Miðvikudaginn 30. ágúst 2006.
Nr. 471/2006.	Lögreglustjórinn í Reykjavík              (Ingimundur Einarsson varalögreglustjóri) gegn X (Sveinn Andri Sveinsson hrl.)

 

Kærumál. 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. Gæsluvarðhaldsúrskurður felldur úr gildi.

Kröfu um að X sætti áfram gæsluvarðhaldi á grundvelli 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 var hafnað þar sem dráttur hafði orðið á því að ákæra væri gefin út á hendur honum.

 

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ingibjörg Benediktsdóttir, Jón Steinar Gunnlaugsson og Ólafur Börkur Þorvaldsson.

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 25. ágúst 2006, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 28. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 25. ágúst 2006, þar sem varnaraðila var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 6. október 2006 kl. 16. Kæruheimild er í 1. mgr. 142. gr. laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála. Varnaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi. Þá krefst hann kærumálskostnaðar.

Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.

Varnaraðili er í gæsluvarðhaldi vegna gruns um aðild að umfangsmiklum innflutningi á fíkniefnum. Hann var fyrst úrskurðaður í gæsluvarðhald 14. apríl 2006 á grundvelli a. liðar 103. gr. laga nr. 19/1991, en frá 2. júní 2006 til 14. júlí 2006 á grundvelli 2. mgr. 103. gr. laganna, sbr. dóm Hæstaréttar 7. júní 2006 í máli nr. 295/2006. Með dómi Hæstaréttar 17. júlí 2006 í málinu nr. 376/2006 var staðfestur úrskurður héraðsdóms Reykjavíkur 14. júlí 2006 um framlengingu gæsluvarðhalds til 25. ágúst sama ár á grundvelli síðastgreinds ákvæðis. Var sérstaklega tekið fram í þeim dómi Hæstaréttar að heimild til gæsluvarðhalds samkvæmt ákvæðinu sé eðli máls samkvæmt háð því að ekki verði óhæfilegur dráttur á rannsókn máls og það síðan rekið með viðhlítandi hraða. Jafnframt var nefnt að sóknaraðili væri að bíða gagna sem hann hefði óskað eftir erlendis frá. Við fyrri rannsóknargögn hafa nú bæst gögn með upplýsingum frá Belgíu um eigendasögu bifreiðar þeirrar sem notuð var við innflutning umræddra fíkniefna til Íslands.

Eins og að framan greinir hefur varnaraðili þegar sætt gæsluvarðhaldi í um fjóra og hálfan mánuð og verði fallist á kröfu sóknaraðila mun varnaraðili að öllu óbreyttu sæta gæsluvarðhaldi í tæplega hálft ár. Þrátt fyrir að varnaraðili sé undir sterkum grun um aðild að umfangsmiklum innflutningi á fíkniefnum verður samkvæmt gögnum málsins ekki annað ráðið en taka hefði mátt ákvörðun um ákæru á þeim tíma sem ákveðinn var með síðastgreindum dómi Hæstaréttar 17. júlí 2006. Við svo búið verður ekki fallist á kröfu sóknaraðila um framlengingu á gæsluvarðhaldi varnaraðila og verður hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi.

Kærumálskostnaður verður ekki dæmdur.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi.

 

Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 25. ágúst 2006.

                Ár 2006, föstudaginn 25. ágúst, er á dómþingi Héraðsdóms Reykjavíkur, sem háð er í Dóm­húsinu við Lækjartorg af Sigrúnu Guðmundsdóttur héraðsdómara, kveðinn upp svo­felldur úrskurður.

Lögreglan í Reykjavík hefur krafist þess að Héraðsdómur Reykjavíkur úrskurði að X, [kt. og heimilisfang], sæti áfram gæsluvarðhaldi, þó eigi lengur en til föstudagsins 6. október 2006, kl. 16:00.

             Í greinargerð lögreglu kemur fram að ávana- og fíkniefnadeild hafi haft til rannsóknar mál sem varðar innflutning á 15.227,90 g af amfetamíni og 10.283,05 g af hassi sem lagt hafi verið hald á þann 3. apríl sl.  Fíkniefnin hafi verið falin í bifreið sem flutt hafi verið til landsins frá Rotterdam í Hollandi.  Bifreiðin hafi verið flutt inn á nafni meints vitorðsmanns kærða, A.  Lögregla hafði eftirlit með bifreiðinni frá því fíkniefnin fundust og hafi hljóðupptökubúnaði og gerviefnum verið komið fyrir í bifreiðinni og símar grunaðra hlustaðir. Bifreiðin hafi verið tollafgreidd og sótt nokkrum dögum síðar og flutt á bifreiðastæði við heimili nefnds A.  Kærði og meintir vitorðsmenn hans, C og B, höfðu sótt bifreiðina á umrætt bifreiðastæði að kvöldi 13. apríl sl.  Hafi þeir flutt bifreiðina í verkstæðishúsnæði við [...] en þeir hafi verið handteknir skömmu síðar. Aðkoma á vettvangi og hljóðritað samtal við bifreiðina í húsnæðinu bendi eindregið til þess að kærði og vitorðsmenn hans hafi verið að móttaka efnin með því að fjarlægja þau úr bifreiðinni. 

             Kærði hafi neitað allri aðild að málinu en hann kveðst hafa verið staddur á vettvangi í [...] í því skyni að aðstoða nefndan B þar sem bifreiðin hafi verið biluð. Sé nánar vísað til framburðarskýrslna kærða frá 14., 19. og 28. apríl sl. og 10. maí sl. Framburður kærða þyki ótrúverðugur og ekki í samræmi við hljóðrituð gögn í húsnæðinu skömmu fyrir handtöku né heldur í samræmi við framburð B frá 21. apríl sl. og 2. maí sl. eða framburð C frá 3. maí sl.  Við yfirheyrslu þann 10. maí sl. hafi kærði neitað að svara tilteknum spurningum eða bar fyrir sig minnisleysi um einstök atriði. 

             Rannsókn málsins sé á lokastigi.  Rannsóknargögn hafi borist nýverið frá belgískum lögregluyfirvöldum og hafi þau verið þýdd af löggiltum skjalaþýðanda.  Umbeðin rannsóknargögn hafa ekki borist frá Hollandi en beiðni hafi verið ítrekuð en óvíst sé á þessu stigi hvort og þá hvenær beiðnin verður afgreidd.  Að mati embættisins sé ekki grundvöllur til að bíða frekar eftir rannsóknaraðstoð frá hollenskum lögregluyfirvöldum og sé nú unnið að frágangi rannsóknargagna og gerð greinargerðar rannsóknara til ríkissaksóknara skv. 1. mgr. 77. gr. laga um meðferð opinberra mála nr. 19/1991. Sé við það miðað að málið verði sent ríkissaksóknara á næstunni til viðeigandi meðferðar.

             Kærði þyki vera undir sterkum rökstuddum grun um aðild að stórfelldu fíkniefnabroti en hinir grunuðu virðast hafa skipt með sér verkum.  Kærði hafi sætt gæsluvarðhaldi frá 14. apríl sl., nú síðast á með dómi Hæstaréttar Íslands frá 17. f.m. í máli nr. 376/2006, þar sem almannahagsmunir hafi verið lagðir til grundvallar, sbr. úrskurð Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. R-367/2006.  Meint aðild kærða þyki mikil en hún sé að minnsta kosti talin tengjast móttöku fíkniefnanna hér á landi.  Einnig sé lagt til grundvallar að um sé að ræða mjög mikið magn sterkra og hættulegra fíkniefna.  Nær öruggt þyki að fíkniefnin hafi átt að fara í sölu og dreifingu til ótiltekins fjölda manna hér á landi.  Hið meinta brot kærða þyki þannig mjög alvarlegt.  Þá liggi einnig fyrir að kærði hafi áður hlotið fangelsisdóm fyrir stórfelldan innflutning fíkniefna.  Með tilliti til hagsmuna almennings þyki þannig nauðsynlegt að kærði sæti áfram gæsluvarðhaldi á meðan mál hans sé til meðferðar en telja verði og reikna með að ef sakborningur, sem orðið hafi uppvís að jafn alvarlegu broti og kærði, gangi laus áður en máli lýkur með dómi þá valdi það hneykslun í samfélaginu og særi réttarvitund almennings.  Staða kærða í málinu þyki sambærileg stöðu annarra sakborninga í sama máli sem setið hafa gæsluvarðhaldi á grundvelli almannahagsmuna sem og stöðu sakborninga í öðrum svipuðum málum, sbr. mál Hæstaréttar nr.: 154/2006, 368/2005, 93/2005, 488/2004, 269/2004, 417/2000 og 471/1999, þar sem sakborningum hafi verið gert að sæta gæsluvarðhaldi fram að dómi þegar legið hafi fyrir sterkur rökstuddur grunur um beina aðild að innflutningi á miklu magni fíkniefna í ágóðaskyni. Sé ekki ástæða til að ætla að refsimat og réttarvitund almennings í slíkum málum hafi breyst frá því téðir dómar voru uppkveðnir, að skilyrðum 2. mgr. 103. gr. laga um meðferð opinberra mála nr. 19/1991 sé ekki fullnægt í því máli sem hér um ræðir. 

             Sakarefnið sé talið geta varðað við 173. gr. a. almennra hegningarlaga nr. 19/1940, sbr. 1. gr. laga nr. 64/1974 og 1. gr. laga nr. 32/2001.  Um heimild til gæsluvarðhalds sé vísað til 2. mgr. 103. gr. laga um meðferð opinberra mála nr. 19/1991.

Með vísan til þess sem hér hefur verið rakið og þess sem fram kemur í dómi Hæstaréttar í málinu nr. 376/2006, þar sem fallist er á að fyrir hendi sé sterkur grunur um að kærði hafi framið brot sem að lögum geti varðað allt að 12 ára fangelsi samkvæmt 173. gr. a. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 og brotið talið þess eðlis að gæsluvarðhald sé nauðsynlegt með tilliti til almannahagsmuna, er öllum skilyrðum 2. mgr. 103. gr. laga um meðferð opinberra mála fullnægt til að gæsluvarðhaldi verði beitt eins og krafist er. Kærði hefur setið í gæsluvarðhaldi frá 14. apríl sl. Það athugast að um flókna rannsókn er að ræða sem teygir anga sína út fyrir landið. Rannsókn málsins er nú á lokastigi hjá lögreglu og málið verður sent ríkissaksóknara eftir helgi.  

Sigrún Guðmundsdóttir héraðsdómari kvað upp úrskurð þennan.

 

Úrskurðarorð :

             Kærði, X, [kt. og heimilsfang], sæti áfram gæsluvarðhaldi, þó eigi lengur en til föstudagsins 6. október 2006, kl. 16:00.

                                                                 

                                                                                  Sigrún Guðmundsdóttir