Fimmtudaginn 15. október 2015.
Nr. 702/2015.	Lögreglustjórinn á Suðurlandi (Margrét Harpa Garðarsdóttir fulltrúi) gegn X (Jón Bjarni Kristjánsson hdl.)

Kærumál. Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.

Staðfestur var úrskurður héraðsdóms um að X skyldi sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála.

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Greta Baldursdóttir og Benedikt Bogason og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari.

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 12. október 2015, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 14. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Suðurlands 9. október 2015, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi til föstudagsins 23. október 2015 klukkan 15 og einangrun meðan á því stendur. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi en til vara að gæsluvarðhaldi verði markaður skemmri tími.

Sóknaraðili krefst þess aðallega að málinu verði vísað frá Hæstarétti en til vara staðfestingar hins kærða úrskurðar.

Samkvæmt 3. málslið 2. mgr. 193. gr. laga nr. 88/2008 skal í skriflegri kæru til héraðsdómara meðal annars greina frá ástæðum sem kæra er reist á. Í skriflegri kæru varnaraðila var krafist breytingar á hinum kærða úrskurði og verður ráðið af kærunni að ástæða hennar væri sú að varnaraðili teldi sig ekki undir rökstuddum grun um að hafa framið þau brot sem rannsókn lögreglu beinist að. Samkvæmt þessu fullnægir kæran skilyrðum fyrrgreinds lagaákvæðis. Verður aðalkröfu sóknaraðila því hafnað.

Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

Úrskurður Héraðsdóms Suðurlands 9. október 2015.

Lögreglustjórinn á Suðurlandi hefur gert þá kröfu að X, kt. [...], til lögheimilis að [...], [...] Reykjavík, verði gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 allt fram til kl. 15:00 föstudaginn 23. október n.k.

                Þess er krafist að kærði sæti einangrun í gæsluvarðhaldinu.

                Kærði mótmælir kröfunni og krefst þess að henni verði hafnað en til vara að gæsluvarðhaldinu verði markaður skemmri tími og er jafnframt gerð um það krafa að kærða verði ekki gert að sæta einangrun.

                Í greinargerð lögreglu segir að með vísan til fyrirliggjandi gagna sé kærði undir rökstuddum grun um að hafa átt aðild að a.m.k. ellefu lögreglumálum, sem séu til rannsóknar hjá embætti lögreglustjórans á Suðurlandi, á tímabili sem hafi hafist í gær þann 8. október og staðið fram til þess að lögregla handtók kærða skömmu eftir hádegi þann sama dag.

                Er kærði var handtekinn í gærdag, ásamt samferðamanni sínum, hafi þeir verið staddir í bifreiðinni [...], við [...] á [...]. Í bifreiðinni hafi fundist nokkurt magn þýfis, sem strax hafi reynst mögulegt að tengja að einhverju leyti við einstök mál er komið höfðu upp fyrr þann sama dag, og sem séu til rannsóknar hjá embætti lögreglustjórans á Suðurlandi. Við eftirgrennslan lögreglu hafi komið í ljós að umrædd bifreið hafi verið tilkynnt stolin fyrr þennan sama dag, og sé kærði þ.a.l. grunaður í því máli líka (007-2015-[...]).

                Skömmu eftir handtöku kærða og samferðamanna hans hafi stúlka verið handtekin í sumarhúsi að [...] í [...]. Í sumarhúsinu hafi verið að finna nokkurt magn þýfis, sem strax hafi reynst mögulegt að tengja að einhverju leyti við einstök mál er komið hafi upp fyrr þann sama dag, og sem séu líka til rannsóknar hjá embætti lögreglustjórans á Suðurlandi. Tvö vitni hafi borið um að þeir hafi að morgni þess 8. október séð pallbifreið af gerðinni [...] fyrir utan umrætt sumarhús, sem framangreind stúlka hafi fundist sofandi í er lögregla kom á vettvang í umrætt sinn. Þá hafi tveir karlmenn verið á gangi umhverfis bifreiðina. Rannsókn lögreglu hafi leitt í ljós að um sé að ræða bifreið sömu tegundar og svipað að öðru leyti til þeirrar bifreiðar sem kærði hafi ásamt samferðamanni sínum verið handtekinn í skömmu síðar. Þá hafi vitnin upplýst um að á palli bifreiðarinnar hafi verið mikið magn muna, sem hafi samræmst því hvernig aðkoma lögreglu var að bifreiðinni umrætt sinn. Kærði hafi verið ökumaður bifreiðarinnar og sé grunaður um fíkniefnaakstur umrætt sinn.

                Umrædd mál sem nú þegar séu til rannsóknar hjá lögreglu, og kærði sé undir rökstuddum grun um að hafa átt aðild að, séu eftirfarandi: 007-2015-[...], 318-2015-[...], 318-2015-[...], 318-2015-[...], 318-2015-[...], 318-2015-[...], 318-2015-[...], 318-2015-[...], 318-2015-[...], 318-2015- ?, 318-2015- ?. Þá séu lögreglu ennþá að berast upplýsingar um mál sem kærði kunni að tengjast, enda mjög skammt liðið frá því að ætluð brotahrina kærða hafi hafist og nýjar upplýsingar stöðugt að koma fram, bæði utan að og við rannsókn.

                Lögregla vinni nú hörðum höndum við að upplýsa framangreind mál, en rannsókn þeirra allra sé eðlilega á algjöru frumstigi. Um sé að ræða yfirgripsmikla rannsókn, enda brotavettvangar víða, mikið magn þýfis hafi fundist í fórum kærða og grunaðra samverkamanna sem ennþá eigi eftir að rannsaka frekar, skrá og tengja við ólíka brotavettvanga, vitni eigi eftir að yfirheyra, rannsaka þurfi hlut hvers og eins grunuðu í ætluðum brotum, auk þess sem lögreglu séu ennþá að berast upplýsingar um brot sem ætla megi að kærði og samverkamenn hans eigi aðild að. Þá megi gera ráð fyrir að upplýsingar um slíkt haldi áfram að berast lögreglu eftir því sem líður á helgina, enda sé alls ekki útilokað að kærði hafi farið á fleiri staði þ.á m. sumarhús, sem ekki hafi verið tilkynnt til lögreglu enda hafi húsráðendur ekki uppgötvað það ennþá. Teknar hafi verið myndir af ætluðu þýfi og rituð um það skýrsla, en um sé að ræða mikið magn ætlaðs þýfis, sem lögreglu hafi ennþá ekki unnist tími til þess að útbúa munaskrá vegna. Þá séu fyrir hendi augljósir rannsóknarhagsmunir kærða og ætlaðra samverkamanna hans að bera sig saman, en eins og mál þetta liggi fyrir sé ekki mögulegt að gera upp á milli þátttöku einstakra aðila í málunum. Öll eigi þau nokkurn sakaferil að baki og eigi ólokin mál í lögreglukerfinu.

                Ekki hafi reynst unnt að taka skýrslu af kærða og meintum samverkamönnum hans fyrr en um hádegi í dag, sökum þess að þau hafi öll verið undir miklum vímuefnaáhrifum. Í stuttri skýrslutöku af kærða hafi hann alfarið neitað sök og kvaðst ekkert kannast við þau brot sem hann er grunaður um að eiga aðild að. Þá hafi hann gefið afar ótrúverðugar skýringar á tilkomu þeirrar bifreiðar sem hann hafi ekið er hann var handtekinn umrætt sinn.

                Með vísan til sakaferils kærða og fyrirliggjandi gagna um ætluð brot sé það mat lögreglustjóra að fram sé kominn rökstuddur grunur um að kærði hafi gerst sekur um háttsemi sem fangelsisrefsing sé lögð við, að hann muni næst hljóta óskilorðsbundinn dóm. Þá sé til þess að líta að verði kærði fundinn sekur um ætluð brot sé um að ræða rof á skilorði, síðan í júlí síðastliðnum.

                Með vísan til framangreinds, fyrirliggjandi gagna og tilvísaðra rannsóknarhagsmuna, svo og með vísan til a.-liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, sé þess farið á leit að framangreind krafa um gæsluvarðhald nái fram að ganga. Nái krafa þessi fram að ganga sé þess óskað að varnaraðila verði gert með úrskurði að sæta einangrun í gæsluvarðhaldinu skv. b. lið 1. mgr. 99. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála.

Forsendur og niðurstaða

                Samkvæmt því sem að framan greinir og að virtum rannsóknargögnum verður fallist á það með lögreglustjóra að kærði sé undir rökstuddum grun um auðgunarbrot skv. XXVI. kafla almennra hegningarlaga nr. 19/1940, í framangreindum málum lögreglu, en við brotum sem hann er grunaður um liggur allt að 6 ára fangelsi samkvæmt nefndum ákvæðum.

                Rannsókn málanna er skammt á veg komin og ljóst að mati dómsins að kærði geti torveldað rannsókn málanna, svo sem með því að afmá merki eftir brot, skjóta undan munum ellegar hafa áhrif á samseka eða vitni, haldi hann frelsi sínu, en af því hefur hann augljósa hagsmuni sé hann sekur um þau brot sem hann er grunaður um, en hann neitar sök. Er þannig fullnægt skilyrðum a liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008. Þá þykir ekki vera sýnt að kærða verði aðeins gerð fésektarrefsing eða skilorðsbundin fangelsisrefsing miðað við aðstæður, verði hann fundinn sekur um þau brot sem hann er grunaður um, sbr. 3. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.

                Frá því að kærði var handtekinn liðu meira en 24 klukkustundir uns hann var leiddur fyrir dómara. Sá dráttur sem á því varð þykir þó hafa verið nægilega réttlættur af hálfu lögreglustjóra en vísað hefur verið til þess að ástand kærða hafi verið á þann veg að ekki hafi verið unnt að taka af honum skýrslu fyrr, en drátturinn var ekki umfram þau tímamörk sem getið er í niðurlagsákvæði 94. gr. laga nr. 88/2008.

                Ber því að fallast á kröfu lögreglustjóra um að kærði sæti gæsluvarðhaldi eins og krafist er, en kröfunni þykir í hóf stillt.

                Að virtum rannsóknarhagsmunum ber að fallast á kröfu lögreglustjóra um að kærði sæti einangrun í gæsluvarðhaldinu skv. 2. mgr. 98. gr. og b lið 1. mgr. 99. gr. laga nr. 88/2008.

                Sigurður G. Gíslason héraðsdómari kveður upp úrskurð þennan.

Ú R S K U R Ð A R O R Ð:

Kærði, X, sæti gæsluvarðhaldi til föstudagsins 23. október 2015 kl. 15.00.

Kærði sæti einangrun í gæsluvarðhaldinu.