Hæstiréttur íslands
Mál nr. 449/2008
Lykilorð
- Kærumál
- Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991
|
|
Mánudaginn 18. ágúst 2008. |
|
Nr. 449/2008. |
Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu (Jón H. B. Snorrason saksóknari) gegn X (Páll Arnór Pálsson hrl.) |
Kærumál. Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 1991.
Úrskurður héraðsdóms um að X skyldi sæta áfram gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 103. gr. laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála var staðfestur.
Dómur Hæstaréttar.
Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Árni Kolbeinsson, Garðar Gíslason og Markús Sigurbjörnsson.
Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 15. ágúst 2008, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum sama dag. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 13. ágúst 2008, þar sem varnaraðila var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til miðvikudagsins 3. september 2008 kl. 16. Kæruheimild er í 1. mgr. 142. gr. laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að gæsluvarðhaldi verði markaður skemmri tími. Þá krefst hann kærumálskostnaðar.
Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.
Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur.
Kærumálskostnaður verður ekki dæmdur.
Dómsorð:
Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 13. ágúst 2008.
Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur krafist þess að Héraðsdómur Reykjavíkur úrskurði að X, hollenskum ríkisborgara, verði gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til miðvikudagsins 3. september 2008, kl. 16:00.
Í greinargerð lögreglu kemur fram að lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hafi til rannsóknar stórfellt fíkniefnabrot, innflutning á fíkniefnum frá Hollandi gegnum Danmörku til Íslands. Þann 10. júní sl. hafi hollenski ríkisborgarinn X verið handtekinn við komu til Íslands, Seyðisfjarðar, með Norrænu. Í húsbíl kærða hafi fundist tæp 200 kg af ætluðum fíkniefnum, mest hass. X hafi játað aðild sína að málinu
Við rannsókn málsins hafi verið fengnir úrskurðir Héraðsdóms Reykjavíkur varðandi síma þá sem X hafi verið með og símanúmer þeim tengdum. Við skoðun gagna á grundvelli úrskurðanna hafi komið í ljós ítrekuð samskipti X við aðila sem X segi vera Íslending kallaðan ,,Kimma“, sem hann hafi afhent efnin hér á landi. X hafi greint svo frá við yfirheyrslur hjá lögreglu að ,,Kimmi“ sé sá aðili sem eigi fíkniefnin og hafi beðið hann að flytja þau inn til landsins oftar en einu sinni. X hafi greint svo frá við skýrslutökur að hann hafi m.a. hitt „Kimma“ í sams konar ferð fyrir ári síðan og gert grein fyrir ferð sinni um landið á sínum tíma, sem hann hafi sagt hafa verið farna í sama tilgangi og nú, þ.e. að flytja inn fíkniefni og að þá hafi hann gert það með sömu verknaðaraðferð og svipað magn fíkniefna hafi verið flutt inn. Allar upplýsingar lögreglu bendi til að um sé að ræða Y og hafi X bent á Y við myndsakbendingu hjá lögreglu sem umræddan ,,Kimma.“
Með úrskurðum héraðsdóms Reykjavíkur hafi símafyrirtækjum verið gert skylt að veita lögreglustjóranum á höfuðborgarsvæðinu upplýsingar um öll símanúmer X og númerið [...] sem sé skráð á Y og hafi rannsókn á þeim símagögnum farið fram. Samkvæmt bráðabirgðagögnum um umrædd símanúmer sé ljóst að Y hafi farið austur á land á nákvæmlega sömu tímum og X hafi komið til landsins og sama eigi við um staðsetningar á landinu, sem X segist hafa verið með ,,Kimma” á. Við fyrstu yfirheyrslur hafi Y alfarið neitað að þekkja X og að hafa hitt hann hér á landi. Þegar þessar símaupplýsingar hafi verið bornar undir Y þá hafi hann sagst bara ferðast mikið um landið en ekki getað skýrt ferðir sínar nánar. Við yfirheyrslu hjá lögreglu þann 16. júlí 2008 hafi Y svo breytt framangreindum framburði sínum og sagst hafa hitt Spánverja að nafni ,,Rapido” þann 5. júlí 2007 á Seyðisfirði. Þessi Spánverji hafi verið á rauðum húsbíl að sögn Y og Y sagst hafa hitt hann vegna samkomulags sem hann hafi gert við spænska ferðaskrifstofu um að fylgja hópi spænskra ferðamanna um Ísland, en þessi Spánverji hafi bara komið einn til landsins. Lögregla hafi reynt að fá staðfestingu á þessum framburði Y en umrædd ferðaskrifstofa finnist hvergi á Spáni.
Sambærileg skoðun hafi farið fram á símanúmerinu [...] sem X hafi sagt við yfirheyrslur vera símanúmer ,,Kimma” og við þá skoðun hafi komið í ljós að símarnir [...] (sem sé skráður á Y) og [...] hafi í fjölmörg skipti verið staðsettir á sama stað á landinu en í engum tilfella hafi þeir verið á mismunandi stöðum.
Gögn frá símafyrirtækjum beri einnig með sér samskipti milli símanúmersins [...] og númera frá þýsku pari sem hafi komið til landsins í haustbyrjun 2007 á húsbíl með ferjunni Norrænu. Grunur leiki á að þýska parið hafi komið til Íslands í sama tilgangi og X, þ.e. til að flytja inn fíkniefni til landsins að beiðni Y. Við yfirheyrslur hjá lögreglu hafi Y viðurkennt að hafa hitt umrætt par hér á landi sumarið 2007 í þeim tilgangi að sýna þeim landið. Réttarbeiðni hafi verið send til Þýskalands þar sem óskað sé eftir að parið verði yfirheyrt um samskipti sín við Y og hugsanlega X og ferð þeirra til Íslands, auk frekari aðgerða í þágu rannsóknarinnar. Til standi að greindar aðgerðir fari fram í Þýskalandi í dag, 13. ágúst 2008.
Gögn frá símafyrirtækjum beri einnig með sér samskipti kærðra við spænskt símanúmer, en þann 23. ágúst 2007, sama dag og X hafi farið frá Íslandi eftir ætlaðan fyrri innflutning fíkniefna sem X greini frá, hafi sama spænska símanúmerið verið í samskiptum við síma Y [...] kl. 13.32, stutt samtal, og við síma X kl. 13:34, en því símtali hafi ekki verið svarað. Að lokum hafi verið hringt úr sama spænska númeri í númer ,,Kimma” [...]. Ljóst sé að eigandi umrædds spænska númers sé í tengslum við bæði X, Y og ,,Kimma.” Réttarbeiðni hafi verið send til Spánar þar sem óskað sé eftir að skráður eigandi númersins verði yfirheyrður um þessu samskipti sín. Nauðsynlegt sé því að X sæti gæsluvarðhaldi á grundvelli rannsóknarhagsmuna þar til yfirheyrslum og öðrum rannsóknaraðgerðum sé lokið í Þýskalandi og á Spáni.
Rökstuddur grunur sé um aðild X að stórfelldu fíkniefnabroti. X hafi sætt gæsluvarðhaldi á grundvelli a-liðar 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála frá 11. júní sl., sbr. úrskurð Héraðsdóms Austurlands í máli nr. R-10/2008, en gæsluvarðhaldið hafi framlengt til 23. júlí sl. með úrskurði Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. 359/2008 og framlengt á ný með úrskurði Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. 390/2008, sem staðfestur hafi verið með dómi Hæstaréttar í máli 410/2008.
Ætlaður þáttur X í brotinu sé talinn felast í pökkun og móttöku fíkniefnanna erlendis og flutningi fíkniefnanna til landsins. Hafi hann játað þann þátt í skýrslutökum hjá lögreglu og verið samvinnuþýður við rannsóknina. Nauðsynlegt sé að upplýsa nánar um einstaka verknaðarþætti hinna grunuðu og nánar um ætlaða aðild X að brotinu. Í málinu hafi verið haldlagt mikið magn fíkniefna og sé rannsóknin umfangsmikil. Beðið sé gagna erlendis frá, sem nauðsyn geti verið á að bera undir X á meðan hann sæti gæsluvarðhaldi á grundvelli rannsóknarhagsmuna. Þær upplýsingar sem beðið sé kunni að vísa á aðra samverkamenn og/eða gefa frekari upplýsingar um þátt kærðra í málinu.
Nauðsynlegt sé að X sæti gæsluvarðhaldi, en ljóst sé að gangi X laus geti hann sett sig í samband við meinta vitorðsmenn og/eða vitni sem gangi laus eða þeir geti sett sig í samband við hann eða X geti komið undan gögnum með sönnunargildi sem ekki hafi verið lagt hald á. Þyki þannig brýnt að vernda rannsóknarhagsmuni á þessu stigi málsins með því að varna því að X gangi laus.
Til rannsóknar séu ætluð brot gegn 173. gr. a almennra hegningarlaga nr. 19/1940, ásamt síðari breytingum, sem geti varðað allt að 12 ára fangelsi. Um heimild til gæsluvarðhalds vísar lögreglan til a-liðar 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála.
Mikið magn fíkniefna fannst í bifreið kærða við komu hans til landsins 8. júlí sl. og hefur kærði viðurkennt að hafa flutt þau inn til landsins. Kærði er undir rökstuddum grun um brot gegn 173. gr. a. almennra hegningarlaga nr. 19/1940, sem varðað getur allt að 12 ára fangelsi. Um er að ræða umfangsmikið brot á fíkniefnalöggjöfinni og rannsókn þess enn ekki lokið hvað varðar hlut meintra samverkamanna kærða. Ætlaður þáttur kærða í brotinu er talinn felast í pökkun og móttöku fíkniefnanna erlendis og flutningi fíkniefnanna til landsins. Hefur hann játað þann þátt í skýrslutökum hjá lögreglu og verið samvinnuþýður við rannsóknina. Beðið er gagna erlendis frá sem nauðsynlegt er að bera undir kærða á meðan hann sætir gæsluvarðhaldi á grundvelli rannsóknarhagsmuna. Þær upplýsingar sem beðið er kunna að vísa á aðra samverkamenn og/eða gefa frekari upplýsingar um þátt kærðra í málinu.
Er fallist á með lögreglu að brýnir hagsmunir séu fyrir því að kærða verði gert að sæta gæsluvarðhaldi á meðan mál hans er til rannsóknar, enda verður að telja hættu á að hann geti spillt fyrir rannsókn málsins gangi hann laus, til dæmis með því að hafa áhrif á vitni eða samseka. Með vísan til framangreinds, rannsóknargagna málsins og a- liðar 1. mgr. 103. gr. um meðferð opinberra mála nr. 19/1991, er krafa lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu tekin til greina, eins og hún er fram sett.
Kristjana Jónsdóttir héraðsdómari kvað upp úrskurðinn.
Úrskurðarorð:
Kærði, X, skal sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til miðvikudagsins 3. september 2008, kl. 16.00.