Hæstiréttur íslands

Mál nr. 449/2011


Lykilorð

  • Kærumál
  • Gæsluvarðhald. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008


Mánudaginn 25. júlí 2011.

Nr. 449/2011.

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu

(Jón H. B. Snorrason saksóknari)

gegn

X

(Guðmundur St. Ragnarsson hrl.)

Kærumál. Gæsluvarðhald. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.

Úrskurður héraðsdóms um að X skyldi sæta gæsluvarðhaldi, á grundvelli 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, var staðfestur.

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ingibjörg Benediktsdóttir, Árni Kolbeinsson og Páll Hreinsson.

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 21. júlí 2011 sem barst Hæstarétti ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 21. júlí 2011, þar sem varnaraðila var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi til föstudagsins 12. ágúst 2011 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi en til vara að gæsluvarðhaldi verði markaður skemmri tími.

Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.

Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

                                                                 

Úrskurður Héraðsdóms Reykjaness fimmtudaginn 21. júlí 2011.

                Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur í dag krafist þess að Héraðsdómur Reykjaness úrskurði að X, kt. [...] verði gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 12. ágúst 2011, kl. 16.00.

                Kærði hafnaði kröfunni.

Í greinargerð lögreglustjóra kemur fram að lögreglan hafi nú til rannsóknar ofbeldis-, frelsissviptingar- og fjárkúgunarbrot kærða, þar sem honum sé gefið að sök að hafa í félagi við meðkærða Y að kvöldi þriðjudagsins 11. maí og aðfaranótt 12. maí sl. svipt A frelsi sínu, haldið honum nauðugum á heimili Y að [...] í [...], í geymsluhúsnæði að [...] í [...] og í bifreið sem X hafði til umráða, misþyrmt honum og svívirt með margvíslegum hætti. Séu brotin talin varða við 218. gr., 226. gr. og 231. gr. almennra hegningarlaga.

Málavextir séu þeir að þann 11. maí sl. hafi brotaþoli, A, leitað til lögreglu og skýrt frá því að kærði, ásamt Y, hafi haldið sér í gíslingu og misþyrmt sér á heimili Y að [...] í [...], að [...] og í bifreið X. Hafi kærðu, Y og X, í framhaldinu verið handteknir grunaðir um að hafa svipt A frelsi sínu, hótað honum og misþyrmt. Hafi kærðu í kjölfarið verið úrskurðaðir í gæsluvarðhald á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. sbr. dóma Hæstaréttar Íslands nr. 293/2011 og 294/2011. Hafi gæsluvarðhaldið yfir Davíð síðast verið framlengt til dagsins í dag, sbr. úrskurð Héraðsdóms Reykjaness og dóm Hæstaréttar nr. 394/2011.

Brotaþoli, A, hafi skýrt frá því að kærði X hafi sótt sig um kl. 21:00 að kvöldi þriðjudagsins 10. maí sl. í iðnaðarhverfi í [...]. Þeir hafi farið saman að heimili Y, þar sem hann hafi mátt þola margvíslegar árásir, hann hafi verið laminn margítrekað í höfuð og líkama, með sverði í slíðri, moppuskafti, belti og hnefum. Þá hafi hann verið hýddur með þykkri rafmagnssnúru, honum hótað að skornar yrðu í sundur sinar á fótleggjum og tennur dregnar úr honum ef hann yrði kærðu ekki úti um hluti eins og tölvur og farartæki. Barsmíðarnar hafi staðið yfir allt frá því hann hafi komið í húsnæðið til kl. 00:30 um nóttina. Hafi hann síðan verið fluttur um nóttina, með einhvers konar hettu yfir höfðinu, í geymsluhúsnæði (sem síðar kom í ljós að var við [...] í [...]). Þar hafi honum verið haldið til morguns er X hafi sótt hann og ekið með hann aftur að heimili Y. Á leiðinni hafi X tekið „hettuna” af honum og hent út um glugga bifreiðarinnar. Lögreglan hafi fundið húfu við [...] á gatnamótum [...] sem talin sé að hafi verið sett yfir höfuð A, en beðið sé niðurstöðu lífsýna á húfunni. Er þeir hafi komið á heimili Y hafi kærðu haft uppi ásakanir á hendur honum og kváðu hann skulda sér 10 milljónir króna. Um kl. 10:00 hafi  X og brotaþoli farið aftur út í þeim tilgangi að svíkja út fasteign og bifreiðar með því að nota kennitölu brotaþola. Um hádegisbil í [...] í [...] hafi brotaþoli hins vegar sloppið frá X meðan hann hafi verið í klippingu á [...]. Aðspurður hvers vegna kærðu hafi ráðist á hann kvað hann þá hafa talað um að hann hefði svikið þá og skemmt mannorð X með illu umtali. A kvaðst hafa trúað hótunum Y um barsmíðar ef hann yrði ekki við kröfum þeirra, en Y hafi haldið á vopnum til að leggja áherslu á orð sín. A sagðist hafa verið laminn meira og minna í skömmtum, milli þess sem hann þreif íbúð Y, m.a. blóð eftir sjálfan sig. Tók brotaþoli það fram að sér hafi liðið mjög illa á meðan frelsissviptingunni og barsmíðunum stóð enda hafi hann séð fyrir sér að verða drepinn. Sjá meðfylgjandi skýrslur af A.

A hafi hlotið talsverða áverka eftir barsmíðar kærðu, m.a. nefbrot, fjölda yfirborðsáverka og tognanir, auk þess sem hann hafi haft sjóntruflanir og ógleði eftir atburðinn, sbr. nánar meðfylgjandi áverkavottorð og ljósmyndir.

Við leit í íbúð kærða Y hafi mátt sjá blóðslettur á vegg og skápum sem staðfest hafi verið að sé úr brotaþola. Þá hafi lögregla fundið í íbúðinni sams konar sverð, hníf og leðurbelti sem brotaþoli hafði lýst að notað hafi verið gagnvart sér við leit í íbúð Y en beðið sé eftir niðurstöðum DNA rannsókna varðandi þá muni.

Þá hafi lögreglan fundið tóbakskodda (munntóbak) sem brotaþoli kvaðst hafa skilið eftir í geymsluhúsnæðinu að [...] en sömuleiðis sé beðið eftir niðurstöðum DNA rannsókna á koddanum. Ljóst sé að X hafi haft aðgang að húsnæðinu en við leit í bifreið hans hafi fundist lyklar að því en tengdafaðir kærða er skráður umráðamaður húsnæðisins.

Í síma Y hafi fundist drög að smáskilaboðum til brotaþola þar sem fram komi grófar hótanir um líkamlegt ofbeldi greiði brotaþoli ekki tiltekna skuld, sjá nánar meðfylgjandi gögn. Þá hafi lögregla framkvæmt könnun á staðsetningum á símum kærðu og brotaþola á umræddu tímabili, m.t.t. framburðar brotaþola, og komi staðsetningarnar vel heim og saman við frásögn hans, sjá nánar meðfylgjandi gögn.

Þá liggi og fyrir í málinu framburðir nágranna kærða Y að [...] um að mikil læti og barsmíðar hafi borist frá íbúð kærða umrætt kvöld en lögreglan hafi verið kölluð þangað í tvígang umrædda nótt vegna tilkynninga um hávaða og læti.

Kærði X hafi alfarið neitað sök í málinu. Fyrir liggi greinargóður og skýr framburður brotaþola sem fær stuðning í ýmsum sönnunargögnum og atvikum sem unnt hafi verið að sannreyna. Ljóst megi því vera að kærði X sé nú, þrátt fyrir neitun hans, undir sterkum grun um að hafa, í félagi við Y, svipt brotaþola frelsi sínu og misþyrmt og þannig brotið gegn 1. mgr. 218. gr., 2. mgr. 226. gr. og 231. gr. almennra hegningarlaga.

Samkvæmt upplýsingum og gögnum sem lögregla hafi undir höndum séu kærðu meðlimir mótorhjólagengis sem kenni sig við [...] og sé kærði Y [...]. Það sé grunur lögreglu að ofangreind brot séu unnin í nafni samtakanna. Þá liggi fyrir skýrslur af foreldrum brotaþola, þeim B og C, og nágranna þeirra, D, sem staðfesti að aðrir félagsmenn [...] hafi eftir atburðinn reynt að setja sig í samband við brotaþola og fjölskyldu hans til að hafa áhrif á gang málsins.

Í kjölfar máls þessa hafi lögreglu borist upplýsingar um að kærðu, Y og X, hafi kúgað fé út úr nafngreindum manni sem staðfesti að hann hafi greitt kærðu umtalsverða fjárupphæð í því skyni að koma syni sínum undan þeim. Sömuleiðis hafi komið fram framburður annars brotaþola um að kærði X hafi svipt hann frelsi sínu og haldið honum föngnum og misþyrmt í ákveðnu iðnaðarhúsnæði og í bifreið. Fram hafi komið hjá brotaþolanum að um væri að ræða innheimtuaðgerð „skipulagðra glæpamanna.”

Samkvæmt framansögðu sé það mat Lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu að lagaskilyrði 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 séu uppfyllt. Kærði liggi undir sterkum rökstuddum grun um að hafa framið brot sem varðað geti allt að ævilöngu fangelsi og sé í eðli sínu svo svívirðilegt að almannhagsmunir krefjist þess að hann sæti áfram gæsluvarðhaldi enda myndi það særa réttarvitund almennings gengi kærði frjáls ferða sinna. Að svipta annan mann frelsi sínu með þeim hætti sem kærði hefur verið uppvís að er eitt af alvarlegustu afbrotum sem lýst sé í almennum hegningarlögum. Að frátöldum landráðs- og stjórnskipunarbrotum X. og XI. kafla laganna séu einungis tvö önnur ákvæði sem bjóði ævilanga fangelsisrefsingu, þ.e. manndráp skv. 211. gr. og frelsissvipting skv. 193. gr. laganna.

Í málinu liggi fyrir mat Hæstaréttar Íslands um að lagaskilyrðum rannsóknargæslu sé fullnægt en ekkert nýtt hafi komið fram í málinu sem breytt geti því mati.

Rannsókn málsins sé á algjöru lokastigi en beðið sé eftir niðurstöðum lífsýna frá Statens Kriminalteknisk Laboratorium.

Með vísan til framangreinds, framlagðra gagna og 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála sé þess krafist að krafan nái fram að ganga.

Kærða er gefið að sök að hafa í félagi við annan mann svipt brotaþola frelsi og haldið honum nauðugum, beitt hann misþyrmingum og svívirt á meðan á frelsissviptingunni stóð. Rannsókn málsins er sögð á algjöru lokastigi. Með vísan til þess og gagna málsins, er fallist á það með lögreglustjóra að kærði sé undir sterkum grun um að hafa framið afbrot sem að lögum getur varðað allt að 10 ára fangelsi. Enn fremur er fallist á það að brot það sem kærði er grunaður um að hafa framið sé þess eðlis að varðhald teljist nauðsynlegt með tilliti til almannahagsmuna. Samkvæmt þessu eru uppfyllt skilyrði 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og verður því fallist á kröfu lögreglustjóra um gæsluvarðhald eins og nánar greinir í úrskurðarorði. Ekki þykir fært eins og á stendur að marka gæsluvarðhaldi skemmri tíma.

                Jón Höskuldsson héraðsdómari kveður upp þennan úrskurð.

Úrskurðarorð:

                Kærða, X, er gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 12. ágúst 2011 kl. 16:00.