeirra hlutdeildarskírteina í peningabréfum Landsbankans ISK sem sett voru að handveði með handveðsyfirlýsingu nr. 0106-63-8441.

Til þrautaþrautavara að viðurkennt verði að varnaraðili beri ábyrgð á tjóni sóknaraðila sem hlaust af skaðabótaskyldum skorti eða göllum á ráðgjöf varnaraðila við gerð 6.000.000 króna lánssamnings, dagsettur 11. apríl 2007, og ráðstöfunar á andvirði lánsins.

Í öllum tilvikum er krafist málskostnaðar úr hendi varnaraðila að mati dómsins.

Varnaraðili krefst þess að aðalkröfu sóknaraðila verði hafnað og að vara-, þrautavara- og þrautaþrautavarakröfu hans verði vísað frá dómi. Til vara krefst hann þess að öllum kröfum sóknaraðila verði hafnað. Þá krefst hann málskostnaðar úr hendi sóknaraðila að mati dómsins.

Málið var tekið til úrskurðar að loknum munnlegum málflutningi 22. október sl.

II

Samkvæmt gögnum málsins eru helstu atvik þau að sóknaraðili tók lán hjá varnaraðila að jafnvirði 6.000.000 króna 11. apríl 2007. Lánið var  að öllu leyti bundið gengi japansks yens og skyldi endurgreitt í einni afborgun í lok lánstímans, 15. apríl 2009. Þó bar lántaka að greiða vexti á mánaðarfresti allan lánstímann, en þeir voru breytilegir, jafnháir LIBOR vöxtum í samræmi við lengd vaxtatímabils hverju sinni, auk 2% vaxtaálags. Til tryggingar skilvísri og skaðlausri greiðslu lánsins var bankanum, með handveðsyfirlýsingu nr. 0106-63-8441, sett að handveði peningabréf í eigu sóknaraðila, alls að nafnverði 476.493,45 krónur. Bæði lánssamningurinn og handveðsyfirlýsingin eru undirrituð af sóknaraðila. Með lánssamningunum fylgdi viðauki, þar sem sóknaraðili óskar eftir því að lánsfjárhæðin verði greidd inn á tiltekinn reikning í eigu hans. Sóknaraðili mun hafa ráðstafað andvirði lánsins til kaupa á hlutdeildarskírteinum í peningamarkaðssjóði Landsbankans. Með bréfi 28. október 2008 tilkynnti varnaraðili sóknaraðila að stjórn Landsvaka hf. hefði tekið ákvörðun um að öllum peningamarkaðssjóðum í rekstri félagsins yrði slitið. Í samvinnu við stjórnvöld, Fjármálaeftirlitið, framkvæmdastjórn og stjórn Landsbankans hefði starfsfólk Landsvaka unnið að uppgjöri peningabréfa og lægi fyrir að útgreiðsluhlutfall þeirra væri 68,8%. Virði hlutar sóknaraðila væri því 9.133.568 krónur. Í gögnum málsins kemur fram að höfuðstóll lánsins samkvæmt umræddum lánssamningi er óbreyttur, 11.007.155 japönsk yen, og er lánið í vanskilum.

Í greinargerð sóknaraðila er aðdraganda samningsgerðarinnar lýst á þá lund að starfsmenn varnaraðila hafi kynnt sóknaraðila möguleika á áhættulausri fjárfestingu, þannig að tekið yrði lán í erlendri mynt, keypt hlutdeildarskírteini í peningamarkaðssjóði og gert út á vaxtamun. Hafi því verið lýst yfir að ekki yrði gengið að lántaka umfram eign hans í hlutdeildarskírteinunum. Sóknaraðili skilji íslensku illa, og er fullyrt að hann hafi hvorki fengið ráðgjöf um þá áhættu sem kynni að felast í samningunum, né hafi verið metin geta hans til að standa undir áhættunni sem í þeim fólst. Allt til 6. október 2008 hafi verið jákvæð ávöxtun á hverjum degi á hlutdeildarskírteinunum. Sú þróun hafi orðið til þess að sóknaraðili hafi síður haft ástæðu til að endurmeta stöðu sína, þótt gengi japansks yens hafi hækkað árið 2008. Nú hafi hins vegar komið í ljós að ástæða þess að gengi peningabréfanna lækkaði ekki var misnotkun varnaraðila á sjóðnum.

Af hálfu varnaraðila er ofangreindri frásögn sóknaraðila af samskiptum hans við starfsmenn Landsbanka Íslands hf. mótmælt sem ósannaðri, og bent á að engin gögn styðji hana.

Við upphaf aðalmeðferðar gaf sóknaraðili skýrslu fyrir dóminum, auk Arnheiðar Clausen, starfsmanns Landsbanka Íslands hf. Vikið verður að framburði þeirra eftir því sem tilefni þykir til.

III

Af hálfu sóknaraðila er almennt á því byggt að varnaraðili hafi blekkt hann til þeirra viðskipta sem málið snúist um og að varnaraðili hafi ekki sinnt skyldum sínum til ráðgjafar í málinu, en ráða hefði átt sóknaraðila frá þeim flókna fjármálagerningi sem málið snúist um í raun. Því til stuðnings kveðst sóknaraðili einkum byggja á skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis, sérstaklega umfjöllun um peningabréf Landsbankans. Komi þar fram að reglur um óhæði hafi verið þverbrotnar og reglur um lán til tengdra aðila markvisst sniðgengnar með því að nýta peningamarkaðssjóði bankans til að fjárfesta í skuldabréfum þeirra. Einnig liggi fyrir að ástæða þess að verðmæti hlutdeildarskírteina peningabréfa Landsbankans hækkuðu á hverjum einasta degi frá upphafi hafi verið markaðsmisnotkun varnaraðila og dótturfélagsins, Landsvaka. Fullyrðir sóknaraðili að hann hefði ekki fjárfest fyrir lánsfé í hlutdeildarskírteinum í peningabréfum Landsbankans, ef legið hefði fyrir að töluverð hætta væri á að höfuðstóllinn lækkaði.

Sóknaraðili kveðst hafa upplýsingar um að varnaraðili hafi haldið andvirði hlutdeildarskírteina á sérgreindum reikningi á nafni sóknaraðila, en neiti að afhenda skilríki og yfirráð yfir bankareikningnum vegna ágreinings aðila í málinu. Því telur sóknaraðili að varnaraðili haldi eign eða réttindum frá honum, sbr. 109. gr. laga nr. 21/1991, og því snúist málið í raun um afhendingu þeirrar eignar eða réttinda. Sé fallist á ógildingarannmarka gerninganna í upphafi, leiði það af ákvæðum 109. gr. að sóknaraðili þurfi ekki að sæta því að eign eða réttindi hans séu notuð til að greiða öðrum kröfuhöfum.

Sóknaraðili byggir einnig á því að varnaraðili hafi ekki starfað í samræmi við þær reglur sem honum hafi borið að fara eftir. Vísar hann í því efni til II. kafla laga nr. 33/2003, um verðbréfaviðskipti, sem hafi verið í gildi þegar lánssamningurinn var gerður, en einnig þau verðbréfaviðskipti sem fylgdu í kjölfarið. Einnig er vísað til ákvæða laga nr. 30/2003, um verðbréfasjóði og fjárfestingarsjóði. Á því er byggt að líta verði á fjármálagerninginn sem eina heild, þ.e. lánssamninginn, veðsamninginn og kaupin á hlutdeildarskírteinum, og að hann hafi í heild sinni verið ólögmætur ef einstakir þættir hans hafi ekki verið lögum samkvæmt, enda hafi það verið forsenda sóknaraðila að hans skilningur á efni þessa fjármálagernings hafi verið réttur. Þá byggir sóknaraðili á því að ákvæði III. kafla laga nr. 7/1936 eigi við í þessu tilviki, einkum 30., 31., 32., 33., 36. og 36. gr. a-d. Sé fallist á að samningur hafi verið ógildur á grundvelli einhvers þessara lagaákvæða sé afleiðingin sú að samningurinn sé óskuldbindandi fyrir sóknaraðila, og hann þá eins settur og enginn samningur hefði verið gerður.

Sóknaraðili byggir enn fremur á því að reglur Evrópusambandsins, sbr. t.d. MiFID tilskipunin, og áður ISD tilskipunin (Investment Services Directive /fjárfestingarþjónusta á sviði verðbréfaviðskipta), feli í sér skyldur sem séu eða eigi að vera lögfestar hér á landi. Þessar tilskipanir, og reglur sem byggi á þeim, skilgreini þá hagsmuni sem eigi að vera í forgrunni, svo og þær kröfur sem gerðar séu til ráðgjafar fjármálafyrirtækja.  Þá vísar sóknaraðili til ákvæða laga nr. 121/1994, um neytendalán, og þeirra sjónarmiða sem að baki þeim búa, og telur að varnaraðili þurfi að afsanna þau atriði sem skýrsla rannsóknarnefndar Alþingis slái föstum og skipti hér máli. Telur hann að fallast eigi á kröfu sína, jafnvel þótt ekki takist að sanna nákvæmlega hvaða einstaklingur eða einstaklingar beri ábyrgð á saknæmri eða ólögmætri háttsemi varnaraðila, enda sé sýnt fram á að háttsemin hafi verið framin í starfsemi varnaraðila.

Sóknaraðili kveðst einnig byggja kröfugerð sína á ólögfestum meginreglum skaðabótaréttarins, innan sem utan samninga. Telur hann að styðjast eigi við skaðabótareglur þar sem sönnunarbyrði sé snúið við, eða slakað á sönnunarmati vegna erfiðleika sóknaraðila við að leiða í ljós einstök atriði í starfsemi varnaraðila. Því beri að leggja almennar frásagnir rannsóknarnefndar Alþingis til grundvallar eftir því sem við eigi, og leggja þá skyldu á varnaraðila að hann afsanni þær ella. Þannig byggir sóknaraðili á því að varnaraðili hafi með saknæmri og ólögmætri starfsemi sinni valdið sóknaraðila tjóni. Þar sem um gagnkvæman samning hafi verið að ræða, sé kröfugerð sóknaraðila stillt þannig upp að bótaábyrgð varnaraðila leiði til þess að samningar aðila séu annað hvort niður fallnir eða að bótaábyrgðin leiði til þess að krafa varnaraðila um greiðslu á grundvelli lánssamnings takmarkist, eins og nánar sé rakið í kröfugerð. Jafnframt kveðst sóknaraðili byggja á því að varnaraðili hafi valdið sér tjóni innan réttarsambands aðila, í formi engrar eða gallaðrar ráðgjafar. Loks byggi hann á því að varnaraðili hafi valdið sér tjóni utan samnings, með markaðsmisnotkun sinni, brotum á reglum um óhæði og öðrum atriðum sem ekki tengist beint samningi aðila.

Sóknaraðili telur að kröfur hans rúmist best innan 109. gr. laga um gjaldþrotaskipti o.fl. nr. 21/1991, þegar komi að því að ákveða rétthæð þeirra samkvæmt sömu lögum.

Í umfjöllun sinni um aðalkröfu, þess efnis að samningar aðila verði ógiltir og aðilar eins settir og samningarnir hefðu ekki verið gerðir, vísar sóknaraðili til almennra málsástæðna og lagaraka hér að framan, einkum ákvæða III. kafla laga nr. 7/1936. Að auki telur hann að á varnaraðila hafi hvílt rík skylda til að ráðleggja sóknaraðila frá því að gera umrædda samninga. Skylda þessi felist í raun í almennum skyldum varnaraðila til að gæta hagsmuna sóknaraðila í lánssamningum, veðsamningum og verðbréfaviðskiptum, þótt hún hafi ekki verið lögfest berum orðum líkt og t.d. í Noregi. Brot á þessari meginreglu, hvort sem hún sé lögfest eða ekki, eigi að leiða til þess að samningurinn sé ógildur og að aðilar skuli vera eins settir og samningur hefði ekki verið gerður. Þá kveðst sóknaraðili einnig byggja á því að það hafi verið skilyrði af hans hálfu fyrir samningsgerðinni, eða í það minnsta þekkt ákvörðunarforsenda, að peningamarkaðssjóðnum, peningabréfum Landsbankans ISK, yrði ekki slitið á samningstímanum nema lánssamningurinn yrði að sama skapi ógiltur. Varnaraðila hafi verið þetta ljóst. Heldur sóknaraðili því fram að líta beri á samningana sem eina heild og eðlilegast sé og sanngjarnast að þau óviðráðanlegu ytri atvik sem leiddu til hruns fjármálakerfis landsins, með dýrkeyptum afleiðingum fyrir sóknaraðila, eigi að leiða til þess að samningur aðila verði ógiltur í heild sinni.

Sem rökstuðning fyrir varakröfu sinni byggir sóknaraðili á því að lánssamningur aðila frá 11. apríl 2007 hafi verið ólögmætur að því leyti að ekki hafi verið heimilt að tengja þróun höfuðstóls lánsins í íslenskum krónum við gengi erlendrar myntar, sbr. ákvæði VI. kafla laga nr. 38/2001. Því beri að líta svo á að höfuðstóll lánsins sé óverðtryggður. Sé fallist á þessa málsástæðu sé ljóst að lánsfjárhæðin sé lægri en nemi samtölu á verðmæti þeirra hlutdeildarskírteina sem keypt hafi verið fyrir andvirði lánsins, og þeirra hlutdeildarskírteina sem sett hafi verið sem handveð fyrir láninu. Að fenginni niðurstöðu dómara í þessa veru, þyrfti hins vegar að reikna nákvæmlega hvað sóknaraðili hefði átt að greiða í vexti á samningstímanum. Því skori sóknaraðili á varnaraðila að leggja fram gögn um meinta stöðu skuldar sóknaraðila samkvæmt lánssamningum, hvað greitt hafi verið frá upphafi í vexti og kostnað vegna samningsins, hvaða tekjur sóknaraðili hafi haft af hlutdeildarskírteinum í peningabréfum Landsbankans, sem keypt hafi verið fyrir andvirðið og veðsett, og hver staða þeirrar eignar sé nú.

Til stuðnings þrautavarakröfu sinni kveðst sóknaraðili leggja til grundvallar að samningar aðila haldi, en þó þannig að loforð starfsmanna varnaraðila um verstu hugsanlegu niðurstöðu gildi. Það þýði að varnaraðili geti ekki krafið sóknaraðila um frekari greiðslu vegna lánssamningsins en sem nemi andvirði þeirra hlutdeildarskírteina sem keypt hafi verið fyrir andvirði lánsins, og andvirði þeirra hlutdeildarskírteina sem sett hafi verið að handveði með handveðsyfirlýsingu nr. 0106-63-8441.

Um þrautaþrautavarakröfu vísar sóknaraðili til fyrri umfjöllunar um skaðabótasjónarmið. Telur hann einsýnt að engin, eða mjög gölluð, ráðgjöf hafi verið innt af hendi af hálfu varnaraðila. Rík skylda hafi hins vegar hvílt á varnaraðila að veita faglega ráðgjöf. Sé ekki fallist á að þetta eigi að leiða til ógildingar að öllu leyti eða hluta á þeim fjármálagerningum sem málið snúist um, kveðst sóknaraðili byggja á því að varnaraðili beri skaðabótaábyrgð á tjóni sóknaraðila sem af þessu hafi hlotist. Telur sóknaraðili að um saknæma háttsemi hafi verið að ræða, sem hafi með sannanlegum hætti valdið sóknaraðila tjóni, sem hafi verið sennileg afleiðing hinnar gölluðu ráðgjafar. Einnig er byggt á því að saknæm háttsemi varnaraðila, eftir að samningurinn var gerður, hafi með sannanlegum hætti valdið sóknaraðila tjóni, sem varnaraðili hafi mátt sjá fyrir að gæti orðið afleiðing af háttsemi hans. Sé þar vísað til misnotkunar á peningamarkaðssjóðum, brota á reglum um óhæði og þess að varnaraðili hafi átt að veita sóknaraðila ráðgjöf allan samningstímann, en ekki einungis við gerð samningsins. Þannig hafi starfsmaður varnaraðila lofað forsvarsmanni sóknaraðila að benda honum á ef ástæða væri til að loka stöðunni. Telur sóknaraðili að leggja verði þá skyldu á fjármálafyrirtæki, líkt og varnaraðila, að þau bendi viðskiptavinum sínum á þá áhættu sem fylgi flóknum fjármálagerningum. Telur hann að góður og gegn bankamaður hefði átt að ráða sóknaraðila frá lántöku sem tengd væri þróun japansks yens. Hið sama gildi um veðsetningu á hlutdeildarskírteinum. Einnig hefði góður og gegn bankamaður, trúnaðarmaður sóknaraðila, átt að ráða honum frá því að áhætta, í formi eignarhalds á hlutdeildarskírteinum í peningabréfum Landsbankans, yrði aukin, þar sem fyrir lá innan varnaraðila að eignir sjóðsins væru ofmetnar og rangt skráðar. Þessi skylda hafi verið enn ríkari í ljósi þess að kaupin voru fjármögnuð með lántöku. Áhættan hafi síðan verið komin í þriðja veldi, þegar fyrir lá að kaupin voru fjármögnuð með 100% láni, sem bundið var gengi einnar erlendrar myntar. Vart sé unnt að hugsa sér meiri áhættutöku.

Um málskostnað vísar sóknaraðili til XXI. kafla laga um meðferð einkamála, sbr. 2. mgr. 178. gr. laga nr. 21/1991.

IV

Varnaraðili mótmælir málatilbúnaði sóknaraðila í heild, og tekur fram að hann hafni sérstaklega öllum staðhæfingum sóknaraðila um öfuga sönnunarbyrði, enda geti sóknaraðili ekki vikið sér hjá meginreglu 1. mgr. 46. gr. laga nr. 91/1991, um meðferð einkamála. Þannig verði sóknaraðili að gjalda fyrir vanrækslu á því að færa fram sönnur fyrir fullyrðingum í greinargerð sinni. Telur varnaraðili að málsástæður sóknaraðila séu settar fram algjörlega án rökstuðnings eða með vísan til sönnunargagna. 

Varnaraðili tekur fram að í greinargerð setji sóknaraðili kröfur sínar fram í fjórum liðum, þ.e. sem aðalkröfu, varakröfu, þrautavarakröfu og þrautaþrautavarakröfu. Í aðalkröfu krefjist hann þess að viðurkennt verði að lánssamningur aðila frá 11. apríl 2007 og samningur um kaup á hlutdeildarskírteinum í peningabréfum Landsbankans séu óskuldbindandi gerningar af hálfu sóknaraðila, og að sóknaraðili skuli vera eins settur og samningarnir hefðu ekki verið gerðir. Krafa þessi svari til þeirrar kröfu sem sóknaraðili hafi gert í kröfulýsingu sinni til slitastjórnar, með þeirri breytingu þó að í kröfulýsingu hafi þess ekki verið krafist að samningur um kaup á hlutdeildarskírteinum gengi til baka. Þess í stað hafi þess verið krafist að handveðsetning frá 16. apríl 2007 gengi til baka. Varakröfum sóknaraðila hafi hins vegar ekki verið lýst í kröfulýsingu hans og því hafi ekki verið fjallað um þær kröfur á fundi til jöfnunar ágreinings, sbr. 2. mgr. 120. gr. laga nr. 21/1991, um gjaldþrotaskipti o.fl. Af þeirri ástæðu, en einnig með vísan til 117. gr. sömu laga, byggi varnaraðili á því að vísa beri frá dómi öllum varakröfum sóknaraðila, komi þær á annað borð til álita í málinu.

Varnaraðili bendir á að aðalkrafa sóknaraðila sé viðurkenningarkrafa í tilteknu horfi, sem geti vart komið til álita í slitameðferð varnaraðila, þar sem leysa þurfi úr því í eitt skipti fyrir öll hvert efnisinnihald kröfunnar sé, svo unnt sé að afhenda eign sóknaraðila, ef um slíkt sé að ræða skv. 109. gr. gjaldþrotaskiptalaga, ellegar úthluta upp í kröfuna fjármunum að því marki sem hún kunni að vera viðurkennd sem fjárkrafa. Byggir varnaraðili á því að sóknaraðili hafi ekki sýnt fram á að hafa lögvarða hagsmuni af úrlausn aðalkröfu sinnar eins og hún sé sett fram, sbr. 2. mgr. 25. gr. laga um meðferð einkamála nr. 91/1991. Að mati varnaraðila leiði þetta þó ekki til frávísunar, eins og hér hátti til, þar sem málinu sé vísað til dómsins eftir reglum 171. gr. laga nr. 21/1991, og það rekið eftir reglum XXIV. kafla sömu laga. Því sé óhjákvæmilegt að hafna aðalkröfu sóknaraðila af þessum sökum.

Af hálfu varnaraðila er einnig á það bent að með ákvörðun Fjármálaeftirlitsins 9. október 2008, um ráðstöfun eigna og skulda Landsbanka Íslands hf. til Nýja Landsbanka Íslands hf., með síðari breytingum, hafi þeim lánssamningi sem málið fjalli um verið ráðstafað til Nýja Landsbanka Íslands hf., nú NBI hf. Af því leiði að kröfum er varði skuldbindingargildi, lögmæti eða túlkun framangreinds samnings, svo og meintum vörnum sóknaraðila gagnvart skuldbindingu sinni á grundvelli lánssamningsins, verði ekki með réttu beint að varnaraðila, heldur þurfi að beina þeim að NBI hf. Fyrir liggi að með ákvörðunum Fjármálaeftirlitsins hafi sóknaraðili ekki misst neinn mótbárurétt við tilfærsluna yfir til NBI hf. Með vísan til 16. gr. laga um meðferð einkamála sé því óhjákvæmilegt að krefjast sýknu, og að aðalkröfu sóknaraðila verði hafnað með öllu.

Hvað sem öðru líður hafnar varnaraðili því alfarið að sóknaraðili hafi á einhvern hátt sýnt fram á blekkingar eða aðra vanrækslu starfsmanna varnaraðila við þá samningsgerð sem hér sé til skoðunar. Þá hafi sóknaraðili ekki fært sönnur á að varnaraðili hafi í starfsemi sinni brotið gegn lagaákvæðum, þannig að tjón hafi hlotist af. Sóknaraðili hafi því ekki sýnt fram á að starfsmenn varnaraðila hafi með ólögmætum og saknæmum hætti valdið sóknaraðila tjóni. Að þessu leyti sé krafa sóknaraðila því vanreifuð. Um leið er bent á að gögn, sem geti rennt stoðum undir framangreindar málsástæður sóknaraðila, fylgi hvorki kröfulýsingu sóknaraðila né greinargerð hans. Sérstaklega er þó bent á að enga útlistun sé að finna á meintu tjóni sóknaraðila, t.d. hvernig tjónið sé fundið út. Áréttar varnaraðili að öllum staðhæfingum að baki aðalkröfu sóknaraðila, hvort sem þær lúti að lagaumhverfi varnaraðila eða ákvörðunarástæðum sóknaraðila, sé einnig mótmælt og vísað á bug. Þær séu enda settar fram án nokkurs viðhlítandi rökstuðnings af hálfu sóknaraðila.

Verði ekki fallist á frávísun allra varakrafna sóknaraðila, með vísan til þess að þeim hafi ekki verið lýst í kröfulýsingu, byggir varnaraðili á því að fyrrgreind sjónarmið um aðildarskort varnaraðila eigi við fullum fetum um þær kröfur. Verði hins vegar ekki fallist á röksemdir um aðildarskort, er á því byggt að ofangreind sjónarmið um lögvarða hagsmuni sóknaraðila eigi einnig við um þessar kröfur. Því beri að sýkna varnaraðila af þeim allt að einu. Fallist dómurinn hins vegar ekki á þessi rök, mótmælir varnaraðili öllum varakröfum sóknaraðila og málsástæðum að baki þeim. Þannig mótmælir hann því sem ósönnuðu að starfsmenn varnaraðila hafi lofað því að viðskiptin væru áhættulaus. Einnig er því mótmælt að lánssamningurinn sé ólögmætur, þótt samið hafi verið um að lánsfjárhæðin væri bundin gengi erlendrar myntar. Þvert á móti byggir varnaraðili á því að samningurinn sé fullkomlega löglegur. Loks ítrekar varnaraðili að engin gögn liggi fyrir í málinu sem staðfest geti fullyrðingar sóknaraðila um loforð starfsmanna varnaraðila um áhættulaus viðskipti aðila.

Um lagarök vísar varnaraðili til meginreglna fjármunaréttar um framsal löggerninga, hinnar almennu sakarreglu skaðabótaréttar, meginreglna samningaréttar og fjármunaréttar um skuldbindingargildi samninga, auk ákvæða laga um gjaldþrotaskipti o.fl. nr. 21/1991 og laga um meðferð einkamála nr. 91/1991. Samræmis vegna kveðst hann einnig vísa til þeirra laga og reglna sem sóknaraðili byggi á, og geti varðað úrlausn málsins að einhverju leyti. Málskostnaðarkrafa byggir á 129. og 130. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála.

V

Við upphaf aðalmeðferðar lagði sóknaraðili fram skjal með yfirskriftinni „Endanleg kröfugerð, uppfærð m.v. 21. október 2010“, og fylgdi því tölulegur útreikningur á dómkröfum. Samkvæmt skjalinu hljóða kröfurnar þannig:

„Þess er aðallega krafist [að] viðurkennt verði að lánasamningur dags. 11. apríl 2007 og kaup í Peningabréfum Landsbankans ISK fyrir andvirði samningsins, séu ógildir löggerningar og því skulu aðilar verða eins settir og samningarnir hefðu ekki verið gerðir, sbr. 109. gr. laga 21/1991.

Til vara er þess krafist að viðurkennd verði forgangskrafa sóknaraðila skv. 112. gr. laga 21/1991 að fjárhæð kr. 8.006.052 og almenn krafa skv. 113. gr. laga 21/1991 að fjárhæð 3.630.651 í bú varnaraðila, auk dráttarvaxta frá 6. október 2008.

Til þrautavara er þess krafist að viðurkennd verði almenn krafa sóknaraðila skv. 113. gr. laga 21/1991 að fjárhæð kr. 13.692.662 í bú varnaraðila, auk dráttarvaxta frá 22. október 2010.“

Tekið er fram í skjalinu að kröfur sem fram komu í greinargerð sóknaraðila skuli eftir sem áður standa sem málsástæður að baki hinum nýju kröfum.

Varnaraðili mótmælti nýrri kröfugerð sóknaraðila að því leyti sem kröfurnar væru frábrugðnar kröfulýsingu sóknaraðila við slit varnaraðila, svo og vegna þess að þær væru of seint fram komnar.

Hin nýja kröfugerð sóknaraðila samkvæmt ofanrituðu skjali er verulega frábrugðin þeirri kröfu sem lýst var með kröfulýsingu sóknaraðila á sínum tíma, og síðar í greinargerð hans fyrir dóminum. Aðeins aðalkrafan og krafa hans um málskostnað eru efnislega óbreyttar frá fyrri kröfugerð, en varakröfurnar eru allt annars efnis. Þá er þar teflt fram nýjum málsástæðum. Að áliti dómsins felur kröfugerðin samkvæmt skjali þessu í sér að fyrri málatilbúnaði aðila væri í raun kollvarpað, kæmust kröfurnar að. Þar sem varnaraðili hefur hins vegar hafnað því að kröfurnar komist að, svo og með vísan til 1. mgr. 111. gr. laga nr. 91/1991, um meðferð einkamála, sbr. og 5. mgr. 101. gr. sömu laga, koma þær ekki til álita við úrlausn málsins, en verður þess í stað vísað frá dómi.

Eins og áður greinir á mál þetta rætur að rekja til þess að sóknaraðili tók lán hjá varnaraðila 11. apríl 2007, að jafnvirði 6.000.000 íslenskra króna, og var lánsfjárhæðin að öllu leyti bundin gengi japansks yens. Lánið átti að endurgreiða í einu lagi, 15. apríl 2009. Til tryggingar skilvísri og skaðlausri greiðslu lánsins var varnaraðila sett að handveði peningabréf í eigu sóknaraðila. Í skýrslu sinni fyrir dómi kvaðst sóknaraðili sjálfur hafa ákveðið að lánið yrði í japönskum yenum, enda hefði hann fregnað að þróun yensins væri hagstæð gagnvart íslenskri krónu. Hann sagði að lánið hefði verið tekið til kaupa á hlutdeildarskírteinum í peningabréfum Landsbankans, til ávöxtunar. Hefði hann áður fjárfest í peningabréfum og ætti þar hlutdeildarskírteini fyrir. Ávöxtun hefði verið mjög góð, allt fram að hruni. Sjálfur hefði hann fylgst með þróun peningamarkaðssjóðsins í fleiri ár og hefði hann talið peningabréfin mjög góða og örugga fjárfestingu. Tók hann fram að sér hefði ekki verið kynnt sú áhætta sem gæti falist í þessum viðskiptum.

Samkvæmt viðauka við lánssamninginn óskaði sóknaraðili eftir því að lánsfjárhæðin yrði lögð inn á tiltekinn reikning í hans eigu. Andvirði lánsins mun síðan hafa verið ráðstafað til kaupa á peningabréfum Landsbankans ISK. Í gögnum málsins kemur fram að höfuðstóll lánsins samkvæmt umræddum lánssamningi er óbreyttur, 11.007.155 japönsk yen, og er lánið í vanskilum. Fyrir liggur einnig bréf frá NBI hf., þar sem staðfest er að umrætt lán hafi samkvæmt ákvörðun Fjármálaeftirlitsins verið flutt frá varnaraðila til NBI hf. 9. október 2008. Samkvæmt tilkynningu frá varnaraðila til sóknaraðila 28. október 2008 var peningamarkaðssjóðum í rekstri Landsvaka hf. slitið, og nam útgreiðsluhlutfall fyrir peningabréf Landsbankans ISK 68,8%. Samkvæmt því var virði hlutar sóknaraðila 9.133.568 krónur, sem greiddar voru inn á tilgreindan reikning hjá varnaraðila.

Málatilbúnaður sóknaraðila er nokkuð óljós, og á það bæði við um kröfur hans og málsástæður. Með aðalkröfu sinni leitar hann viðurkenningar á því að tveir samningar verði metnir óskuldbindandi gerningar, annars vegar lánssamningur aðila frá 11. apríl 2007, en hins vegar samningur um kaup á hlutdeildarskírteinum í peningabréfum Landsbankans ISK. Síðarnefndi samningurinn liggur þó ekki fyrir í málinu og er engin grein gerð fyrir efni hans. Þegar af þeirri ástæðu er ómögulegt að leggja mat á þær málsástæður sóknaraðila, sem hann teflir fram sem rökstuðningi fyrir því að meta eigi þann samning óskuldbindandi. Flestar málsástæður sóknaraðila virðast þó tengjast þeim samningi, fremur en lánssamningnum, en að öðru leyti er nokkrum vandkvæðum bundið að tengja einstakar málsástæður við hverja kröfu um sig. Ekki er síður óljós sú röksemd sóknaraðila að skipa skuli kröfu hans í réttindaröð sem kröfu utan skuldaraðar samkvæmt 109. gr. laga nr. 21/1991, um gjaldþrotaskipti o.fl., sérstaklega þegar þess er gætt að ekki er lýst nákvæmlega þeirri eign eða þeim réttindum, sem hann telur að varnaraðili eigi að afhenda sér á grundvelli ákvæðisins. Þess í stað er látið nægja að segja að eignin sé „andvirði hlutdeildarskírteina á sérgreindum reikningi á nafni sóknaraðila“. 

Ekkert í gögnum málsins styður þær fullyrðingar sóknaraðila að starfsmenn varnaraðila hafi átt frumkvæði að þeim viðskiptum sem hér er fjallað um, að þeir hafi beitt blekkingum við gerð samninganna, ekki sinnt skyldum sínum til ráðgjafar við hann eða lofað því að engin áhætta væri þeim samfara. Þá verður ekki séð að varnaraðili eða starfsmenn hans hafi á neinn hátt átt þátt í því að sóknaraðili ráðstafaði andvirði lánsins, 6.000.000 króna, til kaupa á peningabréfum Landsbankans ISK. Þvert á móti liggur fyrir að sóknaraðili tók sjálfur ákvörðun um að leita eftir láni hjá varnaraðila, beinlínis í þeim tilgangi að kaupa peningabréf Landsbankans ISK, til ávöxtunar lánsfjárins, og bendir ekkert til annars en að hann hafi einn og óstuddur tekið ákvörðun um þá ráðstöfun fjárins, enda hafði hann góða reynslu af slíkri ávöxtun. Með hliðsjón af reynslu sóknaraðila og eðlis viðskiptanna telur dómurinn ótrúverðuga þá skýringu sóknaraðila að hann hafi ekki gert sér grein fyrir því að töluverð áhætta fylgdi slíkum viðskiptum. Aðrar málsástæður sóknaraðila, sem ýmist eru byggðar á íslenskum lögum eða tilskipunum Evrópusambandsins, þykja ekki gefa tilefni til sérstakrar umfjöllunar, enda er vísað til þeirra með almennum hætti, án þess að séð verði með góðu móti á hvaða réttarreglu er þar byggt. Að þessu virtu eru engin efni til að fallast á aðalkröfu sóknaraðila, og verður henni hafnað.

Samkvæmt greinargerð sóknaraðila er aðalkrafa hans að efni til hin sama og hann lýsti fyrir slitastjórn varnaraðila í kröfulýsingu sinni. Varakröfur hans í greinargerð var hins vegar ekki að finna í kröfulýsingu. Af þeirri ástæðu hafði slitastjórn varnaraðila ekki fjallað um þær. Telur varnaraðili óhjákvæmilegt að öllum varakröfum sóknaraðila verði vísað frá dómi.

Í 2. mgr. 117. gr. laga nr. 21/1991, um gjaldþrotaskipti o.fl., er mælt fyrir um efni kröfulýsingar. Kemur þar fram að í kröfulýsingu skuli tiltaka kröfur svo skýrt sem verða má. Einnig skal þar greina þær málsástæður sem kröfuhafi byggir rétt sinn á. Samkvæmt 118. gr. sömu laga hefur vanlýsing kröfu að jafnaði þau áhrif að hún glatast gagnvart þrotabúi. Í 120. gr. laganna er mælt fyrir um með hvaða hætti kröfuhafi geti komið á framfæri mótmælum við afstöðu skiptastjóra til viðurkenningar kröfu sinnar, svo og um skyldur skiptastjóra til að reyna að jafna ágreining um lýsta kröfu. Takist ekki að jafna ágreining um lýsta kröfu, er mælt fyrir um að skiptastjóri skuli beina málefninu til héraðsdóms eftir 171. gr. laganna.

Þrátt fyrir að 1. mgr. 177. gr. laga nr. 21/1991 kveði á um að í greinargerð sóknaraðila til héraðsdóms skuli koma fram til fullnaðar hverjar kröfur hann hafi uppi og á hverju þær séu byggðar, telur dómurinn að skýra verði ákvæðið með hliðsjón af öðrum ákvæðum laganna, og þá einkum þeim reglum sem gilda um kröfulýsingu og aðkomu skiptastjóra og annarra kröfuhafa að málefnum þrotabúsins. Í því ljósi álítur dómurinn að umrætt ákvæði 1. mgr. 177. gr. verði ekki skilið á þann hátt að með því sé sóknaraðila veitt heimild til að koma að algerlega nýjum kröfum og málsástæðum, eftir að málefninu hefur verið beint til héraðsdóms, nema með samþykki varnaraðila. Í ákvæðinu felist hins vegar heimild til að gera ítarlegri grein fyrir þeim kröfum sem áður hafi verið lýst í kröfulýsingu, svo og málsástæðum að baki þeim. Gagnstæð niðurstaða kynni að leiða til þess að sóknaraðili gæti komið nýjum kröfum að löngu eftir lok kröfulýsingarfrests, án þess að skiptastjóri hefði nokkur tök á að sannreyna kröfurnar, taka afstöðu til þeirra og eftir atvikum reyna að jafna ágreining um þær. Um leið væri augljós hætta á að hagsmunum annarra kröfuhafa yrði raskað, enda hefðu þeir þá engin tök á að mótmæla afstöðu skiptastjóra til viðurkenningar hinna síðbúnu krafna.

Varakröfur sóknaraðila samkvæmt greinargerð hans eru nýjar kröfur og hefur slitastjórn varnaraðila ekki fjallað um þær að neinu leyti eða tekið afstöðu til réttmætis þeirra. Með vísan til ofanritaðs, sbr. og til hliðsjónar 1. mgr. 111. gr. laga nr. 91/1991, um meðferð einkamála, verður fallist á kröfu varnaraðila um að vísa beri þeim frá dómi.

Samkvæmt ofanrituðu er það niðurstaða dómsins að hafna beri aðalkröfu sóknaraðila, en vísa öllum varakröfum hans frá dómi. Í ljósi þeirrar niðurstöðu, svo og með vísan til 1. mgr. 130. gr. laga nr. 91/1991, verður sóknaraðila gert að greiða varnaraðila málskostnað, sem ákveðst hæfilegur 200.000 krónur.

Ingimundur Einarsson héraðsdómari kvað upp úrskurðinn.

Ú R S K U R Ð A R O R Ð:

Hafnað er aðalkröfu sóknaraðila, Rohan Stefan Nandkisore, um að viðurkennt verði að 6.000.000 króna lánssamningur milli hans og varnaraðila, Landsbanka Íslands hf., dagsettur 11. apríl 2007, og samningur um kaup á hlutdeildarskírteinum í peningabréfum Landsbankans ISK fyrir andvirði lánssamningsins, séu óskuldbindandi gerningar af hálfu sóknaraðila og að sóknaraðili skuli vera eins settur og samningarnir hefðu ekki verið gerðir.

Öllum varakröfum sóknaraðila er vísað frá dómi.

Sóknaraðili greiði varnaraðila 200.000 krónur í málskostnað.