Þriðjudaginn 25. október 2011.
Nr. 575/2011.	Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu (Jón H.B. Snorrason saksóknari) gegn X (Guðjón Ólafur Jónsson hrl.)

Kærumál. Gæsluvarðhald. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008.

Úrskurður héraðsdóms um að X skyldi sæta gæsluvarðhaldi, á grundvelli 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, var staðfestur.

Dómur Hæstaréttar.

Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Jón Steinar Gunnlaugsson, Greta Baldursdóttir og Viðar Már Matthíasson.

Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 21. október 2011 sem barst Hæstarétti ásamt kærumálsgögnum 24. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 21. október 2011, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 18. nóvember 2011 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að gæsluvarðhaldinu verði markaður skemmri tími.

Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar.

Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur.

Dómsorð:

Hinn kærði úrskurður er staðfestur.

                                                                 

Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 21. október 2011.

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur krafist þess að Héraðsdómur Reykjavíkur úrskurði að X, kt. [...], til að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 18. nóvember nk. kl. 16. 

Í greinargerð lögreglustjórans kemur fram að klukkan 07:33 að morgni sunnudagsins 16. október hafi lögreglu borist tilkynning um nauðgun og hafi verið óskað eftir aðstoð að [...] í Reykjavík. Í [...] hafi lögreglumenn hitt A, brotaþola. Hjá henni hafi verið tilkynnandi, B, en hún muni eiga heima í [...].  A hafi sjáanlega verið í miklu uppnámi og í ,,sjokki“ eins og hún hafi sjálf orðað það.  Hún hafi sagt lögreglumönnum á vettvangi strax að henni hafi verið nauðgað af tveimur útlendingum og hafi hún sagt þá hafa verið á bifreiðinni [...]. A hafi verið íklædd kjól, svartar buxur og jakka þegar lögreglumenn hafi hitt hana í [...] og hafi mátt sjá hvar buxur hennar hafi verið mikið til rifnar.

A hafi skýrt frá því hjá lögreglu að hún hafi verið að ganga frá Snorrabraut og hafi hún ætlað sér að fara í verslunina 10-11 við Barónsstíg til þess að kaupa sér drykk. Þegar hún hafi verið rétt ókominn, nánar tiltekið rétt við Landsbankann á Laugarvegi, hafi umræddri bifreið, [...], verið ekið framhjá henni.  Hafi hún sagt mennina hafa kallað eitthvað í áttina að henni en hún hafi hunsað það. Þá hafi hún sagt mennina hafa komið aftur akandi í bifreiðinni og sagt við hana ,,you look cold“.  Að sögn A hafi þeir boðist til þess að aka henni í verslunina og hafi hún þegið það. A hafi sagt að ökumaðurinn hafi ekki ekið að verslun 10-11 heldur ekið út á Reykjavíkurflugvöll. Þar hafi bifreiðinni verið lagt og hafi A sagt  staðsetninguna hafa verið í um 20-30 metra frá því þar sem leigubifreiðarnar stöðvi fyrir framan flugvöllinn.

A hafi svo lýst því hvernig mennirnir hafi beitt hana ofbeldi og náð fram kynferðislegum vilja sínum. Hafi A sagt að hún hafi reynt að telja þeim trú um að hún væri smituð af HIV í þeim tilgangi að fá þá til að hætta.  Þá hafi hún einnig sagst hafa öskrað en þegar hún hafi gert það hafi ökumaðurinn tekið hana hálstaki og lamið hana í andlitið.  A hafi sagt farþegann hafa verið mildari hvað það varði að hann hafi ekki viljað meiða hana.  A kvaðst einnig hafa krosslagt lappir sínar til þess að reyna að koma í veg fyrir nauðgun. A hafi sagt að ökumaðurinn hafi náð að stinga getnaðarlim sínum í endaþarm hennar en farþeginn hafi stungið getnaðarlim sínum í munn hennar og látið hana framkvæma munnmök. Þá hafi A einnig sagt að ökumaðurinn hafi sett fingur sína í klof hennar. A hafi svo sagt að þegar þessu hafi verið lokið hafi þeir ekið henni tilbaka og þegar hún hafi verið rétt hjá [...] hafi hún áttað sig á því hvar hún hafi verið.  Hafi hún þá sagt við þá hún ætti heima þar og farið út úr bifreiðinni. A hafi þá sagst hafa hlaupið í gegnum bakgarða og í átt að [...] því hún þekki mann sem þar búi.  Sá hafi ekki reynst  vera heima að sögn A þannig að hún hafi bankaði á aðrar dyr sem hafi reynst vera hjá B, tilkynnanda.

Sé lýsing A á neyðarmóttöku með sama hætti.

Klukkan 08:25 hafi bifreiðin [...] fundist fyrir framan Hamraborg 9, í Kópavogi, og tveir menn sem í henni hafi verið, kærðu X og Y, handteknir hafi verið handteknir.

Við skýrslutöku hjá lögreglu hafi kærði, Y, játað að hann og X hafi tekið brotaþola upp í bifreiðina í miðbæ Reykjavíkur og ekið með hana að Reykjavíkurflugvelli þar sem kynferðisleg samskipti hafi átt sér stað milli þeirra þriggja í aftursæti bifreiðarinnar og hann hafi viljað eiga við hana kynferðismök. Kærði hafi neitað því aftur á móti að hafa þvingað hana til kynferðismaka. Þrátt fyrir það lýsi hann því að brotaþoli hafi „langað og ekki langað“ og það hefði verið eins og hún væri með tvöfaldan persónuleika. Þá hafi hún bæði öskrað og grátið í bifreiðinni og greinilega ekki verið í góðu jafnvægi.

Samkvæmt gögnum tæknideildar megi sjá að buxur brotaþola hafi verið rifnar frá rennilás að framan og langt aftur á rass og sömuleiðis hafi festingar þeirra verið rifnar af. Þetta hafi verið borið undir kærða en misræmis gæti í framburði hans varðandi þetta atriði í skýrslutökum frá 16. okt. og hins vegar 20 okt. sl. Í fyrra skiptið tali kærði um að brotaþoli hafi komið inn í bílinn í rifnum buxum en í síðari yfirheyrslunni tali hann um að hún hafi hneppt buxunum frá og dregið þær sjálf niður.

Við skýrslutöku hjá lögreglu hafi kærði X játað að hann og Y hafi tekið brotaþola upp í bifreiðina og ekið með hana að Reykjavíkurflugvelli. X muni þó ekki hvar það hafi verið sem brotaþoli hafi komið upp í bifreiðina. Í skýrslutöku 16. okt. sl. hafi X neitað að kynferðisleg samskipti hafi átt sér stað og hann hafi ekki einu sinni komið í aftursæti bifreiðarinnar. X hafi jafnframt sagst ekki hafa orðið var við kynferðisleg samskipti brotaþola og meðkærða og jafnframt ekki heyrt brotaþola öskra og gráta. Í skýrslutöku hjá lögreglu hinn 20. okt. sl. hafi X breytt framburði sínum og kannast við að hafa farið í aftursæti bifreiðarinnar og að þar hafi brotaþoli veitt kærða Y munnmök. Sjálfur hafi hann bara setið aftur í og horft á Y og brotaþola.

Vitnið C segi brotaþola hafi dvalið heima hjá sér aðfaranótt 16. okt. sl. Hún hafi farið út að kaupa sér kók að drekka. Eftir það hafi hann ekki séð brotaþola. Aðspurður kannast hann ekki við að föt brotaþola hafi verið rifin þegar hún hafi farið út.

Vitnið B kvaðst hafa vaknað við að einhver hafi legið á dyrabjöllunni hjá sér snemma morguns hinn 16. október. Hafi hún heyrt brotaþola kalla „mér var nauðgað, mér var nauðgað“. Þegar hún hafi opnað hafi brotaþoli verið nötrandi og skjálfandi og í miklu uppnámi. Hafi brotaþoli þulið í sífellu bílnúmerið [...] eins og til að gleyma því ekki. Sú atburðarrás sem brotaþoli hafi lýst fyrir vitninu umræddan morgun komi heim og saman við framburð brotaþola hjá lögreglu og á neyðarmóttöku. Aðspurð um fatnað brotaþola hafi vitnið lýst því að buxur brotaþola hafi verið mikið rifnar og í fyrstu hafi hún haldið að þær væru alveg niður um hana.

Í máli þessu liggi fyrir greinargóður og skýr framburður brotaþola.  Þau sönnunargögn og þær athuganir sem lögregla hafi aflað í máli þessu styðji frásögn brotaþola.  Framburður kærða sé á hinn bóginn ótrúverðugur og um margt á skjön við það sem fram hafi komið við rannsókn málsins.  Þá gæti ósamræmis í framburði hans og framburði meðkærða.

Það sé mat lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu að lagaskilyrðum 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 séu uppfyllt   Enda sé kærði nú undir sterkum grun um að hafa framið brot sem varðað geti allt að 16 ára fangelsi og sé í eðli sínu svo svívirðilegt að almannhagsmunir krefjist þess að hann sæti áfram gæsluvarðhaldi.  Það myndi valda mikilli hneykslun og særa réttarvitund almennings gengi kærði frjáls ferða sinna.

Um beitingu og túlkun ákvæðis 2. mgr. 95. gr. laga um meðferð sakamála sé hér vísað til dóma Hæstaréttar Íslands nr. 324/2009 og 473/2011, þar sem í báðum tilvikum hafi verið um að ræða nauðganir á almannafæri.

Rannsókn málsins sé á lokastigi. Verði málið sent ríkissaksóknara til ákvörðunar um saksókn á næstu dögum.

Með vísan til framangreinds, framlagðra gagna og 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamálamála sé þess krafist að krafan nái fram að ganga.

Eins og rakið hefur verið er kærði undir sterkum grun um að hafa, í félagi við annan mann, framið kynferðisbrot sem varðað gæti allt að 16 ára fangelsi.  Þegar litið er til eðlis hins ætlaða brots verður fallist á það að gæsluvarðhald sé nauðsynlegt með tilliti til almannahagsmuna, samkvæmt 2. mgr. 95. gr. laga um meðferð sakamála nr. 88/2008. Verður því orðið við kröfu lögreglustjórans, eins og nánar greinir í úrskurðarorði, en ekki þykja efni til að marka gæsluvarðhaldinu skemmri tíma.

Hervör Þorvaldsdóttir  héraðsdómari kveður upp úrskurð þennan.

Úrskurðarorð:

Kærði, X, kt. [...], til að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 18. nóvember nk. kl. 16.