Þriðjudaginn 16. júlí 2013.
Nr. 478/2013.	Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu (Karl Ingi Vilbergsson aðstoðarsaksóknari) gegn X (Vilhjálmur Hans Vilhjálmsson hrl.)

Kærumál. Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.

Staðfestur var úrskurður héraðsdóms um að X skyldi sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og einangrun meðan á gæsluvarðhaldinu stæði.

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson og Greta Baldursdóttir og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. 

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 13. júlí 2013 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 15. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 13. júlí 2013, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi til föstudagsins 26. júlí 2013 kl. 16 og einangrun meðan á því stendur. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi en til vara að gæsluvarðhaldi verði markaður skemmri tími.

Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.

Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. 

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

                                                                  

Úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 13. júlí 2013.

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur í dag krafist þess X, kt. [...], sæti gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 26. júlí 2013, kl. 16.00, á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga um meðferð sakamála nr. 88, 2008. Þá er gerð krafa um að kærði sæti einangrun meðan á gæsluvarðhaldinu stendur. 

Kærði mótmælir kröfunni. Hann krefst þess að gæsluvarðhaldskröfunni verði hafnað en til vara að önnur úrræði en gæsluvarðhald verði skoðuð svo sem farbann. Til þrautavara að gæsluvarðhaldi verði markaður skemmri tími.

Í greinargerð með kröfunni segir að lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hafi til rannsóknar ætlaða frelsissviptingu, ólögmæta nauðung eftir atvikum og líkamsmeiðingar gegn A aðfaranótt mánudagsins 1. júlí sl. Sama dag, 1. júlí sl. hafi lögregla verið kölluð að slysadeild Landsspítala þar sem A og faðir hans hafi verið staddir, en þar hafi hann tjáð lögreglu að hann hafi orðið fyrir líkamsárás, frelsissviptingu og verið byrlað lyf gegn vilja sínum. Samkvæmt upplýsingum lögreglu hafi A verið illa útleikinn, bólginn og blóðugur í framan og undir áhrifum lyfja.

Samkvæmt frásögn brotaþola hafi hann verið að heimili sínu [...] í [...] þegar fjórir menn ruddust inn í íbúðina og hafi byrjað að berja hann, en hann hafi kannast við tvo þessara aðila, þá Y og annan sem hann hafi ekki getað nafngreint. Hafi þeir verið vopnaðir kylfum og töngum og hafi þeir leitt hann út úr íbúðinni í bifreið, sem hafi verið ekið í [...] líklega að [...] og þar hafi X komið með og síðan hafi þeir ekið að [...] í [...] að heimili föður X. Þar hafi hann verið bundinn höndum og fótum og honum verið misþyrmt með barsmíðum og spörkum, sem og þvingaður til að gleypa 20 töflur af óþekktu lyfi, sem og hann hafi verið sprautaður í rassinn með óþekktu lyfi. Eftir þetta hafi Y og annar aðili ekið með hann að [...] á [...], og þar hafi þeir m.a. slegið A með belti í bakið og gengið í skrokk á honum og í framhaldinu afklætt og sett hann í svartan ruslapoka niður í kjallara hússins og þar hafi hann verið keflaður og bundinn við staur, en kærðu síðan yfirgefið vettvang. A hafi síðan verið losaður af aðila sem virtist hafa verið í húsinu, og hafi þeir farið í söluskála í kjölfarið og hafi A hringt í föður sinn sem hafi náði í hann og hafi þeir farið á slysadeildina. Þegar lögreglan hafi rætt við A á spítalanum hafi mátti sjá spotta lafa frá munni hans og hafi verið upplýst af lækni að þegar hann hafi verið saumaður á slysadeildinni þá hafi komið í ljós að efri vör A hafði verið saumuð saman og þegar spottarnir hafi verið teknir úr þá hafi vörin dottið niður. Samkvæmt frásögn brotaþola þá hafi kærðu verið að tala um það sín á milli að klippa vörina af þar sem hún hafi hangið, en einn þeirra taldi sig geta saumað vörina á. Samkvæmt lögreglu hafi mátt sjá á andliti A sár sem gátu hafa verið eftir tangir, en kærði hafi verið klipinn víðsvegar um líkamann, sem og framtönn hans hafi verið brotin. Einnig hafi mátt sjá djúpar rauðar rákir eftir belti á baki hans. Samkvæmt vottorði læknis sem nú liggi fyrir virðist sem brotaþola hafi verið misþyrmt og hann beittur grófu ofbeldi. 

Brotaþoli sé farinn úr landi og hafi formleg skýrsla ekki verið tekin af honum. Lögregla hafi náð símasambandi við brotaþola, en hann kvaðst mjög hræddur við kærða og meðkærðu.

Ætlað sakarefni sé einkum talið varða við 218. gr., 226. gr. og 225. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 er varði alvarlega líkamsárás, frelsissviptingu og eftir atvikum ólögmæta nauðung.

Kærði X sé undir rökstuddum grun ásamt meðkærðu, að hafa frelsissvipt og gengið í skrokk á A. Lögregla eigi eftir að taka skýrslur af meðkærðu, brotaþola og vitnum og frekari skýrslur af kærða og öðrum meðkærðu. Þá liggi fyrir að brotaþoli hafi farið af landi brott vegna hótana frá og hræðslu við kærða og meðkærðu. 

 (Mál lögreglu nr. 007-2013-34747). Líkamsárás, frelsissvipting og ólögmæt nauðung.

Kærði sé einnig undir rökstuddum grun að hafa með grófu ofbeldi ásamt meðkærðu Y, Z og Þ gengið í skrokk á Bí byrjun júlí sl., en lögregla hafi fengið upplýsingar frá föður brotaþola þann 3. júlí sl. að honum hafi verið haldið nauðugum að [...], þar sem gengið hafi verið í skrokk á honum af fjórum mönnum með kylfum, skærum og dúkahníf. Þegar lögregla hafi komið á vettvang hafi þar verið fyrir B og hafi mátt sjá áverka á B í andliti, en hann hafi verið bólginn í framan, með skurð hægra megin við kinnbein, bólginn við hægra auga og kjálka og með greinilega blæðingu inni í hægra auga. Einnig hafi hann verið með fjölda skurða á  vinstri handlegg. B hafi ekki viljað segja hverjir hafi verið að verki, en hann hafi hvorki játað né neitað að X hafi verið einn af árásarmönnunum. Samkvæmt upplýsingum lögreglu hafi umrædd árás og frelsissvipting virst hafa átt sér stað 3 dögum áður. Skýrslur af tveimur meðkærðu hafi verið teknar í gær og kvað annar þeirra kærða hafa átt aðild að málinu. Ætlað sakarefni sé talið varða við 218. gr. almennra hegningarlaga, og eftir atvikum 225. gr. og eða 226. gr. almennra hegningarlaga.

Kærði hafi svo verið handtekinn í gærkvöldi í sumarbústað í [...], [...], eftir umfangsmikla leit lögreglu. Tekin hafi verið skýrsla af honum þar sem hann hafi neitað sakargiftum og lítið viljað tjá sig um málin.

Önnur mál sem lögregla hefur til rannsóknar gegn kærða:

(Mál lögreglu nr. 007-2013-34182) Hótanir og húsbrot.

Lögregla hafi verið kölluð til þann 30. júní sl. að [...], en þar hafi kærði að sögn húsráðanda verið með hótanir og ógnandi tilburði, en þar búi móðir C sem sé [...] kærða. Húsráðendur hafi sagt að kærði hafi þar ruðst inn á heimilið og verið með mjög ógnandi tilburði og hótað að drepa [...] sína. Einnig hafi hann hótað að drepa eiginmann húsráðanda. Lögð hafi verið fram kæra. Ætluð brot varði við 233. gr. og 231. gr. almennra hegningarlaga.

 (Mál lögreglu nr. 007-2013-15544), húsbrot, líkamsárás og eignaspjöll þann 29. mars sl. að [...] í [...].

Sé kærði grunaður um að hafa ruðst þar inn og skallað og slegið  húsráðanda í andlitið og bitið í hendi hans, D, en hann sé faðir [...] kærða. Einnig sé kærði grunaður um eignaspjöll á bifreiðinni [...], en þar hafi verið sparkað í bifreiðina þannig að stærðar beygla hafi myndast. Kærði hafi neitað sakargiftum, en játi að hafa verið á vettvangi. Ætlað brot varði við 217. gr., 231. gr. og 257. gr. almennra hegningarlaga.

(Mál lögreglu nr. 007-2013-25418) Kynferðisafbrot, nauðgun.

Þann 21. maí sl., hafi verið lögð fram kæra um nauðgun, þar sem kærði sé undir rökstuddum grun um að hafa þann 12. maí sl. nauðgað ásamt meðkærða Y, E fæddri [...] að [...] í [...]. Málið sé í rannsókn og verði rannsókn hraðað. Kærði neiti þar sakargiftum, en málið verði sent Ríkissaksóknara á næstu vikum. Ætlað sakarefni varði við 194. gr. almennra hegningarlaga. 

Kærði sé einnig grunaður um eftirgreind brot á umferðalögum vegna fíkniefnaaksturs, sbr.  1., sbr. 2. mgr. 45. gr. a, sbr. 1. mgr. 100. gr. umferðarlaga og annarra umferðarlagabrota á árinu 2012 og 2013:

Mál nr. 007-2013-25213, 17. maí sl. ekið bifreiðinni [...] við gatnamót [...] og [...] í Reykjavík,  undir áhrifum fíkniefna með þeim afleiðingum að bifreiðin hafi lent á ljósastaur. Í blóði hans hafi mælst amfetamín 265 ng/ml og kókaín 140 ng/ml. Kærði játi akstur.

Mál nr. 007-2013-19537, 18. apríl ekið bifreiðinni [...] við [...] í Hafnarfirði  undir áhrifum fíkniefna óhæfur til að stjórna ökutæki örugglega,  í blóði hafi mælst amfetamín 135 ng/ml, kókaín 130 ng /ml og tetrahýdrókannabínól 18ng/ml. Kærði játi akstur.

Mál nr. 007-2013-18784, 15. apríl ekið bifreiðinni [...] við [...] í Reykjavík   undir áhrifum fíkniefna óhæfur til að stjórna ökutæki örugglega,  í blóði hafi mælst amfetamín 245 ng/ml, og tetrahýdrókannabínól 11 ng/ml. Kærði játi akstur.

Mál nr. 007-2013-17398, 8. apríl ekið bifreiðinni [...] við í [...] við verslun [...] undir áhrifum fíkniefna óhæfur til að stjórna ökutæki örugglega,  í blóði hafi mælst amfetamín 375 ng/ml, MDMA 565 ng /ml og tetrahýdrókannabínól 8 ng/ml. Kærði játi akstur.

Mál nr. 007-2013-15551, 29. mars ekið bifreiðinni [...] við gatnamót [...] og [...] í Reykjavík undir áhrifum fíkniefna óhæfur til að stjórna ökutæki örugglega,  í blóði hafi mælst amfetamín 590 ng/ml, og tetrahýdrókannabínól 8,9 ng/ml. Kærði játi akstur.

Mál nr. 007-2013-10632, 3. mars sl. ekið bifreiðinni [...] við [...] við bensístöð [...] undir áhrifum fíkniefna óhæfur til að stjórna ökutæki örugglega,  í blóði hafi mælst amfetamín 295ng/ml, og tetrahýdrókannabínól 8 ng/ml. Kærði játi akstur.

Mál nr. 007-2012-57952, 20. september sl. ekið bifreiðinni [...] við [...] í Reykjavík án gildra ökuréttinda. Telst þetta brot á 1. mgr. 48. gr., sbr. 1. mgr. 100. gr. umferðarlaga.

Eins og að framan greini sé kærði nú undir rökstuddum grun um að hafa framið alvarlegar líkamsárásir, frelsissviptingu, ólögmæta nauðung, nauðgun, hótanir, húsbrot, eignaspjöll og umferðalagabrot. Séu málin sum hver umfangsmikil og rannsókn þeirra á frumstigi. Séu því augljóslega ríkir rannsóknarhagsmunir í húfi sem lögregla telji nauðsynlegt að vernda á þessu stigi. Samkvæmt upplýsingum sem lögreglu hafi borist séu brotaþolar og vitni í flestum málanna hrædd og í stöðugum ótta við kærða. Þá sé um er að ræða grun um mjög alvarleg brot þar sem þung fangelsisrefsing liggi við brotunum eða allt að 16 ára fangelsi og eftir atvikum ævilangt fangelsi. Eftir sé að taka frekari skýrslur af kærða, meðkærðu, vitnum og skýrslur af brotaþolum. Þyki því brýnt með hliðsjón af gögnum málsins og rökstuddum grunsemdum lögreglu að varna því að kærði gangi laus en veruleg hætta sé talin á að hann torveldi rannsókn málanna ef hann fái að fara frjáls ferða sinna með því að hafa áhrif, eftir atvikum á aðra samseka en þó sérstaklega brotaþola og önnur vitni, sem hafi ítrekað lýst yfir ótta og hræðslu gagnvart kærða. Með vísan til framangreinds, framlagðra gagna og a. - liðar 1. mgr. 95. gr. laga 88/2008 um meðferð sakamála, og til að sæta einangrun samkvæmt b. lið 1. mgr. 99. gr. sömu laga, sé þess krafist að krafan nái fram að ganga eins og hún er sett fram.

Eins og rakið er að framan er kærði grunaður um aðild að alvarlegum líkamsárásum, frelsissviptingu, ólögmætri nauðung, nauðgun, hótunum, húsbroti, eignaspjöllum, auk brota á umferðarlögum og lögum um ávana- og fíkniefni. Með vísan til þessa og nánari lýsinga á málsatvikum í greinargerð lögreglustjóra þykir hafa verið sýnt fram á það að kærði sé undir rökstuddum grun um að hafa framið afbrot sem fangelsisrefsing liggur við. Rannsókn málanna er umfangsmikil og að sögn lögreglustjóra á frumstigi í sumum tilvikum. Gangi kærði laus má ætla að hann muni torvelda rannsókn málsins með því að skjóta undan munum eða hafa áhrif á samseka eða vitni. Samkvæmt þessu telst fullnægt skilyrðum a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála til þess að kærða verði gert að sæta gæsluvarðhaldi og er krafa lögreglustjóra því tekin til greina eins og hún er sett fram og nánar greinir í úrskurðarorði. Jafnframt er með sömu rökum fallist á að rannsóknarhagsmunir standi til þess að kærði sæti einangrun á meðan á gæsluvarðhaldsvist hans stendur, sbr. b. lið 1. mgr. 99. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Ekki þykir eins og á stendur að sýnt hafi verið fram á að vægari úrræði séu tæk eða að unnt sé að marka gæsluvarðhaldi kærða skemmri tíma en krafist er.

Jón Höskuldsson héraðsdómari kveður upp úrskurð þennan.

Úrskurðarorð:

Kærði, X skal sæta gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 26. júlí 2013 klukkan 16:00. Kærði skal sæta einangrun meðan á gæsluvarðhaldinu stendur.