Hæstiréttur íslands

Mál nr. 564/2011


Lykilorð

  • Kærumál
  • Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008


                                                                                              

Þriðjudaginn 18. október 2011.

Nr. 564/2011.

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu

(Jón H.B. Snorrason saksóknari)

gegn

X

(Haukur Örn Birgisson hdl.)

Kærumál. Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008

Úrskurður héraðsdóms um að X skyldi gert að sæta gæsluvarðhaldi, á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, og einangrun meðan á gæsluvarðhaldi stæði var staðfestur.

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Jón Steinar Gunnlaugsson, Greta Baldursdóttir og Viðar Már Matthíasson.

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 16. október 2011 sem barst Hæstarétti ásamt kærumálsgögnum daginn eftir. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 16. október 2011, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 21. október 2011 klukkan 16 og einangrun meðan á gæsluvarðhaldi stendur. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að gæsluvarðhaldinu verði markaður skemmri tími og einangrun aflétt.

Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.

Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

                                                   

Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 16. október 2011.

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur krafist þess að Héraðsdómur Reykjavíkur úrskurði að X, kt. [...], verði gert að sæta gæsluvarðhaldi, allt til föstudagsins 21. október nk.  kl. 16:00 Þá er þess krafist að kærða verði gert að sæta einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinu stendur.

Kærði krefst þess að kröfunni verði hafnað en til vara að gæsluvarðhaldinu verði markaður skemmri tími. Þá krefst hann þess að kröfu um einangrun verði hafnað.

Í greinargerð lögreglustjórans kemur fram að klukkan 07:33 í morgun hafi lögreglu borist tilkynning um hugsanlega nauðgun og hafi verið óskað eftir aðstoð að [...] í Reykjavík. Í [...] hafi lögreglumenn hitt A, brotaþola.  Hjá henni hafi verið tilkynnandi, B, en hún muni eiga heima í [...].  A hafi sjáanlega verið í miklu uppnámi og í ,,sjokki“ eins og hún hafi orðað það sjálf.  Hún hafi sagt lögreglumönnum á vettvangi strax að henni hafi verið nauðgað af tveimur útlendingum og sagt þá hafa verið á bifreiðinni [...]. A hafi verið klædd í kjól, svartar buxur og jakka þegar lögreglumenn hafi hitt hana í [...] og sjá mátti hvar buxur hennar hafi verið mikið til rifnar. B hafi sagst kannast við A þar sem hún hafi séð hana áður koma í húsnæðið til annarra sem búi þar og því hafi hún opnað fyrir henni þegar hún hafi barið á dyr.  Þá hafi B einnig sagt að A hafi sagt henni að henni hafi verið nauðgað af tveimur mönnum, því næst hafi hún hringt á lögregluna. A hafi  því næst verið ekið á Slysadeildina í Fossvogi þar sem starfsfólki neyðarmóttökunnar hafi verið gert viðvart um komu hennar og hafi hún verið skoðuð af þeim.

A hafi sagst hafa verið að ganga frá Snorrabraut og hafi hún ætlað sér að fara í verslunina 10-11 við Barónsstíg til þess að versla sér drykk.  Þegar hún hafi verið rétt ókomin, nánar tiltekið rétt við Landsbankann á Laugarvegi, hafi umræddri bifreið, [...], verið ekið framhjá henni.  Hafi hún sagt mennina hafa kallað eitthvað í áttina að henni en hún hafi hunsað það.  Þá hafi hún sagt mennina hafa komið í annað sinn á bifreiðinni og sagt við hana ,,you look cold“.  Að sögn A hafi þeir boðist til þess að aka henni í verslunina og hún þegið það. A hafi sagt að ökumaðurinn hafi ekki ekið að verslun 10-11 heldur út á Reykjavíkurflugvöll.  Þar hafi bifreiðinni verið lagt og hafi A sagt staðsetninguna hafa verið í um 20-30 metra frá því þar sem leigubifreiðarnar stöðvi fyrir framan flugvöllinn.

A hafi svo lýst því hvernig mennirnir hafi beitt hana ofbeldi og náð fram kynferðislegum vilja sínum. Hafi A sagt að hún hafi reynt að telja þeim trú um að hún væri smituð af HIV í þeim tilgangi að fá þá til að hætta.  Þá hafi hún einnig sagst hafa öskrað en þegar hún hafi gert það hafi ökumaðurinn tekið hana hálstaki og lamið hana í andlitið.  A hafi sagt farþegann hafa verið mildari hvað það varði að hann hafi ekki viljað meiða hana.  A hafi einnig sagst hafa krosslagt fætur sínar til þess að reyna að koma í veg fyrir nauðgun. A hafi sagt að ökumaðurinn hafi náð að stinga getnaðarlim sínum í endaþarm hennar en farþeginn hafi stungið getnaðarlim sínum í munn hennar og látið hana framkvæma munnmök.  Þá hafi A einnig sagt að ökumaðurinn hafi sett fingur sína í klof hennar. A hafi sagt að þetta hafi staðið yfir í um 30 mínútur og hafi þetta átt sér stað í aftursæti bifreiðarinnar. A hafi svo sagt að þegar þessu hafi verið lokið hafi þeir ekið henni tilbaka og þegar hún hafi verið rétt hjá [...] hafi hún áttað sig á því hvar hún væri.  Hafi hún þá sagt við þá hún ætti heima þar og farið út úr bifreiðinni.  Hafi A sagst þá hafa hlaupið í gegnum bakgarða og í átt að [...] því hún þekki mann sem búi þar.  Sá hafi ekki reynst vera heima að sögn A þannig að hún hafi bankað á aðrar dyr sem hafi reynst vera hjá B, tilkynnanda.

A hafi lýst ökumanninum sem karlmanni með stutt dökkt hár og nokkuð þreknum. Farþeganum hafi hún lýst sem karlmanni sem var allur ,,fíngerðari“ en ökumaðurinn og væri hann með ljósara hár. A telji sig geta endurþekkt mennina tvo. A hafi sagt báða mennina hafa verið undir áhrifum áfengis sem og að þeir hafi báðir verið að drekka áfengi meðan á þessu hafi staðið.

Klukkan 08:25 hafi bifreiðin [...] fundist fyrir framan [...], í Kópavogi, og tveir menn sem í henni voru, kærðu Y og X, verið handteknir.

Við skýrslutöku hjá lögreglu hefi kærði játað að hann og Y hafi tekið brotaþola upp í bifreiðina í miðbæ Reykjavíkur og ekið með hana að Reykjavíkurflugvelli þar sem kynferðisleg samskipti hafi átt sér stað milli þeirra þriggja í aftursæti bifreiðarinnar. Kærði hafi neitað því að hafa þvingað hana til kynferðismaka. Kærði hafi sagt brotaþola bæði hafa öskrað og grátið í bifreiðinni og að hvorki kærði né Y hafi fengið sáðlát. Þetta hafi staðið yfir í um 30-40 mínútur áður en kærðu hafi ekið brotaþola heim.

Við skýrslutöku hjá lögreglu hafi Y játað að hann og kærði hafi tekið brotaþola upp í bifreiðina og ekið með hana að Reykjavíkurflugvelli. Y muni þó ekki hvar það var sem brotaþoli hafi upp í bifreiðina. Y hafi neitað því að kynferðisleg samskipti hafi átt sér stað og hann hafi ekki einu sinni komið í aftursæti bifreiðarinnar. Y hafi jafnframt ekki sagst hafa orðið var við kynferðisleg samskipti brotaþola og meðkærða og jafnframt ekki heyrt brotaþola öskra og gráta. Y segi þau hafa stöðvað í um 5-10 mín við Reykjavíkurflugvöll.

Við frumskoðun tæknideildar lögreglunar á bifreiðinni [...] hafi komið fram ummerki um sæði í aftursæti bifreiðarinnar.

Fram sé kominn rökstuddur grunur um að kærði hafi framið verknað sem varðað geti allt að 16 ára fangelsisrefsingu. Rannsókn máls þessa sé á frumstigi og sé ljóst að rannsóknarhagsmunir krefjist þess að kærða verði gert að sæta gæsluvarðhaldi en meðal annars á eftir að yfirheyra sakborninga frekar, svo og vitni í málinu. Mál þetta sé því enn á það viðkvæmu stigi að hætt sé við því að sakborningur muni torvelda rannsókn málsins gangi hann laus

Ætlað brot teljist varða við 1. eða 2. mgr. 194. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Þá verði ekki hjá því litið að um grófa atlögu tveggja manna gegn brotaþola sé að ræða, en kærðu hafi mátt vera ljóst að brotaþoli var ekki í góðu ástandi. Með vísan til framangreinds, framlagðra gagna og a.-liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamálamála sé þess krafist að krafan nái fram að ganga.

Þegar virtir eru í samhengi þeir framburðir brotaþola, kærða og meðkærða sem þegar liggja fyrir er fallist á með lögreglustjóra að kærði sé undir rökstuddum grun um að hafa í félagi við annan mann framið brot sem hugsanlega yrði heimfært undir 1. eða 2. mgr. 194. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940, en slíkt brot getur varðað allt að 16 ára fangelsi. Mikið ber í milli framburða hinna grunuðu manna innbyrðis, sem og við framburð ætlaðs brotaþola. Rannsókn málsins er á frumstigi. Er á það fallist að haldi kærði óskertu frelsi sínu gæti hann torveldað rannsókn málsins með því að koma sönnunargögnum undan eða hafa áhrif á vitni. Verður ekki fallist á með verjanda kærða að hér geti skipt máli að minna virðist bera á milli framburðar kærða og brotaþola, en hennar og meðkærða. Með vísan til a-liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008, um meðferð sakamála, er því fallist á kröfu um gæsluvarðhald eins og hún er fram sett og nánar greinir í úrskurðarorði og þykja ekki efni til að marka gæsluvarðhaldinu skemmri tíma en lögreglustjóri krefst.  Þá er með sömu rökum fallist á að kærði verði látinn vera í einrúmi á meðan gæsluvarðhaldinu stendur skv. b. lið 1. mgr. 99. gr. laga nr. 88/2008.

Halldór Björnsson héraðsdómari kveður upp úrskurð þennan.

Úrskurðarorð:

Kærði, X, kt. [...], skal sæta gæsluvarðhaldi, allt til föstudagsins 21. október  nk. kl. 16:00.

Kærði skal sæta einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinu stendur.