Hæstiréttur íslands
Mál nr. 538/2015
Lykilorð
- Kærumál
- Farbann
|
|
Mánudaginn 24. ágúst 2015. |
|
Nr. 538/2015. |
Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu (Jón H. B. Snorrason saksóknari) gegn X (Þuríður B. Sigurjónsdóttir hdl.) |
Kærumál. Farbann.
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem X var gert að sæta farbanni á grundvelli b. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, sbr. 1. mgr. 100. gr. sömu laga.
Dómur Hæstaréttar.
Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Viðar Már Matthíasson, Greta Baldursdóttir og Þorgeir Örlygsson.
Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 19. ágúst 2015, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 19. ágúst 2015, þar sem varnaraðila var gert að sæta farbanni allt til miðvikudagsins 16. september 2015 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi.
Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.
Varnaraðili er undir rökstuddum grun um að hafa gerst sekur um brot sem fangelsisrefsing er lögð við. Rannsókn máls hans er ekki lokið, en hún hófst í framhaldi af því að niðurstaða blóðrannsóknar 20. júlí 2015 sýndi að hann var með HIV sjúkdóm. Eru því uppfyllt skilyrði þess að hann sæti farbanni, sbr. b. lið 1. mgr. 95. gr. og 1. mgr. 100. gr. laga nr. 88/2008. Verður hinn kærði úrskurður því staðfestur.
Dómsorð:
Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 19. ágúst 2015.
Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu gerir þá kröfu að útlendingi sem kveðst heita X og vera fæddur [...], verði gert að sæta farbanni, allt til miðvikudagsins 16. september 2015 kl. 16:00.
Í greinargerð lögreglustjóra kemur fram að lögreglan hafi nú til rannsóknar mál sem varði grun um vísvitandi útbreiðslu smitsjúkdómsins HIV. Sé ætlað brot talið geta varðað við 1. mgr. 175. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 sbr. 7. gr. sóttvarnarlaga nr. 19/1997 og jafnframt við 4. mgr. 220. gr. hegningarlaga.
Samkvæmt gögnum málsins hafi kærði komið til landsins í [...] 2014 og óskað eftir hæli á lögreglustöðinni við Hverfisgötu þann 9. sama mánaðar. Við það tilefni hafi hann gefið upp nafnið X og kvaðst vera [...] ríkisborgari fæddur [...]. Í viðtali hjá Útlendingastofnun þann [...] kvaðst kærði hafa sótt um hæli bæði í [...] og á [...] en hafi í báðum tilvikum verið hafnað um hæli. Rannsókn lögreglu hafi leitt í ljós að kærði hafi sótt um hæli á [...] þann [...] og í [...] [...] og verið neitað um hæli í báðum löndunum. Kærða mun hafa verið vísað brott með endurkomubanni frá [...] þann [...]. Þann 4. mars s.l. hafi kærða verið birt ákvörðun Útlendingastofnunar þar sem hælisumsókn hans hafi verið hafnað. Hafi hann kært þá ákvörðun og sæti mál hans meðferð hjá Kærunefnd útlendingamála.
Eftir að kærði hafi komið til landsins hafi hann hafið samband við íslenska konu (A) sem staðið hafi í um 2 mánuði. Upp úr því sambandi hafi slitnað og hafi hann hafið samband við aðra íslenska konu (B). Í lok júní 2015 muni kona frá [...] hafa hringt í A og upplýst hana um að kærði væri smitaður af HIV. Umrædd kona kvaðst hafa átt í sambandi við kærða í [...] og hafa sagt að kærði hefði ásakað hana um að hafa smitað sig af HIV. Í kjölfarið af upplýsingunum sem A hafi borist frá [...] konunni hafi hún farið í próf og reynst vera smituð af HIV. Í kjölfarið hafi kærði verið boðaður í smitsjúkdómapróf á Landspítalanum sem hafi staðfest að hann sé kominn með annað stig sjúkdómsins, Alnæmi (Aids). Þá hafi B einnig gengist undir smitsjúkdómapróf og einnig reynst vera smituð. Samkvæmt læknabréfi dagsettu 20. júlí 2015 sé áætlað að smit kærða sé um 5 til 7 ára gamalt.
Lögreglan hafi yfirheyrt tvo einstaklinga sem verið hafi í samskiptum við kærða fyrir komu hans til Íslands í september sl. Í skýrslutöku af þeim komi fram að kærði hafi greint þeim frá því að hann væri smitaður af HIV-veirunni.
Þrjár íslenskar konur sem átt hafi í kynferðislegu sambandi við kærða hér á landi hafi lagt fram kæru á hendur honum. Fram komi hjá þeim öllum að kærði hafi ekki upplýst þær um að hann væri HIV smitaður meðan þær hafi verið í sambandi við hann. Tvær þessara kvenna hafi nú verið greindar HIV smitaðar.
Kærði hafi verið yfirheyrður vegna málsins og neiti hann að hafa vitað að hann væri smitaður af HIV. Hann segist ekki hafa vitað af smitinu fyrr en hann hafi verið boðaður í smitsjúkdómapróf fyrri hluta sumars 2015. Kærði kannist hinsvegar við að hafa logið því að konu sem hann hann hafi í sambandi við í [...] að hann væri smitaður af HIV.
Í greinargerð lögreglustjóra kemur enn fremur fram að samkvæmt reglugerð um skýrslugerð vegna sóttvarna nr. 221/2012 teljist Alnæmi og HIV- veiran til sjúkdóma sem ógni almannaheill og séu þeir tilkynningaskyldir sbr. sbr. 2. gr. reglugerðarinnar sem sett sé með stoð í 3. gr. laga nr. 19/1997 um sóttvarnir. Sjúkdómurinn smitist við kynmök og sé smithætta mikil, sérstaklega þegar sjúkdómurinn sé kominn á stig alnæmis. Samkvæmt landlækni sé HIV alvarlegur og lífshættulegur sjúkdómur, þróist sjúkdómurinn án meðferðar. Engin lækning sé til við honum og hún ekki heldur í augsýn.
Rannsókn lögreglu hafi leitt í ljós að kærða hafi mátt verið það ljóst að hann væri smitaður af HIV þegar hann hafi komið hingað til lands. Þrátt fyrir þá vitneskju virðist kærði hafa haldið því leyndu fyrir þeim konum sem hann hafi átt í kynferðislegu sambandi við. Samkvæmt upplýsingum lögreglu sé staðfest að nú hafi tvær stúlkur sem hann hafi átt í sambandi við eftir komuna hingað til lands verið greindar með HIV veiruna.
Kærði sé útlendingur og til að tryggja nærveru hans á meðan mál hans er til meðferðar fyrir yfirvöldum hér á landi þyki nauðsynlegt að honum verði gert að sæta farbanni þar til mál hans sé til lykta leitt. Sé það mat lögreglustjóra að ætla megi að kærði muni reyna að komast úr landi ellegar reyna að koma sér með öðrum hætti undan yfirvöldum.
Með vísan til alls framangreinds, gagna málsins, 4. mgr. 220. gr. og 1. mgr. 175. gr. hegningarlaga sbr. 7. gr. sóttvarnarlaga nr. 19/1997 1944 og b. liðar 1. mgr. 95. gr., sbr. 100. gr. laga um meðferð sakamála telji lögreglustjóri nauðsynlegt að kærða verði gert að sæta farbanni til miðvikudagsins 16. september 2015 kl. 16.00.
Varnaraðili liggur undir grun um að hafa framið brot hér á landi sem fangelsisrefsing er lögð við. Varnaraðili er útlendingur sem óskað hefur hælis hér á landi. Hælisumsókn hans hefur verið hafnað af Útlendingastofnun en hann kærði þá ákvörðun og er sú kæra nú fyrir kærunefnd útlendingamála.
Verði varnaraðili fundinn sekur um brot þau sem hann er grunaður um á hann yfir höfði sér refsingu hér á landi sem getur samkvæmt ákvæðum hegningarlaga varðað margra ára fangelsi. Varnaraðili hefur sætt gæsluvarðhaldi á grundvelli úrskurðar héraðsdóms Reykjavíkur frá 23. júlí sl. Með dómi Hæstaréttar í máli nr. 488/2015 var úrskurður héraðsdóms staðfestur. Af gögnum málsins verður ekki annað ráðið en varnaraðili sé enn undir rökstuddum grun um að hafa framið brot þau sem eru til rannsóknar. Eru skilyrði 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 því enn fyrir hendi.
Jafnvel þótt varnaraðili hafi í upphafi komið til landsins í því skyni að óska hér hælis verður að ætla að nú sé hætta á að hann reyni að koma sér hjá málssókn og mögulegri refsingu hér á landi með því að koma sér úr landi. Eru því fyrir hendi skilyrði þess að varnaraðila verði gert að sæta farbanni sbr. 1. mgr. 100. gr. sbr. b-lið 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Samkvæmt framansögðu er fallist á kröfu sóknaraðila þar að lútandi.
Ingibjörg Þorsteinsdóttir héraðsdómari kveður upp úrskurð þennan.
Ú R S K U R Ð A R O R Ð :
Varnaraðili, X, fæddur [...], skal sæta farbanni, allt til miðvikudagsins 16. september 2015 kl. 16:00.