Hæstiréttur íslands

Mál nr. 449/2012


Lykilorð

  • Kærumál
  • Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008


Miðvikudaginn 27. júní 2012.

Nr. 449/2012.

Lögreglustjórinn á Suðurnesjum

(Óli Á. Hermannsson fulltrúi)

gegn

X

(Jóhannes Árnason hdl.)

Kærumál. Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.

Úrskurður héraðsdóms um að X skyldi sæta áfram gæsluvarðhaldi, á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, var staðfestur.

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Garðar Gíslason og Greta Baldursdóttir og Helgi I. Jónsson settur hæstaréttardómari.

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 22. júní 2012 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 25. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 22. júní 2012, þar sem varnaraðila var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til fimmtudagsins 19. júlí 2012 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að gæsluvarðhaldi verði markaður skemmri tími.

Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.

Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

Úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 22. júní 2012.

Lögreglustjórinn á Suðurnesjum krafðist þess í dag fyrir Héraðsdómi Reykjaness að X, kt. [...], verði með úrskurði gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til fimmtudagsins 12. júlí 2012 kl. 16:00. Vísar lögreglustjóri aðallega til a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála en til vara til 2. mgr. 95. gr. sömu laga.

Kærði mótmælir kröfunni.

Krafan er reist á því að kærði sé undir rökstuddum grun um brot gegn 173. gr. a almennra hegningarlaga nr. 19/1940, sbr. lög um ávana- og fíkniefni nr. 65/1974.

Í greinargerð lögreglu segir að hinn 25. maí 2012, [...], hafi A, kt. [...], komið til landsins með flugi frá Kaupmannahöfn.  Tollgæslan í Flugstöð Leifs Eiríkssonar hafi haft afskipti af A og kærasta hennar, B, fæddum [...], [...]ríkisborgara.

Þegar tekið hafi verið Itemiser stroksýni úr tösku sem A hafi haft meðferðis hafi komið fram há svörun við kókaíni. Er stungið hafi verið í töskuna hafi mátt sjá hvítt duft, ætlað kókaín.

Tæknideild lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu hafi rannsakað meint fíkniefni. Í töskunni hafi verið falin 569,15 g af meintu kókaíni. Efnin séu nú til rannsóknar og sé beðið matsgerðar frá rannsóknarstofnun Háskóla Íslands. Meint fíkniefni hafi verið falin í harðplasti á hliðum töskunnar.

Lögreglustjórinn á Suðurnesjum hafi sterkan grun um að kærði og Y, kt. [...], kærasta og sambýliskona kærða, eigi aðild að innflutningi meintra fíkniefna. A sé móðir X.

Kærði hafi ásamt Y verið handtekinn þann 25. maí sl. vegna rannsóknar málsins.

Kærði hafi verið yfirheyrður þrisvar sinnum frá handtöku sinni. Hafi kærði veitt lögreglu takmarkaðar upplýsingar og neiti kærði að mestu að tjá sig við lögreglu en beri einnig margsinnis við minnisleysi.

Y verið yfirheyrð vegna málsins og hafi hún viðurkennt að eiga aðild að innflutningi fíkniefnanna. Y hafi einnig viðurkennt að kærði hafi vitað af innflutningi fíkniefnanna en kærði hafi ekki viljað tjá sig um það.

Við rannsókn málsins hafi lögregla ítrekað hlustað á samskipti kærða og Y að [...]. Þann 16.5.2012 hafi lögregla hlustað á samtal þar sem lögreglu gruni sterklega að X og Y ræði saman um innflutning á fíkniefnunum með ferðatösku sem A hafi komið með til landsins. Þegar samtalið hafi verið borið undir kærða hafi hann borið við minnisleysi.

Lögregla hafi sterkan grun um að ekki einungis hafi kærði vitað af innflutningi fíkniefnanna, sem sambýliskona hans og kærasta hafi viðurkennt aðild að, heldur sýni gögn sem lögregla hafi aflað, að mati lögreglu, að kærði hafi einnig tekið þátt í skipulagningu innflutningsins og vísi lögregla í samtöl þess efnis sem hafi verið hljóðrituð á [...] heimili kærða og Y.

Hafi rannsókn þessi staðið yfir í þó nokkurn tíma og hafi lögregla notið aðstoðar DEA, fíkniefnalögreglunnar í Bandaríkjunum og tollgæslunnar á Keflavíkurflugvelli ásamt lögreglustjóranum á höfuðborgarsvæðinu. Lögregla hafi við rannsóknina beitt ýmsum rannsóknarúrræðum á grundvelli úrskurða frá Héraðsdómi Reykjaness en þau séu neðangreind;

Frá 14. desember 2011 – 14. maí 2012 voru símanúmer og símtæki kærða og Y tengd til hlustunar.

Frá 31. janúar 2012 – 27. maí 2012 hlustaði lögregla á samskipti sakborninga með herbergishlustun á dvalarstað þeirra að [...], [...].

Við rannsókn málsins hafi lögregla aflað frekari gagna sem rökstyðji grun lögreglu um aðild kærða og Y að innflutningi fíkniefna og sölu og dreifingu ávana- og fíkniefna. Sakborningar hafi rætt um meint burðardýr sín í samskiptum sín á milli að mati lögreglu og þá hafi þeir einnig rætt við aðra aðila sem lögreglu gruni að tengist þeim málum er snúi að innflutningi fíkniefna.

Lögregla sé einnig að rannsaka tengsl kærða við innflutning á 347 g af kókaíni sem lögregla haldlagði þann 8. desember 2011. Lögregla hafi grun um að kærði hafi komið að þeim innflutningi. Kærði hafi verið yfirheyrður vegna aðildar hans að því máli. Hafi kærði neitað að tjá sig aðspurður hvort að hann ætti aðild að innflutningi fíkniefnanna. Y, kærasta kærða, hafi viðurkennt hjá lögreglu að hafa vitað af ofangreindum innflutningi á 347 g af kókaíni.

Lögregla hafi einnig grun um að kærði tengist tilraun til að flytja inn 140 g af kókaíni frá Danmörku en Y hafi játað hjá lögreglu að hafa afhent aðila 140 g af kókaíni síðast þegar hún og kærði voru í Kaupamannahöfn en sá aðili hafi átti að flytja til Íslands. 

Lögregla hafi rökstuddan grun um að fleiri aðilar hafi átt aðild að innflutningi ofangreindra meintra fíkniefna og sé beðið eftir að handtöku þeirra svo að hægt sé að yfirheyra þá vegna gruns lögreglu um aðild þeirra að innflutningunum.

Einangrun hafi verið aflétt af kærða.

Vísist nánar til meðfylgjandi gagna málsins.

Rannsókn þessa máls sé í fullum gangi og njóti algers forgangs hjá fíkniefnadeild lögreglustjórans á Suðurnesjum en málið sé mjög umfangsmikið. Meðal þess sem rannsaka þurfi séu ferðir kærða og tengsl kærða við hugsanlega vitorðsmenn á Íslandi og eða erlendis auk annarra atriða. Magn hinna meintu fíkniefna, sem þegar hafa fundist, þyki eindregið benda til þess að hin meintu fíkniefni hafi verið ætluð til sölu og dreifingar og að háttsemi hans kunni að varða við ákvæði 173. gr. a almennra hegningarlaga nr. 19/1940 auk ákvæða laga nr. 65/1974 um ávana- og fíkniefni.

Kærði þyki vera undir sterkum grun um stórfellt fíkniefnalagabrot. Sé lagt til grundvallar að um sé að ræða mikið magn hættulegra fíkniefna. Nær öruggt þyki að fíkniefnin hafi átt að fara í sölu og dreifingu til ótiltekins fjölda manna hér á landi. Hið meinta brot kærða þyki mjög alvarlegt. Rannsókn málsins miði vel en sé ekki lokið. Með tilliti til hagsmuna almennings þyki þannig einnig nauðsynlegt að kærði sæti áfram gæsluvarðhaldi á meðan mál hans sé til meðferðar en telja verði að ef sakborningur, sem orðið hefur uppvís að jafn alvarlegu broti og kærði sé sterklega grunaður um, gangi laus áður en máli lýkur með dómi þá valdi það hneykslun í samfélaginu og særi réttarvitund almennings. Staða kærða í málinu þyki sambærileg stöðu sakborninga í öðrum svipuðum málum, sbr. mál Hæstaréttar nr. 659/2011, 164/2010, 91/2010, 56,2010, 136/2008, 635/2007, 376/2006, 377/2006, 378/2006, 154/2006, 368/2005, 93/2005, 488/2004, 269/2004, 417/2000 og 471/1999, þar sem sakborningum hafi verið gert að sæta gæsluvarðhaldi fram að dómi þegar legið hafi fyrir sterkur grunur um beina aðild að innflutningi að miklu magni fíkniefna í ágóðaskyni. Er ekki talin ástæða til að ætla að refsimat og réttarvitund almennings í slíkum málum hafi breyst frá því téðir dómar voru uppkveðnir, og er talið að skilyrðum 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála sé fullnægt í því máli sem hér um ræðir.

Með vísan til alls framangreinds, 1. mgr. a liðar 95. gr., 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, 173. gr. a almennra hegningarlaga nr. 19/1940 og laga nr. 65/1974 um ávana- og fíkniefni telji lögreglustjóri almannahagsmuni standa til þess að kærða verði gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til fimmtudagsins 19. júlí 2012 kl. 16.00.

Ljóst er af þeim rannsóknargögnum sem lögð hafa verið fyrir dóminn að málið er  umfangsmikið og teygir anga sína út á land og til útlanda. Mikil rannsóknarvinna hefur farið fram hjá lögreglu en þeirri vinnu er ekki lokið. Fallist verður á með lögreglu að haldi kærði óskertu frelsi sínu gæti hann hugsanlega torveldað rannsókn málsins með því að hafa áhrif á framburð vitorðsmanna eða vitna. Kærði er undir rökstuddum grun um að hafa brotið gegn ákvæðum laga um ávana- og fíkniefni nr. 65/1974 og hugsanlega gegn 173. gr. a almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Það er því mat dómsins að málið sé það umfangsmikið að það verði ekki rannsakað að fullu á þeim fjórum vikum sem liðnar eru frá handtöku kærða. Verður því talið að skilyrði a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála séu uppfyllt og verður því krafa lögreglustjórans um að kærði sæti gæsluvarðhaldi tekin til greina eins og hún er fram sett.

Úrskurð þennan kveður upp Gunnar Aðalsteinsson héraðsdómari.

Úrskurðarorð:

Kærði, X, sæti áfram gæsluvarðhaldi allt til fimmtudagsins 19. júlí nk. kl. 16:00.