Hæstiréttur íslands
Mál nr. 176/2010
Lykilorð
- Gæsluvarðhald. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
- Kærumál
|
|
Föstudaginn
19. mars 2010. |
|
Nr. 176/2010. |
Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu (Jón H. B. Snorrason saksóknari) gegn X (Stefán Karl Kristjánsson hdl.) |
Kærumál.
Gæsluvarðhald. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.
Úrskurður héraðsdóms um að X skyldi gert að sæta gæsluvarðhaldi, á
grundvelli 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, var
staðfestur.
Dómur
Hæstaréttar.
Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir
Ólafur Börkur Þorvaldsson og Jón Steinar Gunnlaugsson og Viðar Már Matthíasson
settur hæstaréttardómari.
Varnaraðili skaut málinu til
Hæstaréttar með kæru 17. mars 2010, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum
degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 17. mars 2010, þar sem
varnaraðila var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til miðvikudagsins 31.
mars 2010 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008
um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði
felldur úr gildi.
Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.
Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur.
Dómsorð:
Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur
17. mars 2010.
Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur krafist þess að
Héraðsdómur Reykjavíkur úrskurði að X, kt. [...], verði gert að sæta áfram
gæsluvarðhaldi, allt til miðvikudagsins 31. mars 2010, kl. 16:00.
Í greinargerð lögreglu kemur fram að lögreglustjórinn á
höfuðborgarsvæðinu hafi haft til rannsóknar stórfellt fíkniefnabrot er varði
ætlaðan innflutning á fíkniefnum hingað til lands. Hinn 11. nóvember sl. hafi
lögreglunni borist upplýsingar frá lögreglunni í [...] í Litháen þess efnis að
tveir litháískir karlmenn ætluðu að flytja inn til landsins rúmlega 10 kg af
amfetamíni í bifreið og að þeir myndu ferðast hingað til lands með ferjunni
Norrænu. Áætlað var að þeir kæmu með ferjunni til Seyðisfjarðar hinn 12.
nóvember sl. Síðar hafi komið í ljós að Litháarnir hafi misst af ferjunni er
hún hafi farið frá Færeyjum og þeir orðið strandaglópar þar. Lögreglan í
Færeyjum hafi handtekið mennina hinn 13. nóvember og leitað í bifreið þeirra.
Við leitina hafi fundist rúmlega 4.000 stk. af MDMA töflum og rúmlega 3 kg af
metamfetamíni. Við leitina hafi einnig fundist
miði með nafninu X og íslenskt símanúmer. Við rannsókn málsins hafi
komið í ljós að kærði X sé skráður fyrir símanúmerinu. Þá hafi einnig komið í
ljós að íslenskt farsímanúmer hafi verið gefið upp í bókun farmiða þessara
tveggja manna í Færeyjum. Litháarnir tveir sæti nú gæsluvarðhaldi í Færeyjum.
Þeir hafi litlar upplýsingar gefið varðandi málið og sé ósamræmi í framburði
þeirra. Aðspurðir hafi þeir borið um að maður að nafni X hafi skipulagt ferðina
og hafi annar þeirra sagt að X hafi átt að taka á móti þeim þegar þeir kæmu með
fíkniefnin til Seyðisfjarðar.
Þann 18. nóvember sl. hafi kona
að nafni Y haft samband við skrifstofu ferjunnar Norrænu og spurst fyrir um
Litháana sem sitji í varðhaldi í Færeyjum. Y hafi viljað vita hvenær von væri á
þeim til landsins. Hún hafi hringt úr ákveðnu símanúmeri en óskað eftir því að
haft yrði samband við sig í annað ákveðið símanúmer. Rannsókn lögreglu hafi
leitt í ljós að umrædd kona sé Y og sé meðkærði Z notandi símanúmersins sem hún
bað um að hringt yrði í.
Z, Y og X hafi öll verið
handtekinn þann 5. janúar sl. Kærðu Z og
X hafi sætt gæsluvarðhaldi í þágu málsins til dagsins í dag.
Í fyrstu hafi
X neitað alfarið sök vegna málsins. Í skýrslutöku hjá lögreglu 11. janúar sl.
hafi hann hins vegar viðurkennt aðild sína að málinu. Hann hafi skýrt frá því að hafa, að beiðni Z,
samþykkt að Litháarnir fengju upplýsingar um nafn hans og símanúmer og að
útvega þeim vinnu er þeir kæmu til Íslands. Hann kveðst hafa vitað að í bílnum,
sem þeir kæmu á, væru falin fíkniefni. X kveðst einnig hafa að beiðni Z
millifært fjárhæðir inn á bankareikninga í Litháen.
Kærði hafi
verið yfirheyrður að nýju í ítarlegri skýrslutöku fyrir dómi 11. febrúar sl.
þar sem hann hafi viðurkennt afdráttarlaust aðild sína í málinu og hafi sá
framburður verið samhljóma fyrri framburði hans hjá lögreglu 11. janúar sl.
Þann 24.
febrúar sl. hafi kærði óskað eftir því að tjá sig frekar um málið hjá lögreglu
og dregið þá til baka fyrri játningar sínar.
Kvaðst hann hafa verið beittur þrýstingi og jafnframt lofað að honum
yrði sleppt úr varðhaldi játaði hann á sig brotið.
Rannsókn málsins sé á lokastigi,
en málið sé mjög umfangsmikið. Lögreglan hafi nú unnið að rannsókn málsins hér
á landi í samvinnu við lögregluyfirvöld í Færeyjum, í Litháen og með aðkomu
Europol. Lögreglumenn frá Færeyjum hafi komið hingað til lands og tekið þátt í
yfirheyrslu yfir kærðu. Áætlað sé að
ljúka rannsókninni á allra næstu dögum og senda málið innan umbeðins tíma
ríkissaksóknara til ákvörðunar um saksókn.
Það sé mat lögreglustjóra að lagaskilyrðum 2.
mgr. 95. gr. laga 88/2008 sé fullnægt, enda sé kærði undir sterkum rökstuddum
grun um aðild að broti sem geti varðað allt að 12 ára fangelsi. Meint aðild
kærða þyki mikil en hún sé talin tengjast skipulagningu, milligöngu og móttöku
fíkniefnanna. Lögregla telji nær öruggt að fíkniefnin hafi átt að fara í sölu
og dreifingu til ótiltekins fjölda manna hér á landi. Þá sé einnig lagt til
grundvallar kröfu um áframhaldandi gæsluvarðhald að um mjög mikið magn
hættulegra fíkniefna sé að ræða. Hið ætlaða brot kærða þyki mjög alvarlegt. Með
tilliti til hagsmuna almennings þyki þannig nauðsynlegt að kærði sæti áfram
gæsluvarðhaldi á meðan mál hans er til meðferðar en telja verði að ef
sakborningur, sem orðið hafi uppvís að jafn alvarlegu broti og kærði, gangi
laus áður en máli lýkur með dómi þá valdi það hneykslun í samfélaginu og særi
réttarvitund almennings.
Staða kærða í málinu þyki sambærilega
stöðu sakborninga í öðrum svipuðum málum, sbr. mál Hæstaréttar nr. 56/2010,
551/2009, 136/2008, 306/2008, 635/2007, 376/2006, 377/2006, 378/2006, 154/2006,
368/2005, 93/2005, 488/2004, 269/2004, 417/2000 og 471/1999, þar sem
sakborningum hefur verið gert að sæta gæsluvarðhaldi fram að uppkvaðningu dóms
þegar legið hefur fyrir rökstuddur grunur um beina aðild að innflutningi að
miklu magni fíkniefna í ágóðaskyni. Ekki sé talin ástæða til að ætla að
refsimat og réttarvitund almennings í slíkum málum hafi breyst frá því téðir
dómar voru uppkveðnir, og sé talið að skilyrðum 2. mgr. 95. gr. laga nr.
88/2008 um meðferð sakamála sé fullnægt í því máli sem hér um ræðir.
Í málinu liggi fyrir mat
Hæstaréttar Íslands um að nauðsynlegt sé að kærði sæti gæsluvarðhaldi á
grundvelli 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008, sbr. dóm réttarins nr. 891/2010,
og hafi ekkert nýtt komið fram í málinu sem breytt geti því mati.
Til rannsóknar sé ætlað brot
gegn 173. gr. a almennra hegningarlaga nr. 19/1940, sbr. 20. gr., ásamt síðari
breytingum, sem geti varðað allt að 12 ára fangelsi ef sök sannist. Um heimild
til gæsluvarðhalds vísar lögreglan til 2. mgr. 95. gr. laga um meðferð sakamála
nr. 88/2008.
Fram
er komið að kærði er undir sterkum grun um að hafa framið brot sem getur varðað
allt að 10 ára fangelsi, sbr. 2. mgr. 95. gr. laga um meðferð sakamála.
Dómurinn fellst á það að gæsluvarðhald sé nauðsynlegt með tilliti til almannahagsmuna
skv. ákvæði þessu. Er krafa lögreglustjórans því tekin til greina.
Sigurður H. Stefánsson
héraðsdómari kveður upp úrskurðinn.
ÚRSKURÐARORÐ
Kærði, X skal sæta áfram gæsluvarðhaldi, allt til miðvikudagsins
31. mars 2010, kl. 16:00.