Hæstiréttur íslands

Mál nr. 354/2014


Lykilorð

  • Kærumál
  • Hæfi dómara


                                     

Þriðjudaginn 3. júní 2014.

Nr. 354/2014.

 

Jörgen Þór Þráinsson

(sjálfur)

gegn

Íslandsbanka hf.

(enginn)

 

Kærumál. Hæfi dómara.

Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var kröfu J um að allir dómarar við Héraðsdóm Reykjavíkur vikju sæti í máli Í hf. á hendur honum.

 

Dómur Hæstaréttar

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Viðar Már Matthíasson, Benedikt Bogason og Ólafur Börkur Þorvaldsson.

Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 15. maí 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 22. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 2. maí 2014 þar sem hafnað var kröfu sóknaraðila um að allir dómarar við Héraðsdóm Reykjavíkur vikju sæti í máli varnaraðila á hendur honum. Kæruheimild er í 1. mgr. 179. gr. laga nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti o.fl. Sóknaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og fyrrgreind krafa hans tekin til greina.

Varnaraðili hefur ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti.

Með vísan til þess sem rakið er í hinum kærða úrskurði eru engin efni til að verða við kröfu sóknaraðila. Verður hinn kærði úrskurður því staðfestur.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

 

Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 2. maí 2014.

                Þetta ágreiningsmál var þingfest 9. apríl sl. Sóknaraðili er Íslandsbanki hf., Kirkjusandi 2, Reykjavík, en varnaraðili er Jörgen Þór Þráinsson, Kirkjustétt 36, Reykjavík.

                Í þinghaldi 30. apríl sl. krafðist varnaraðili þess að allir dómarar við Héraðsdóm Reykjavíkur vikju sæti. Lögmaður sóknaraðila mótmælti kröfunni. Varnaraðila, sem flytur mál sitt sjálfur, og lögmanni sóknaraðila var í þinghaldinu gefinn kostur á að tjá sig um þessa kröfu varnaraðila og var málið að því loknu tekið til úrskurðar um kröfuna.

Málsástæður og lagarök aðila

                Varnaraðili vísar til þess að hann hafi sent dómstólaráði erindi í tengslum við málflutning í öðru máli milli sömu aðila vegna ljósmynda á veggjum dómhúss Héraðsdóms Reykjavíkur af Íslandsbanka, og krafist þess að umræddar myndir yrðu teknar niður. Ráðið hafi vísað varnaraðila á dómstjóra Héraðsdóms Reykjavíkur. Dómstjórinn hafi svarað erindi varnaraðila og hafnað kröfu hans um að taka umræddar myndir niður. Varnaraðili byggir á því að afstaða dómstjóra Héraðsdóms Reykjavíkur gæti haft áhrif á aðra dómara við dómstólinn, og vísar í því sambandi til úrskurðar varadómstjóra Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-1001/2014. Auk þess finnist varnaraðila forsaga og dómsathafnir í síðasta dómþingi furðulegar, en í aðdraganda þess þinghalds hafi starfsmaður dómsins sent varnaraðila tölvuskeyti þar sem fram komi að frekari læknisvottorð yrðu ekki tekin gild. Varnaraðili sé ekki að reyna að tefja þetta mál með þessari kröfu. Hann vísar til þess að annað mál sé í gangi milli sömu aðila fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur, nr. E-854/2011. Sættir hafi verið reyndar í því máli, en ekki tekist. Mögulegar tafir í því máli séu báðum aðilum að kenna.

                Lögmaður sóknaraðila byggir á því að krafa sóknaraðila sé til þess eins að tefja þetta mál. Varnaraðili hafi tafið annað mál milli sömu aðila. Þá tengist myndir á veggjum dómhúss Héraðsdóms Reykjavíkur af Íslandsbanka ekkert hlutleysi dómsins.

Niðurstaða

                Krafa varnaraðila um að allir dómarar við Héraðsdóm Reykjavíkur víki sæti er ekki reist á sérstökum tölulið í 5. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála sem hefur að geyma reglur um sérstakt hæfi dómara til að fara með mál hverju sinni. Af skriflegri beiðni varnaraðila um að allir dómarar við Héraðsdóm Reykjavíkur víki sæti, sem hann hefur vísað í til rökstuðnings kröfunni, má þó ætla að hann telji að fyrir hendi séu önnur atvik eða aðstæður sem séu til þess fallnar að draga óhlutdrægni allra dómara við dómstólinn með réttu í efa, sbr. g-lið 5. gr. laga nr. 91/1991. Samkvæmt 1. mgr. 19. gr. laga nr. 15/1998 um dómstóla kveður dómstjóri í  einu lagi upp úrskurð um að dómarar víki allir sæti í máli, fullnægi enginn dómari við héraðsdómstól sérstökum hæfisskilyrðum til að fara með mál.

Varnaraðili mætti ekki til þinghalds 9. apríl sl. en tilkynnti um forföll vegna veikinda og sendi dóminum læknisvottorð. Starfsmaður dómsins sendi varnaraðila boðun til nýs þinghalds með tölvuskeyti 9. apríl sl. og tók þá m.a. fram að frekari læknisvottorð yrðu ekki tekin gild í málinu. Ásbjörn Jónasson, settur héraðsdómari, var með málið til meðferðar á þeim tíma og er setning hans út runnin. Núverandi dómari málsins, Ingimundur Einarsson dómstjóri, tók við meðferð þess 30. apríl sl. en hafði engin afskipti haft af málinu til þess dags. Það sem fram kemur í þessu tölvuskeyti er því ekki til þess fallið að draga óhlutdrægni dómarans með réttu í efa, enda er hann óbundinn af mati fyrri dómara, sbr. g-lið 5. gr. laga nr. 91/1991. Hið sama á við um aðra dómara við Héraðsdóm Reykjavíkur.

Dómstjóri Héraðsdóms Reykjavíkur sendi varnaraðila tölvuskeyti 13. febrúar 2013 í tilefni af kröfu varnaraðila um að teknar yrðu niður ljósmyndir af Íslandsbanka á 2. og 4. hæð dómhúss Héraðsdóms Reykjavíkur. Dómstjóri hafnaði kröfunni. Í tölvuskeyti hans kemur m.a. fram að ljósmyndir sem prýði veggi hússins séu í eigu Ljósmyndasafns Reykjavíkur og sé ekki annað vitað en að þær hafi verið þar frá því Héraðsdómur Reykjavíkur hóf starfsemi í húsinu árið 1992. Ljósmyndunum sé ætlað að varpa ljósi á sögu borgarinnar og þróun byggðar í næsta nágrenni við dómhúsið. Ekki verði með nokkru móti fallist á að þessar ljósmyndir geti falið í sér áróður fyrir Íslandsbanka hf., sóknaraðila þessa máls, enda sé sóknaraðili fjarri því hinn sami og var á árinu 1905, þótt hann beri sama nafn. Því síður verði tekið undir þá skoðun að með ljósmyndunum sé með einhverju móti brotið í bága við jafnræðisreglur eða ákvæði stjórnarskrárinnar. Með þessu tölvuskeyti tók dómstjóri enga afstöðu til þess ágreinings sem fjallað er um í þessu máli, eða til aðila málsins. Efni þessa tölvuskeytis er því ekki til þess fallið að draga óhlutdrægni dómstjóra eða annarra dómara við Héraðsdóm Reykjavíkur með réttu í efa, sbr. g-lið 5. gr. laga nr. 91/1991.

Ekki verður séð að neinar aðrar aðstæður, sem upp eru taldar í a- til f-lið 5. gr. laga nr. 91/1991, séu fyrir hendi í máli þessu. Kröfu varnaraðila er því hafnað.

                Ingimundur Einarsson dómstjóri kvað upp úrskurðinn.

Úrskurðarorð:

Kröfu varnaraðila, Jörgens Þórs Þráinssonar, um að allir dómarar við Héraðsdóm Reykjavíkur víki sæti, er hafnað.