Hæstiréttur íslands
Mál nr. 22/2012
Lykilorð
- Kærumál
- Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
|
Þriðjudaginn 10. janúar 2012. |
|
Nr. 22/2012. |
Lögreglustjórinn
á höfuðborgarsvæðinu (Jón H.B. Snorrason saksóknari) gegn Þ (Jón Egilsson hrl.) |
Kærumál. Gæsluvarðhald. a. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.
Úrskurður héraðsdóms um að Þ skyldi
sæta gæsluvarðhaldi, á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um
meðferð sakamála, var staðfestur.
Dómur Hæstaréttar.
Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Viðar Már Matthíasson, Greta Baldursdóttir og Ólafur Börkur Þorvaldsson.
Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 6. janúar 2012 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 9. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 6. janúar 2012, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til fimmtudagsins 19. janúar 2012 klukkan 16 og einangrun meðan á gæsluvarðhaldinu stendur. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að gæsluvarðhaldi verði markaður skemmri tími. Að því frágengnu krefst varnaraðili þess, ef dómurinn telur að „lagaskilyrði séu uppfyllt fyrir beitingu þvingunarúrræða gagnvart [varnaraðila] eigi að beita öðrum og vægari úrræðum samkvæmt ákvæðum 100. gr. l. nr. 88/2008 ...“
Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.
Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur.
Dómsorð:
Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
Úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 6. janúar 2012.
Lögreglustjórinn
á höfuðborgarsvæðinu krafðist þess þann 5. janúar sl., fyrir Héraðsdómi
Reykjaness með vísan til a-liðar 1. mgr. 95. gr. laga um meðferð sakamála nr.
88/2008 að Þ, kt. [...], [...], [...] en með
dvalarstað að [...], [...], verði gert að sæta gæsluvarðhaldi, allt til
fimmtudagsins 19. janúar 2012 kl. 16. Þá er gerð krafa um að kærði sæti
einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinu stendur.
Krafa er reist á því að
kærði sé undir rökstuddum grun um brot gegn 2. mgr. 218. gr., 231. gr. og 194.
gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940.
Kærði mótmælir kröfunni.
Til vara krefst hann að gæsluvarðhaldinu verði markaður skemmri tími. Þá
mótmælir hann því að honum verði gert að sæta einangrun eins og krafist er.
Í greinargerð með
kröfunni kemur fram að lögregla hafi fengið tilkynningu um að fara að [...],
íbúð [...], í [...] vegna slagsmála. Fram hafi komið í tilkynningunni að einn
aðili væri meðvitundarlaus. Þegar lögregla kom inn í íbúðina hafi hún séð hvar A
hafi legið meðvitundarlaus á gólfinu við sjónvarpsrýmið. Þegar lögregla
athugaði lífsmörk hafi A komið til meðvitundar en ekki getað svarað munnlegu
áreiti. Hafi hún verið flutt með sjúkrabifreið á slysadeild til aðhlynningar.
Töluvert af blóði hafi verið inn í íbúðinni ásamt hárlokkum úr A.
Þá segir að lögregla hafi
rætt við vitnið B á vettvangi og kvaðst hann hafa verið í heimsókn hjá A þegar
tveir menn og ein kona hafi ráðist inn í íbúðina. B kvað að honum hefði verið
ýtt út úr íbúðinni og hann læstur úti. Kvaðst hann hafa verið fyrir utan í smá
tíma þegar hann sér árásáraðilana yfirgefa íbúðina og læsa á eftir sér. Kvaðst B svo hafa bankað á hurðina og A komið
skríðandi alblóðug og opnað fyrir honum. Hafi hann í kjölfarið farið og fengið
að hringja í neyðarlínuna hjá nágrönnum þar sem árásaraðilarnir höfðu tekið
símann hans. B kvað annan karlmanninn hafa verið
lítinn, hálf sköllóttan með rauðbirkið hár, hann sagt að konan væri með sítt
dökkt hár og héti Y. B hafi ekki getað lýst þriðja aðilanum þar sem hann
hafi verið með eitthvað fyrir andlitinu. Kvað hann fólkið hafði flúið af
vettvangi á rauðri bifreið af gerðinni [...]. Lögregla hafi farið í kjölfarið
að [...] í [...] þar sem kærða Y sé skráð með lögheimili. Þar hafi rauð [...]
bifreið verið, sem kærði Z sé skráður fyrir. Hafi þau Y og Z verið handtekin
þar.
Samkvæmt skýrslum sem
teknar hafi verið af brotaþola þá kvaðst hún hafa verið í íbúð sinni þegar að
þrír aðilar hafi ruðst inn í íbúðina. Hafi það verið Y og Z. Þá hafi verið með
þeim annar karlmaður sem brotþoli viti ekki hver sé þar sem hann hafi verið með
hulið andlit. Kvað hún fólkið hafa ýtt félaga hennar B út úr íbúðinni og síðan
hafi þau öll þrjú ráðist á hana. Kvaðst hún hafa verið slegin nánast strax
rot, sparkað í hana liggjandi, bæði í
höfuð og líkama og hún tekin kverkataki. Kvað hún þau hafa lamið sig með
plastkylfu, reynt hafi verið að klippa af henni fingurinn með klippum auk þess
sem hníf hafi verið beitt. Þá hafi hún verið beitt grófu kynferðisofbeldi og
hótunum.
Í læknisvottorði sem liggi fyrir
kemur fram að brotaþoli sé lurkum lamin um allan líkamann, bæði á höfði,
brjóstkassa, kvið og baki. Hún sé með sjáanlega áverka á andliti og höfði. Hún
sé með einhverja skallabletti á þessu svæði. Aum alls staðar í andliti og upp á
höfuðleður. Eymsli niður á hálsinn beggja vegna við þreifingu. Yfirborðsmar á
hægra kjálkabarði og á hálsinum hægra megin. Eymsli víðs vegar um líkamann.
Hægra megin á baki séu áverkar sem gætu samrýmst því að vera bitfar. 2 cm skurð á hægri vísifingri sem samrýmst því að vera eftir
klippur.
Í vottorði neyðarmóttöku vegna
kynferðisbrota komi fram að áverkar á endaþarmi og leggöngum samrýmist því að
brotaþoli hafi verið beitt því kynferðisofbeldi sem hún hafi lýst.
Eftir árásina leitaði lögregla
þriðja árásaraðilans en
þann 30. desember sl. hafi kærði játað að vera þriðji árásaraðilinn. Hann hafi
játað líkamsárás, þ.e. að hann hafi tuskað brotaþola eitthvað til, en hann hafi
neitað að hafa beitt brotaþola kynferðisofbeldi. Kvaðst hann hafa verið með
skíðagrímu á sér.
Þá kemur fram að kærði sé undir rökstuddum grun um að
hafa í félagi við kærðu Y og Z framið brot gegn 231. gr. , 2. mgr. 218. gr., og
194. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Varði brot gegn 2. mgr. 218. gr.,
og 194. gr., allt að 16 ára fangelsi. Um sé að ræða mjög fólskulega atlögu þar
sem ruðst hafi verið inn á heimili brotaþola og ráðist á hana með sérstaklega
hættulegri aðferð en bareflum, garðklippum og hnífi hafi verið beitt og sparkað
í hana liggjandi auk þess sem hún hafi verið beitt grófu kynferðisofbeldi.
Þá segir að rannsókn
málsins sé hvergi nærri lokið. Rannsóknin hafi leitt í ljós að fleiri aðilar en
þeir sem setið hafa í gæsluvarðhaldi komi að málinu. Sjáist það vel af
símagögnum sem lögregla hefur aflað og öðrum samskiptum sem lögregla hefur
undir höndum. Telur lögregla ljóst að árásin tengist skipulagðri glæpastarfsemi
og að fleiri aðilar en þeir sem setið hafa í gæsluvarðhaldi hafi komið að
skipulagningu hennar og hafi jafnvel veitt fyrirmæli um hana. Þess beri að geta
að brotaþoli hafi orðið fyrir annarri keimlíkri árás aðfaranótt síðastliðins
mánudags og hafi lögreglu ríka ástæðu til að ætla að þar hafi verið um
hefndaraðgerð vegna þessa máls að ræða.
Þá beri mikið í milli í lýsingum sakborninga og vitna, þ.á.m. brotaþola,
á því sem hafi gerst umrætt sinn og þurfi lögregla nauðsynlega að taka frekari
skýrslur af brotaþola, vitnum og sakborningum vegna þess til þess að reyna að
varpa skýrara ljósi á það sem hafi átt sér stað svo og að hafa uppi á öðrum sem
tengjast árásinni. Að mati lögreglu sé ljóst að ef kærði verður látin laus muni
hann eiga þess kost að torvelda rannsókn málsins. Afar mikilvægt sé að þeir
aðilar sem sitji í gæsluvarðhaldi geti ekki rætt við þá aðila sem lögregla
telji ljóst að tengist þessu máli og þeir samræmt framburð sinn. Þá sé
mikilvægt að þeir geti ekki haft áhrif á framburð vitna og brotaþola í
fyrirhuguðum skýrslutökum. Málið sé afar umfangsmikið og hafi undið upp á sig
við rannsóknina. Sé nauðsynlegt fyrir lögreglu að fá frekara svigrúm til þess
að rannsaka alla anga þess. Málið sé því enn á það viðkvæmu stigi að hætt sé
við því að sakborningur muni torvelda rannsókn málsins gangi hann laus.
Samkvæmt
rannsóknargögnum málsins er kærði undir
rökstuddum grun um brot gegn 231. gr., 2. mgr. 218. gr. og 194. gr. almennra
hegningarlaga nr. 19/1940, sem varðað geti allt að sextán ára fangelsi. Þá gefa
gögn málsins sterklega til kynna að fleiri aðilar en sæta gæsluvarðhaldi vegna
málsins, hafi komið að málinu eins og kemur fram í greinargerð sækjanda. Verður því ekki tekið undir þær varnir kærða
að skilyrði a-liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 séu ekki uppfyllt né að
andlegt heilsufar hans leysi hann undan þeim þvingunarráðstöfunum sem lögregla
hefur heimild til að beita að öllum skilyrðum uppfylltum. Með vísan til alvarleika brotsins, og rannsóknargagna þykja skilyrði a-liðar 1.
mgr. 95. gr. laga nr. 88/ 2008 um meðferð sakamála vera uppfyllt í málinu.
Verður því fallist á kröfu lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu eins og hún er
fram sett og nánar greinir í úrskurðarorði.
Sækjandi
gerði kröfu fyrir dóminum um að kærði sætti einangrun á meðan á
gæsluvarðhaldinu stæði. Vegna rannsóknarhagsmuna og þess að rannsókn málsins er
viðamikil og með vísan til gagna málsins, og þess að kærði getur haft áhrif á
þá sem tengjast málinu gangi hann laus, verður krafan um að kærða verði gert að
sæta einangrun tekin til greina þannig að takmarkanir verða á a-f liðum 1. mgr.
99. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála.
Ástríður
Grímsdóttir héraðsdómari kveður upp úrskurð þennan.
Úrskurðarorð:
Kærði, Þ, skal sæta
gæsluvarðhaldi allt til fimmtudagsins 19. janúar nk. kl. 16:00.
Kærði sæti einangrun
meðan á gæsluvarðhaldinu stendur.