Hæstiréttur íslands

Mál nr. 49/2010


Lykilorð

  • Kærumál
  • Fyrirsvar
  • Ómerking úrskurðar héraðsdóms


Fimmtudaginn 11. febrúar 2010.

Nr. 49/2010.

Stjórn SevenMiles ehf. samkvæmt tilkynningu

til fyrirtækjaskrár 2. júlí 2009

(Kristinn Hallgrímsson hrl.)

gegn

stjórn SevenMiles ehf. samkvæmt tilkynningu

til fyrirtækjaskrár 9. október 2009

(Jóhannes Bjarni Björnsson hrl.)

Kærumál. Fyrirsvar. Ómerking úrskurðar héraðsdóms.

Kærður var úrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var endurupptöku á máli þar sem  bú S ehf. hafði verið tekið til gjaldþrotaskipta. Fram kom í dómi Hæstaréttar að málsaðila greindi á um hvor þeirra væri rétt stjórn S ehf. Talið var að ekki yrði leyst úr kröfu um endurupptöku nema fyrst væri tekin afstaða til þess hvor málsaðila færi með stjórn félagsins. Þar sem það var ekki gert með úrskurði héraðsdóms var hinn kærði úrskurður felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka málið til löglegrar meðferðar og úrskurðar á ný.

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ingibjörg Benediktsdóttir, Garðar Gíslason og Jón Steinar Gunnlaugsson.

Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 25. janúar 2010, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 28. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 12. janúar 2010, þar sem hafnað var endurupptöku á máli þar sem bú SevenMiles ehf. var með úrskurði héraðsdómsins 16. nóvember 2009 tekið til gjaldþrotaskipta að kröfu varnaraðila fyrir hans hönd. Um kæruheimild vísar sóknaraðili til q. liðar 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Hann krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að endurupptaka framangreint mál. Þá krefst hann kærumálskostnaðar.

Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og „að Pétri Þór Halldórssyni ... verði gert að greiða varnaraðila kærumálskostnað“.

Málsaðila greinir á um hvor þeirra sé rétt stjórn einkahlutafélagsins SevenMiles en bú þess var tekið til gjaldþrotaskipta með úrskurði Héraðsdóms Reykjavíkur 16. nóvember 2009 að beiðni varnaraðila fyrir hönd félagsins. Krefst sóknaraðili endurupptöku málsins samkvæmt XXIII. kafla laga nr. 91/1991 og byggir beiðnina meðal annars á því að honum sem löglegum stjórnanda félagsins hafi ekki gefist kostur á að gæta hagsmuna þess við meðferð beiðninnar.

Ekki verður leyst úr kröfu sóknaraðila um endurupptöku nema fyrst sé tekin afstaða til þess hvor málsaðila fari með stjórn umrædds félags. Í hinum kærða úrskurði er ekki tekin afstaða til þessa lykilatriðis í málinu. Verður hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka málið til löglegrar meðferðar og úrskurðar á ný.

Rétt þykir að hvor aðila beri sinn kostnað af kærumáli þessu.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er ómerktur og lagt fyrir héraðsdóm að taka málið til löglegrar meðferðar og úrskurðar á ný.

Kærumálskostnaður fellur niður.

                                                                  

Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 12. janúar 2010.

Með úrskurði dómsins þann 16. nóvember 2009 var bú Sevenmiles ehf., kt. 670504-3360, Guðríðarstíg 6-8, Reykjavík, tekið til gjaldþrotaskipta.  Var það gert að beiðni stjórnar félagsins, en beiðnin barst héraðsdómi 12. nóvember 2009. 

Úrskurður þessi var kærður til Hæstaréttar þann 27. nóvember.  Með dómi Hæstaréttar 10. desember 2009 var málinu vísað frá réttinum. 

Því næst var leitað endurupptöku málsins fyrir héraðsómi.  Var það gert með bréfi og greinargerð dags. 15. desember.  Krafa um endurupptöku er gerð í nafni stjórnar Sevenmiles ehf.  Andmæli eru höfð uppi af stjórn Sevenmiles ehf. og eru nú til úrlausnar mótmæli þess aðila við því að endurupptaka málsins verði heimiluð. 

Hinn 7. október 2009 tilkynnti Sparisjóðabanki Íslands hf. Önnu Brynju Ísaksdóttur og Tómasi Ottó Hanssyni, eigendum alls hlutafjár í SevenMiles ehf., og stjórn félagsins að bankinn hefði þann dag tekið til sín alla hluti í félaginu með heimild í handveðsamningi frá 11. febrúar 2005.  Daginn eftir var haldinn hluthafafundur og fyrri stjórnarmönnum vikið úr stjórn félagsins og nýir kosnir í þeirra stað.  Var fundargerðin send fyrirtækjaskrá og er árituð um móttöku 9. október 2009.

Báðir aðilar þessa máls telja sig rétta stjórn einkahlutafélagsins Sevenmiles.  Sá þeirra sem krefst endurupptöku málsins verður hér eftir nefndur sóknaraðili, en sá sem mótmælir endurupptöku verður nefndur varnaraðili.  Varnaraðili krefst að auki málskostnaðar úr hendi sóknaraðila. 

Varnaraðili krafðist gjaldþrotaskipta á félaginu með bréfi dags. 12. nóvember 2009.  Þá lá frammi vottorð fyrirtækjaskrár, dags. 12. október 2009, þar sem sagði að í stjórn félagsins sæti Hjördís Edda Harðardóttir og að Jón Ármann Guðjónsson væri varamaður í stjórn, framkvæmdastjóri og prókúruhafi.  Hjördís Edda ritaði undir beiðnina og Jón Ármann mætti í dómi fyrir fyrirtöku hennar. 

Samkvæmt lýsingu í gjaldþrotabeiðni stóð félagið í miklum skuldum við Sparisjóðabankann.  Átti bankinn handveð í hlutabréfum í félaginu.  Segir að hann hafi tekið yfir allt hlutafé í félaginu í skjóli heimilda sinna. 

Sóknaraðili, þ.e. fyrri stjórn Sevenmiles ehf., telur að varnaraðili hafi ekki verið bær til að setja fram kröfu um gjaldþrotaskipti.  Allar kröfur Sparisjóðabankans á hendur félaginu hafi verið að fullu greiddar þegar gengið hafi verið að hlutunum í félaginu sjálfu.  Hafi bankinn því ekki haft heimild til að halda hluthafafund og kjósa nýja stjórn. 

Ennfremur telur sóknaraðili að hluthafafund hafi ekki verið hægt að boða án aðkomu stjórnar félagsins.  Hafi hluthafafundurinn því verið ólögmætur.

Loks bendir sóknaraðili á að forkaupsréttur hluthafa hafi ekki verið virtur.  Samkvæmt samþykktum félagsins eigi hluthafar forkaupsrétt og hafi tveggja mánaða frest til að beita þeim rétti, eftir að þeir fá tilkynningu um tilboð. 

Varnaraðili vísar til staðfestingar á aðild sinni til vottorðs fyrirtækjaskrár. 

Varnaraðili bendir á að yfirtaka Sparisjóðabankans á hlutum í Sevenmiles hafi byggt á handveðsyfirlýsingum eigenda hlutabréfanna.  Í yfirlýsingum þessum sé einnig að finna heimild til að taka yfir hina veðsettu hluti og umboð til að undirrita framsal á hlutunum.  Veðhafinn hafi gert hvort tveggja. 

Varnaraðili bendir á að hvorki hann né sóknaraðili eigi aðild að ágreiningnum.  Ekki verði séð hvaðan fyrri stjórn félagsins fái heimild til að hafa uppi málsástæður sem varði hluthafana, eða hvernig leysa megi úr ágreiningnum án þess að deiluaðilar komi nærri.  Varnaraðili segir að deila hluthafa um viðskipti með hlutabréf geti ekki valdið því að að stjórn félags teljist umboðslaus.  Fyrst yrði að hnekkja niðurstöðu hluthafafundar.  Varnaraðili vísar til 71. gr. laga nr. 138/1994 og 25. gr. laga nr. 91/1991. 

Varnaraðili segir að í dómi Hæstaréttar í málinr nr. 680/2009 felist ekki að sóknaraðili eigi rétt á að málið verði tekið upp að nýju. 

Loks vísar varnaraðili til þess að Fyrirtækjaskrá ríkisskattstjóra hafi neitað beiðni fyrri hluthafa um breytingu á skráningu stjórnenda félagsins, með bréfi dags. 3. desember 2009. 

Forsendur og niðurstaða

Beiðni um endurupptöku er sett fram í nafni stjórnar Sevenmiles ehf.  Í yfir­lýsingu um fyrirsvar segir að lögmaður sóknaraðila fari með mál þetta „fyrir skuldara, í umboði réttmætrar stjórnar Sevenmiles ehf.“  Sýnist því skýrt að sóknaraðili telur sig vera stjórn félagsins og að hinir nýju stjórnendur hafi ekki gilda heimild til að fara með málefni félagsins.  Beiðnin er því réttilega sett fram í nafni félagsins. 

Sóknaraðili telur að Sparisjóðabankinn hafi fengið allar kröfur sínar greiddar að fullu, áður en hann gekk að veðum í hlutabréfum í sóknaraðila.  Þessa málsástæðu verða þeir hluthafar sem telja sig hlunnfarna að hafa uppi.  Gögn málsins bera ekki annað með sér en að Sparisjóðabankinn hafi haft formlega rétta heimild til að ganga að veðunum og getur félagið ekki átt aðild að frekari ágreiningi um þetta efni. 

Sparisjóðabankinn var eftir framsal hlutabréfa í félaginu orðinn eini hluthafinn.  Því var ekki nauðsynlegt að gæta formsatriða við boðun hluthafafundar, sbr. til hlið­sjónar 2. mgr. 55. gr. laga nr. 138/1994.  Enginn hafði lýst því yfir að hann beitti forkaupsrétti að hlutabréfunum og því var Sparisjóðabankinn eigandi þeirra.  Frestur til að beita forkaupsrétti hindrar ekki að eigendaskipti verði að hlutum. 

Að framangreindu virtu verður að fallast á að fyrri stjórn Sevenmiles ehf., sóknaraðili þessa máls, eigi ekki aðild að því að gera kröfur varðandi gjaldþrotaskipti á félaginu.  Verður kröfu um endurupptöku málsins því hafnað.  Fella verður máls­kostnað niður. 

Jón Finnbjörnsson héraðsdómari kveður upp úrskurð þennan.

Úrskurðarorð

Kröfu um endurupptöku máls nr. G-1128/2009 er hafnað.

Málskostnaður fellur niður.