Hæstiréttur íslands

Mál nr. 507/2013


Lykilorð

  • Kærumál
  • Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008


Föstudaginn 26. júlí 2013.

Nr. 507/2013.

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu

(Jón H.B. Snorrason saksóknari)

gegn

X

(Vilhjálmur Hans Vilhjálmsson hrl.)

Kærumál. Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.

Staðfestur var úrskurður héraðsdóms um að X skyldi áfram sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og einangrun meðan á gæsluvarðhaldinu stæði.

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson, Greta Baldursdóttir og Helgi I. Jónsson. 

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 25. júlí 2013 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum sama dag. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 25. júlí 2013, þar sem varnaraðila var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til miðvikudagsins 7. ágúst 2013 klukkan 16 og einangrun meðan á því stendur. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi.

Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.

Með vísan til rannsóknargagna, sem gerð er grein fyrir í hinum kærða úrskurði, eru uppfyllt skilyrði a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um að varnaraðili sæti gæsluvarðhaldi eins og krafist er og einangrun meðan á því stendur, sbr. b. lið 1. mgr. 99. gr. laganna. Verður hinn kærði úrskurður því staðfestur.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

                                                                  

Úrskurður Héraðsdóms Reykjaness fimmtudaginn 25. júlí 2013.

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur í dag krafist þess X, kt. [...], sæti gæsluvarðhaldi allt til miðvikudagsins 7. ágúst 2013 kl. 16.00 og einangrun meðan á gæsluvarðhaldinu stendur.

Í greinargerð með kröfunni segir að lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hafi til rannsóknar ætlaða frelsissviptingu, ólögmæta nauðung eftir atvikum og líkamsmeiðingar gegn A aðfaranótt mánudagsins 1. júlí sl. Sama dag, 1. júlí sl. hafi lögregla verið kölluð að slysadeild Landsspítala þar sem A og faðir hans hafi verið staddir, en þar hafi hann tjáð lögreglu að hann hafi orðið fyrir líkamsárás, frelsissviptingu og verið byrlað lyf gegn vilja sínum. Samkvæmt upplýsingum lögreglu hafi A verið illa útleikinn, bólginn og blóðugur í framan og undir áhrifum lyfja.

Samkvæmt frásögn brotaþola hafi hann verið að heimili sínu [...] í [...] þegar 4 menn ruddust inn í íbúðina og byrjað að berja hann, en hann hafi kannast við tvo þessara aðila, þ.e. Y kærða og Z. Hina tvo gat hann ekki nafngreint. Hafi þeir verið vopnaðir kylfum og töngum og hafi þeir leitt hann út úr íbúðinni í bifreið, sem var ekið í [...] líklega að [...] ([...]) og þar hafi kærði X komið með og síðan ekið að [...]í [...] að heimili föður X. Þar hafi hann verið bundinn höndum og fótum misþyrmt með barsmíðum og spörkum, sem og þvingaður til að gleypa 20 töflur af óþekktu lyfi, auk þess að vera sprautaður í rassinn með óþekktu lyfi. Þá hafi rakspíra verið sprautað á kynfæri hans og eldur lagður að. Eftir þetta hafi meðkærði Z og annar aðili ekið með hann í húsnæði að [...] að heimili meðkærða Þ og þar hafi þeir m.a. slegið A með belti í bakið og gengið í skrokk á honum og í framhaldinu afklætt og sett hann í svartan ruslapoka niður í kjallara hússins. Þar hafi hann verið keflaður og bundinn við staur, en kærðu síðan yfirgefið vettvang. Lögreglan hafi farið í húsleit að [...], en lýsing sem brotaþoli gaf á slysadeild gat átt við það hús. Í húsinu hafi verið vel falinn kjallari. Í ruslatunnu fannst ruslapoki sem hafði verið klipptur til, sem og mél sem brotaþoli lýsti að hafi verið sett upp í sig. A hafi síðan verið losaður af aðila sem virtist vera í húsinu, en sá hafi verið mjög skelkaður. Í kjölfarið hafi A hringt í föður sinn sem náði í hann og fóru þeir á slysadeildina. Þegar lögreglan hafði rætt við A á spítalanum mátti sjá spotta lafa frá munni hans og var upplýst af lækni að þegar hann var saumaður á slysadeildinni þá hafði komið í ljós að efri vör A hafði verið saumuð saman og þegar spottarnir voru teknir úr þá datt vörin niður. Samkvæmt frásögn brotaþola þá höfðu kærðu verið að tala um það sín á milli að klippa vörina af þar sem hún hékk, en einn af þeim taldi sig geta saumað vörina á. Samkvæmt lögreglu mátti sjá á andliti A sár sem gátu verið eftir tangir, en kærði var klipinn víðsvegar um líkamann, sem og framtönn A var brotin. Einnig mátti sjá djúpar rauðar rákir eftir belti á baki hans. Samkvæmt vottorði læknis sem nú liggi fyrir virðist sem brotaþola hafa verið misþyrmt og beittur grófu ofbeldi. Aðspurður hvers vegna ráðist var á hann kvað A ástæðuna vera þá að hann hafi sofið hjá fyrrum [...] og [...] X. Var A beðinn um að lýsa aðilunum tveimur sem komu með Z og kemur lýsing hans heim og saman við útlit kærða Æ. Kærði neitar alfarið sök og kannast ekkert við málið. Í málinu liggi fyrir framburðir vitna og annarra sakborninga um þátttöku og aðild kærða X í ofangreindu broti og vísar lögregla til skýrslna frá 12., 17., 22. og 23. júlí sl.

Þá segir í greinargerðinni að kærði sé einnig undir rökstuddum grun um að hafa með grófu ofbeldi ásamt meðkærða Z ásamt fleiri aðilum gengið í skrokk á B í byrjun júlí sl. að [...] í [...], en lögregla hafi fengið upplýsingar frá föður brotaþola þann 3. júlí að honum hafi verið haldið nauðugum, þar sem gengið var í skrokk á honum af fjórum mönnum með kylfum, skærum og dúkahníf. Þegar lögregla hafi komið á vettvang hafi þar verið fyrir B og mátti sjá áverka á B í andliti. Var hann bólginn í framann, með skurð hægra megin við kinnbein, bólgin við hægra auga og kjálka og greinileg blæðing inn í hægra auga. Einnig hafi hann verið með fjölda skurða á vinstri handlegg.

Í skýrslutöku hjá lögreglu hafi brotaþoli lýst því hvernig kærði X og fleiri misþyrmdu honum í umrætt sinn og sviptu hann frelsi sínu, sbr. lögregluskýrslur 12. júlí sl. Þá liggi fyrir framburður vitnis, þar sem fram komi með hvaða hætti kærði X réðist á B, sbr. lögregluskýrsla frá 17. júlí sl. Sömuleiðis liggi fyrir framburðir annarra sakborninga um þátttöku kærða X í umræddri árás,sbr. lögregluskýrslur frá 22. og 23. júlí sl. Í skýrslutökum hjá lögreglu neiti kærði sök og kveðst ekki hafa verið á vettvangi í umrætt sinn.

Í greinargerðinni segir að af gögnum málsins megi ljóst vera að kærði sé nú undir rökstuddum grun um aðild að ofangreindum málum, þar sem þung fangelsisrefsing liggi við brotunum eða  allt að 16 ára fangelsi og eftir atvikum ævilangt fangelsi. Rannsókn málsins sé hvergi nærri lokin, taka þurfi frekari skýrslur af meðkærðu, af vitnum og brotaþolum, enda mikið ósamræmi í framburðum málsaðila. Þá þurfi að taka frekari skýrslur af kærða. Lögregla vinni hörðum höndum að tæknirannsókn málsins. Þá sé verið að afla símaupplýsinga, m.t.t. staðsetningu brotaþola og sakborninga. Þá liggi fyrir að einn sakborninga hafi farið af landi brott 13. júlí sl. og hafi verið gefin út handtökuskipun dómara honum til höfuðs og hann eftirlýstur á Schengen-svæðinu. Þykir því brýnt með hliðsjón af gögnum málsins, sem verði að teljast umfangsmikið, en alls sjö aðilar hafa sætt gæsluvarðhaldi í þágu rannsóknar þess og rökstuddum grunsemdum lögreglu, að vernda rannsóknarhagsmuni á þessu stigi málsins með því að varna því að kærði gangi laus en veruleg hætta sé talin á að hann torveldi rannsókn málanna með því að hafa áhrif, eftir atvikum á aðra samseka og eftir atvikum vitni og brotaþola ef hann fái að fara frjáls ferða sinna.

Í málinu liggi fyrir mat Hæstaréttar Íslands um að lagaskilyrðum rannsóknargæslu sé fullnægt í tilviki kærða sbr. dóm réttarins nr. 478/2013.

Með vísan til framangreinds, framlagðra gagna og  a-liðar 1. mgr. 95. gr., og til að sæta einangrun samkvæmt b-lið 1. mgr. 99. gr. sömu laga laga 88/2008 um meðferð sakamála, sé þess krafist að krafan nái fram að ganga eins og hún sé sett fram.

Kærði mótmælti kröfunni. Kveðst hann hafa gefið greinagóðar upplýsingar um sinn þátt málsins en engir rannsóknarhagsmunir geti verið til staðar þar sem tvær vikur hafi liðið frá atburðum og þar til hann var handtekinn. Þá hafi fyrst verið tekin skýrsla af kærða í gær, 24. júlí sl. Þá hafi kærði ekki verið á [...] og aldrei komið.

Eins og rakið er að framan er kærði grunaður um aðild að alvarlegum líkamsárásum, frelsissviptingu, ólögmætri nauðung og líkamsárás. Með vísan til þessa og nánari lýsinga á málsatvikum í greinargerð lögreglustjóra þykir hafa verið sýnt fram á það að kærði sé undir rökstuddum grun um að hafa framið afbrot sem fangelsisrefsing liggur við. Rannsókn málanna er umfangsmikil og að sögn lögreglustjóra á frumstigi í sumum tilvikum. Gangi kærði laus má ætla að hann muni torvelda rannsókn málsins með því að skjóta undan munum eða hafa áhrif á samseka eða vitni. Samkvæmt þessu telst fullnægt skilyrðum a-liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála til þess að kærða verði gert að sæta gæsluvarðhaldi og er krafa lögreglustjóra því tekin til greina eins og hún er sett fram og nánar greinir í úrskurðarorði. Jafnframt er með sömu rökum fallist á að rannsóknarhagsmunir standi til þess að kærði sæti einangrun á meðan á gæsluvarðhaldsvist hans stendur, sbr. b- lið 1. mgr. 99. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Ekki þykir eins og á stendur að sýnt hafi verið fram á að vægari úrræði séu tæk eða að unnt sé að marka gæsluvarðhaldi kærða skemmri tíma en krafist er enda þess ekki krafist. 

Ástríður Grímsdóttir héraðsdómari kveður upp úrskurð þennan.

Úrskurðarorð:

Kærði, X skal sæta gæsluvarðhaldi allt til miðvikudagsins 7. ágúst 2013 kl. 16.00. Kærði skal sæta einangrun meðan á gæsluvarðhaldinu stendur.