Hæstiréttur íslands
Mál nr. 300/2017
Lykilorð
- Kærumál
- Gæsluvarðhald. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
- Gæsluvarðhaldsúrskurður felldur úr gildi
Reifun
Dómur Hæstaréttar.
Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson, Benedikt Bogason og Karl Axelsson.
Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 11. maí 2017, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 11. maí 2017, þar sem varnaraðila var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi á meðan áfrýjunarfrestur varir og eftir atvikum meðan mál hans sætir meðferð fyrir Hæstarétti, en þó eigi lengur en til fimmtudagsins 3. ágúst 2017 klukkan 16. Kæruheimild er í b. lið 2. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að gæsluvarðhaldinu verði markaður skemmri tími.
Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.
Varnaraðili hefur sætt gæsluvarðhaldi frá 5. mars 2017 á grundvelli 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 vegna brots gegn 211. gr., sbr. 20. gr., almennra hegningarlaga nr. 19/1940 eða 2. mgr. 218. gr. sömu laga samkvæmt dómum Hæstaréttar 7. mars 2017 í máli nr. 150/2017, 10. apríl 2017 í máli nr. 226/2017 og 8. maí 2017 í máli nr. 276/2017. Með síðastnefnda dóminum var varnaraðila gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til 26. maí 2017.
Með dómi Héraðsdóms Reykjavíkur [...]. maí 2017 var varnaraðili dæmdur til að sæta fangelsi í fjóra mánuði fyrir brot gegn 1. mgr. 218. gr. almennra hegningarlaga. Samkvæmt 3. mgr. 97. gr. laga nr. 88/2008 lýkur gæsluvarðhaldi þegar héraðsdómur hefur verið kveðinn upp í málinu, en eftir kröfu ákæranda getur dómari þó úrskurðað að gæsluvarðhald skuli haldast meðan mál er til meðferðar fyrir Hæstarétti uns dómur er þar upp kveðinn. Varnaraðili hefur ekki sætt gæsluvarðhaldi vegna máls þess, sem lauk með fyrrgreindum héraðsdómi. Af þeim sökum brestur lagaskilyrði til að taka kröfu sóknaraðila til greina. Verður hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi, en það fær því þó ekki haggað sætir áfram gæsluvarðhaldi á grundvelli dóms Hæstaréttar 8. maí 2017 í máli nr. 276/2017.
Dómsorð:
Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi.
Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 11. maí 2017.
Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur krafist þess að Héraðsdómur Reykjavíkur úrskurði að dómfellda, X, kt. [...], verði gert að sæta áframhaldandi gæsluvarðhaldi, uns áfrýjunarfrestur varir og eftir atvikum á meðan mál X sætir meðferð fyrir Hæstarétti, þó eigi lengur en til fimmtudagsins 3. ágúst nk., kl 16:00.
Í greinargerð lögreglu kemur fram að [...] hafi verið kveðinn upp dómur yfir dómfellda X í Héraðsdómi Reykjavíkur og hann hlotið fangelsisrefsingu fyrir líkamsárás og brot gegn valdstjórninni, sbr. dóm héraðsdóms Reykjavíkur nr. [...]/2016. Dómfelldi hafi lýst yfir áfrýjun og því sé dómurinn ekki fullnustuhæfur.
Dómfelldi hafi fram til dagsins í dag sætt gæsluvarðhald á grundvelli 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008, vegna tilraunar til manndráps eða eftir atvikum alvarlega líkamsárás gegn A utan við Leifasjoppu við Iðufell í Reykjavík aðfaranótt sunnudagsins 5. mars sl., nú síðast með úrskurði Héraðsdóms Reykjavíkur frá 4. maí sl., sem var staðfestur 8. maí sl. með dómi Hæstaréttar nr. 276/2017. Málið verði sent Héraðssaksóknara fyrir helgi til þóknanlegrar meðferðar.
Dómfelldi liggi samkvæmt þessu nú undir sterkum grun um brot sem geti varðað allt að 16 ára fangelsi með því að hafa ráðist á brotaþola með hníf og stungið hann í höfuðið. Sé ljóst að beiting vopnsins og staðsetning áverkans er lífshættuleg og hafi dómfellda mátt vera það ljóst. Þá hafi dómfelldi [...] hlotið dóm fyrir líkamsárás og brot gegn valdstjórn sem bæði séu talin varða við ákvæði almennra hegningarlaga. Með hliðsjón af framangreindu og með tilliti til almannahagsmuna sé það mat lögreglustjóra að brot dómfellda sé þess eðlis að nauðsynlegt sé að tryggja að hann gangi ekki laus meðan mál hans er til meðferðar hjá ákæruvaldi og dómstólum.
Með vísan til framangreinds, framlagðra gagna og 2. mgr. 95. gr. og 3. mgr. 97. gr. laga nr. 88/2008, um meðferð sakamála, er þess krafist að krafan nái fram að ganga.
Niðurstaða
Dómfelldi, X, hefur setið í gæsluvarðhaldi frá 5. mars sl. á grundvelli almannahagsmuna, sbr. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008, vegna tilraunar til manndráps eða eftir atvikum alvarlega líkamsárás gegn manni þann dag.
[...] var dómfelldi sakfelldur fyrir meiriháttar líkamsárás 24. október 2015 gegn öðrum manni og brot gegn valdstjórninni 22. febrúar 2016. Fyrir þessi tvö brot var honum gert að sæta fjögurra mánaða fangelsi. Hann lýsti því þá yfir að hann myndi áfrýja dóminum til Hæstaréttar. Því er ekki unnt að láta dómfellda hefja afplánun dómsins.
Af því tilefni hefur lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu krafist þess, með vísan til þeirra brota sem dómfelldi er grunaður um að hafa framið 5. mars síðastliðinn, að honum verði gert að sæta áframhaldandi gæsluvarðhaldi, á meðan áfrýjunarfrestur varir og eftir atvikum á meðan mál dómfellda er til meðferðar fyrir Hæstarétti, þó eigi lengur en til fimmtudagsins 3. ágúst nk., kl 16:00.
Í ljósi rannsóknargagna og að teknu tilliti til dóms Hæstaréttar í máli nr. 276/2017 er á það fallist að dómfelldi sé undir sterkum grun um tilraun til manndráps eða stórfellda líkamsárás, 5. mars sl., sbr. 211. gr., sbr. 20. gr. almennra hegningarlaga, eða 2. mgr. 218. gr. sömu laga. Brot gegn 211. gr. almennra hegningarlaga getur varðað fangelsi eigi skemur en í fimm ár eða ævilangt. Þá getur brot gegn 2. mgr. 218. gr. sömu laga varðað allt að 16 ára fangelsi. Það skilyrði 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008, að sterkur grunur leiki á að sakborningur hafi framið afbrot sem varðað getur 10 ára fangelsi, er því fyrir hendi. Með vísan til eðlis brotsins og fyrrgreinds dóms Hæstaréttar er einnig á það fallist að varðhald sé nauðsynlegt með tilliti til almannahagsmuna.
Af þessum sökum verður fallist á þá kröfu sækjanda að dómfelldi sæti gæsluvarðahaldi á grundvelli heimildar í 2. mgr. 95. gr. svo og með vísan til 3. mgr. 97. gr. laga nr. 88/2008, um meðferð sakamála, eins og í úrskurðarorði greinir. Með vísan til dóms Hæstaréttar í máli nr. 131/2017, þykir ekki efni til að marka gæsluvarðhaldinu skemmri tíma, þrátt fyrir fyrirmæli 4. mgr. 95. gr. laganna.
Ingiríður Lúðvíksdóttir, settur héraðsdómari, kveður upp þennan úrskurð.
Ú R S K U R Ð A R O R Ð
Dómfelldi, X, kt. [...], skal sæta gæsluvarðhaldi á meðan áfrýjunarfrestur dóms Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. S-[...]/2016 varir og eftir atvikum á meðan það mál sætir meðferð fyrir Hæstarétti, þó eigi lengur en til fimmtudagsins 3. ágúst nk., kl 16:00.