Fimmtudaginn 23. júlí 2009.
Nr. 410/2009.	Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu (Stefán Eiríksson lögreglustjóri) gegn X (Jón Egilsson hdl.)

 

Kærumál. Gæsluvarðhald. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.

Úrskurður héraðsdóms um að X skyldi gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi  á grundvelli 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, var staðfestur.

 

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson og Jón Steinar Gunnlaugsson og Viðar Már Matthíasson settur hæstaréttardómari.

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 17. júlí 2009, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 21. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 17. júlí 2009, þar sem varnaraðila var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til fimmtudagsins 13. ágúst 2009 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi en til vara að gæsluvarðhaldi verði markaður skemmri tími.

Sóknaraðili krefst aðallega staðfestingar hins kærða úrskurðar en til vara að varnaraðila verði gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 31. júlí 2009 klukkan 16. Varakrafa hans er byggð á a. lið 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.

Eins og greinir í hinum kærða úrskurði gerði sóknaraðili fyrir héraðsdómi aðallega kröfu um gæsluvarðhald til 31. júlí 2009, en til vara til 13. ágúst 2009. Varakrafa sóknaraðila gekk því lengra heldur en aðalkrafa hans. Með því að sú krafa sem lengra gekk var tekin til greina var ekki þörf á að taka afstöðu til hinnar. Með þessari athugasemd en að öðru leyti með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur.   

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

 

Úrskurður Héraðsdómur Reykjaness 17. júlí 2009.

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur í dag krafist þess aðallega að úrskurði að X, kt. [...], verði áfram gert að sæta gæsluvarðhaldi, allt til föstudagsins 31. júlí 2009, kl. 16.00, en til vara að úrskurðað verði að kærða verði gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi, allt til fimmtudagsins 13. ágúst 1009, kl. 16.00.

Í greinargerð lögreglustjóra segir að lögreglan hafi til rannsóknar ætlaðan stórfelldan innflutning á fíkniefnum til Íslands og að talið sé að innflutningurinn tengist flutningi á fíkniefnum frá Suður-Ameríku til Evrópu og dreifingu áfram um Evrópu. Þá sé til rannsóknar ætlað peningaþvætti á ætluðum ágóða af fíkniefnabrotum. Þá segir að rannsóknin sé mjög umfangsmikil og að talið sé að um sé að ræða skipulagðan glæpahring.

Í greinargerðinni segir ennfremur að hinn 20. apríl sl. hafi íslenskum lögregluyfirvöldum borist upplýsingar þess efnis að von væri á sendingu til Íslands sem innihéldi fíkniefni og að pakkinn yrði sendur með hraðflutningafyrirtækinu UPS. Hafi pakkinn borist til landsins 21. apríl sl. og reynst hann innihalda yfir 6 kg af amfetamíni. Efnin hafi verið í viðarolíuáldósum.

Lögreglu hafi og borist upplýsingar frá hollenskum lögregluyfirvöldum um að hollenskur karlmaður hefði verið í sambandi við símanúmerið [...]. Þar hefði verið rætt um skipulag á sendingu á ólöglegum fíkniefnum og að líklega yrðu þau falin í málningarfötum/viðarolíufötum. Samtölin hafi átt sér stað 16. og 19. apríl sl. Talið sé að notandi símanúmersins [...] sé kærði X, en lögreglumenn sem ítrekað hafi haft afskipti af kærða og hlustað á hann í símtölum telji að um sé að ræða kærða. Kærði kannist ekki við greind símtöl, en þau hafi verið send til samanburðarrannsóknar á því hvort um kærða sé að ræða eða ekki. Beðið sé niðurstöðu þeirrar rannsóknar.

Þann 18. maí sl. hafi lögreglan séð þegar X hitti þrjá menn í Smáralind, gekk með þeim að bifreið er hann var á við verslunarmiðstöðina og afhenti þeim umslag, sem lögregla ætlar að hafi innihaldið peninga. Lögregla hafi upplýsingar um þá menn er X hitti fyrir og að einn þeirra hafi hringt í UPS hraðflutningafyrirtækið í Hollandi 20. apríl sl. til að spyrjast fyrir um kostnað við að flytja pakka til Íslands. Pakkinn sem haldlagður hafi verið hér á landi muni hafa verið sendur frá Hollandi síðar sama dag. Í greinargerðinni segir að mennirnir sem X hitti við Smáralind séu allir útlendingar, en þeir hafi verið handteknir við komu til Hollands frá Íslandi, þar sem þeir séu grunaðir um aðild í stórfelldum fíkniefnabrotum.

Í skýrslutöku hjá lögreglu hafi X borið um að hann hafi sótt þrjá menn, alla útlendinga, út á Keflavíkurflugvöll 15. maí sl., en mennirnir séu kunningjar hans. Hafi hann lánað þeim bifreið sína er þeir dvöldu hér á landi og hafi X tekið að sér að skipta 1.700.000 íslenskum krónum fyrir þá í evrur. Hafi hann hitt þá við Smáralind vegna þessara peningaviðskipta.

Auk framangreinds hafi lögregla upplýsingar um að bæði kærði X og þeir aðilar sem hann hitti við Smáralind hafi ítrekað heimsótt Y í fangelsið að Litla-Hrauni þar sem hann afpláni nú dóm. Þá hafi Z einnig heimsótt Y ítrekað. Sé talið að greindar heimsóknir tengist ætluðum stórfelldum fíkniefnabrotum, enda þyki upplýsingar, sem fengnar hafi verið með hlustunum á grundvelli dómsúrskurða, benda til þess að svo sé. Meðal þess sem þar komi fram sé samtal á milli Y og X þar sem rætt sé um rúmlega 6 kg pakka og þar sem X tali um hvað hann ætli að segja varðandi síma, sem talinn sé tengjast málinu. Hafi X borið á þann sama veg og þar hafi komið fram hjá lögreglu í framhaldinu. Fleiri samtöl og upptökur í gögnum málsins séu talin benda til þáttar X í stórfelldum fíkniefnabrotum og peningaþvætti.

Í greinargerðinni segir að lögreglu hér á landi hafi í tengslum við rannsókna málsins borist upplýsingar erlendis frá um tengingar á milli símanúmers, sem kærði X hafi kannast við að hafa notað, og aðila sem talinn sé umfangsmikill í fíkniefnabrotum og skipulagðri glæpastarfsemi, en greindur aðili hafi verið handtekinn í Hollandi í þágu rannsóknar málsins. Þá liggi fyrir upplýsingar um einhvers konar kóða sem aðilar noti sín á milli. Er kærði X hafi verið handtekinn í þágu rannsóknar annars stórfellds fíkniefnamáls hér á landi í október sl. hafi fundist sambærilegur kóði í skrifstofuhúsnæði hans. Sé talið um sé að ræða samskiptaleið á milli aðila í skipulagðri glæpastarfsemi.

Rannsókn lögreglu snúi að þáttum er varði aðdraganda brotsins, skipulagningu og fjármögnun. Rannsóknin sé unnin í samvinnu við erlend lögregluyfirvöld og hafi hluti af gögnum tengdum þeirra hluta í rannsókninni borist hingað til lands. Hluti gagnanna hafi ekki borist, enda standi rannsóknin enn yfir. Þá hafi borist beiðnir erlendis frá um upplýsingar í tengslum við rannsóknina hér á landi.

Í greinargerðinni segir að sterkur grunur sé um stórfellt fíkniefnabrot og peningaþvætti X.

Aðalkrafa byggi á því að nauðsynlegt sé talið að X sæti gæsluvarðhaldi vegna málsins, svo honum sé fyrirmunað að setja sig í samband við ætlaða vitorðsmenn og/eða vitni og/eða að hann geti komið undan gögnum sem sönnunargildi hafi í málinu og hafa ekki verið haldlögð. Þyki þannig nauðsynlegt að vernda rannsóknarhagsmuni málsins með því að X sæti áfram gæsluvarðhaldi.

Varakrafa byggi á því að sterkur grunur sé fram kominn um að X hafi framið brot sem varðað geti allt að 12 ára fangelsi. Þannig sé talinn kominn fram sterkur grunur um að X hafi komið að sendingu á rúmlega 6 kg af fíkniefnum til Íslands og nær öruggt þyki að fíkniefnin hafi átt að fara í sölu og dreifingu til ótiltekins fjölda manna hér á landi. Hið ætlaða brot kærða þyki mjög alvarlegt. Með tilliti til hagsmuna almennings þykir þannig nauðsynlegt að kærði sæti áfram gæsluvarðhaldi á meðan mál hans er til meðferðar en telja verði að ef sakborningur, sem orðið hefur uppvís að jafn alvarlegu broti og kærði, gangi laus áður en máli lýkur með dómi þá valdi það hneykslun í samfélaginu og særi réttarvitund almennings. Staða kærða í málinu þyki sambærileg stöðu sakborninga í öðrum svipuðum málum, sbr. mál Hæstaréttar nr. 136/2008, 635/2007, 376/2006, 377/2006, 378/2006, 154/2006, 368/2005, 93/2005, 488/2004, 269/2004, 417/2000 og 471/1999, þar sem sakborningum hefur verið gert að sæta gæsluvarðhaldi fram að uppkvaðningu dóms þegar legið hefur fyrir rökstuddur grunur um beina aðild að innflutningi að miklu magni fíkniefna í ágóðaskyni. Ekki er talin ástæða til að ætla að refsimat og réttarvitund almennings í slíkum málum hafi breyst frá því téðir dómar voru uppkveðnir, og er talið að skilyrðum 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála sé fullnægt í því máli sem hér um ræðir.

Loks segir í greinargerðinni að til rannsóknar sé ætlað brot gegn 173. gr. a og 264. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 ásamt síðari breytingum, sem geti varðað allt að 12 ára fangelsi. Um heimild til gæsluvarðhalds er vísað hvað aðalkröfu varðar til a liðar 1. mgr. 95. gr. laga um meðferð sakamála nr. 88/2008 og hvað varakröfu varðar til 2. mgr. 95. gr. laga um meðferð sakamála nr. 88/2008.

Kærði hefur sætt gæsluvarðhaldi á grundvelli a-liðar 95. gr. laga nr. 88/2008 frá 22. maí sl. Rannsókn málsins er á lokastigi, og hefur komið fram að ætluðum samverkamönnum kærða hér á landi og í Hollandi hefur verið sleppt úr haldi. Í ljósi framangreinds verður ekki fallist á að rannsóknarhagsmunir krefjist þess að kærði sæti áfram gæsluvarðhaldi. Kærði hefur neitað aðild að málinu, en framburður hans er ekki í samræmi við upptökur af samtölum hans við ætlaða samverkamenn, en upptökur þessar eru meðal gagna málsins. Með hliðsjón af framangreindu og gögnum málsins að öðru leyti er fallist á það með lögreglustjóra að sterkur grunur sé um að kærði hafi framið afbrot sem að lögum geti varðað allt að 12 ára fangelsi samkvæmt 173. gr. a almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Verður talið að brotið sé þess eðlis að gæsluvarðhald sé nauðsynlegt með tilliti til almannahagsmuna. Skilyrðum 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 er því fullnægt til að gæsluvarðhaldi verði beitt eins og krafist er til vara.

Úrskurð þennan kveður upp Ragnheiður Bragadóttir héraðsdómari.

ÚRSKURÐARORÐ

Kærði, X, skal sæta gæsluvarðhaldi allt til fimmtudagsins 13. ágúst 2009, kl. 16.00.